Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày10 Thành viên · 7.902 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng9 Thành viên · 2.462 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương9 Thành viên · 769 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.099 Bài viết -
Sống An Lành6 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Cổ nhân dạy: "Một đời mẹ không tốt, mười đời con không tốt"
Có những người mẹ xưa dạy con bằng cách khuyên răn, làm cho con cảm động nhưng cũng có người mẹ nghiêm khắc uốn ắn con từ từng lời nói...
Ngô Hạ - học giải nổi tiếng nhà Tống có mẹ là Tạ Thị. Bà có phương pháp giáo dục con vô cùng nghiêm khắc. Trong rất nhiều câu chuyện về cách dạy con của Tạ Thị, có một chuyện được hậu nhân vô cùng tâm đắc:
Một ngày nọ, mẹ của Ngô Hạ tình cờ nghe được Ngô Hạ nói chuyện với một vị khách đến chơi nhà về những thiếu sót khuyết điểm của những người khác không có mặt tại đó. Bà đã trở nên nóng giận và sau khi người khách rời đi, Ngô Hạ bị đánh 100 roi.
Một người họ hàng đã cố trấn tĩnh bà và nói: “Nói về những điểm mạnh hay những thiếu sót khuyết điểm của người khác là điều bình thường của những người đọc sách. Có gì sai đâu? Sao bà lại đánh con đến như vậy?”
Mẹ của Ngô Hạ thở dài và nói: “Tôi nghe nói rằng nếu cha mẹ thực sự yêu con gái của họ, họ phải cố gả con gái mình cho một học giả mà rất thận trọng về những điều mà anh ta nói ra. Tôi chỉ có một mình nó là con trai. Tôi đang cố gắng làm cho nó hiểu về đạo nghĩa và những luân lý đạo đức làm người. Nếu nó không thận trọng về những điều được nói ra, tức là nó đang quên mẹ của nó. Nó hiện giờ như vậy thì nói gì đến đạo xử thế lâu dài được đây?”
Mẹ của Ngô Hạ sau đó đã khóc và không ăn uống gì.
Vì sao, mẹ của Ngô Hạ lại có cách phản ứng mạnh như vậy? Trong cách đối nhân xử thế của người xưa luôn nhấn mạnh: Một người phải thận trọng về những lời mình nói ra. Trong giới tu hành cũng nhấn mạnh về việc tu khẩu. Một lời bình luận cũng có thể làm tổn thương những người khác. Lời nói đó không khác gì con dao sắc nhọn.
Lời nói phát ra thì không thể lấy lại được. Chúng có thể tạo nghiệp hoặc ra tạo sự thù hận. Nó mang đến sự tổn thương cho người nghe và tai họa cho người nói.
Nho gia từng giảng rằng, người quân tử thận trọng lời nói, lời nói phải có thành tín, không nói lời ngông cuồng, thị phi. Người có đức và có đạo sẽ tu khẩu và thường không tập trung vào hay nói về những khiếm khuyết, những thiếu sót của người khác sau lưng họ. Người như vậy sẽ cho người khác cơ hội để sửa lại chính họ trong một phong thái cao thượng, rộng mở hơn.
Khi xảy ra vấn đề gì, họ cũng trước tiên hướng vào bản thân mình, tìm thiếu sót của mình. Từ đó tu sửa, bù đắp những thiếu sót ấy để bản thân hoàn thiên hơn, có đạo đức cao đẹp hơn. Dạy con lời ăn tiếng nói là điều mà các bậc cha mẹ xưa rất chú trọng.
Sự dạy dỗ và kỷ luật nghiêm khắc của mẹ, Ngô Hạ đã thực hiện được việc thận trọng trong lời ăn tiếng nói và từ đó anh luôn giữ mình theo tiêu chuẩn khắt khe. Đồng thời ông cũng tập trung tu dưỡng đạo đức và những luân thường đạo đức làm người. Cuối cùng, ông đã trở thành một học giả nổi tiếng trong thời đại của ông và trong lịch sử Trung Hoa.
Xem thêm: Vì sao người xưa dạy con tích đức, người thời nay lại dạy con tiêu tiền?
Đọc thêm
Sách cổ Trung Quốc từng viết rằng: "Từ khi sinh ra cho đến khi về già, một người sẽ có con và cháu. Làm cha mẹ không phải là điều dễ dàng". Ta phải giáo dục đúng phương pháp thì trẻ mới thành người và thành công.
Học vấn và cảnh giới được xem là tâm lượng cao nhất của một đời người. Một bài học quan trọng mà cha mẹ nên dạy con cái chính là "nghĩ cho người khác.
Albert Cohen điềm đạm, ít nói, chỉ biết làm việc. Nhưng con trai ông lại khao khát sự cởi mở giữa hai người. Cậu bé đau lòng khi cha "không biết giao tiếp". Còn ông hứa sẽ làm một điều khác đi cho con mình...
Bài mới
Cổ nhân từng dạy: “Dưỡng hình không bằng dưỡng thần, điều thân không bằng điều tâm”. Một câu nói tưởng chừng đơn giản, nhưng ẩn chứa đạo lý sâu xa về cách con người nuôi dưỡng thân – tâm – trí để đạt được sự an lạc trong đời. Bởi lẽ, thân thể khỏe mạnh chỉ là phần nổi của tảng băng, còn tinh thần và tâm thái mới là gốc rễ của hạnh phúc thật sự.
Cổ nhân có câu: “Nhìn thấy cái sai của người khác là Thanh, nhìn thấy cái sai của mình là Tỉnh”. Một câu nói ngắn gọn mà bao hàm trí tuệ sâu xa.
Câu nói của cổ nhân nghe qua tưởng chừng đơn giản, nhưng đó là đúc kết của một đời trải nghiệm, thấu hiểu nhân tình thế thái. Ai lĩnh ngộ được, người ấy sống an yên, tâm nhẹ tựa mây, không còn oán trách, sân si giữa dòng đời.
Khổng Tử, bậc hiền triết vĩ đại của phương Đông, từng để lại một lời răn nổi tiếng: “Đừng bao giờ kết bạn với người không có gì tốt hơn mình.” Thoạt nghe, câu nói này dễ bị hiểu lầm là sự kiêu ngạo, tự cho mình cao hơn người khác. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, ta sẽ nhận ra đây là lời khuyên thấm thía về cách chọn bạn, giữ bạn và tự hoàn thiện bản thân trong dòng chảy nhân sinh.
Khổng Tử nói: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết”. Nghe qua, tưởng chừng chỉ là một lời khuyên về cách trả lời khi có ai hỏi. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, đây là triết lý sống vô cùng thực tế và minh triết, dạy con người cách đối diện với tri thức, với bản thân và với cuộc đời.
Triết gia Trang Tử từng răn dạy: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”. Câu nói tưởng như giản đơn nhưng ẩn chứa sự thấu hiểu sâu sắc về lòng người và cách ứng xử trong đời.
Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc". Thực ra, trí tuệ lớn nhất đôi khi không nằm ở việc biết nhiều, mà ở chỗ không để tâm đến những điều nên bỏ qua.
Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.