Người xưa nói: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Người xưa nói: Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn
“Chủ kiến” là khả năng nhìn rõ mục tiêu, tự tin đưa ra quyết định và kiên định theo đuổi điều đã chọn. Người có chủ kiến không phải lúc nào cũng đúng, nhưng họ biết mình đang làm gì, vì điều gì và sẵn sàng chịu trách nhiệm với lựa chọn của mình.
Ngược lại, người thiếu chủ kiến thì dễ lung lay. Họ nghe người này nói một đằng, người kia khuyên một nẻo cuối cùng không biết đâu là con đường đúng. Trong xã hội hiện đại, khi thông tin tràn lan, quan điểm trái chiều xuất hiện từng phút, người không có lập trường dễ bị nhấn chìm trong hỗn loạn.

Sự khốn đốn mà người xưa nói đến trong câu chính là cảnh mất phương hướng khi mà mọi cơ hội lướt qua, ta vẫn còn mãi phân vân hoặc ỷ lại vào người khác ra quyết định thay mình. Một người không có chủ kiến thì dù thông minh, học cao, vẫn không thể thành công lâu dài, vì họ thiếu cái lõi để trụ vững trước sóng gió.
Người xưa nói: Làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không
Bên cạnh chủ kiến, yếu tố thứ hai mà câu nói nhấn mạnh là sự chuẩn bị. Đây không chỉ là việc tính toán kế hoạch, mà còn là quá trình rèn luyện, tích lũy kiến thức, chuẩn bị tâm thế và nguồn lực cho từng bước đi.
Thực tế cho thấy, rất nhiều thất bại không đến từ sai lầm lớn, mà từ sự bất cẩn, chủ quan, hoặc “làm cho xong”. Cái gọi là “xôi hỏng bỏng không” không chỉ là mất đi thành quả, mà còn là tổn thất thời gian, công sức, lòng tin, thậm chí đánh mất cả uy tín hoặc cơ hội không bao giờ quay lại.
Người thành công là người luôn dành thời gian chuẩn bị kỹ, họ đọc trước khi phát biểu, họ tập dượt trước khi lên sân khấu, họ kiểm tra mọi tình huống xấu có thể xảy ra. Thành tựu lớn không bao giờ là may mắn, mà là sự gặp gỡ của chuẩn bị chu đáo và thời điểm phù hợp.

Yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị
Trong thời đại hiện nay khi mọi thứ thay đổi nhanh chóng, khi cơ hội đi cùng rủi ro, lời dạy của người xưa lại càng đáng ngẫm hơn bao giờ hết. Chủ kiến giúp ta giữ được định hướng giữa hàng nghìn lựa chọn. Chuẩn bị giúp ta đón đầu cơ hội với tư thế vững vàng nhất.
Một người trẻ bước vào đời, nếu không có chính kiến, dễ chạy theo xu hướng, làm việc vì thấy người khác làm chứ không rõ mình muốn gì. Nếu không chuẩn bị, họ sẽ bước vào thị trường lao động với tâm thế “ai cũng làm được thì mình cũng làm được”, mà không hề biết rằng sự khác biệt nằm ở phần ta chuẩn bị khi người khác đang lười biếng.
Doanh nghiệp cũng vậy. Những thương hiệu dẫn đầu là những đơn vị luôn có tầm nhìn rõ ràng, tức là có chủ kiến trong chiến lược và không ngừng đầu tư cho nghiên cứu, quy trình, tức là chuẩn bị chu đáo. Không ai thành công chỉ nhờ một ý tưởng hay. Ý tưởng mà không được chuẩn bị để triển khai, thì mãi mãi chỉ nằm trên giấy.
Người xưa nói “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”, câu nói ấy tuy xưa cũ nhưng là kim chỉ nam cho bất kỳ ai muốn tiến xa. Trong một thế giới nhiễu động, biết mình là ai, muốn gì và sẵn sàng cho điều đó chính là bước đầu tiên của mọi hành trình vững chắc. Người có bản lĩnh không phải là người luôn đúng, mà là người biết đưa ra quyết định đúng thời điểm, và sẵn sàng để biến ý tưởng thành hiện thực bằng sự chuẩn bị nghiêm túc.
Tin liên quan
Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.
Người xưa nói: “Không mắc kẹt trong sự oán giận là đã đạt được một nửa hạnh phúc” không phải một lời sáo rỗng khuyên người ta “buông bỏ cho nhẹ lòng”, mà là một minh triết sâu sắc về bản chất của hạnh phúc: Hạnh phúc không chỉ đến từ những gì ta có, mà còn đến từ những gì ta không để tâm mình bị trói buộc.
Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, nghe qua tưởng đơn giản, nhưng nếu hiểu trọn ý, ta sẽ thấy đây là lời dặn dò thấm đẫm sự từng trải và tinh tế của cha ông về đạo lý sống, phép cư xử và cách giữ gìn tình người trong đời sống thường ngày.
Bài mới

Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư

Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.