Cổ nhân dạy: "Thánh nhân dạy vì bụng không vì mắt"

"Thánh nhân dạy vì bụng không vì mắt" - triết lý sâu xa của cổ nhân, ai hiểu được thì giàu sang phú quý kề cận. 

Đỗ Thu Nga Theo dõi

Theo nhiều người, “Đạo Đức Kinh” rất khô khan và tối nghĩa, nó đơn giản chỉ là việc nghiên cứu của các học giả, doanh nhân và xa vời với thực tế cuộc sống. Tuy nhiên, nếu ngẫm nghĩ một cách sâu sắc hơn, “Đạo Đức Kinh” lại tồn tại trong mọi khía cạnh cuộc sống, có liên quan mật thiết với con người. Trong đó, quan niệm “vì bụng không vì mắt” cho chúng ta biết cách làm thế nào để cuộc sống ngày càng giàu có và mạnh mẽ hơn, rất đáng để học hỏi và áp dụng.

Bụng và mắt trong quan niệm “vì bụng không vì mắt”

Trong câu nói “Thánh nhân vì bụng không vì mắt” thì bụng và mắt ở đây đều mang nghĩa bóng. Theo đó, bụng là chỉ những thứ bên trong con người, mắt là chỉ những thứ bên ngoài.

Trong “Đạo Đức Kinh” có nói: “Năm màu khiến con người mù mắt. Năm giọng khiến con người điếc tai. Năm mùi khiến người ta tê lưỡi. Ruổi rong săn bắn, khiến lòng người hóa cuồng. Của cải khó được, khiến người bị tai hại. Bởi vậy, thánh nhân vì bụng không vì mắt. Nên bỏ cái kia, lấy cái này”. Tức là, màu sắc rực rỡ và sặc sỡ khiến người ta lóa mắt; giai điệu phức tạp trộn lẫn với nhau sẽ khiến người ta điếc tai; thức ăn đậm đà hương vị khiến người ta thoái hóa vị giác; ham mê săn bắn khiến người ta cảm thấy hưng phấn; vật quý dễ khiến người ta đánh mất đạo đức làm người.

co-nhan-day-thanh-nhan-day-vi-bung-khong-vi-mat-1730

Thật vậy, cứ tưởng tượng mà xem, nhìn một bông hồng đỏ rực có khiến ta nóng lòng hay không; nhìn một mảng trời xanh có thấy xao động hay không. Tuy nhiên, nếu như kết hợp đỏ, vàng và lam, khi nhiều màu sắc đặt cạnh nhau sẽ không đẹp mà xấu, khiến người ta mất hứng thú thưởng thức.

Đừng nghĩ đồ ngọt đậm đà là tốt, ăn nhiều sẽ thấy ngán ở đầu lưỡi, không ngon bằng một số đồ nhạt. Khi nhìn thấy những món đồ đắt tiền như nữ trang, kim cương… con người dễ dàng nảy sinh tâm lý muốn sở hữu; cuối cùng lại mất đi sự chính trực của bản thân, chưa kể việc sở hữu nhiều vật có giá trị sẽ gây nguy hiểm cho bản thân.

Trong “Đạo Đức Kinh”, điều này có nghĩa là không nên theo đuổi quá mức những thứ vật chất hào nhoáng ở bên ngoài. Những thứ này chỉ để đảm bảo cho việc duy trì sự sống bên ngoài; thay vì tìm đến những cái xa xỉ và đắt đỏ, mỗi người chỉ cần công dụng của chúng là được. Một cái giường dù đắt đến mấy cũng chỉ dùng để ngủ mà thôi, bữa ăn dù có sang trọng đến đâu cũng chỉ để no bụng. Thế nhưng trong cuộc sống, có rất nhiều người lại không thể thấy rõ được sự thật này, thường xuyên theo đuổi những thứ bên ngoài một cách vô độ, cuối cùng lại khiến bản thân ngày càng mệt mỏi và kiệt sức.

Bài học cuộc sống

Theo đuổi quyền lực một cách không kiềm chế sẽ nhận lại kết đắng, sắc và dục vọng có thể đi đôi với bệnh tật. Lão Tử cả đời lăn lộn, vì thế tư tưởng của ông cho đến nay vẫn ngời sáng, nguyên nhân bởi ông tuân theo nguyên tắc này. Đây cũng là lý do tại sao xưa nay tại sao có nhiều người lại đi ẩn tu trong các tu viện, hoặc nơi thâm sâu cùng cốc. Đó là vì họ đã chọn đời sống tinh thần vĩnh cửu, thay vì đời sống giác quan tạm bợ.

co-nhan-day-thanh-nhan-day-vi-bung-khong-vi-mat-6-1731

Sở dĩ, con người khác với động vật ở chỗ biết phân biệt được đúng sai, sở hữu thế giới tinh thần phong phú. Giá trị tinh thần phong phú cùng sức mạnh thế giới nội tâm mới là điều đáng để theo đuổi. Đây là sự giác ngộ mà người xưa muốn truyền lại cho chúng ta học hỏi và áp dụng để có cuộc sống đáng sống hơn.

Xem thêm: Cách đối nhân xử thế trên đời này, Lão Tử gói gọn trong 12 chữ: Giàu nhờ biết đủ, vật cực tất phản, cẩn thận đầu cuối

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Tin liên quan

Cổ nhân cho rằng nếu thế hệ sau hiểu đúng và vận dụng khéo léo lời dặn "nghèo không động tam nghệ, giàu không gần tam nhân" thì cuộc đời sẽ bình yên. 

Cổ nhân nói: Nghèo không động tam nghệ, giàu không gần tam nhân
0 Bình luận

Hầu hết mọi khổ não ở đời và phàn nàn trong cuộc sống thường là những rắc rối tầm thường khi mà con người ta quá nhàn rỗi.

Cổ nhân dạy: Ở đời, nhan một chút là phúc, nhàn quá ắt thành họa
0 Bình luận

Nhẫn là pháp bảo để tu thân và xử thế. Khổng Tử từng khuyên Tử Lộ rằng: “Trăm hành chi bản, nhẫn làm đầu”.

Thuật đối nhân xử thế của cổ nhân: 'Trăm hành chi bản, nhẫn làm đầu'
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Tổ tiên nói: “Đáng sợ nhất là ngày mùng 1 tháng 7 âm” vì sao lại thế?

Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo cũng chớ ăn lươn trông trăng”, vì sao?

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.

Hải An
Hải An 17/08
Người xưa nói: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”

Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.

Hải An
Hải An 27/07
“Xử đẹp” con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.

Hải An
Hải An 26/07
Cổ nhân răn dạy: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”, càng ngẫm càng thấm!

Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/07
Cụ Cự “góa con” – Câu chuyện nhân văn xúc động

Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.

Hải An
Hải An 24/07
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau”, càng ngẫm càng thấm!

Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.

'Con lớn mà không trông em cho bố mẹ' - Câu chuyện đáng suy ngẫm

"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...

Hải An
Hải An 22/07
Người xưa căn dặn: Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết.

Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.

Thanh Tú
Thanh Tú 18/07
Yên ổn tuổi già – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.

Hải An
Hải An 17/07
Người xưa nói: “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái”, có nghĩa là gì?

Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.

Hải An
Hải An 16/07
Bản di chúc 'tình người' - Câu chuyện nhân văn cảm động

Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."

Lão Tử nói: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư”, càng ngẫm càng thấm!

Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư

Thanh Tú
Thanh Tú 14/07
Giá trị của người phụ nữ trong gia đình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.

Hải An
Hải An 13/07
Lão tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”, càng ngẫm càng thấm!

Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.

Thanh Tú
Thanh Tú 12/07
Cổ nhân nói “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”, càng ngẫm nghĩ, càng thấm thía!

Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.

Hải An
Hải An 11/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất