Hiểu đúng về chữ “Dạ” – Một nét văn hóa đẹp cần giữ gìn

Hiểu đúng về chữ dạ là câu chuyện nhân văn giúp bạn có một góc nhìn thấu đấu hơn về nét văn hóa đẹp trong giao tiếp của người Việt.

Diệu Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Câu chuyện “Hiểu đúng về chữ Dạ”

Nhiều người vẫn lầm tưởng khi dùng chữ “dạ” là tỏ thân phận hèn kém, bền dưới, lép vế hay hèn mạt. Hoặc thậm chí hiểu sai luôn khi cho rằng chỉ người dưới mới cần dạ người trên. Chữ “dưới” ở đây được hiểu là người nhỏ tuổi hơn trong xã hội, hay vai em con cháu trong gia đình. Vậy hiểu đúng về chữ dạ như thế nào?

Mình đi dạy kèm, ông nội đứa học trò ngang tuổi ba mình, vài lần tới sớm nhóc chưa kịp tắm hoặc ăn cơm, hay những khi mưa to phải ngồi chờ cho dứt con mới về là bác hay tiếp chuyện mình. Bác cẩn thận hỏi ba mẹ mình nhiêu tuổi, khi biết ba mình hơn bác một tuổi thế là bác khiêm tốn xưng chú và cười thẹn: “Thật là có lỗi với bác bên nhà quá”

Hieu-dung-ve-chu-Da-mot-net-van-hoa-dep-can-giu-gin-2

Mình nghe vậy cũng chữa thẹn cho bác nói: “Dạ, con cũng như em út của các anh chị bên đây nên bác là bác cũng phải mà”

Điều đặc biệt là mỗi câu trả lời của bác luôn có chữ “dạ” đệm ở đầu câu như “Dạ hồi thành còn thanh niên tui cũng ham chơi lắm cố”, hay “dạ cháu nó còn dang dở chén cơm cô vui lòng ngồi chờ chút”, “Dạ, xin lỗi cô hai bác bên nhà năm nay chắc còn mạnh?”,…

Những năm sau này không tiện ghé thăm bác mình gọi điện hỏi thăm. Ngôn ngữ bác dùng trên điện thoại lại càng trang trọng hơn: “Dạ thưa cô cháu nó lớn rồi mà tui cũng còn lo lắm”, “Dạ, thưa cô năm nay cũng không đi lại nhiều bị cái chân nó không còn được như xưa”, “Dạ, bà nhà tui kỳ này cũng ít còn may vá”,…

Mỗi lần gọi học sinh phát biểu, tụi nhỏ không chịu trả lời ngay mà cứ “dạ thưa cô”, “thưa cô con đọc bài”, nghe cũng sốt ruột nhưng nghĩ lại đó là nếp lễ nghi cần duy trì nên cũng không kìm bớt cái tính nóng nảy lại.

Dạo bình luận trên facebook thấy mọi người đối đáp có chữ dạ, chữ thưa sao mà thấy vui quá. Mình dạy tiếng Anh nên không ác cảm với chữ “Ok” như một số người hiểu lầm là lối nói xấc xược. Nhưng thấy mọi người hay chốt câu chuyện bằng chữ “dạ anh”, “dạ chị”, “dạ bác” thì vẫn thấy vui hơn chữ “Ok” gọn lỏn.

Hieu-dung-ve-chu-Da-mot-net-van-hoa-dep-can-giu-gin

Những gia đình còn cố giữ lễ nghi, phép tắc vẫn dạy con luôn có chữ “dạ” đầu câu, dạy con hiểu đúng về chữ dạ. Cô hỏi con mới đi Đà Lạt về hả, trò liền trả lời “Con mới về á cô”, mẹ liền quay qua nhắc nhở con “Con phải nói dạ con mới về chứ”, “Con 5 tuổi thì con phải thưa dạ thưa con 5 tuổi”, “Con ăn rồi thì con phải nói dạ con ăn cơm rồi”,…

Lang thang quán xá, “Chị ơi tính tiền”, “Dạ của em 5 chục nha!”, ra khỏi quán anh bảo vệ hỏi đi hướng nào để dắt xe giùm thì ngại quá bảo anh cứ để em, ảnh lại nói: “Dạ không sao chị, chị cứ để tui”.

Xứ đàng trong chữ “dạ” đệm đầu câu nói thêm dịu dàng, khiêm tốn và thể hiện con nhà có giáo dục, lễ nghi phép tắc chứ nào phải đớn hèn, nhục nhã gì đâu!.

Còn bạn, bạn hiểu thế nào về chữ “dạ”?

Xem thêm: Để dành đến tết - câu chuyện nhân văn gợi nhớ kỷ niệm của bao người

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Từ khi lên 6 tuổi, cô bé Thu Nhớ đã trở thành "đôi mắt" của bố. Cứ xẩm tối, Nhớ lại dắt người cha mù đi hát rong, kiếm tiền mưu sinh... 

Bùi Thị Thu Nhớ: Từ cô bé theo cha mù đi hát rong đến giải quốc gia cuộc thi 'Đại sứ văn hóa đọc'
0 Bình luận

Mỗi vùng miền có phong tục đón Tết Nguyên Đán khác nhau. Hôm nay Sống Đẹp sẽ cùng bạn đọc khám phá người dân Nha Trang đón Tết như thế nào nhé!

Khám phá nét đặc sắc trong văn hóa đón Tết của người Nha Trang, Khánh Hòa
0 Bình luận

Khi nhắc đến văn hóa cung đình thời nhà Trần, sử gia Ngô Sĩ Liên từng nhận xét: "Vua tôi cùng vui, không câu nệ lễ phép, cũng là phong tục giản dị chất phác nhưng không có tiết độ”.

Nhà Trần và văn hóa triều đình 'độc nhất vô nhị' trong sử Việt: 'Vua tôi cùng vui, không câu nệ lễ phép'
0 Bình luận

Nghĩa An Hội Quán là một công trình đặc trưng của người Hoa gốc Triều Châu, như một cách để bảo tồn những nét đẹp văn hóa truyền thống, tưởng nhớ về cội nguồn.

Ngắm nhìn Nghĩa An Hội Quán: Kiến trúc văn hóa Triều Châu nổi bật bậc nhất giữa khu phố người Hoa Sài Gòn
0 Bình luận

Khi nhắc đến văn hóa cung đình thời nhà Trần, sử gia Ngô Sĩ Liên từng nhận xét: "Vua tôi cùng vui, không câu nệ lễ phép, cũng là phong tục giản dị chất phác nhưng không có tiết độ”.

Nhà Trần và văn hóa triều đình 'độc nhất vô nhị' trong sử Việt: 'Vua tôi cùng vui, không câu nệ lễ phép'
0 Bình luận

Tin liên quan

Chừng nào má còn thì tết không bao giờ mất là câu chuyện khiến nhiều người đọc phải thổn thức khôn nguôn về hình ảnh tết xưa, tết của má và của chúng ta vô tình đánh mất...

Chừng nào má còn thì tết không bao giờ mất – Câu chuyện nhân văn cảm động
0 Bình luận

Bà giáo về hưu, câu chuyện có thật phản ánh tình trạng chung của nhiều gia đình hiện nay, khi con cái không còn quan tâm cha mẹ mà chỉ quan tâm đến số tiền mà cha mẹ có.

Bà giáo về hưu – Câu chuyện có thật đáng suy ngẫm
0 Bình luận

Trong những năm qua, anh Trần Thăng Khoan đã bò khắp Bắc Kinh, Nam Kinh và các tỉnh Hà Bắc, Hà Nam, Sơn Đông... để tìm con. Hy vọng 1 ngày nào đó được gặp lại con chưa bao giờ tắt ở sâu bên trong trái tim, tâm trí người cha này.

Bố bò trên đường suốt 7 năm tìm con trai 2 tuổi bị bắt cóc - Câu chuyện đẫm nước mắt về tình cha
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Cổ nhân dặn “Gia hòa vạn sự thành” có nghĩa là gì?

"Gia hòa vạn sự thành" không chỉ là một lời khuyên, mà còn là chân lý vượt thời gian về tầm quan trọng của sự hòa thuận trong gia đình đối với thành công và hạnh phúc của mỗi con người.

Hải An
Hải An 10 giờ trước
Trả lương cho vợ - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Dù không đi làm ngoài xã hội, người vợ vẫn đảm đương khối lượng công việc lớn, từ chăm sóc con cái, lo toan nhà cửa đến hỗ trợ tinh thần cho chồng. Việc trả lương cho vợ ở nhà chăm con là một cách thể hiện sự trân trọng và công nhận công sức mà người vợ bỏ ra trong vai trò nội trợ và nuôi dạy con cái.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Người xưa dặn “Gia phong tốt vượng ba đời” nghĩa là gì?

Trong cõi nhân sinh, có những giá trị không hào nhoáng nhưng bền bỉ như mạch nước ngầm, nuôi lớn cả một dòng tộc qua năm tháng. Một trong những giá trị ấy, cổ nhân gọi là “gia phong” tức là nề nếp, quy tắc sống, cách con người trong một mái nhà đối đãi với nhau và với thế gian. Vì thế mới có câu “gia phong tốt vượng ba đời”.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Quả mận dập của mẹ - Câu chuyện nhân văn cảm động

Hơn 10 năm rồi tôi không còn được ăn thứ quà vặt nào ngon như quả mận dập của mẹ. Ngay cả khi ăn quả mận to đẹp, đắt tiền, hương vị cũng chẳng được trọn vẹn như xưa.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Tuyệt kỹ dưỡng sinh của cổ nhân: Ghi nhớ 10 ĂN và 1 UỐNG, sống thọ thêm 10 năm!

Việc sống khỏe và tăng thêm cả thập kỷ tuổi thọ không phải điều xa vời, nếu bạn biết áp dụng bí quyết ăn uống dưỡng sinh của vị họa sĩ gạo cội Trung Hoa.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Căn nhà cũ – Câu chuyện nhân văn cảm động

Ngày con trai đưa thợ về đập bỏ căn nhà cũ, mẹ già ngồi thẫn thờ, rơi lệ nơi góc sân. Mẹ rơi nước mắt không chỉ vì tiếc căn nhà cũ mà còn vì xúc động, cảm thấy an lòng khi con trai đã trưởng thành, đủ sức chở che, gánh vác gia đình.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Tranh chấp với mẹ kế - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mẹ kế ép ba tôi phải viết di chúc theo ý bà ta, để bà ta ở lại căn nhà đến cuối đời. Nhưng những gì bà ta muốn là điều mà anh em tôi không thể chấp nhận được.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Bài học vô giá từ người mẹ bán cá – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mẹ tôi là một người phụ nữ mù chữ, bán cá ở chợ, tính bà cộc cằn, thô lỗ, đôi khi còn nói tục. Dù không dạy tôi chữ nghĩa, nhưng bà lại truyền dạy cho tôi những bài học vô giá.

Hải An
Hải An 28/05
Người xưa dặn: “Giường tựa hai tường không ốm đau cũng hoạn nạn”, vì sao?

Theo lời người xưa dặn, việc bố trí phòng ngủ, đặc biệt là giường ngủ nên được cân nhắc kỹ càng, nhất là vị trí đầu giường để tránh ảnh hưởng tới sức khỏe và vận khí gia đình.

Ly hôn vì mẹ chồng – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Đáng lẽ vợ chồng tôi cũng chẳng đi đến việc ly hôn, nhưng vì mẹ chồng mà mối quan hệ của hai bên gia đình trở nên căng thẳng gấp bội.

Hải An
Hải An 26/05
Người xưa dạy “Mộ không đầu con cháu nghèo, cáo canh mộ ba đời sang”, vì sao?

Trong phong thủy mộ phần có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của hậu thế nên người xưa mới căn dặn con cháu đời sau chú ý đến mồ mả ông bà, tổ tiên.

Mua nhà tặng bố mẹ vợ - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tôi quyết định mua tặng bố mẹ vợ một căn chung cư ngay cạnh nhà mình. Khi biết chuyện, tôi bị cả nhà mắng là “đội vợ lên đầu”. Nhưng họ quên mất rằng, không có bố mẹ vợ thì tôi làm gì có ngày hôm nay.

Vì người già không còn mẹ - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người ta hay nói, “già như trẻ con”. Nhưng khác biệt ở chỗ, trẻ con được sinh ra trong một vòng tay, còn người già dần rời đi khỏi cuộc đời này trong một khoảng lặng.

Bài học làm người - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Chúng ta cứ ngỡ mình to lớn có giá trị, nhưng đôi khi chúng ta phải cúi xuống để học những người bình thường mà ta đánh giá thấp này những bài học làm người.

Hải An
Hải An 22/05
Thăm nhà bạn – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Thăm nhà bạn ở tuổi ở cái tuổi lục thập hoa giáp thế này mới thấy thấm thía cái bình yên, hạnh phúc thực sự ở đời. Tưởng là dễ những khó vô cùng...

Hải An
Hải An 21/05
3 món đồ nên cân nhắc kỹ trước khi đặt trong nhà để tránh ảnh hưởng tới vận khí

Phong thủy không cấm nhưng trước khi đặt 3 món đồ này trong nhà bạn nên nghĩ kỹ để tránh ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, tinh thần, thậm chí phá vỡ sự hài hòa của không gian sống.

Hải An
Hải An 20/05
PC Right 1 GIF
Đề xuất