Tố chất của người kiệt xuất: Nội tâm vững vàng

Trong cuộc đời, mỗi người chúng ta ai cũng gặp phải muôn vàn khó khăn, thử thách. Có người bất lực tức giận, chán nản buông xuôi khi gặp trắc trở. Nhưng cũng có người sau những lần thất bại lại mạnh mẽ đứng dậy bước tiếp.

Nếu một người dám đối mặt, vượt lên khó khăn, cân bằng lại cuộc sống sau những lần vấp ngã thì người đó được gọi là người có “năng lực phục hồi” và đó là tố chất của người kiệt xuất, tài giỏi.

Schopenhauer từng nói: "Trừ việc vượt khó là mục đích sống chân thực nhất ra thì cuộc đời chẳng có mục đích nào đáng nói cả". Những người vượt qua khổ nạn sẽ trở thành những chiến binh thực thụ trong cuộc sống, còn những người bị khó khăn đánh bại sẽ luôn chán nản, u uất, làm việc gì cũng khó để thành công.

Tại sao con người không thể tiến về phía trước khi họ chìm trong đau khổ?

Trên Facebook có một người đăng bài trải lòng về quãng thời gian khó khăn của mình như thế này: Bố anh ốm nặng phải phẫu thuật, anh gần như phải dùng hết số tiền tiết kiệm của gia đình. Sau đó, việc kinh doanh cùng lúc bị thua lỗ, những cuộc gọi đòi nợ hàng ngày khiến anh gần như suy sụp. Một người đàn ông 30 tuổi nghèo đến mức không có tiền ăn cơm, sinh hoạt hàng ngày đều chắp vá tạm bợ, ngay cả uống một chai nước ngọt cũng cảm thấy xa xỉ vô cùng.

Anh kể: “Khoảng thời gian ấy, tôi làm thêm rất nhiều công việc. Lúc thì giao đồ ăn, lúc thì làm chuyển phát nhanh. Những ngày trời mưa hay tuyết rơi, mỗi lần đi giao hàng đều ướt sũng cả người. Đôi khi cảm thấy quá tủi nhọc, đêm về một mình nằm trên giường mà nước mắt cứ thế lã chã rơi".

Nhưng dù cuộc sống có muôn vàn khó khăn anh cũng chẳng bao giờ oán trách hay than phiền cùng ai. Anh thường tự an ủi bản thân rằng mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi. Anh nghĩ, cuộc sống có thể chặn của anh con đường này, nhưng không thể ngăn cản anh theo đuổi con đường mới.

Có người cho rằng, người chưa bật khóc nức nở trong đêm dài thì chưa trải đủ chuyện đời. Bạn có từng nghĩ, khi bị cuộc đời vùi dập tại sao một số người dù đã cố gắng hết sức nhưng vẫn không thể vượt qua không?

"3P" của nhà tâm lý học Martin Seligman sẽ giải thích cho bạn biết lý do tại sao con người không thể tiến về phía trước khi họ chìm trong đau khổ và tuyệt vọng.  “3P” ở đây lần lượt là: Tâm lý cá nhân, sự lan tỏa và tính vĩnh cửu.

Tâm lý cá nhân là khi gặp rắc rối bạn sẽ nghĩ rằng mọi điều xui xẻo đều là lỗi của mình. Ví dụ, khi con bị ốm bạn sẽ nghĩ rằng do bản thân chưa chăm sóc tốt cho con, hay khi bị người yêu phản bội bạn sẽ nghĩ là do mình chưa đủ tốt,… Việc liên tục dằn vặt, tự trách bản thân như thế chẳng những không giải quyết được vấn đề mà còn làm bạn thêm gánh nặng tâm lý và kéo bản thân ngày càng chìm xuống vực sâu hơn.

Sự lan tỏa là khi có điều tồi tệ nào đó xảy ra bạn sẽ để những tổn thương đó làm ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh trong cuộc sống. Ví dụ, nếu bạn bị chỉ trích một lần bạn sẽ cảm thấy bản thân không tốt và chỉ cần một tai nạn nhỏ xảy ra, bạn sẽ cảm thấy cuộc sống này hoàn toàn tuyệt vọng. Trên thực tế, hầu hết những điều bất hạnh mà bạn tưởng tượng không thực sự xảy ra, cái gọi là nỗi đau chỉ là kết quả của sự khuếch đại những cảm xúc tiêu cực cá nhân mà thôi.

Tính vĩnh cữu là khi người trả qua một nỗi đau nào đó tin rằng khổ đau này sẽ tồn tại suốt cuộc đời. Ví dụ, nếu người bạn yêu bỏ đi bạn sẽ nghĩ bản thân sẽ chẳng bao giờ có được hạnh phúc nữa, hay nếu bạn thất bại trong việc khởi nghiệp bạn sẽ cảm thấy mình chẳng bao giờ có thể thành công. Lối suy nghĩ tiêu cực kéo dài và chìm đắm trong nỗi đau này có thể khiến bạn rơi vào tình trạng tuyệt vọng sâu sắc về tương lai.

Tố chất của người kiệt xuất là giữ được nội tâm vững vàng trước sóng gió cuộc đời

Cựu Phó chủ tịch Google, người phụ nữ quyền lực nhất thế giới - Sheryl Sandberg – được mọi người biết đến với sự nghiệp tỏa sáng và cuộc sống viên mãn hạnh phúc. Thế nhưng, vào năm cô 40 tuổi một bi kịch đã xảy ra khiến cô tưởng chừng như gục ngã. Năm đó, người chồng cùng cô đầu gối tay kề suốt 11 năm - Dave Goldberg - đột ngột qua đời, bỏ lại cô với những đứa con thơ dại.

Vài tháng đầu tiên sau khi Dave qua đời, cô luôn chìm đắm trong nỗi đau khổ, tuyệt vọng và cuộc sống rơi vào tình trạng hỗn loạn chưa từng thấy. Cô không ngừng tự trách bản thân. Cô cảm thấy bản thân trước đây chưa đủ quan tâm chăm sóc chồng. Những cảm xúc tiêu cực đó không chỉ ảnh hưởng đến công việc, thậm chí nó còn ảnh hưởng cả đến cuộc sống của những người xung quanh cô. Sheryl nghĩ rằng chồng mình đã vĩnh viễn ra đi, các con sẽ chẳng thể có tuổi thơ hạnh phúc và cô cũng chẳng bao giờ có được hạnh phúc nữa. Vì vậy, dù ở trên đường, trong xe hơi, hay các cuộc họp,… cô đều không kìm được nước mắt khi nghĩ đến Dave.

Trong cuốn sách Sự Lựa Chọn Tối Ưu Thứ 3, cô viết: "Tôi rơi vào khoảng không. Sự trống rỗng xâm chiếm lấy trái tim và lá phổi của tôi. Nó làm hạn chế khả năng tư duy, thậm chí là hô hấp của tôi".

Lúc cô đang chìm vào tuyệt vọng thì bạn của cô, Adam Grant - một nhà tâm lý học nổi tiếng đã nói với cô rằng: "Chúng ta có thể lên kế hoạch từng bước để lấy lại cân bằng sau những nỗi đau mà chúng ta phải chịu. Mỗi chúng ta khi sinh ra không ai vốn đã có khả năng tự phục hồi, tự lấy lại cân bằng sau mất mát, bởi nó được trau dồi và cải thiện trong quá trình sống”.

Dưới sự giúp đỡ của bạn Sheryl từng bước vá lành trái tim của mình và lấy lại dũng khí để sống tiếp.

Và vào năm 2022, Sheryl đã tuyên bố đính hôn, bước ra khỏi những mất mát và bắt đầu cuộc hành trình mới của mình.

Kết hợp kinh nghiệm cá nhân thực tế của mình cùng với nghiên cứu của Adam về xây dựng khả năng phục hồi, cô đã cho ra đời cuốn Sự Lựa Chọn Tối Ưu Thứ 3. Đây là một cuốn sách phân tích chuyên sâu và xây dựng chi tiết về năng lực phục hồi, giúp con người ta tự cứu chính mình ra khỏi những tuyệt vọng khổ đau mất mát.

Sheryl nói: "Bây giờ tôi mới biết rằng một người sẽ tiếp tục trưởng thành sau những tổn thương. Nhưng không cứ nhất thiết phải trải qua đau khổ mới có được năng lực phục hồi. Chúng ta hoàn toàn có thể chuẩn bị tốt tinh thần đối mặt với những khó khăn trở ngại trong cuộc sống.

Khi cuộc đời ráng cho bạn một cái tát và ném bạn vào bể đau thương, thì tất cả những gì bạn cần phải làm là cố gắng bơi lên mặt nước và hít thở lại. Giữ nội tâm vững vàng, đó mới là tố chất của người kiệt xuất, tài giỏi thực thụ.

Trong "Wild Survival" có một câu nói như thế này: “Bạn không cần phải trở nên cao lớn, nhưng nhất định phải trở nên mạnh mẽ”. Khi có một nội tâm vững vàng, chúng ta sẽ không dễ dàng từ bỏ hay mất phương hướng nữa.

Xem thêm: 3 câu nói giúp vực dậy tinh thần sau thất bại, hãy đọc ngay!