Nhân nghĩa ở đời – Câu chuyện nhân văn cảm động

Bà nội tôi sinh hạ được 11 người con. Cha tôi là con trưởng, lúc cha tôi lấy vợ, mẹ tôi sinh anh cả thì bà nội cũng sinh thêm chú Út. Mẹ tôi kể, hồi đó mẹ sinh anh cả, mẹ sức khỏe yếu lại không có sữa nên bà nội một mình chăm bẵm, cho cả con lẫn cháu bú sữa. Một thời gian sau, sức khỏe của mẹ cũng dần hồi phục. Nhà nông lại đông con nên bà nội tôi chẳng được nghỉ ngơi, suốt ngày cắm mặt ngoài đồng. Mẹ tôi ở nhà lo cơm nước, vườn tược, chăm sóc anh cả và chú Út. Nhưng hôm bà nội đi làm về trễ, mẹ còn cho cả chú Út bú sữa mình.

Nhà tôi có 3 anh em, anh cả cùng tuổi với chú Út, tôi với Mẫn mẹ đẻ sau và đều là con gái.

Cha mẹ tôi mất khi anh cả mới độ đôi mươi, tôi lên 16 còn Mẫn mới lên 10. Giờ thì cả ba anh em tôi và chú Út đều đã trưởng thành. Chú Út hơn tôi 4 tuổi, chú gần gũi với chị em tôi như anh cả vì từ bé chú đã ở nhà chúng tôi. Nhưng chú thím lại cư xử như cha mẹ ruột của ba anh em tôi. Chú thím thương và nhường nhịn anh em tôi hết mực. Hai chị em tôi được đi học đại học đều là nhờ công lao của vợ chồng chú Út.

Khi còn sống, mẹ tôi kể rằng bà nội sinh nở nhiều lại vất vả lam lũ nên khi chút Út được 9 tháng bà mắc bạo bệnh rồi qua đời. Ngày bà tôi mất là một ngày bão lớn. Mẹ bảo chưa năm nào bão to đến thế. Sông Kiền chỉ chực vỡ đê, ông nội, cha tôi và cô chú trong nhà đều được huy động ra lấp đất cứu đê. Nếu đê sông Kiền mà vỡ thì cả làng tôi chắc chỉ còn là biển nước mênh mông. Hôm ấy bà nội qua đời trong vòng tay mẹ tôi, bà nhìn ra cửa trông ngóng mãi mới nhắm mắt được. Bà mất lúc lâu mà khóe mắt vẫn dính dấp lăn ra nửa giọt nước mắt khô đặc quánh. Bà thương chú Út mới tí tuổi đã mồ côi mẹ...

Lúc tôi biết nhận thức thì tôi đã thấy chú Út sống trong nhà mình. Bà tôi mất được 3 năm, bố tôi làm nhà ra bãi đất mới ở riêng, chú Út cũng đi theo bố mẹ tôi ra nhà mới ở. Mẹ tôi kể, chú Út và anh cả như hai đứa trẻ sinh đôi, ăn cùng nhau, cai sữa cùng nhau, ngủ thức cùng nhau. Từ ngày bà nội tôi mất, chú Út yếu ớt hẳn, chú hay ốm vặt và khóc giữa đêm. Giữa bà mẹ và đứa trẻ thơ luôn có mạch ngầm kết nối, mạch ấy đứt gãy thì đứa trẻ èo uột cũng đúng thôi.

Khi cha mẹ tôi qua đời được giỗ đầu thì chút Út lấy vợ ở làng bên. Vợ chú lớn hơn chú 2 tuổi, thím ấy tuy xấu người nhưng lại rất chịu thương chịu khó. Ban ngày chú Út đi làm đồng, ai thuê cày bừa đồng xa đồng gần gì chú cũng nhận hết. Ban đêm chú lại đào đất phía sau nhà, đóng gạch rồi nung lên bán cho dân trong làng xây cất. Chú thím làm đủ mọi việc để lấy tiền cho hai chị em tôi ăn học.

Nhà tôi đông các bác các chú, nhưng lúc cha mẹ tôi qua đời họ hàng cũng chẳng mấy ai ngó ngàng, bảo ban anh em chúng tôi. Chỉ có chú thím Út là thương, chắt chiu từng đồng nuôi chúng tôi khôn lớn.

Anh cả tôi lấy vợ năm 25 tuổi, lúc này chú Út đã xây lại căn nhà bố mẹ tôi để lại khang trang hơn cho anh tôi lấy vợ. Chú lo cho anh cả xong thì lại cất tiếp cái nhà nhỏ hơn ngoài bãi rồi đưa vợ con ra đấy sống. Ngày chú thím ra nhà mới chú vào thắp hương cho ba mẹ tôi. Trước di ảnh mẹ tôi, chú ngẩn người lúc lâu rồi chắp tay vái ba cái mới dứt khoát bước đi.

Mỗi năm vào ngày giỗ mẹ tôi chú Út thường dắt ba anh em tôi đứng trước phần mộ mẹ từ chiều hôm trước. Lần nào cũng vậy, những ngón tay bè to, chai sạn của chú lại chầm chậm sờ lên bức ảnh đá trên bia mộ, khùng khục nén cơn khóc trong lồng ngực. Rồi chú lại dùng hai bàn tay vụng về tự lau nước mắt cho mình, sau đó lại quay sang tìm đầu ba anh em tôi, chú kéo chúng tôi chụm vào và lại khóc.

Cha mẹ tôi giờ đây chắc đã biến thành những đám mây ngao du sơn thủy rồi. Có lẽ mẹ tôi vui lắm vì những giọt sữa của mẹ đã nuôi chú Út thành người nhân nghĩa, biết trước biết sau. Chú đã trả lại cho ba anh em chú tôi nhiều hơn những gì chú nhận được từ mẹ. Ơn nghĩa ở đời cứ vậy được nối dài...

Xem thêm: Con thương con ghét – Câu chuyện đáng suy ngẫm