Cổ nhân nói “50 không xây nhà, 60 không trồng cây, 70 không may áo” có nghĩa gì?

Cổ nhân nói “50 không xây nhà”

Vế đầu tiên của lời dạy thực ra xuất phát từ câu nói của Khổng Tử “Ta quyết chí học năm 15 tuổi, hiên ngang tuổi 30, chẳng nghi ngờ gì năm 40 tuổi, và biết thiên chức khi 50 tuổi.” Đối với người xưa, 50 tuổi chính là cái tuổi “biết mệnh trời”, hay hiểu đơn giản là ở tuổi đó con người ta có thể ý thức được cái gì có thể làm được và không.

Như chúng ta đã biết, thời xưa việc xây dựng một ngôi nhà không phải là điều dễ dàng. Vào thời điểm đó, do điều kiện kinh tế thiếu thốn và công nghệ còn lạc hậu nên việc một thanh niên ở độ tuổi sung sức muốn làm được một ngôi nhà cũng phải mất nhiều tháng, thậm chí là nhiều năm. Mà ở tuổi ngũ tuần, người đã già, sức lực cũng chẳng còn nhiều nên việc xây hay sửa nhà là điều khó khăn.

Ngoài ra, người xưa cũng quan niệm rằng một người sau 50 tuổi vẫn vất vả đó là chuyện buồn của cuộc đời. Có thể là gia đình đó không có con cái đỡ đần nên người cao tuổi phải tự mình lo toan. Mà người xưa lại rất coi trọng lòng hiếu thảo nên việc để một người già không có con cái phải chật vật, vất vả là điều không thể chấp nhận được.

Cổ nhân nói “50 không xây nhà” cũng còn một lý do khác là ngày xưa chiến tranh và điều kiện sống kém nên tuổi thọ con người thường ngắn. Ở tuổi 50 nói chung tương đương với "một chân vào quan tài". Vì vậy lúc này sửa nhà khả năng cao là chủ nhân sẽ không được hưởng thành quả của mình làm nên. Thêm vào đó, ngồi nhà mới để lại cho con cái có thể trở thành ngòi nổ cho việc tranh đấu nội bộ giành gia tài. Người xưa không muốn xây nhà sau tuổi 50 cũng là vì thế!

Qua đó, theo quan điểm này ở tuổi 50 không xây nhà có thể hiểu là ước vọng của mọi người về những năm tháng sau này được hưởng cuộc sống nhàn hạ, có con cháu đỡ đần.

Cổ nhân nói: 60 không trồng cây

Vế này của cổ nhân có ý nghĩa tương đồng với ý “50 không xây nhà”. Cả hai đều là công việc cần lao động tay chân, mà đối với người già ở độ tuổi lục tuần nếu làm việc quá sức sẽ không tốt.

Mặc dù trồng cây là điều đáng được ủng hộ nhưng ai cũng biết người cao tuổi xương cốt không còn chắc khỏe như xưa nên cần tự lượng sức mình, không nên cố quá. Nếu không có thể khiến bản thân gặp phải đau đớn mà con cháu cũng lo lắng, không được thoải mái. Cuối cùng, việc tốt cũng không xong mà lại còn chuốc họa vào thân.

Do vậy, người qua tuổi 60 nên lựa chọn những hoạt động phù hợp với sức khỏe của bản thân, không nên quá tham tiếc công việc để xảy ra những tai nạn không đáng.

Cổ nhân nói: 70 không may quần áo

Cổ nhân cho rằng, ở độ tuổi 70 chúng ta nên làm những gì mình muốn miễn không vi phạm quy tắc là được. Thời xưa, người ở độ tuổi này xưa nay hiếm, ai may mắn ống qua 70 tuổi có thể nói là thượng thọ. Do đó, những ngày tháng tuổi già này tốt hơn hết là tận hưởng cuộc sống thay vì dành thời gian may vá, kiếm ít đồng tiền.

Hơn nữa, người cao tuổi thì mắt sẽ dần mờ đi, việc dùng kim chỉ cũng sẽ khó khăn hơn, việc ngồi may vá cũng tốn khá nhiều thời gian và phải ngồi trong thời gian dài. Điều này đối với người cao tuổi quả thật không dễ dàng. Do vậy, lời khuyên dành cho những người qua 70 tuổi là không nên may vá, cần nghỉ ngơi để an hưởng tuổi già.

Bên cạnh đó còn có một cách giải thích khác cho quan điểm này của người xưa. Một số nơi cho rằng đây “70 tuổi không may vá” là ngụ ý ông bà, cha mẹ không muốn may quần áo mới, mà để dành tiền cho con cháu. Suy cho cùng, đây vẫn là tâm lý chung của những người đi trước, không muốn con cháu vất vả.

Tóm lại, cổ nhân nói “50 không xây nhà, 60 không trồng cây, 70 không may áo”, không chỉ giới hạn trong việc xây nhà, trồng cây, ăn mặc mà còn có ngụ ý rộng hơn là khuyên mọi người nên tự ý thức được khả năng của bản thân và làm việc lượng sức mình. Điều này không chỉ giúp tránh những tai nạn đáng tiếc xảy ra mà còn giúp mọi người tận hưởng cuộc sống.

Xem thêm: Cổ nhân nói “60 không nói chuyện, 70 không ngủ lại, 80 không mời cơm” mang hàm ý gì?