Cổ nhân dạy: "Lùi một bước" là một loại cảnh giới thượng thừa

"Lùi một bước biển rộng trời cao" - đây không phải lời sáo rỗng dùng để an ủi người thất bại, cũng không phải là điều mà các ẩn sĩ ôm trong lòng. "Lùi một bước" thật sự là một loại cảnh giới thượng thừa.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Trong tác phẩm nổi tiếng Hồng Lâu Mộng có câu rằng: “Sau lưng có đường lui nhưng không chịu buông tay, trước mắt muốn quay trở về cũng không còn lối.” Ý tứ của câu nói ấy thật sâu sắc, nhưng hỏi trên thế gian có bao nhiêu người tiếp nhận được?

Trong “Đồng thành huyền chí” có ghi rằng: Vào triều đại nhà Thanh những năm Hoàng đế Khang Hy tại vị, có một vị đại học sĩ tên là Trương Anh rất công minh và hiểu biết.

Một ngày nọ, Trương Anh nhận được lá thư ở quê nhà gửi đến. Trong thư kể rằng gia đình hiện đang vì ba thước đất làm tường mà phát sinh tranh chấp với gia đình hàng xóm. Sự việc kéo dài trong thời gian lâu mà vẫn chưa giải quyết được nên muốn ông sử dụng chức quyền của mình để giải quyết mối tranh chấp này.

Vừa đọc đến đó, Trương Anh đã phá lên cười thản nhiên rồi dùng bút viết một phong thư gửi về quê nhà. Trong bức thư, ông ghi hai câu thơ, tạm dịch là:

Ngàn dặm viết thư chỉ vì tường, nhường họ ba thước có sao đâu?

Vạn Lý Trường Thành nay còn đó, nhưng Tần Thủy Hoàng nào thấy đâu.

Người nhà sau khi tiếp nhận lá thư, cảm thấy xấu hổ, hiểu được ý mà Trương Anh muốn nhắn nhủ nên đã chủ động nhường cho hàng xóm ba thước đất. Không ngờ, người hàng xóm thấy vậy cũng chủ động nhường ra ba thước đất. Cuối cùng hai bên gia đình đều xây tường lùi vào ba thước và ngõ hẻm đó rộng thành sáu thước.

Câu chuyện “biến chiến tranh thành tơ lụa” này trở nên nổi tiếng và được lưu truyền cho đến tận ngày nay.

co-nhan-day-lui-mot-buoc-la-mot-loai-canh-gioi-thuong-thua

Có rất nhiều nhân vật khác trong lịch sử cũng nổi danh vì biết “lùi một bước”. Trương Lương, danh thần khai quốc nổi tiếng, sau khi giúp Hán Cao Tổ lập ra nhà Hán, thì lui về ở ẩn, an hưởng tuổi già, được sử sách lưu danh. Phạm Lãi trợ giúp Câu Tiễn diệt Ngô. Sau khi thành đại nghiệp, điều đầu tiên ông nghĩ tới cũng là buông tay, rút lui, thậm chí rời khỏi nước Việt. Trong lịch sử, có biết bao người từ giã sự nghiệp khi đang ở trên đỉnh vinh quang, rong ruổi khắp thiên hạ mà được lưu danh thiên cổ. “Lùi một bước” như vậy, không hề mất đi thứ gì, trái lại còn tích lũy thêm, làm phong phú thêm cho sinh mệnh, gia tăng trí tuệ cho bản thân.

Hàn Tín cùng thời với Trương Lương, nổi danh ngang hàng Trương Lương, nhưng cuối cùng chịu chết oan dưới tay Lưu Bang và Lã Hậu. Văn Chủng cùng thời với Phạm Lãi, nổi danh ngang hàng Phạm Lãi, nhưng không nghe Phạm Lãi mà cuối cùng bị Câu Tiễn ban kiếm tự sát.

Nội hàm của “lùi một bước” này thật vô cùng phong phú. Khi mâu thuẫn tới trước mặt, lùi một bước có thể tránh cho mâu thuẫn trở nên gay gắt và khuyếch đại tình trạng của sự việc, còn có thể khiến bản thân tỉnh táo tĩnh hạ xuống, từ đó mà thấy rõ được ngọn nguồn của sự tình, khiến sự tình được hóa giải. Khi đối diện với lợi ích trước mặt, lùi một bước thì có thể nhảy xuất ra khỏi sự tranh đoạt, có thể bồi dưỡng đức hạnh nhân nghĩa của bản thân, cuối cùng không phải chịu tổn thất gì.

Trong cõi hồng trần ồn ã này, nếu chúng ta thời thời khắc khắc ghi nhớ “lùi một bước”, thì hoàn cảnh khi xảy ra mâu thuẫn sẽ cải biến thành một trạng thái khác, một thế giới khác. Tranh tranh đấu đấu, cố chấp không buông tay, suy cho cùng cũng có được gì đâu? Danh lợi, chết không mang theo được, chỉ có gieo nhân nào là gặp quả ấy mà thôi.

Kỳ thực, “lùi” và “tiến” có thể viên dung, hỗ trợ lẫn nhau, giống như âm và dương, cương và nhu, động và tĩnh, trên và dưới, thành và bại. Chỉ có âm thì không sinh ra được, chỉ có dương thì không lớn lên được. Cao ngạo thì sẽ có hối hận, chỉ biết tiến mà không biết lùi thì cuối cùng sẽ dẫn đến suy sụp, thương vong.

Người xưa nói: “Ta không biết rõ chân núi vì bản thân ta đang đứng ở trên núi”, “Người trong cuộc mê, người bên ngoài rõ ràng minh bạch”. “Lùi một bước” là khiến bản thân mình đi ra khỏi núi, đứng ở ngoài cuộc, như thế mới có thể thấy rõ chân núi, lý trí hiểu rõ được sự tình mà làm thành được sự nghiệp, thấu hiểu được nhân sinh.

Lùi một bước, nhìn xem tâm của mình vì sao mà bị kích động? Lùi một bước, nhìn xem con đường đời của mình là đang hướng lên hay thụt lùi xuống? Lùi một bước, suy ngẫm xem, rốt cuộc bản thân mình là sống vì điều gì? Lùi một bước, đồng thời cũng nên là phân rõ thiện ác chính tà;n ếu biết việc bản thân làm là chính nghĩa thì hãy cứ kiên trì; nếu biết việc bản thân làm là hại nhân, tổn đức, không hợp với đạo thì cần thay đổi, sửa chữa, thoái lui.

Xem thêm: Cổ nhân dạy: Thông minh quá ắt bị thông minh hại, càng khù khờ càng viên mãn

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Trong xã hội này, nhiều người nghèo ghét người giàu, nhiều người giàu coi thường người nghèo. Bần cùng và giàu có dường như là 2 thái cực đối lập.

Cổ nhân nói: Cười kẻ nghèo khó chứ không cười phường kỹ nữ, cứu lúc khẩn cấp nhưng không cứu người nghèo
0 Bình luận

Càng trưởng thành, chúng ta càng nhận ra rằng con người ai cũng có những “nỗi khổ riêng”, vậy nên đừng dễ dàng vạch trần họ, đó chính là tấm lòng thiện lương của mỗi người. 

Cổ nhân dạy: Nhìn thấu là thông minh, không nói là trí tuệ
0 Bình luận

Sau nhiều năm tháng chiêm nghiệm, cổ nhân xưa đúc kết kinh nghiệm "dụng nhân như dụng mộc", quả là rất cao thâm!

Cổ nhân dạy: Dụng nhân như dụng mộc, đừng vì vài chỗ mục mà bỏ cả cây lớn
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Kẻ ăn bám chồng – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Tôi chưa từng nghĩ rằng, trong mắt chồng tôi lại là kẻ ăn bám. Suốt 4 năm qua tôi giam mình trong bức tường, làm một người mẹ, người vợ không lương để rồi nhận lại quả đắng như vậy sao?

Đăng Dương
Đăng Dương 7 giờ trước
4 đoạn hội thoại giữa Khổng Tử và Lão Tử: Hiểu được 1 đoạn cũng giúp đời nở hoa

Khổng Tử có nhiều lần đến thăm Lão Tử và trong các cuộc đối thoại của họ, chúng ta sẽ thấy 2 thế giới quan và quan điểm sống hoàn toàn khác nhau.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 11 giờ trước
Xúc động bức thư “Gửi lại những người đang sống” của 3 liệt sĩ

Bức thư “Gửi lại những người đang sống” là những dòng thư đầy xúc động được 3 liệt sĩ thuộc Tiểu đội 1, Trung đội Ký Con, Trung đoàn Bình Giã, Quân giải phóng miền Nam để lại giữa cánh rừng nguyên sinh tại thượng nguồn sông Đồng Nai.

Hải An
Hải An 14 giờ trước
Rạch ròi nhà vợ nhà mình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Về quê nội mấy ngày, tiêu tốn hết 5-6 triệu, chồng không tiếc thế mà sang nhà vợ lại tính toán chi li từng đồng, đã vậy còn cau có khó chịu “về gì mà về lắm thế”.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
5 tiểu tiết cổ nhân dạy giúp bạn phán đoán, ai quân tử ai tiểu nhân

Quân tử đoàn kết không cấu kết, tiểu nhân cấu kết không đoàn kết. Quân tử bất kể là ai kết giao bạn bè, họ đều đối xử và quan tâm mọi thứ như nhau. Công chính liêm trực, không kết bè phái.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 2 ngày trước
8 triết lý Lão Tử dành cho người trẻ ngày nay

Triết lý của Lão Tử có tác động đến nhiều trường phái tư tưởng, không chỉ ở Trung Quốc mà còn trên toàn thế giới. Dù đã hàng thế kỷ trôi qua nhưng những lời dạy của Lão Tử vẫn có thể áp dụng được trong môi trường tâm lý và xã hội hiện đại của chúng ta.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 3 ngày trước
Chắc gì con đông thì già bớt khổ - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người ta bảo đông con thì già bớt khổ, nhưng tôi có tận 5 đứa con, ấy vậy mà ở cái tuổi gần đất xa trời này chỉ có viện dưỡng lão là nơi có thể nương tựa vào.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Quỷ Cốc Tử: Đời người có 5 thiên quy, ái hiểu được trước 30 tuổi sẽ sống lâu phúc dày

Dưới đây là 5 quy tắc được Quỷ Cốc Tử - bậc kỳ tài, cao nhân nổi tiếng truyền lại. Nếu ai sở hữu trước 30 tuổi, mọi việc trong cuộc sống sẽ suôn sẻ vô cùng.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 4 ngày trước
Tủi hờn khi sống nhờ đất nhà vợ – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tôi từng là trụ cột gia đình, từng được bố mẹ vợ quý mến. Nhưng giờ thì mọi thứ đã thay đổi, họ nhìn tôi như thể tôi là kẻ ăn bám, sống trên đất nhà họ, ăn cơm họ nấu, để con gái họ gồng gánh kinh tế gia đình.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Di chúc của cô chồng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Trước khi qua đời, cô chồng để lại toàn bộ tài sản cho chúng tôi mà không cho con trai ruột lấy một đồng.Cầm tờ di chúc trên tay, vợ chồng tôi không biết phải xử lý thế nào cho hợp tình hợp nghĩa…

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Xem Tây Du Ký 1986 cảnh Ngọc Hoàng chui gầm bài mới ngộ ra một sự thật thâm sâu ở đời

Cảnh "Ngọc Hoàng chui gầm bàn" khi Tôn Ngộ Không đại náo thiên đình tưởng chỉ là đoạn phim rất bình thường, nhưng suy nghĩ theo chiều sâu sắc nhận ra một sự thật rất thâm sâu. Cùng tìm hiểu nhé!

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 6 ngày trước
Người xưa nhắc: Cửa mở nhìn thẳng vào 6 thứ này, gia đạo khó bề yên ổn

Gia chủ thường trang trí nhà cửa theo ý thích của mình nhưng việc làm này cần chú ý vì người xưa nhắc: Mở cửa nhìn thẳng vào 6 thứ này, gia đạo khó bề yên ổn.

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 6 ngày trước
Không nghèo nhân cách – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Dù không được đền bù tiền xe nhưng tôi vẫn thấy vui lạ kỳ vì họ đã không nói dối và càng không có ý định xù mình, dù họ nghèo nhưng nhân cách, lòng tự trọng rất cao.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Phật dạy, ác nghiệp này lớn nhất đời người, bạn biết chưa?

Trong ngàn vạn tội ác ở đời, ác nghiệp này là lớn nhất, báo ứng nặng nề vô cùng. Vì thế, nhất định phải biết để tránh xa nhé!

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 7 ngày trước
Bác đánh cá 73 tuổi dũng cảm cứu sống 2 cháu nhỏ bị đuối nước

Lúc đang đánh bắt cá ở bờ sông Bằng thuộc phường Ngọc Xuân, TP Cao Bằng, nghe thấy tiếng tri hô kêu cứu, bác Hà Thanh Toàn (1953) đã không quản ngại nguy hiểm lao xuống dòng nước cứu 2 cháu nhỏ bị đuối nước.

Diệu Nguyễn
Diệu Nguyễn 7 ngày trước
Cuộc chiến thừa kế – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Vụ kiện thừa kế kéo dài 4 năm khiến dư luận bàng hoàng. Mọi người ai cũng lên án những đứa con tham lam, khiến mẹ phải ra tòa khi đã ở tuổi xế chiều.

PC Right 1 GIF
Đề xuất