Lão Tử dạy: Biết đủ sẽ có đủ, biết người là khôn, biết mình là sáng suốt

Lão Tử dạy 3 bài học lớn: Biết đủ sẽ có đủ, biết người là khôn, biết mình là sáng suốt. Hậu thế lĩnh hội được thì sướng cả đời. 

Đỗ Thu Nga Theo dõi

Là người sáng lập ra Đạo gia, Lão Tử có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của triết học Trung Quốc. Cốt lõi trong tư duy của ông là phép biện chứng đơn giản, lưu lại trong Đạo Đức Kinh.

Trong cuốn này, Lão Tử dùng từ "đạo" để giải thích về sự phát triển biến hoá của vạn vật trong vũ trụ. Những triết lý về cuộc sống của ông trong cuốn sách khiến người đời và hậu thế phải nghiêng mình khâm phục. Dưới đây là 3 bài học lớn ở đời mà hậu thế cần lĩnh hội để hiểu sâu về cuộc đời:

Biết thế nào là đủ thì sẽ luôn có đủ

Trong chương 46 Đạo Đức Kinh , Lão Tử giảng: Họa mạc đại ư bất tri túc. Cửu mạc đại ư dục đắc. Cố tri túc chi túc, thường túc hĩ. Câu này nghĩa là không hoạ nào lớn bằng không biết đủ, không hại nào lớn bằng ham muốn có được cho nên biết thế nào là đủ thì sẽ luôn có đủ.

Đại đa số những người gặp thống khổ và phiền não đều bắt nguồn từ chính lòng tham ở bên trong. Càng truy cầu vật chất, bạn sẽ càng tự tăng áp lực cho bản thân. Loại áp lực này không phải từ thế giới bên ngoài mang đến, mà là tự mình chuốc lấy.

lao-tu-day-biet-du-se-co-du-biet-nguoi-la-khon-biet-minh-la-sang-suot-5-1731

Thông thường con người đau khổ không phải vì họ có quá ít mà đa phần do sở hữu quá nhiều. Nội tâm ham muốn quá nhiều nhưng thực tế đâu phải lúc nào muốn là được.

Vậy nên sống phải có chừng mực bởi lòng tham không đáy có thể dẫn con người đến vực thẳm. Gạt bỏ những ham muốn không phù hợp trong lòng sang một bên, bạn sẽ thấy mình trở nên thư thái rất nhiều, áp lực trong cơ thể bỗng chốc được giải toả. Vậy nên Lão Tử cho rằng người giàu kẻ nghèo quyết định bởi sự "biết đủ" hay "không biết đủ".

Biết người là khôn, biết mình là sáng suốt

Trong chương 33 của Đạo Đức Kinh , Lão Tử giảng: Tri nhân giả trí, tự tri giả minh. Thắng nhân giả hữu lực, tự thắng giả cường. Tri túc giả phú, cường hành giả hữu chí. Tức là kẻ biết người được gọi là khôn, tự biết mình là sáng suốt. Thắng người là người có sức mạnh, thắng mình là người mạnh thực sự. Một người thành công phải tự mình thắng được bản thân.

Chúng ta thường khó hiểu mình hơn người khác. Thay vì chiến thắng người khác, chúng ta cần chiến thắng chính mình.

Theo học thuật Trung Quốc, Yin và Yang là biểu tượng cho hai cực âm và dương trên vòng bát quái, thể hiện sự dung hoà giữa hai thái cực đối lập như sáng - tối, đen - trắng, nam - nữ.

lao-tu-day-biet-du-se-co-du-biet-nguoi-la-khon-biet-minh-la-sang-suot-0

Theo đó, vạn vật trong tự nhiên đều tồn tại hai mặt đối lập, hòa hợp, bổ sung và phụ thuộc lẫn nhau.

Cuộc sống vật chất đã khiến chúng ta luôn tập trung vào việc kiếm tiền nhiều hơn là lắng nghe nội tâm bản thân. Nhìn từ quan điểm của Đạo giáo, những hành động này thuộc về cực dương, là những chuyển động bên ngoài, và chúng ta cần một sự cân bằng giữa hai thái cực.

Do đó, Đạo Đức Kinh khuyến khích chúng ta nên dành thời gian để trau dồi cực âm, là nội tâm bên trong của bản thân, học cách hiểu bản thân trước khi hiểu người.

Biết chịu thiệt chưa chắc đã là thiệt

Trong Đạo Đức Kinh ở chương 28 có viết: Vật hoặc tổn chi nhi ích, hoặc ích chi nhi tổn, nghĩa là vật khi bớt đi mà lại tăng thêm, có khi tăng thêm mà hoá ra là bớt đi. Ở đời có lúc nghĩ mình chịu thiệt nhưng hoá ra là được lợi, cũng có lúc được lợi nhưng thực tế là chịu thiệt.

Mọi thứ tồn tại đều tuân thủ quy luật âm dương, dương thịnh thì âm suy, âm thịnh thì dương suy. Mấu chốt ở đây không phải âm bao nhiêu, dương bao nhiêu mới thích hợp mà cân bằng âm dương mới có thể hợp nhất với Đạo của đất trời.

Đôi khi vì lợi ích nhất thời nhưng lại phá vỡ sự cân bằng âm dương, điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sự ổn định sau này. Có lúc chịu tổn thương tạm thời nhưng lại giúp duy trì cân bằng âm dương, ngược lại sẽ thúc đẩy rất nhiều cho sự hòa hợp về sau.

lao-tu-day-biet-du-se-co-du-biet-nguoi-la-khon-biet-minh-la-sang-suot-9

Chính vì vậy các bậc hiền nhân thường chú ý đến sự may mắn và tài lộc hơn là lợi ích. Mà may mắn và tài lộc chính là tác động được tích lũy lâu dài chứ không vì lợi ích và tổn thất hiện tại.

Do đó, người xưa tin rằng, muốn có may mắn và tài lộc thì cần tích đức và làm việc thiện, trời đất sẽ "chăm sóc" bạn. Viên Liễu Phàm, một tác giả thời nhà Minh, đã viết: Mệnh do kỷ lập, phúc tự kỷ cầu (Số phận của mỗi người do bản thân của người đó tạo ra, phúc do bản thân tự đi tìm).

Xem thêm: Thế nào là nghèo khổ thực sự? - Câu chuyện đáng suy ngẫm của Trang Tử

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Tin liên quan

Nhẫn là pháp bảo để tu thân và xử thế. Khổng Tử từng khuyên Tử Lộ rằng: “Trăm hành chi bản, nhẫn làm đầu”.

Thuật đối nhân xử thế của cổ nhân: 'Trăm hành chi bản, nhẫn làm đầu'
0 Bình luận

Hầu hết mọi khổ não ở đời và phàn nàn trong cuộc sống thường là những rắc rối tầm thường khi mà con người ta quá nhàn rỗi.

Cổ nhân dạy: Ở đời, nhan một chút là phúc, nhàn quá ắt thành họa
0 Bình luận

Gặp cao nhân phải cao minh, gặp tiểu nhân phải tinh khôn, người biết cách ăn nói, ứng xử phù hợp với tình huống sẽ dễ đạt được thành công, người người ngưỡng mộ.

Cổ nhân dạy: Gặp cao nhân phải cao minh, gặp tiểu nhân phải tinh khôn
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Trông mong gì ở con trai – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Cha mẹ nuôi con không kể ngày kể tháng, vậy mà tôi chỉ mới vừa bị bệnh con trai liền đùn đẩy trách nhiệm cho em gái… tôi nghe mà chua xót vô cùng.

Thanh Tú
Thanh Tú 9 giờ trước
Người giúp việc – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người ta gọi chị là “chị Oanh giúp việc”, nhưng cái tên giản dị ấy chưa bao giờ nói hết được về con người chị.

Thanh Tú
Thanh Tú 2 ngày trước
Chữ hiếu ngày nay – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tiền cho vay được có thể sẽ giúp ai đó khấm khá lên, nhưng cũng có thể gây nên một thảm cảnh gia đình, nhất là trong thời buổi “chữ hiếu ngày nay” đang lắm điều cần bàn.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Lời khuyên của con rể - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Lời nói của con rể khiến tôi không hài lòng, hay nói đúng hơn là thất vọng. Tôi không thể bán nhà cửa để vào viện dưỡng lão ở được...

Đăng Dương
Đăng Dương 5 ngày trước
Người xưa dặn: Có 7 kiểu đàn bà phá nát phúc đức nhà chồng, dù đẹp như tiên cũng tránh lấy 

Theo quan niệm của người xưa thì những kiểu phụ nữ này sẽ tạo nghiệp, ảnh hưởng tới phúc đức gia đạo nhà chồng nên tránh.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 6 ngày trước
Con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn cảm động

Tôi từng khuyên bạn thân bỏ chồng khi cô ấy phát hiện chồng có con riêng bên ngoài, nhưng đến khi chính mình rơi vào hoàn cảnh ấy tôi lại lưỡng lự không quyết định được.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Người xưa cảnh báo: Mang 3 thứ này vào nhà tài lộc tiêu tan

Có những vật tưởng như vô tri nhưng nếu mang vào nhà sẽ khiến tài lộc tiêu tan, gia đạo lục đục. Dưới đây là 3 thứ tuyệt đối tránh mang vào nhà.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 7 ngày trước
Bố tôi và những chiếc răng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhìn nụ cười của bố tôi hạnh phúc vô ngần. Đôi khi báo hiếu không cần đến những điều to tát. Chỉ cần cha mình nhai ngon một bữa cơm, cười rạng rỡ không ngại ngùng, là đủ thấy lòng ấm.

Hải An
Hải An 05/05
15 chữ khiến phụ huynh phải suy ngẫm: 'Chọn ngành cho con nhưng mình chưa từng hỏi con muốn gì'

15 chữ ngắn gọn nhưng tựa như một lời thức tỉnh để hàng triệu bậc phụ huynh cần ngẫm lại xem mình đã thật sự hiểu con chưa?

Vì sao người xưa nói 'móng nhà vững chắc, 3 đời thịnh vượng'?

Ở đời, chúng ta sử dụng rất nhiều thứ - có thứ hỏng thì có thể thay được nhưng có những thứ nếu chọn sai thì rất khó sữa chữa, nhất là nhà cửa.

Khi nào có thời gian – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Chỉ đến khi ngồi suốt đêm bên giường bệnh tôi mới nhận ra cái gọi là “khi nào có thời gian” chính là lời hứa suông lớn nhất đời người.

Hải An
Hải An 04/05
Triết lý từ chuyện tình trong phim Thiện nữ u hồn: Thiện lương mà không có sức mạnh chỉ là thứ vô dụng!

Phải xem đi xem lại đến vài lần phim "Thiện nữ u hồn", tôi mới để ý đến câu nói: "Thiện lương mà không sức mạnh chỉ là thứ vô dụng".

Người xưa dặn: Đặt 1 trong 5 vật ở cửa ra vào, gia đình bình an, phú quý kéo đến

Người xưa rất coi trọng phong thủy nhà ở, vì thế đã khuyên hậu thế đặt 5 vật này ở cửa ra vào để đón bình an, phú quý. Đó là những thứ gì?

Con có về không? - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhà hàng xóm tưng bừng làm cỗ đón con trai, con gái về chơi dịp lễ. Mẹ sốt ruột cứ ra ngõ ngóng chờ, lòng cứ tự hỏi, không biết con có về không?

Thanh Tú
Thanh Tú 03/05
Cổ nhân dạy: 'Thánh nhân dạy vì bụng không vì mắt'

"Thánh nhân dạy vì bụng không vì mắt" - triết lý sâu xa của cổ nhân, ai hiểu được thì giàu sang phú quý kề cận. 

 Mẹ muốn tái hôn – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ngày mẹ còn trẻ, phơi phới thanh xuân sao không lấy chồng. Giờ đầu hai thứ tóc lại đột ngột muốn tái hôn?

Hải An
Hải An 02/05
PC Right 1 GIF
Đề xuất