3 cấp độ học tập tạo ra 3 kiểu người: Tầm thường, bình thường và bậc trí giả

3 cấp độ học tập: Đầu tiên là học để mưu sinh

Một số phụ huynh rất mong muốn con cái mình có thể giành chiến thắng từ vạch xuất phát. Họ như ngồi trên đống lửa khi nghe con mình bị điểm kém. Đối với họ, mong mỏi lớn nhất là con cái có để cao để vào học ở một trường đại học có tiếng. Mục đích của việc học đối với họ không gì khác hơn là tìm được một công việc tốt trong tương lai và tự mình kiếm sống.

Nhưng quan trọng là, giáo dục không chỉ dạy chúng ta cách kiếm cơm ngày ba bữa mà còn cho chúng ta quyền được lựa chọn.

Nữ nhà văn Long Ứng Đài đã viết trong bức thư gửi con trai có tên “Tại sao mẹ bắt con phải học hành chăm chỉ?”, như sau: “Mẹ yêu cầu con chăm chỉ đọc sách, không phải vì mẹ muốn con có thành tựu hơn người khác mà là bởi vì, mẹ muốn con có nhiều quyền lựa chọn hơn cho tương lai. Con được lựa chọn cuộc sống có ý nghĩa, có thời gian làm việc chứ không phải là bị ép mưu sinh. Có vậy, cuộc sống của con mới thực sự hạnh phúc. Còn không, con sẽ gặp bất hạnh rất nhiều!”.

Qua đó có thể thấy rằng, cấp độ giáo dục đầu tiên chính là dạy chúng ta kiếm sống tự do và có chọn lọc. Khi chúng ta có thể tự chọn công việc có ý nghĩa, có giá trị hơn thì bản thân chúng ta cũng ý thức hơn về phẩm giá, thành tựu và hạnh phúc của mình.

3 cấp độ học tập: Thứ hai là học để mưu cầu trí tuệ

Ngoài nhu cầu sinh tồn cơ bản như cơm áo gạo tiền, thì con người cũng đòi hỏi bản thân không ngừng nâng cao trí tuệ và nâng cao kiến thức. Và giáo dục là con thuyền đưa ta đến gần với đỉnh cao của trí tuệ, tri thức trên đời.

Trong từ “trí tuệ”, chữ “trí” đề cập đến sự khôn ngoan, không phải về kiến thức. Cảnh giới học để khôn ngoan không đơn giản là yêu cầu học sinh học thuộc bao nhiêu bài thơ cổ, giải bao nhiêu bài toán mà là học để cải thiện khả năng tư duy, xử lý vấn đề.

Ví dụ, năm 1941, giáo sư Edward của Harvard lần đầu tiên đề xuất khái niệm tư duy phản biện. Ông tuyên bố rằng tư duy phản biện nên có ba yếu tố: Có xu hướng suy nghĩ và giải quyết vấn đề một cách thận trọng. Hiểu các phương pháp thăm dò hợp lý và suy luận logic Và áp dụng phương pháp trên một cách khéo léo

Những người được giáo dục tốt khi tiếp nhận bất kỳ thông tin nào họ nên học cách xác định, đặt câu hỏi và tranh luận thay vì lắng nghe và tin tưởng hoàn toàn. Đó là cấp độ thứ hai trong giáo dục, học để mưu cầu trí tuệ!

3 cấp độ học tập: Thứ ba học là để mưu cầu đạo đức

Khổng Tử từng nói “Quân tử bất khí”. Câu nói này có nghĩa là người quân tử không phải là thứ khí cụ.

“Khí” có nghĩa là một món đồ dùng để làm gì đó. Ví dụ, binh khí là món đồ dùng vào việc binh để đánh nhau. Hay vũ khí là món đồ dùng vào việc vũ lực, cũng là để đánh nhau. Ngoài ra còn có nhạc khí là món đồ dùng để chơi nhạc…

Tư tưởng của Khổng Tử và các nhà Nho nói chung khi dạy học trò chính là để học trò ra làm việc giúp đời. Đạo Khổng hay Nho Giáo cũng đều được coi là loại lý thuyết nhập thế, nghĩa là chủ trương gia nhập vào đời sống để hành động.

Thời xưa, người học đạo Nho khi ra làm việc thường là làm cho chính quyền. Làm việc cho chính quyền thì có người trả lương và sai bảo mình. Khi làm việc tập thể thì mình phải nghe lời cấp trên, còn cấp dưới là người nghe lời mình. Tuy dạy học trò ra làm việc, tức là lấy lương và chịu sự sai khiến của cấp trên nhưng nhà Nho vẫn nói “Quân tử bất khí”. Nghĩa là Nho gia không chủ trương học trò ra làm việc một cách thụ động, làm như cấp trên chỉ bảo mà không suy nghĩ. Mà ngược lại, người có học khi ra làm việc phải biết suy xét cho hợp với nguyên tắc và đạo đức.

Ngày nay, giáo viên và phụ huynh là nhân tố chủ yếu để rèn luyện trẻ nhỏ, dạy chúng biết phân biệt đâu là đúng và đâu là sai. Nhưng để làm được điều đó trước tiên chúng ta phải trở thành một người có đạo đức, có tinh thần trách nhiệm đúng đắn. Khi ta làm gương ta mới có thể rèn giũa các thế hệ tiếp theo.

Nói chung, giáo dục tồn tài 3 cấp độ chính là kiếm sống, kiếm trí tuệ và kiếm đạo lý. Ba cấp độ học tập này bổ sung cho nhau và không thể thiếu trong hành trình hoàn thiện bản thân. Qua sự kết hợp 3 cấp độ học tập này chúng ta mới có thể nhận ra sự thống nhất và hòa hợp giữa các cá nhân và xã hội. Như vậy mới khiến cuộc sống của ta ngày càng có ý nghĩa hơn, tốt đẹp hơn.

Xem thêm: Bí quyết dạy con gái khí chất thanh cao, kiêu hãnh như một đóa hoa các mẹ cần nhớ