Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày6 Thành viên · 7.869 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng7 Thành viên · 2.414 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương6 Thành viên · 762 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống4 Thành viên · 5.090 Bài viết -
Sống An Lành4 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu4 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực4 Thành viên · 1.482 Bài viết
Người xưa dặn “Gia phong tốt vượng ba đời” nghĩa là gì?
Trong cõi nhân sinh, có những giá trị không hào nhoáng nhưng bền bỉ như mạch nước ngầm, nuôi lớn cả một dòng tộc qua năm tháng. Một trong những giá trị ấy, cổ nhân gọi là “gia phong” tức là nề nếp, quy tắc sống, cách con người trong một mái nhà đối đãi với nhau và với thế gian. Vì thế mới có câu “gia phong tốt vượng ba đời”.
Ý nghĩa câu nói “Gia phong tốt vượng ba đời” của người xưa
Gia phong không được viết thành điều lệ, không ban hành bằng sắc lệnh. Nó được truyền bằng ánh mắt của người mẹ, bằng giọng nói của người cha, bằng tấm lưng còng của ông bà tảo tần dậy sớm. Gia phong là thước đo vô hình, nhưng lại uốn nắn con người thành chính trực, lễ nghĩa, biết điều, biết người.
Một gia đình có gia phong tốt, chẳng cần răn đe nhiều. Bởi đứa trẻ từ nhỏ đã hiểu rằng, giữ gìn danh dự, giữ lời hứa, sống tử tế là điều không thể khác. Nó không phải vì sợ hãi, mà vì ý thức. Mà chính ý thức đạo đức mới là thứ không gì lay chuyển được khi bước ra đời.
Tại sao lại là “ba đời”? Vì ba đời là khoảng thời gian đủ để một tư tưởng được kiểm chứng bởi thời gian, thử thách và con người. Đời đầu gây dựng, đời thứ hai học hỏi, đời thứ ba gặt hái. Nếu đến đời thứ ba mà vẫn giữ được gia phong, thì truyền thống ấy đã trở thành tâm hồn tập thể. không ai bảo cũng tự biết sống cho phải đạo.
Cũng như cây đại thụ muốn cao lớn phải cắm rễ sâu. Gia phong là rễ của dòng tộc. Rễ tốt thì dù giông tố đến, cây vẫn đứng, bóng mát vẫn còn cho thế hệ mai sau.
Bài học truyền đời từ câu nói của người xưa
Ngày nay, khi xã hội chuyển mình không ngừng, công nghệ mở rộng tầm mắt nhưng cũng cuốn theo nhiều cám dỗ, gia phong chính là vành đai đạo đức giữ con người không trượt dài khỏi chính mình. Nhà cao cửa rộng không cứu nổi đứa con thiếu nền tảng. Tiền bạc nhiều không níu được một tâm hồn hư hỏng. Gia phong dạy con người biết dừng lại. Biết kính trên, nhường dưới. Biết nghĩ cho người khác, sống sao không hổ thẹn với tổ tiên. Nó không hô khẩu hiệu. Nó chỉ lặng lẽ truyền đời như mạch máu. Nhưng khi mất rồi, con cháu sẽ lạc phương hướng, dù trong tay có đủ tiện nghi hiện đại.
Gia phong không chỉ ảnh hưởng đến một cá nhân, mà là chất liệu tạo nên cả một cộng đồng. Gia đình dạy người ta cách sống. Cộng đồng dạy người ta cách tồn tại. Xã hội dạy người ta cách vươn lên. Nhưng nếu gia đình thất bại, thì nền móng của xã hội đã lung lay từ đầu. Bởi thế, một gia đình có gia phong tốt chính là một tế bào khỏe mạnh của xã hội. Và khi có đủ những gia đình như thế, đất nước mới thật sự vững vàng.
Cổ nhân không để lại nhiều của cải, nhưng để lại những lời dạy trường tồn. “Gia phong tốt vượng ba đời” không chỉ là một lời khuyên, mà là một chân lý sống. Trong thời đại vội vã này, đó là lời nhắc chúng ta hãy dừng lại, nhìn vào nếp nhà mình, vun lại những điều tử tế đã có từ tổ tiên. Bởi sự thịnh vượng thật sự không nằm ở những thứ ta tích trữ, mà nằm ở cách ta sống và trao truyền giá trị sống ấy cho những người sau.
Xem thêm: Tuyệt kỹ dưỡng sinh của cổ nhân: Ghi nhớ 10 ĂN và 1 UỐNG, sống thọ thêm 10 năm!
Tin liên quan
"Thánh nhân dạy vì bụng không vì mắt" - triết lý sâu xa của cổ nhân, ai hiểu được thì giàu sang phú quý kề cận.
Lão Tử dạy 3 bài học lớn: Biết đủ sẽ có đủ, biết người là khôn, biết mình là sáng suốt. Hậu thế lĩnh hội được thì sướng cả đời.
Khổng Tử có nhiều lần đến thăm Lão Tử và trong các cuộc đối thoại của họ, chúng ta sẽ thấy 2 thế giới quan và quan điểm sống hoàn toàn khác nhau.
Bài mới
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.
Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.
Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.
Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."
Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư
Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.
Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.
Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.
Đã bao giờ được trả nợ mà bạn khóc tấm tức vì thương người nợ tiền mình chưa? Mình thì rồi, đó là câu chuyện xảy ra cách đây 2 năm... mỗi lần nhớ lại mình lại càng thấy thương.
Cổ nhân răn dạy “Người đi lưu danh, nhạn bay để tiếng” không chỉ là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng, mà còn là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về dấu ấn mà mỗi con người để lại trong cuộc đời.