Ngựa quen đường cũ - Câu chuyện nhắn nhủ điều gì?

 Dân gian ta thường có câu “ngựa quen đường cũ” để chê bai người có thói thư tật xấu, khó bỏ. Nguyên ý của câu nói này nói về việc tốt. Thế nhưng, trải qua lịch sử, ý tốt này biến thiên thành câu có hàm ý xấu.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Đó là câu chuyện về một danh tướng thời Xuân Thu (722 – 481 TCN) tên là Quản Trọng (722 – 645 TCN), là người nuôi ngựa nhưng lại có biệt tài nói chuyện được với chúng. Ông có một con ngựa quý, có một lần cưỡi ngựa đến thăm bạn, trong khi hàn huyên đàm đạo với bạn thì ngựa của ông cũng đi tìm ngựa của người bạn để làm bạn.

Sau đó, một vài lần ngựa của Quản Trọng tự mình đến gặp ngựa của người bạn, con ngựa của người bạn hí lên mấy tiếng, như có ý ngạc nhiên: “Làm sao mà ngươi biết đường?”. Ngựa Quản Trọng lấy chân cào cào xuống cỏ và hí mấy tiếng như muốn trả lời rằng: “Giống ngựa nhà ta một lần đi là quen đường cũ”. Quản Trọng biết chuyện ngựa tự chạy đi thăm bạn không trách ngựa mà còn khen: “Ngựa, mày quả là kẻ có tình có nghĩa đấy“.

Sau này, Quản Trọng và Thấp Bằng theo ngọn cờ chính nghĩa phò tá Tề Hoàn Công đi đánh nước Củ. Lúc xuất binh sa trường vào mùa hè, sau nhiều tháng viễn chinh, lúc chiến thắng quân địch đã là mùa đông, khi quay trở về thì tuyết rơi phủ kín đường khiến Quản Trọng không còn nhớ lối về nữa, ông bỗng nhớ đến con ngựa của mình giỏi tìm đường trở lại thăm bạn năm xưa bèn nói với nó: “Ngựa, ngươi hãy đưa chúng ta về theo đường cũ” rồi quay sang nói với Tề Hoàn Công: “Trí nhớ của loài ngựa rất tốt, xin để con ngựa già đi trước dẫn đường”. Ngay lập tức, Tề Hoàn Công nghe theo lời Quản Trọng liền hô ba quân đi theo con ngựa già. Ngựa của Quản Trọng liền hí mấy tiếng rồi phi lên trước dẫn đường, quân của Quản Trọng và Thấp Bằng đi theo sau, qua nhiều triền núi, khe rừng, tuyết dày đã tìm được đường về.

Từ câu chuyện này có thể thấy được phản ứng trực giác của loài ngựa rất tốt, khả năng nhận biết đường đi tốt hơn người. Người sau gọi những người có kinh nghiệm là “ngựa quen đường cũ”, không có ý chê bai, mà là nhắc nhở mọi người nên học tập những người đi trước để mở mang kiến thức, nâng cao trình độ của mình.

ngua-quen-duong-cu--cau-chuyen-nhan-nhu-dieu-gi-7

Ý nghĩa của câu “ngựa quen đường cũ” là tốt, thế nhưng trải qua thời gian lâu, cùng với sự trượt dốc về đạo đức, con người ngày nay đã thiên biến ý nghĩa của câu nói đó, trở thành sự chê bai một thói hư, tật xấu của con người.

Trong khi con người hiện đại ngày càng cách xa trí tuệ văn minh tư tưởng của cổ nhân, ngày càng bó buộc bởi lợi ích trước mắt, ý nghĩa của cuộc sống cũng dần trở nên mờ nhạt.

Đánh giá Quản Trọng trong lịch sử

Tề Hoàn công rất khâm phục Quản Trọng, hơn nữa ông còn rất thẳng thắn, Hoàn công nói với Quản Trọng rằng: “Quả nhân có tật hơi thích nữ sắc, điều này có tai hại gì đối với quốc gia không?”. Quản Trọng trả lời: “Không, ham mê nữ sắc không gây tai hại gì cho quốc gia, không nghe lời khuyên của những người hiền tài mới có hại cho quốc gia và thiên hạ“.

Khổng Tử đánh giá Quản Trọng rất cao. Sách Luận ngữ có ghi Tử Cống hỏi “Quản Trọng không phải là người có nhân chăng ? Vua Tề Hoàn Công giết công tử Củ, Quản Trọng không tự sát lại còn làm tể tướng cho Tề Hoàn Công“. Khổng Tử nói “Quản Trọng làm tể tướng cho Tề Hoàn Công, giúp Tề Hoàn Công bá chủ chư hầu, làm cho thiên hạ thái bình, đến đời nay dân vẫn còn chịu ơn. Nếu không có Quản Trọng, sợ chúng ta hôm nay còn đầu bù tóc rối, áo quần rách rưới lang thang khắp đây đó. Quản Trọng đâu có như người thường, vì việc nhỏ mà tự sát ở khe núi để cho chẳng ai biết đến“.

Xem thêm: Câu chuyện về "lời xin lỗi" - Lời xin lỗi dù vung về vẫn tốt hơn sự im lặng

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Ai có một người anh như thế mới cảm nhận rõ nét được được tình anh em cao cả đến nhường nào...

Anh điên - Câu chuyện nhân văn sâu sắc
0 Bình luận

Con người sống với nhau, dường như đang nhìn thấy mình trong gương vậy. Khi bạn mỉm cười, người khác sẽ mỉm cười đáp lại...

Những câu chuyện 'xin đừng hà tiện' - Con người mãi mãi cần có nhau
0 Bình luận

Chồng Mai mất khi thằng cu thứ 2 vừa tròn 3 tháng. Anh đi làm về dựa lưng vào ghế và kêu đau đầu, thế rồi anh đi, chẳng kịp nói với vợ câu nào, cũng chẳng kịp thơm thằng cu mới 3 tháng hai má căng tròn đang ngủ trong nôi...

Đời bạc nhất là tình người - Câu chuyện nhân văn sâu sắc
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Chị dâu tôi – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Có lẽ ông trời cho 2 con người kém may mắn được gặp nhau và mang đến tiếng cười, sự ấm áp cho nhau, hay nói đúng hơn, chị dâu chính là “Thiên sứ” thắp sáng cho cuộc đời tăm tối của anh trai.

Hải An
Hải An 19 giờ trước
Cổ nhân dạy rằng: 'Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng', ý nghĩa của câu nói này là gì?

Cổ nhân răn dạy: “Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng” không chỉ là lời nhắc về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, mà còn là chân lý về sự bền vững, sự trao đi và nhận lại trong cuộc đời.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Mẹ ruột mẹ kế dọn về sống chung - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tôi từng nghĩ mẹ ruột và mẹ kế là kẻ thù không đội trời chung, nào ngờ giờ lại họ lại đòi dọn về sống chung với nhau. Người ta mẹ chồng nàng dâu còn chưa chắc ở chung được với nhau huống hồ gì là mẹ chồng, mẹ kế. Tôi càng nghĩ càng thấy đau đầu.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Cổ nhân nói: “Vô dụng chỉ là hữu dụng đặt sai chỗ”, càng ngẫm càng thấy thấm!

Mượn chuyện cây cối, cổ nhân truyền dạy cho hậu thế đạo lý ngàn đời về “hữu dụng” và “vô dụng”, đó là vật vô dụng nếu được đặt đúng chỗ thì cũng thành có ích.

Đăng Dương
Đăng Dương 4 ngày trước
Gửi con về quê – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Mới gửi con về quê cho mẹ chồng trông được mấy ngày con dâu đã mặt hầm hầm bế thẳng cháu nội lên thành phố vì cho rằng bà không thương cháu khi chăm cháu theo kiểu "nhà quê".

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, càng ngẫm càng thấm!

Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, nghe qua tưởng đơn giản, nhưng nếu hiểu trọn ý, ta sẽ thấy đây là lời dặn dò thấm đẫm sự từng trải và tinh tế của cha ông về đạo lý sống, phép cư xử và cách giữ gìn tình người trong đời sống thường ngày.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Tình yêu đích thực – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mãi sau này cô mới hiểu, tình yêu không phải chỉ là những gì nói ra ngoài miệng, mà chính sự hy sinh thầm lặng mới là tình yêu đích thực trong đời!

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông”, nghĩa là gì?

Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông” nghe qua thì có vẻ dí dỏm, nhưng đằng sau là sự chiêm nghiệm sâu sắc về đời sống của hai tầng lớp trong xã hội: người giàu và người nghèo.

Hải An
Hải An 26/06
Bát bún ân tình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhìn ông cụ nằm co quắp trên chiếc giường gỗ, tay chân teo tóp. Tôi nghẹn lại, bát bún ân tình năm nào vẫn còn nóng trong ký ức, còn ông thì đang ngày một héo mòn theo những cơn đau.

Hải An
Hải An 25/06
Cổ nhân răn dạy: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông”, càng ngẫm càng thấm

Cổ nhân thường răn dạy con cháu: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông. Sống trên đời, ám ảnh là liều thuốc độc tai hại nhất.” Một câu nói ngắn, nhưng đủ để trở thành chiếc gương soi chiếu cả một đời người từ cách đối diện với thất bại, khổ đau, đến cách vượt qua những u uẩn trong tâm trí.

Hải An
Hải An 24/06
Nghỉ hưu đi du lịch là sai sao? – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Tôi từng nghĩ về hưu sẽ là khoảng thời gian để tôi sống chậm, để bù đắp cho những tháng ngày thanh xuân đã hi sinh vì công việc. Nhưng hóa ra, về hưu lại là lúc tôi phải nghe lời con cái giảng dạy đạo lý làm cha, là lúc tôi bị ép giam trong 4 bức tường nhà để làm “ông nội tốt”, “người cha biết nghĩ”, “người già không ích kỷ”.

Hải An
Hải An 23/06
 Lời xin lỗi muộn màng từ mẹ chồng cũ – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Hai năm sau ly hôn tôi chưa từng nghĩ mình sẽ gặp lại mẹ chồng cũ, lại càng không nghĩ tới bà sẽ chủ động đến nhà bố mẹ đẻ tôi để nói lời xin lỗi.

Hải An
Hải An 22/06
Người xưa răn dạy: Cái ngốc lớn nhất của con người là thích “ngồi lên đầu” người khác!

Người xưa răn dạy “Cái ngốc lớn nhất của con người là thích ‘ngồi lên đầu’ người khác” Đây không chỉ là một lời cảnh tỉnh, mà còn là chiếc gương phản chiếu sự ngộ nhận đầy sai lầm của nhiều người trong cách họ thể hiện bản thân giữa xã hội.

Hải An
Hải An 21/06
Cha tôi già rồi – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Cha tôi, một người đàn ông già cỗi, cứng đầu, cô độc, sống lẫn lộn giữa yêu thương và sợ hãi trong chiếc hộp kín của thời gian và ký ức. Nhìn cha trôi dần vào cõi mù sương, lòng tôi đau như cắn phải hạt sạn trong bát cơm nguội.

Hải An
Hải An 20/06
Người mẹ một mắt – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Suốt thời thơ ấu và cả khi lớn lên tôi chưa bao giờ thôi ghét mẹ. Lý do chính có lẽ vì bà chỉ có một con mắt. Bà là đầu đề khiến bạn bè trong lớp không ngừng chế giễu, trêu chọc tôi.

Hải An
Hải An 19/06
Người xưa nói “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ”, vế sau lại càng thêm thấm thía

Người xưa có câu “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ, dù mệt đến đâu cũng đừng ngồi lên trên đùi người khác”, đây không chỉ là lời dạy mang tính tâm linh mà còn là bài học về đạo đức, cách hành xử trong đời sống thường nhật.

PC Right 1 GIF
Đề xuất