Đỉnh cao mưu lược: Biết giữ im lặng trước những vấn đề nghiêm trọng

Đỉnh cao mưu lược: Đầu có thể lìa nhưng trí không được nhụt

Tuân Du là thúc thúc Tuân Úc là hai trong số những người xuất sắc trong gia tộc họ Tuân. Cuộc sống của Tuân Du khó khăn hơn nhiều so với thúc thúc Tuân Úc. Cha mẹ mất sớm, ông trở thành trẻ mồ côi, phải sống cùng ông nội là Tuân Đàm.

Lúc Tuân Du bảy tám tuổi, ông vô tình bị người chú Tuân Cù làm bị thương ở tai. Sau khi tỉnh dậy ông chú đã quên sạch việc mình làm trong lúc say. Tuy nhiên, ông phát hiện ra một điều rất lạ, đứa cháu trai thường ngày gần gũi gần đây lại có ý lảng tránh. Hóa ra Tuân Du vì không muốn chú biết chuyện sẽ áy náy nên tự tránh ngay cả khi chơi đùa cũng luôn cố gắng để chú không nhìn thấy vết thương ở tai của mình.

Sau khi biết chuyện, Tuân Cù không khỏi thốt lên: “Đứa trẻ này trưởng thành sớm quá!”.

Năm Tuân Du 13 tuổi, ông nội là Tuân Đàm qua đời. Lúc này, một quan viên tên Trương Quyền là người vốn có danh trọng tình trọng nghĩa. Thế nhưng, sau khi quan sát kỹ người này Tuân Du lại nói với chú mình là Tuân Cù rằng: “Vẻ mặt của người này không bình thường, con đoán anh ta đã làm chuyện gì xấu, muốn che dấu nên mới tìm đến đây!”

Sau khi nghe xong, Tuân Cù đã cho người điều tra, kết quả đúng như dự đoán của cháu trai, Tương Quyền phạm tội giết người bỏ trốn, muốn ẩn mình bằng cách canh giữ lăng mộ. Kể từ đó, đỉnh cao mưu lược của Tuân Du vang danh khắp muôn nơi.

Sau này, Tuân Du cũng góp mặt trong danh sách 12 hào sĩ xuất chúng trong nước mà triều đình công bố. Ông đảm nhận vị trí hoàng môn thị lang, lúc này ông đã chính thức bước lên khán đài lịch sử.

Khi đó, đại tướng quân Hà Tiến vì muốn lật đổ Thập thường thị nên đã triệu Đổng Trác đến Kinh Thành, nào ngờ cuối cùng hành động đó lại trở thành “dẫn sói vào nhà”. Đổng Trác dẫn quân vào thành thừa thế lộng hành khiến cho thiên hạ dưới thời nhà Hán đại loạn.

Tuân Du nhìn thấy mà lòng đau xót, ông muốn loại trừ Đổng Trác nên đã lén bàn bạc với một bài người bạn để lập mưu. Tuy nhiên, kế hoạch của ông đã bị phát giác, Tuân Du và những người bạn của công cầm đầu nên không thể tránh khỏi việc ngồi tù. Sau khi ngồi tù, bạn của ông biết khó lòng mà ra bên ngoài được, sợ hãi tuyệt vọng nên đã chọn cách tự vẫn. Chứng kiến cái chết của bạn dù khiến Tuân Du rất buồn và căm phẫn nhưng ông lại không lựa chọn từ bỏ. Dù thân trong ngục tù nhưng ông vẫn luôn điềm nhiên, cơm ăn ngày ba bữa không bỏ bữa nào.

Chiến thắng cuối cùng cũng thuộc về những người biết kiên trì, nhẫn nại. Không lâu sau đó, Đổng Trác đã bị Vương Dã và Lã Bố giết chết, Tuân Du lúc này được thả ra ngoài một cách vinh quang.

Tuân Du trong những ngày tháng trong ngục đã nhận ra rằng: “Muốn lật ngược tình thế chỉ dựa vào lòng yêu nước sục sôi là chưa đủ”. Vì thế, ông đã quyết định lên kế hoạch bắt đầu lại từ đầu, đối phó với tình thế hỗn loạn bằng cách nhìn mới mẻ hơn.

Đỉnh cao mưu lược: Kiếm có thể buông nhưng mưu thì không

Hiệp sĩ dùng kiếm có thể đấu với một kẻ thù, nhưng tuệ sĩ dùng kế một mình có thể đấu lại ngàn quân vạn mã. Trong ván cờ hỗn loạn chỉ có người thông minh mới có thể đi nước trước.

Tuân Du muốn là người đi trước đó nên đã chủ động xin đi làm thái thú ở Thục quận. Bấy giờ, thiên hạ loạn lạc chỉ có đất Thục “tình thế hiểm trở nhưng bách tính yên ổn” không bị chiến tranh làm ảnh hưởng. Triều đình đồng ý yêu cầu của ông nhưng do đường đến đất Thục khó khăn, trắc trở nên Tuân Du tạm thời lưu trú tại Kinh Châu.

Lúc đó là năm Kiến An nguyên niên, Tào Tháo vừa mới đón Hiến Đế về Hứa Xương và bắt đầu chiêu mộ nhân tài khắp nơi.

Tuân Du tiếng tăm lẫy lừng đương nhiên là một trong số những hiền tài mà Tào Tháo chiêu mộ. Tào Tháo viết thư cho Tuân Du: “Hiện nay thiên hạ đại loạn, ấy là lúc bậc trí sĩ phải lao tâm. Ấy vậy mà ngươi lại vào Thục hán ngóng đợi thiên hạ có biến, chẳng phải là bỏ phí mất thời gian hay sao?”

Hàm ý chính là để thuyết phục Tuân Du xuống núi càng sớm càng tốt. Đừng an phận ở một góc đất Thục. Nếu không thể tự mình gương cao ngọn cờ cách mạng vậy hãy chọn người để theo làm cách mạng.

Sau khi nhận được thư Tuân Du lập tức lên đường khởi hành đến Hứa Xương, ngay khi vừa đến nơi ông đã được Tào Tháo ra đón tiếp nồng nhiệt.

Tào Tháo còn nói với Tuân Úc và Chung Do rằng: “Công Đạt là người phi thường, ta có được ông ấy để cùng bàn kế sách thì việc thiên hạ chẳng có gì phải lo nữa”. Từ đó trở đi, Tuân Du trở thành quân sư của tào Tháo. Mỗi lần ra trận ông đều luôn ở bên hiến kế cho Tào Tháo.

Năm thứ ba Kiến An, Tào Tháo xuất binh tiến đánh Lã Bố. Lã Bố bị bại trận phải lui về cố thủ Hạ Bì. Lã Bố cố thủ không ra, quân Tào tấn công không thuận lợi, chứng kiến nhiều ngày tiến đánh nhưng không thành công, quân sĩ mệt mỏi nên Tào Tháo định rút quân về. Nhưng Tuân Du lúc này không đồng ý, ông phân tích rằng: “Lã Bố là kẻ hữu dũng vô mưu, nay giao chiến ba trận đều thua cả, nhuệ khí đã suy rồi. Tướng đã suy thì quân cũng chẳng có ý chí để đánh trận. Trần Cung tuy mưu trí nhưng lại chậm chạp, nay chí khí của Bố chưa hồi phục, mưu kế của cung chưa định, nếu ta tiến đánh gấp có thể dễ dàng bắt được Bố”. Đồng thời ông cũng đề xuất với Tào Tháo kế sách “Rút nước từ sông Nghi sông Tứ làm ngập thành Bì”. Tào Tháo nghe theo thành công bắt sống Lã Bố.

Bắt Lã Bố chỉ là một thử nghiệm nhỏ, trận chiến tại Quan Độ mới chính là chiến thắng vang dội của Tuân Du, thể hiện được đỉnh cao mưu lược của ông. Trong những ngày đầu của trận Quan Độ, Viên Thiệu đã phái đại tướng Nhan Lương tấn công thành Bạch mã nhằm giành thế thượng phong.

Tào Tháo khi ấy muốn loại bỏ Nhan Lương nhưng chưa biết phải làm thế nào, lúc này Tuân Du đưa ý kiến rằng: “Áp dụng chiến thuật dương đông kích tây, giả vờ tiến đánh phía tây Bạch Mã, thu hút sự chú ý của Viên Thiệu, phân tán binh lực chớp thời cơ tập trung lực lượng tấn công tiêu diệt Nhan Lương”.

Trong trận chiến này, Tào Tháo đã thành công giết chết Nhan Lương. Thấy Nhan Lương bị giết, Viên Thiệu liền sai tướng Văn Xúy đuổi theo Tào Tháo. Các tướng thấy rất đông quân địch đang đuổi đến gần, đều cho rằng nên quay về bảo vệ doanh trại. Nhưng Tuân Du lại nói: "Địch tự dẫn xác đến, sao ta có thể bỏ đi được!"

Tào Tháo và Tuân Du nhìn nhau cười. Tào Tháo ra lệnh cho quân mau chóng ném quân nhu xuống làm mồi nhử. Quân Viên do Văn Xúy dẫn đầu trúng kế tranh nhau cướp quân nhu. Nhân thời thế hỗn loạn, quân địch lơ là không phòng vệ, Tào Tháo phái kị mã đánh phá tan quân địch. Trận này, Tào Tháo lại thành công giết chết Văn Xúy. Hai tướng của Nhan Văn đều là danh tướng thủ lĩnh của quân Viên, giao chiến hai lần đều bị giết. Sức mạnh và nhuệ khí của quân Viên bị suy giảm mạnh mẽ.

Tiếp đến, trong trận chiến quyết định tại Quan Độ, Tuân Du dốc sức hỗ trợ kế hoạch tấn công kho lương thực nhà Viễn của Hứa Du. Ông giúp Tào Tháo giành được thắng lợi cuối cùng trong trận chiến tại Quan Độ.

Trong trận Quan Độ, Tào Tháo ban đầu từ yếu thế cuối cùng lại có thể lật ngược tình thế, công lao lớn nhất là của Tuân Du.

Đỉnh cao mưu lược: Người thông minh thực sự là người luôn khiêm nhường

Sau khi bình định được phương Bắc, Tào Tháo đã lập tức dâng sớ thỉnh cầu Hiến Đế ban thưởng cho Tuân Du. Trong sớ có viết: “Quân sư Tuân Du phụ tá thần từ thuở ban đầu, không lần chinh chiến nào không đi theo, công lao thắng địch trước nay đều là mưu của Du vậy."

Sau đó, Tuân Du được phong làm Lăng thụ đình đầu. Cũng từ đó cái tên Quân sư Tuân Du đã vang danh khắp thiên hạ. Được sắc phong là chuyện rất đỗi vui mừng, nên em họ Tuân Thao cũng đến để chúc mừng Tuân Du. Tuân Thao gặp liền hỏi Tuân Du: “Tôi nghe nói cuộc tấn công vào Hà Bắc là diệu kế của anh. Anh kể cho tôi nghe về tình hình lúc đó đi."

Mà Tuân Du vốn là người kiệm lời, chuyện quốc gia đại sự càng kín tiếng. Nên trước sự tò mò của em họ ông cũng chỉ dửng dưng đáp rằng: “Làm sao tôi biết được kế hoạch trị bình của Đại Vương. Hơn nữa đây là công lao của quân đội triều đình, có liên quan gì đến tôi?".

Sau chuyện ấy, từ đó không một ai trong ngoài gia tộc hỏi Tuân Du về việc quân sự nữa. Tuân Du là một người như vậy, không khoe khoang ưu điểm, không cường điệu hóa công lao của mình.

Chính vì thế Tào Tháo luôn căn dặn thái tử Tào Phi rằng: "Tuân Công Đạt, người là đáng bậc sư biểu, ngươi phải hết lòng kính lễ người ấy".

Một lần Tuân Du bị ốm, Tào Phi đến thăm ông, cung kính quỳ lạy trước giường vô cùng kính cẩn. Tào Phi chỉ có đối xử trọng hậu như vậy mới có thể bộc lộ đủ sự tôn quý và thành kính đối với địa vị của Tuân Du. Bởi vì ông quá khiêm tốn, cho nên rất nhiều ý tưởng tuyệt vời của Tuân Du đã không được truyền lại.

Theo ghi chép, lúc sinh thời Tuân Du có 12 kế lạ nhưng chỉ có người bạn thân của ông là Chung Do biết được. Sau khi Tuân Du qua đời, Chung Do đã lên kế hoạch biên soạn mười hai thủ thuật này nhưng chưa kịp hoàn thành chúng thì ông cũng đã qua đời. Vì thế, 12 kế này cũng đã biến mất theo dòng chảy của lịch sử.

Xem thêm: Gia Cát Lượng nói: "Phụ nữ càng xấu mà đức hạnh càng lớn sẽ như tách trà lặng lẽ tỏa hương"