Cổ nhân nói: “Cho vay gạo không cho vay củi, cho mượn áo không cho mượn giày”, vì sao?

Cổ nhân nói “Cho vay gạo không cho vay củi, cho mượn áo không cho mượn giày” là để nhắc mọi người nên cân nhắc trước khi cho mượn để tránh mắc phải những sai lầm không đang có. Bởi mối quan hệ vay trả không chỉ phản ánh tu dưỡng đạo đức mà còn thể hiện sự đối đáp giữa tình nghĩa con người với nhau.

Diệu Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Vì sao cổ nhân nói: Cho vay gạo không cho vay củi

Nghĩa đen của câu này hiểu theo một cách đơn giản là: nếu có người đến nhà bạn vay gạo thì bạn có thể cho vay, nhưng nếu đến vay củi thì không nên cho mượn.

Bởi theo cổ nhân “củi, dầu, gạo, mắm, muối, giấm và trà” là 7 nhân tố cơ bản đại diện cho cuộc sống. Không có củi thì không có lửa để sưởi ấm và nấu ăn. Ngày xưa, trong các gia đình củi đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Chưa kể so với củi thì gạo dễ đong đếm hơn nhiều. Những khúc củi thường lớn nên không tiện đo lường. Bạn cho người khác vay bao nhiêu gạo thì họ sẽ trả lại đúng cho bạn chừng đấy bát. Nhưng khi bạn cho người khác vay nhiều củi, họ lại không trả tương xứng với lúc đầu, khi ấy bạn sẽ có cảm giác chịu thiệt. Do đó, ở thôn quê ngày xưa, để tránh xảy ra xích mích, hiểu lầm giữa hàng xóm với nhau, họ thường tránh việc cho nhau vay mượn củi.

Co-nhan-noi-cho-vay-gao-khong-cho-vay-cui-con-ve-sau-thi-sao-2

Ngoài ra, từ củi trong tiếng Hán đồng âm với từ tài. Nên theo người xưa, mượn củi chính là lấy đi “tài khí” của gia đình người khác nên phải kiêng kỵ.

Tuy nhiên, nếu xét theo nghĩa bóng, cổ nhân nói “Cho vay gạo không cho vay củi” còn mạng ngụ ý giúp đỡ người nghèo, không giúp đỡ người lười. Bởi dù quan trọng nhưng củi không phải là thứ hiếm, chỉ cần chăm chỉ, chịu khó đi nhặt thì họ không thiếu củi để dùng trong nhà. Ở đây, người xưa muốn ám chỉ người đi vay củi là người lười biếng, không muốn lao động, chỉ trực chờ đi vay mượn người khác để sống qua ngày.

Với những người lười biếng, đến việc đi nhặt củi cũng không muốn thì không xứng đáng nhận được sự giúp đỡ. Sự lười biếng, ỷ lại khiến họ nghèo vẫn hoàn nghèo, không có động lực để phát triển bản thân.

Vế đầu của câu nói này đến nay vẫn còn giữ nguyên giá trị, hãy nhớ giúp người là tốt nhưng hay trao lòng tốt đúng cách và đúng người.

Vì sao cổ nhân nói: Cho mượn áo không cho mượn giày

Cổ nhân nói “Thà thử quan tài hơn thử giày”, câu nói này cho thấy người xưa rất chú trọng đến giày dép. Thời cổ đại, bàn chân được xem là bộ phận riêng tư và nhạy cảm. Trong đó, giày dép là đồ bó sát cả bàn chân, vì thế không thể tùy ý cho người khác mượn được. Nếu giày dép bị người khác mang đi thì trong mắt người xưa đó là chiếc giày bị hỏng. Mà giày hỏng nếu mang vào chân ý nghĩa rất xấu, không tốt với chủ nhân của nó.

Tương tự với lý do vì sao không nên cho mượn củi. Ngày xưa, đa số mọi người đều đi dép rơm, mà đó là thứ bạn chỉ cần bỏ công là có thể làm được.

Co-nhan-noi-cho-vay-gao-khong-cho-vay-cui-con-ve-sau-thi-sao-3

Ngoài ra, trong tiếng Hán giày còn đồng nghĩa với từ con cái. Mượn giày cũng đồng nghĩa với cho mượn con cái, cách nói này ý chỉ đây là việc không may mắn. Nên cổ nhân nói “cho mượn áo không cho mượn giày” là bởi vì vậy.

Tóm lại, cổ nhân nói “Cho vay gạo không cho vay củi, cho mượn áo không cho mượn giày” là lời nhắc nhở mọi người trước khi giúp đỡ người khác cần phải xem xét đối phương có xứng đáng nhận được lòng tốt này không. Dù đã xuất hiện từ rất lâu, nhưng đến nay câu nói này vẫn giữ nguyên được giá trị của nó.

Xem thêm: Cổ nhân nói: “Dùng tĩnh khí dưỡng thân, lấy hòa khí đãi người”, vì sao?

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Cổ nhân nói “Kẻ sĩ ba ngày gặp lại nên nhìn bằng con mắt khác” dựa trên một điển tích xưa, nói về người tri thức chân chính ắt sẽ tiến bộ từng ngày.

Cổ nhân nói: “Kẻ sĩ ba ngày gặp lại nên nhìn bằng con mắt khác”, tại sao?
0 Bình luận

Cổ nhân nói hòa ở đây chính là thứ có thể hóa giải mọi bất hòa, tĩnh là khi tư duy vượt qua khổ nạn mà vẫn giữ được sự thư thái. Người biết “Dùng tĩnh khí dưỡng thân, lấy hòa khí đãi người” ắt sẽ làm nên nghiệp lớn!

Cổ nhân nói: “Dùng tĩnh khí dưỡng thân, lấy hòa khí đãi người”, vì sao?
0 Bình luận

Cổ nhân dạy: “Trước nhà trồng ít tre, sau nhà trồng ít cây, con cháu ít gặp họa”, bạn có hiểu hết ý nghĩa của câu nói này không?

Cổ nhân dạy: “Trước nhà trồng ít tre, sau nhà trồng ít cây, con cháu ít gặp họa” vì sao?
0 Bình luận

Tin liên quan

Tào Tháo được hậu thế gọi là "gian hùng thời loạn". Thế nhưng ít ai biết được, ở thời Tam Quốc ấy có kẻ còn gian hùng hơn Tào, đó là ai?

Thời Tam Quốc còn có nhân vật 'gian hùng' hơn cả Tào Tháo, đó là ai?
0 Bình luận

Khi quan niệm tư tưởng của một người thay đổi, thói quen đã trở thành tự nhiên thì nó sẽ thể hiện ra ở hành vi của người ấy. Hành vi này sẽ ảnh hưởng, thậm chí làm thay đổi cuộc đời của một người.

Học theo cổ nhân: Dạy con không nghe, không nhìn điều trái lễ nghĩa
0 Bình luận

Cổ nhân nói “Một nhà hai cửa, cả của lẫn người khó toàn vẹn”, đây là lỗi mà nhiều người mắc phải khi làm nhà. Tại sao người xưa lại nói như vậy và câu nói này đến bây giờ có còn áp dụng được không? Hãy tìm hiểu trong bài viết dưới đây!

Cổ nhân nói: “Một nhà hai cửa, cả của lẫn người khó toàn vẹn”, tại sao?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo cũng chớ ăn lươn trông trăng”, vì sao?

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Người xưa nói: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”

Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.

Hải An
Hải An 27/07
“Xử đẹp” con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.

Hải An
Hải An 26/07
Cổ nhân răn dạy: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”, càng ngẫm càng thấm!

Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/07
Cụ Cự “góa con” – Câu chuyện nhân văn xúc động

Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.

Hải An
Hải An 24/07
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau”, càng ngẫm càng thấm!

Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.

'Con lớn mà không trông em cho bố mẹ' - Câu chuyện đáng suy ngẫm

"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...

Hải An
Hải An 22/07
Người xưa căn dặn: Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết.

Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.

Thanh Tú
Thanh Tú 18/07
Yên ổn tuổi già – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.

Hải An
Hải An 17/07
Người xưa nói: “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái”, có nghĩa là gì?

Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.

Hải An
Hải An 16/07
Bản di chúc 'tình người' - Câu chuyện nhân văn cảm động

Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."

Lão Tử nói: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư”, càng ngẫm càng thấm!

Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư

Thanh Tú
Thanh Tú 14/07
Giá trị của người phụ nữ trong gia đình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.

Hải An
Hải An 13/07
Lão tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”, càng ngẫm càng thấm!

Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.

Thanh Tú
Thanh Tú 12/07
Cổ nhân nói “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”, càng ngẫm nghĩ, càng thấm thía!

Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.

Hải An
Hải An 11/07
Khóc tấm tức vì thương người nợ tiền – Câu chuyện nhân văn cảm động

Đã bao giờ được trả nợ mà bạn khóc tấm tức vì thương người nợ tiền mình chưa? Mình thì rồi, đó là câu chuyện xảy ra cách đây 2 năm... mỗi lần nhớ lại mình lại càng thấy thương.

Hải An
Hải An 10/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất