Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày8 Thành viên · 7.898 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.449 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương9 Thành viên · 764 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.098 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Cổ nhân dạy: “Nhìn thấy cái sai của người khác là Thanh, nhìn thấy cái sai của mình là Tỉnh”, vì sao?
Cổ nhân có câu: “Nhìn thấy cái sai của người khác là Thanh, nhìn thấy cái sai của mình là Tỉnh”. Một câu nói ngắn gọn mà bao hàm trí tuệ sâu xa.
Giữa đời sống ồn ào, phán xét dễ như thở, nhưng tự soi lại chính mình thì khó như trèo lên núi cao. Người hiểu được chữ “Thanh” và “Tỉnh” trong câu nói ấy, chính là người đang bước gần hơn đến sự minh triết và bình an trong tâm hồn.
Thấy cái sai của người khác – chữ “Thanh” trong tâm
“Thanh” nghĩa là sáng suốt, là tĩnh tâm để nhận ra đúng sai nơi người khác mà không khởi tâm phán xét.
Trong đời, ta vẫn thường thấy lỗi lầm của người khác rất rõ, nhưng lại hiếm khi giữ được cái “Thanh” trong lòng. Thay vì quan sát để hiểu, ta lại dễ sa vào chỉ trích, coi thường hay đem chuyện đó làm câu chuyện mua vui.
Cổ nhân dạy: người thật sự sáng suốt là người nhìn thấy cái sai của người khác mà vẫn giữ lòng bao dung. Họ không vội kết tội, mà biết phân định đúng sai để tự răn mình. Bởi mỗi sai lầm của người khác, nếu ta biết soi chiếu, cũng là tấm gương phản ánh chính bản thân ta.
Thấy cái sai của chính mình – chữ “Tỉnh” quý giá nhất đời
Nếu “Thanh” là sự sáng suốt để nhìn người, thì “Tỉnh” là sự giác ngộ để nhìn lại mình.
Trong muôn việc ở đời, khó nhất chính là tự nhìn thấy lỗi của bản thân. Bởi con người vốn có xu hướng bảo vệ cái tôi, sợ bị tổn thương khi thừa nhận mình sai. Nhưng chỉ khi dám đối diện, dám nhận lỗi và dám sửa, con người mới thật sự trưởng thành.
Người biết “Tỉnh” là người hiểu rằng: sai lầm không đáng sợ, đáng sợ là cố chấp cho rằng mình đúng.
Tự tỉnh chính là con đường đưa con người đến sự tự do nội tâm – khi không còn bị ràng buộc bởi cái tôi, bởi định kiến, bởi sự kiêu ngạo.
Cân bằng giữa “Thanh” và “Tỉnh” – sống giữa đời mà không lạc lối
Trong giao tiếp và ứng xử, nếu chỉ biết “Thanh” mà thiếu “Tỉnh”, ta sẽ trở thành người phán xét, cho mình là đúng và nhìn ai cũng sai. Ngược lại, nếu chỉ “Tỉnh” mà không “Thanh”, ta dễ tự ti, thu mình và đánh mất sự sáng suốt trong nhận định.
Người trí là người biết giữ tâm Thanh để quan sát đời, và giữ tâm Tỉnh để soi lại mình. Khi hai điều ấy cân bằng, ta vừa hiểu người, vừa hiểu mình sống giữa trần thế mà không bị cuốn theo thị phi, được mất.
Câu nói của cổ nhân “Nhìn thấy cái sai của người khác là Thanh, nhìn thấy cái sai của mình là Tỉnh” chính là lời nhắc nhở sâu sắc về nghệ thuật sống tỉnh thức. Cuộc đời sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều nếu ta học được cách quan sát mà không phán xét, phản tỉnh mà không tự dằn vặt.
Giữ tâm “Thanh” để thấu hiểu người, giữ tâm “Tỉnh” để hoàn thiện mình, ấy chính là con đường đi đến trí tuệ và an nhiên. Cổ nhân nói: “Người ngu nhìn lỗi người / Người trí nhìn lỗi mình”. Hiểu được điều đó, con người sẽ bớt sân si, bớt oán trách, mà sống chan hòa, thiện lành hơn giữa cuộc đời nhiều sóng gió này.
Tin liên quan
Người xưa từng ví: “Nếu bạn mong đợi người đời sẽ tử tế với mình chỉ vì mình tử tế với họ, thì cũng như trông chờ một con sư tử không ăn thịt mình chỉ vì mình không ăn thịt nó".
Triết gia Trang Tử từng răn dạy: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”. Câu nói tưởng như giản đơn nhưng ẩn chứa sự thấu hiểu sâu sắc về lòng người và cách ứng xử trong đời.
Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc". Thực ra, trí tuệ lớn nhất đôi khi không nằm ở việc biết nhiều, mà ở chỗ không để tâm đến những điều nên bỏ qua.
Bài mới
Câu nói của cổ nhân nghe qua tưởng chừng đơn giản, nhưng đó là đúc kết của một đời trải nghiệm, thấu hiểu nhân tình thế thái. Ai lĩnh ngộ được, người ấy sống an yên, tâm nhẹ tựa mây, không còn oán trách, sân si giữa dòng đời.
Khổng Tử, bậc hiền triết vĩ đại của phương Đông, từng để lại một lời răn nổi tiếng: “Đừng bao giờ kết bạn với người không có gì tốt hơn mình.” Thoạt nghe, câu nói này dễ bị hiểu lầm là sự kiêu ngạo, tự cho mình cao hơn người khác. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, ta sẽ nhận ra đây là lời khuyên thấm thía về cách chọn bạn, giữ bạn và tự hoàn thiện bản thân trong dòng chảy nhân sinh.
Khổng Tử nói: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết”. Nghe qua, tưởng chừng chỉ là một lời khuyên về cách trả lời khi có ai hỏi. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, đây là triết lý sống vô cùng thực tế và minh triết, dạy con người cách đối diện với tri thức, với bản thân và với cuộc đời.
Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.
Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.