Vì sao ông bà xưa dặn kỹ "không thắp hương buổi tối"?

Thắp hương có ý nghĩa thế nào?

Để thực hiện nghi thức tâm linh, điều đầu tiên là lên hương, tức là thắp hương. Khi hương được đốt lên thì buổi lễ bắt đầu. Đối với người Việt, hương thơm thể hiện tấm chân thành của gia chủ, của người chủ lễ đối với thần linh gia tiên. Hương là sự kết nối giữa người thắp hương và thế giới tâm linh. Thế nên khi chưa thắp hương thì chưa lễ. 

Hương mang ý nghĩa thiêng liêng giúp dẫn nhập kết nối con người với thế giới tâm linh, kết nối với tổ tiên nên thiếu hương thì chưa thể lễ. Đôi khi trong một số hoàn cảnh không có lễ vật nhưng có nén hương thì cũng mới cúng lễ. Còn có lễ vật mà không có hương thì coi như không cúng.

Khi tắp hương là người đứng khấn kính cẩn nghiêng mình, là thành tâm. Thắp hương là tưởng nhớ. Hương cháy là chính thức bắt đầu buổi lễ. Gia chủ thắp hương để mời ông bà tổ tiên thần linh, là kết nối dẫn lời cầu nguyện của gia chủ tới thế giới ông bà thần linh. 

Thắp hương là lúc thế giới xung quanh trở nên âm khí nặng hơn, là lúc linh hồn được mời về. Bởi vậy khi thắp hương là lúc âm khí nặng. Người Việt thường thắp hương ngày mùng một, ngày rằm âm lịch, ngày cúng giỗ, lễ Tết cúng thần linh, tổ tiên... Thực tế thì những ngày 1 và 15 hàng tháng, chu kỳ mặt trăng thay đổi nên có những ảnh hưởng lớn tới điều kiện tự nhiên, lực hút trái đất... nên thắp hương để xin thần linh gia tiên phù hộ tránh những tai họa. Còn những ngày giỗ chạp, khai trương... thắp hương dâng lễ cúng để mời tổ tiên ông bà về, hướng tới tổ tiên thần linh và để gửi lời nguyện ước. 

Thắp hương buổi tối thì sao?

Trong văn hóa tâm linh thì quy định có âm dương. Ban ngày là dương, ban tối là âm. Buổi tối là lúc âm thịnh, là lúc hoạt động của cô hồn, ma quỷ còn những linh hồn bình thường cũng sẽ nghỉ ngơi. Thắp hương là lúc mời gọi linh hồn, là lúc tăng âm khí trong nhà. Do đó nếu thắp hương buổi tối thì càng khiến âm khí trong nhà nặng nề hơn. Hơn nữa thấy có hương thì linh hồn, ngạ quỷ, cô hồn sẽ kéo tới. 

Buổi tối là lúc không nên thắp hương vì sẽ khiến âm khí trong nhà nặng thêm. Có thể thắp hương buổi tối còn làm cho ma quỷ theo vào nhà. Việc thắp hương buổi tối gây cảm giác u tịch hoang mang, cảm giác "lạnh người" khiến nhiều người cảm thấy sợ hãi. Do đó người xưa kiêng thắp hương buổi tối để tránh âm khí trong nhà, tránh cho mọi người cảm giác sợ hãi.

Buổi tối cũng là giờ nghỉ ngơi, gia đình quây quần nên có khói hương, mùi hương sẽ gây xáo trộn trong tinh thần. Mùi hương cũng gây khó ngửi, gây ngột ngạt nhất là khi đóng cửa. Như vậy thắp hương buổi tối sẽ không có lợi cho sức khỏe cũng như tâm linh. Thế nên ngoài dịp cúng giao thừa năm Âm lịch thì hầu hết mọi người sẽ không thắp hương buổi tối mà thắp hương ban ngày.

Những lưu ý khác khi thắp hương

Những ngày mùng một, ngày rằm thường thắp hương buổi sáng, nên tránh thắp hương sau 12 giờ trưa bởi lúc đó là lúc trời nóng dương khí mạnh không thích hợp cho thờ cúng.

Hương thể hiện tấm lòng của gia chủ nên khi mua hương để dâng cúng phải chọn hương đảm bảo thanh sạch chất lượng, tránh hương hóa chất tạo cuốn tàn, tránh những hương kém chất lượng dễ ẩm mốc. 

Hương là để kết nối thế giới tâm linh nhưng không nên thắp nhiều cùng lúc sẽ gây nguy cơ hỏa hoạn, cháy bát hương mang lại điềm xui rủi. Thắp nhiều hương còn gây ngạt khí, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe. Khi thắp hương nên mở cửa chính phòng thờ trừ trường hợp bị gió lùa gió tạt thì mở he hé hoặc dùng bình phong.

Không nên cho trẻ nhỏ người già yếu ở nơi có nhiều khói hương

Thắp hương thường dùng số lẻ 1-3-5, thông thường nên dùng 1-3 không nên dùng nhiều.

Khi châm lửa hương xong nên dùng tay phẩy cho tắt lửa, tránh dùng miệng thổi. Miệng thổi gây bất kính vì nguy cơ nhiễm khuẩn không sạch sẽ.

Hương khi cất trên ban thờ nên tránh ẩm ướt gãy rụng.

Tại gia đình chỉ nên đốt thẻ hương hoặc nụ hương không nên cắm chân hương vòng vào bát hương vì sẽ gây đại kỵ. Chân hương vòng chỉ dành cho đình chùa miếu phủ những nơi đạo hạnh cao, chân hương vòng cắm vào bát hương gia tiên gây. Cắm chân hương vòng vào bát hương gia tiên tức là cắm vật nhọn kim loại sẽ gây sát khí, linh hồn tổ tiên không an nghỉ, bị động âm dẫn tới gia đình lục đục ốm đau.

(Thông tin tham khảo chiêm nghiệm)

Xem thêm: Vì sao người xưa dặn tuyệt đối không thắp hương tổ tiên bằng hoa hồng?