Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày8 Thành viên · 7.896 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.437 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương9 Thành viên · 764 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.096 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Tự tin thái quá sẽ sinh ra ngạo mạn, đấy là điều cấm kỵ
Tự tin thái quá có thể khiến một người sinh ra tâm lý ngạo mạn, như thế việc tốt cũng sẽ biến thành việc xấu, thậm chí có thể dẫn đến những hậu hoạ khôn lường.
Người xưa có câu “Vật cực tất phản”, ý nói một sự việc khi đến hồi cực điểm sẽ sinh ra biến đổi, thậm chí thu được kết quả trái ngược hoàn toàn, chuyện tốt cũng có thể trở thành xấu. Do vậy, tự tin là việc tốt, nhưng tự tin thái quá có thể sinh ra tâm lý ngạo mạn sẽ rất đáng lo ngại.
Những bài học về sự tự tin thái quá sinh ra ngạo mạn
Người tự tư thái quá sinh ra tâm lý ngạo mạn thường ỷ vào những điểm hơn người của bản thân về vật chất hoặc về tinh thần mà xếp mình cao hơn so với người khác, đôi lúc họ cũng không tự nhận thức được việc này. Nhưng nếu tâm lý này ngày càng lớn mạnh sẽ rất nguy hiểm.
Vào thời Xuân Thu có một năm nước Tề bị nạn đói, người chết la liệt. Kiềm Ngao là người giàu có, lúc ấy ông xuất phát thiện tâm, quyết định nấu cơm phân phát cho người nghèo. Ngày qua ngày, người khắp nơi đến nhận cơm của Kiềm Ngao về hết lời cảm tạ, khen ngợi đức độ của ông. Lâu dần Kiềm Ngao không khỏi dương dương tự đắc, trở nên tự phụ và xem thường người khác.
Ngày kia Kiềm Ngao thấy một người bị đói lâu ngày thất thểu đi trên đường, liền cầm bát cơm cất giọng khinh khi nói: “Tên kia, lại đây mà ăn!”
Nào ngờ người đó trừng mắt nhìn Kiềm Ngao, rồi hiên ngang đáp: “Cũng bởi không muốn nhận cơm của hạng người có giọng điệu như ngươi nên ta mới ra nông nỗi này.”
Nói rồi bỏ đi, không lâu sau người này chết đói. Khi ấy Kiềm Ngao mới hối hận, rằng tuy ông không có ý hại người và một lòng muốn làm chuyện tốt, nhưng chỉ vì sự ngạo mạn đã vô tình động chạm đến lòng tự tôn của người khác, rốt cuộc đã khiến chuyện tốt trở thành chuyện xấu.
Sự ngạo mạn không chỉ biến chuyện tốt thành chuyện xấu mà đôi khi nó còn là căn nguyên dẫn đến thất bại. Có câu nói “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”. Ấy vậy, mà ở những người tự tin thái quá thường lấy mình làm trung tâm, đã coi thường người xung quanh, lại còn coi thường cả kẻ đối địch với mình. Như Hạng Vũ mất thiên hạ, hay Quan Vũ mất Kinh Châu hết thảy đều là vì kiêu ngạo không tự biết mình mà ra.
Đâu chỉ vậy, sự ngạo mạn còn có thể sinh ra định kiến, loại định kiến này rất nguy hiểm. Bởi nó khiến người ta chỉ tin vào những gì mình có thể trải nghiệm và nhận thức thức tới, không thấy thì không tin vì cho rằng bản thân đã nắm rất vững những tri thức này rồi. Thậm chí để bảo vệ cái gọi là quan điểm cá nhân ấy, người ta sẵn sàng bài xích mọi thứ không phù hợp với hiểu biết của họ, dùng tầm mắt hết sức hạn hẹp mà nhìn thế giới, nhưng vẫn tự hào rằng ta đây có trí tuệ vượt trội mọi người, nào khác chi ếch ngồi đáy giếng. Người như vậy, chỉ sống trong thế giới của mình mà không biết thế giới bên ngoài biến đổi ra sao, phát triển chừng nào.
Thậm chí, trong Thiên Chúa giáo cho rằng 7 cội nguồn tội ác làm nhân loại sa ngã là ngạo mạn, đố kỵ, nóng giận, lười biếng, tham lam, phàm ăn và dâm dục. Còn Kinh Hoa Nghiêm của nhà Phật lại cho rằng 3 chướng ngại lớn nhất của một người tu hành là ngạo mạn, tật đố và tham dục. Các tôn giáo chân chính cũng đều xem ngạo mạn là căn nguyên của tội lỗi.
Điều cấm kỵ của một người chính là đừng để tự tin thái quá dẫn đến ngạo mạn rồi tự hủy hoại đời mình
Trong Đạo Đức Kinh giảng rằng: “Thượng thiện nhược thủy”. Nước có thể làm lợi cho vạn vật mà không cùng vạn vật tranh giành, người tốt thật sự cũng giống như nước vậy, có thể bao dung tất cả mọi người. Biển cả vì ở nơi thấp nên mới có thể tiếp nhận dòng chảy của trăm sông, trở thành vua của trăm mạch.
Chỉ khi bản thân kiêm tốn, lấy thiện để đối đãi, tự xếp mình phía sau người, không kiêu ngạo tự phụ, thì mới khắc chế được bản thân và được mọi người kính trọng. Và cũng chỉ khi không mang theo định kiến cá nhân, người ta mới có thể dùng đôi mắt lý trí mà quan sát thế giới, thấy được bản chất của sự vật, đạt được cảnh giới trí tuệ cao siêu.
Xem thêm: Giữ tư duy sợ hãi muôn đời chẳng ngóc đầu lên được
Đọc thêm
Hãy biết ơn cả những người từng không tốt với mình, bởi lòng biết ơn, sự nhẫn nhịn chính là đỉnh cao nhất của trí tuệ nhân sinh.
Làm việc phải vuông, làm người phải tròn, tròn vuông tương tế thì sẽ sống rộng lượng, cuộc đời ắt sẽ viên mãn, phúc đức đầy mình.
Bài học từ cổ nhân đó là làm người có 3 việc được cho là “đại ngu” tuyệt đối không được phạm phải. Trước khi bước sang tuổi trung niên cần hiểu những đạo lý này để tránh mua dây buộc mình.
Tin liên quan
Cổ nhân dạy ở từng độ tuổi của cuộc đời phải biết nhận thức bản thân cần làm gì, chỉ có như thế mới không sống phí hoài một đời.
Cổ nhân nói “Tham rượu quên người, tham sắc quên mình, tham tài quên thân quyến”, câu nói này tuy ngắn gọn nhưng lại hàm chứa rất nhiều đạo lý làm người.
Trái tim người phụ nữ thường rất dễ bị xúc động, do đó khi chọn chồng, đa phần thường lấy ngoại cảnh làm tiêu chuẩn. Vậy cây sợ tam diêu, nữ sợ tam liêu có nghĩa là gì?
Bài mới
Khổng Tử, bậc hiền triết vĩ đại của phương Đông, từng để lại một lời răn nổi tiếng: “Đừng bao giờ kết bạn với người không có gì tốt hơn mình.” Thoạt nghe, câu nói này dễ bị hiểu lầm là sự kiêu ngạo, tự cho mình cao hơn người khác. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, ta sẽ nhận ra đây là lời khuyên thấm thía về cách chọn bạn, giữ bạn và tự hoàn thiện bản thân trong dòng chảy nhân sinh.
Khổng Tử nói: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết”. Nghe qua, tưởng chừng chỉ là một lời khuyên về cách trả lời khi có ai hỏi. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, đây là triết lý sống vô cùng thực tế và minh triết, dạy con người cách đối diện với tri thức, với bản thân và với cuộc đời.
Triết gia Trang Tử từng răn dạy: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”. Câu nói tưởng như giản đơn nhưng ẩn chứa sự thấu hiểu sâu sắc về lòng người và cách ứng xử trong đời.
Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc". Thực ra, trí tuệ lớn nhất đôi khi không nằm ở việc biết nhiều, mà ở chỗ không để tâm đến những điều nên bỏ qua.
Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.
Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.
Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.
Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."