Cổ ngữ "Vạn ác dâm vi thủ": "Dâm" nghĩa là gì mà 90% hiểu sai?

Người xưa có một câu dạy rất hay rằng: "Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu vi tiên", bạn có hiểu ý nghĩa là gì không?

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Một nửa câu nói xuất chúng

Câu nói: “Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu làm đầu” rất quen thuộc khi đọc riêng từng vế, nhưng hầu hết mọi người không biết rằng đó thực chất là một câu nói. Trong khi cái trước luôn gây hiểu lầm, thì cái sau luôn được sử dụng cho những khía cạnh tích cực. Tuy nhiên, không giống như “bách thiện hiếu vi tiên”, câu cổ ngữ: “Vạn ác dâm vi thủ” luôn có thể bị hiểu lầm.

Tất cả là do chữ “dâm” trong “Vạn ác vi âm dâm thủ”. Chỉ cần người hiện đại nhìn thấy từ “dâm” là sẽ nghĩ ngay đến những điều không hay, và hầu hết mọi người sẽ nghĩ ngay đến những người phụ nữ cư xử thùy mị, nết na, cho rằng câu này mang ý nghĩa xấu. Có người sẽ cảm thấy ngay câu này cho rằng “mại dâm” là tệ nạn lớn nhất trong tất cả các tệ nạn.

co-ngu-van-ac-dam-vi-thu-dam-nghia-la-gi-ma-90-hieu-sai-9

Những câu nói cổ bị hiểu nhầm

Ý nghĩa của từ “dâm” trong “Vạn ác vi dâm thủ”? Trên thực tế, 90% mọi người đều hiểu sai. Từ “dâm” trong câu này không ám chỉ sự phóng túng, mà nó nói chung về dục vọng của con người. Trong cuộc sống hàng ngày, con người thường xuyên được tiếp xúc với những điều mới lạ, đồng thời những ham muốn của con người trở nên không được kiềm chế, và chữ “dâm” muốn ám chỉ điều này. Dâm ở đây có nghĩa là quá mức, quá nhiều, và không có nghĩa dâm dục nào cả.

Làm người, những ham muốn và suy nghĩ xấu xa trong lòng ai cũng luôn tồn tại, nhưng một số người có thể kiểm soát chúng một cách tích cực, trong khi một số khác lại để chúng phát triển theo chiều hướng xấu. Thực ra vốn dĩ không có ham muốn tốt hay xấu mà chỉ phụ thuộc vào cách phát triển thói quen của con người, nếu nó đi theo chiều hướng xấu thì đó là tà niệm. Ánh sáng và bóng tối, thiện và ác, thiên đường và địa ngục chỉ tồn tại trong chốc lát. Vì vậy, cụm từ “Vạn ác vi dâm thủ” không phải là cảnh báo tất cả.

co-ngu-van-ac-dam-vi-thu-dam-nghia-la-gi-ma-90-hieu-sai-6

Ngoài cái “dâm” trong câu “Vạn ác vi dâm thủ” mọi người hay nghĩ sai, thì cái “dâm” trong “phú quý bất năng dâm” cũng có hiện tượng tương tự. Chữ “dâm” trong câu này cũng có nghĩa là quá đáng, cho thấy người có địa vị cao không thể để lời nói và việc làm trái ý mình. Chữ “dâm” trong “Vạn ác vi dâm thủ” và “phú quý bất năng dâm” không phải là ý tứ hàm xúc mà nó là lời cảnh báo, nhắc nhở đối với cuộc sống của con người.

Câu nói cổ chứa đựng chân lý tuyệt vời

Câu nói cổ xưa được lưu truyền hàng nghìn năm không phải do người xưa để lại mà bởi trong câu nói cổ xưa luôn có rất nhiều điều chân lý. “Vạn ác vi dâm thủ” đã phát huy rất nhiều tác dụng cảnh báo đối với con người, giống như một kẻ thống trị có quyền lực hơn. Về nửa sau của câu này, “Bách thiện hiếu vi tiên” cũng là một câu nói bộc lộ bản chất con người. Trong văn hóa truyền thống từ bao đời nay vẫn luôn đề cao chữ “hiếu”. Những người lương thiện hiếu thuận với song thân ắt sẽ được Trời xanh bảo hộ.

Nhiều người nghĩ rằng không làm tổn thương người khác, không nghĩ đến việc làm tổn thương người khác, và chú tâm vào trái tim của chính mình là một loại nhân từ và hiếu thảo. Nhưng thật ra, chữ hiếu lớn nhất chính là phụng dưỡng cha mẹ. Cuộc sống của mỗi người là do cha mẹ ban tặng, nếu chỉ làm báo hiếu vật chất thuần túy mà hoàn toàn bỏ qua sự giao tiếp của tình cảm bên trong thì không khác gì một cái máy chỉ biết kiếm tiền.

Trong cuốn “Tập phúc tiêu tai chi đạo” có ghi chép khá nhiều câu chuyện về lòng hiếu thảo, trong đó có bách tính bình dân, cũng có quan lại quyền quý, đều nhờ biết kính trọng và phụng dưỡng cha mẹ mà nhận được thiện báo.

 “Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu vi tiên“, là một câu tục ngữ nói lên bản chất thuần túy cao đẹp của con người. Người có hiếu tâm, khi suy ngẫm vấn đề sẽ có thể đứng tại góc độ của đối phương mà suy xét, phán đoán hành vi thích hợp.

Quan tâm từ tận đáy lòng mới là chữ hiếu tốt nhất, người ta luôn nói “Hữu tiền năng sử quỷ thôi ma” – ý nói: Tiền có thể làm cho một con ma vận hành nhà máy, nhưng trên đời có rất nhiều thứ mà tiền không mua được, chẳng hạn như tình yêu chân thành. “Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu vi tiên”. Câu này chỉ dùng 10 chữ nhưng nó giải thích một số vấn đề cơ bản của nhân loại và bao hàm nhiều khía cạnh của cuộc sống.

Xem thêm: Vì sao người xưa nói "không ai giàu 3 họ"?

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Người xưa cho rằng, tướng mạo ảnh hưởng rất lớn đến vận mệnh cuộc đời. Vì thế nên có câu "nam sợ mày thưa, nữ sợ mũi cong".

Vì sao người xưa nói 'nam sợ mày thưa, nữ sợ mũi cong'?
0 Bình luận

Người xưa cho rằng, eo và chân có thể xem như ô cửa để thấy bên trong nội lực của một người. Vì thế mới có câu "đàn ông nhìn eo, đàn bà nhìn chân".

Vì sao người xưa nói 'đàn ông nhìn eo, đàn bà nhìn chân'?
0 Bình luận

Người xưa cho rằng, tất cả những mối lo của đàn ông tuổi 30 và phụ nữ tuổi 18 đều nhằm mục đích đảm bảo cho chất lượng cuộc sống sau khi kết hôn.

Vì sao người xưa nói 'đàn ông sợ 30, phụ nữ sợ 18'?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo cũng chớ ăn lươn trông trăng”, vì sao?

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Người xưa nói: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”

Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.

Hải An
Hải An 27/07
“Xử đẹp” con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.

Hải An
Hải An 26/07
Cổ nhân răn dạy: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”, càng ngẫm càng thấm!

Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/07
Cụ Cự “góa con” – Câu chuyện nhân văn xúc động

Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.

Hải An
Hải An 24/07
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau”, càng ngẫm càng thấm!

Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.

'Con lớn mà không trông em cho bố mẹ' - Câu chuyện đáng suy ngẫm

"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...

Hải An
Hải An 22/07
Người xưa căn dặn: Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết.

Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.

Thanh Tú
Thanh Tú 18/07
Yên ổn tuổi già – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.

Hải An
Hải An 17/07
Người xưa nói: “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái”, có nghĩa là gì?

Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.

Hải An
Hải An 16/07
Bản di chúc 'tình người' - Câu chuyện nhân văn cảm động

Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."

Lão Tử nói: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư”, càng ngẫm càng thấm!

Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư

Thanh Tú
Thanh Tú 14/07
Giá trị của người phụ nữ trong gia đình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.

Hải An
Hải An 13/07
Lão tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”, càng ngẫm càng thấm!

Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.

Thanh Tú
Thanh Tú 12/07
Cổ nhân nói “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”, càng ngẫm nghĩ, càng thấm thía!

Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.

Hải An
Hải An 11/07
Khóc tấm tức vì thương người nợ tiền – Câu chuyện nhân văn cảm động

Đã bao giờ được trả nợ mà bạn khóc tấm tức vì thương người nợ tiền mình chưa? Mình thì rồi, đó là câu chuyện xảy ra cách đây 2 năm... mỗi lần nhớ lại mình lại càng thấy thương.

Hải An
Hải An 10/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất