Cuộc đời của mẹ - Câu chuyện cảm động đầy nhân văn

Câu chuyện “Cuộc đời của mẹ!”

Mẹ tôi là một người đàn bà có đôi mắt u buồn. Năm tôi mười ba tuổi, vào một đêm trời tối đen như mực mẹ rời nhà đi theo một người đàn ông khác…

Một đêm không trăng không sao tháng 7, tôi lén dậy lay gọi mẹ, gói ghém cho mẹ và ba bộ quần áo vào chiếc tay nải. Tôi hất tay mẹ ra khi mẹ ôm lấy vai tôi mà khóc. Tôi cầm tay mẹ kéo ra cửa, đá chân vào mõm con mực cho nó khỏi hực lên. Dẫn mẹ lách qua cổng rồi đi dần ra phía bờ sông, nơi ấy trên con thuyền nan có một người đàn ông yêu thương mẹ, đang ngóng chờ mẹ.

Trong ánh sáng mờ mờ hắt lên từ mặt nước trên sông, tôi thấy mẹ đứng lặng nhìn tôi trong bóng tối, bất giác mẹ quay đi co chân chạy thật nhanh về phía chiếc thuyền na. Lúc này tôi mới thấy đau, thấy thương thấy nhớ mẹ vô vàn. Tôi chạy tới ôm mẹ từ phía sau lưng, tôi nghẹn ngào cất giọng “Mẹ ơi!”, rồi lại nín thinh, tôi cố sức hít hà vào tận sâu lồng ngực mình mùi hương của mẹ. Bắt đầu từ bây giờ tôi phải xa mẹ, biết bao giờ tôi mới có thể gặp lại mẹ đây.

Rồi tôi buông tay dứt khoát, đẩy mẹ về phía trước còn mình thì quay ngoắt lại phía sau. Mười ba tuổi, một thằng bé buông tay để mẹ mình đi tìm hạnh phúc mới.

Cha tôi hy sinh khi tôi còn nằm trong bụng mẹ. Tôi lớn lên trong sự thiếu vắng tình thương của cha. Cả tuổi thơ tôi chỉ có nỗi tủi cực nhọc nhằn của mẹ. Bà nội tôi mất sớm khi vừa hạ sinh cha tôi, ông nội tôi lấy vợ hai liền sau đó. Bà vợ hai này có với ông tôi 4 người con. Người làng bảo mẹ tôi như cái gai trong mắt bà, bởi vì bà sợ gia tài của cải sau này phải chia cho mẹ con tôi.

Mẹ tôi vừa chăm chỉ làm lụng vừa chịu đựng. Nhà tôi có mấy mẫu ruộng, thế là tất cả đổ lên vai mẹ tôi. Tháng sáu nắng như đổ lửa mẹ phải úp mặt xuống ruộng cấy lúa từ sáng sớm đến tối muộn mới được về nhà. Cứ tới mùa màng mẹ lại héo hắt vì làm lụng quá sức. Những lúc nông nhàn mẹ cũng làm, hết cất vó tôm lại gánh phân trèo ngược lên núi bón sắn tàu. Bà nội hai của tôi luôn biết cách bới việc cho mẹ làm. Bà tôi nói lời cứ rin rít qua kẽ răng, một điều con, hai điều con ngọt nhạt nhưng thâm sâu, ai cũng biết bà ác với mẹ con tôi vô cùng.

Làng tôi nằm cạnh con sông Trịnh hiền hòa, người trong làn đàn ông thì biết kéo lưới lưới đi rìu, đàn bà thì biết đơm tôm bắt cá. Những đêm trời không trăng không sao, học bài xong tôi thường cầm đèn bão theo mẹ lên chiếc thuyền nan thả lờ bắt tôm hoặc cất vó tép.

Những đứa trẻ thiếu vắng cha thường hay muốn làm thân với một người đàn ông nào đó. Bến sông quê tôi có một con thuyền nan ngụ cư, đó vừa là thuyền đánh cá, vừa là là nhà của bác Hai – một người thương minh, nghe đâu người mãi trên mạn Hòa Bình. Bác cụt một tay về quê thì gia đình ly tán hết, buồn tình cứ trôi nổi trên những con sông và neo đậu ở bến sông này.

Buổi chiều tan học tôi thường cùng lũ trẻ trong làng ra sông tắm, khi thèo leo lên thuyền bác để xem bác vá lưới, khi thì nghe bác thổi kè amonica cái bài gì đó về nước Nga mà bác bảo xa xôi lắm/

 Mẹ tôi vẫn thế, vất vả lam lũ suốt ngày. Nhà ông ba bà tôi một lũ các cô các chú nhưng ai cũng ỷ lại, cũng khi dễ mẹ phận góa bụa. Đến bữa cơm họ nhường mẹ ngồi đầu nồi, toàn người trẻ ăn như tằm ăn lên, cây đũa cả vừa hạ xuống thì cái bát khác đã chìa ra cho mẹ xới, mẹ chẳng còn mấy thời gian để mà ăn cơm. Đã thế ở nhà tôi, con dâu còn không thể ngồi ăn sau bố mẹ chồng nên bữa nào mẹ cũng đói.

Tôi thương mẹ, những điều ấm ức cho mẹ tôi chẳng thể nói với ai ngoài bác Hai. Bác thường an ủi vỗ về tôi, nói lái sang những câu chuyện khác để tôi vui. Rồi thi thoảng những đêm trăng khi mẹ tôi cất vó tép hoặc đơm tôi, bác ghé thuyền cạnh nhà tôi, lúc sẻ cho mớ tôm vừa đơm, bừa thì vài củ khoai lùi, mớ bánh đúc. Ban đầu mẹ tôi cũng ngỡ ngàng và lặng thinh nhìn tôi đón nhận bởi bác bảo cho tôi. Nhưng chỉ vài lần sau đó mẹ tôi chối phắt. Mẹ nói bác cũng vất vả kiếm cơm, còn lại là thương binh không có lý gì mẹ tôi khỏe mạnh mà cứ nhận của bác mãi. Bác và tôi nói thế nào mẹ cũng nhất định không nghe. Mẹ tôi cương quyết nói bác tránh xa thuyền của mẹ con tôi ra, kẻo hàng xóm dị nghị.

Mãi sau này khi tôi trưởng thành, mười tám đôi mươi khi biết cồn cào vì thương nhớ một cô gái tôi mới đủ hiểu ánh mắt đau đáu của bác Hai mỗi khi nhìn mẹ tôi giặt giũ bên sông. Bác chẳng lại gần thuyền mẹ tôi nữa nhưng lần nào tôi lên thuyền là bác hỏi han đủ chuyện rồi nén tiếng thở dài.

Ở đời, người nhân hậu thì sinh ra họ đã nhân hậu. Dù có bất cứ hoàn cảnh nào họ cũng chẳng làm người khác bị tổn thương. Nhưng cũng có người trong lòng họ luôn chất chứa muôn vàn tị hiềm và ác độc. Cho dù sự độc ác với người khác với họ chẳng nhằm mục đích gì thì họ vẫn cứ độc ác, thế thôi. Cuộc đời mẹ tôi mấy năm nay lúc nào cũng quằn quật, ăn uống kham khổ nên gầy khô như que củi. Đêm đêm tôi thường nghe tiếng mẹ trằn trọc thở dài, tôi biết là mẹ đối. Có những buổi chiều nấu cơm tôi thường lùi mấy củ khoai trong tro nóng, nhưng chỉ vài lần bà nội tôi biết được và thế là bà cấm, bà bóng gió với mẹ tôi rằng năm nay nhà phải trả nợ hợp tác số lợn hơi cân cho nhà nước năm ngoái. Thóc thì vơi, khoai lại chẳng còn mấy để chăn nuôi. Mẹ tôi nghe vậy hiểu ý ngay, và thế là mẹ cấm tui lùi khoai buổi tối.

Tháng ngày cứ trôi qua trong cái héo hắt và lam lũ của mẹ. Bà ngoại tôi là người mộ đạo, cũng có vài người họ đằng ngoại khuyên bà đón mẹ về nhưng bà nhất định không chịu. Bà bảo mẹ rằng Chúa có cái lý của người, đàn bà lấy chồng thì phải thờ chồng, sống làm dâu chết làm ma nhà chồng chứ không ngại khổ ngại khó mà thoái thác.

Càng ngày, bà nội tôi càng quá đáng, một lần giữa tháng sáu trời nắng như đổ lửa. mẹ tôi cấy được nửa vụ thì lăn ra ngất đi giữa đồng vì cảm nắng, người ta khiêng mẹ tôi lên cái chòi giữa đồng, làng xóm nhắn về để người nhà ra dẫn mẹ tôi về nhưng ông bà nội và các cô chú không một ai ra. Bữa ấy, trời chiều nổi cơn giông, sẩm tối tôi đi chăn bò về mới biết tin. Tôi chạy ra đồng thì mẹ vẫn nằm một mình thiêm thiếp, người nóng như hòn than vì cảm ứng lại gặp mưa giông. Lần ấy mẹ tôi ốm cả tháng trời, mẹ không thể nhấc người làm nổi việc gì. Tôi thương thương mẹ, mặc bà nội cạnh khóe, tôi vẫn cứ đem cơm vào cho mẹ rồi đỡ mẹ dậy ăn, lần nào mẹ ăn cơm nước mắt cũng tuôn rơi.

Thế rồi, một buổi chiều khi chăn trâu về đến đầu xóm, bác hàng xóm chạy ngay lại giằng lấy dây trâu của tôi bảo về nhà nhanh không bà nội đánh mẹ tôi chết rồi. Trời ơi, mẹ tôi xanh xao như tàu lá héo, đầu tóc rũ rượu nói không ra câu bị bà tôi lôi dậy khỏi giường, quần áo chăn màn của hai mẹ con tôi bị quăng ra tận đầu ngõ. Bà tôi vừa gào thét vừa chửi bới rằng mẹ tôi giả vờ đau ốm, lợi dụng lúc bà và cả nhà quần quật ngoài đồng để lục lọi, ăn cắp đôi khuyên tai vàng.

Tôi hét lên khi bà ta lôi tay mẹ tôi đuổi đi, tôi chạy lại giằng lấy tay bà ta cắn mạnh. Tôi gào lên gọi ông nội, gọi bố khiến hàng xóm láng giềng xúm lại. Lúc ấy, ông nội tôi mới quát bà vợ, lại thấy hàng xóm phản đối nên bà ta hậm hực bỏ vào nhà. Bà ta vừa chửi vừa nói vọng ra cấm không cho mẹ con tôi ở cái buồng trên gian nhà lớn. Mấy bà hàng xóm thương tình, chạy tới vực mẹ tôi dậy, rồi thì nhặt nhạnh vơ đùm manh chiếu tấm chăn dọn hộ mẹ con tôi vào ở tạm trong gia chái ẩm thấp bỏ trống sát bên cạnh chuồng trâu.

Chiều hôm ấy, bác Hai gặp tôi trên đường đi học về, bác kéo tôi ra thuyền rồi đưa cho tôi chai mật ong rừng, hộp sữa và ít thuốc bảo vệ đưa cho mẹ tôi uống. Thời gian sau mẹ tôi khỏi ốm, cuộc đời của mẹ lại vào quỹ đạo tiếp tục lam lũ, cật lực đêm ngày. Hàng xóm có người nói rằng chắc mẹ tôi cố sống chết bám lấy nhà nội để sau này tôi được phần đất hương hỏa vì bố tôi là con trai trưởng.

Tôi đã khó rất lâu trên thuyền bác Hai. Tôi nói rằng tôi thương mẹ, nhất định mẹ không phải vì tôi, vì đất cát mà phải cơ cực thế này. Rồi tôi thưa với bác Hai rằng cháu biết bác cũng thương mẹ cháu, sao bác không đưa mẹ cháu đi đi, cháy không muốn mẹ cháu làm lụng nhịn đói nhịn khát rồi lại chết ốm.

Nhiều đêm mưa gió mưa trong cái nhà lạnh cạnh chuồng trâu cả hai mẹ con tôi đều không ngủ được vì lạnh. Tôi ôm chặt lấy mẹ mà bảo rằng mẹ hãy đi đi, lấy chồng và sống cuộc đời của mẹ cho thật tử tế, đây mới là mẹ thực sự thương con. Nếu mẹ cứ sống đọa đày thế này chẳng may ốm rồi chết thì tôi sẽ đau khổ suốt phần đời con lại. Lúc đầu, mẹ tôi gạt phắt đi, lắm hôm tôi nói mẹ còn giận tát vào mông tôi. Nhưng rồi, những đêm cất vó tép, thả lời tôm, tôi rủ bác Hai sang chèo thuyền hộ, mẹ tôi dần dần im lặng nghe tôi nói, rồi người ôm chặt tôi vào lòng nức nở khóc.

Năm mười ba tuổi, tôi rời xa mẹ như thế. Mẹ tôi đi được hai tháng sau thì bác Hai quay lại gặp tôi ở cổng trường, bác dẫn tôi gặp mẹ. Mẹ tôi béo hẳn lên, trắng ra và mắt mẹ không còn nhìn xuống nữa. Mẹ ôm chầm lấy tôi, khóc khóc cười cười.

Sau này mẹ tôi bận sinh em bé nên không còn thường xuyên về thăm tôi được nữa. Nhưng bố Hai, sau lần gặp đầu tiên ấy tôi đã gọi bác Hai là bố luôn thì hay về gặp tôi. Lần nào bố cũng mua cái này, cái kia cho tôi, hoặc dúi vào tay tôi dăm ba chục bạc. Tôi phải kiên quyết từ chối và nói rằng bố hãy để tiền lo cho mẹ và các em. Mẹ con nhất định phải vui vẻ, đó mới là điều con mong nhất.

Từ lúc mẹ tôi đi, nhìn cái mặt ngang ngạnh, đôi mắt lì lợm của tôi bà nội cũng nhờn. Bà ấy chắc vẫn nhớ nhát cắn nhớ đời ngày hôm ấy. Tôi dữ dằn và ác hơn chó dại, tôi vẫn đùa với các cô chú tôi như thế để chặn mọi manh nha ác độc với tôi. Chăn trâu cắt cỏ, thổi cơm, đánh cá là công việc sau giờ học của tôi. Mẹ tôi đi rồi, tôi là thằng con trai đầu nên tôi chẳng vạ vật được. Thế rồi cũng qua những năm tháng tuổi thơ cơ cực. Ngày tôi vào đại học xây dựng, cả mẹ tôi và bố Hai đều lên Hà Nội gặp tôi. Hai người cho tôi đóng những đồng tiền đầu tiên để nhập học, rồi tháng năm cứ thế qua đi, tôi vừa làm vừa học, cộng thêm sự hỗ trợ từ hai người nên tôi cũng đã tốt nghiệp ra trường.

Sau này, tôi làm cho một tập đoàn rất lớn về xây dựng, tôi lấy vợ, mua nhà, sinh con. Bố mẹ vẫn là chỗ dựa lớn nhất, tin cậy nhất của tôi sau chừng ấy năm.

Lâu lắm rồi tôi mới lại có dịp quay trở về quê, bên dòng sông Trịnh hiền hòa và bé nhỏ, ông bà tôi đã khuất núi từ lâu rồi, mộ cha tôi cũng đã được tìm thấy, nằm ở một đồi cát quanh năm nắng gió ở Quảng Trị. Cha tôi bây giờ cũng đã được về nằm ở nghĩa trang liệt sĩ huyện nhà. Mấy mươi năm cha tôi mới trở về trong hình hài nắm đất. Chắc cha cũng chẳng biết những cơ cực của mẹ con tôi, mà thôi cha không nên biết để đỡ đau khổ cũng được. Cuộc sống này bắt buộc phải có những khổ đau, những ấm ức bất công để con người ta quật cường tiến về phía trước.

Xem thêm: Sự kiên nhẫn và cách gặt hái thành công từ nó