“Thỏ và cà rốt” – Câu chuyện là bài học lớn dành cho các nhà lãnh đạo

Câu chuyện “Thỏ và cà rốt”

Ở vách núi Nam Sơn có một bầy thỏ, dưới sự quản lý tài tình của vua Thỏ mắt xanh bầy thỏ đã có một cuộc sống no đủ, vui vẻ và hạnh phúc. Thế nhưng gần đây, thức ăn cho thỏ kiếm được ngày càng ít. Khi điều tra nguyên nhân, vua Thỏ đã phát hiện hóa ra là có một số con thỏ trong đàn lười nhác.

Đồng thời, vua thỏ cũng phát hiện ra sự lười nhác của một số con thỏ đã tạo ảnh hưởng xấu đến những con thỏ khác. Khiến những con thỏ chăm chỉ cũng cho rằng, làm nhiều hay ít cũng đều như nhau, vậy cần gì phải làm việc chăm chỉ? Do vậy, chúng đã rủ nhau đồng loạt không làm việc. Trong tình trạng như vậy vua Thỏ quyết định phải thay đổi: Ông tuyên bố ai làm việc chăm chỉ sẽ giành được phần thưởng cà rốt đặc biệt.

Một chú thỏ xám con đã làm việc chăm chỉ và giành được củ cà rốt khen thưởng đầu tiên của vua Thỏ. Sự kiện này đã gây xôn xao dư luận. Vua Thỏ không ngờ hiệu ứng lại mạnh mẽ đến vậy, tuy đó không phải là hiệu ứng tốt.

Sau khi thỏ xóm con đạt giải, một số vị thỏ cao niên đến gặp vua Thỏ chỉ ra vô số những mặt chưa được của thỏ xám con. Đồng thời cũng chất vấn vua Thỏ đã lựa vào tiêu chuẩn gì để trao giải? Vua Thỏ nghe xong thì từ tốn trả lời: “Ta cho rằng, thỏ xám con đã làm việc rất chăm chỉ, nếu như các ngươi cũng vậy thì đương nhiên có thể nhận được phần thưởng của ta”

Nghe vậy, bầy thỏ đã phát hiện ra bí mật giành được giải thưởng cà rốt đặc biệt. Hầu hết chúng đều cho rằng, chỉ cần trước mặt vua Thỏ thể hiện mình là người chăm chỉ, chắc chắn sẽ nhận được phần thưởng về mình. Nhưng cũng có một số thỏ thật thà vì không biết phải làm cách nào để lấy lòng vua Thỏ nên luôn bị thiệt thòi, không được nhận bất kỳ giải thưởng nào. Lâu dần, trong bầy thỏ hình thành tác phong làm việc trước mặt một kiểu, đằng sau một kiểu, không đồng nhất. Rất nhiều thỏ vì tìm cách lấy lòng vua Thỏ mà không từ thủ đoạn. Chính điều này đã làm cho phẩm chất trung thực, yêu lao động vốn có của loài thỏ dần biến chất.

Để thay đổi vấn nạn trên, dưới sự thảo luận, góp sức của các bậc thỏ cao niên, vua Thỏ đã ban hành một bộ quy định khen thưởng riêng biệt. Bộ quy định nên rõ, tất cả những thức ăn mà thầy đỏ đem về đều phải thông qua kiểm tra, sau đó sẽ tiến hành khen thưởng căn cứ theo số lượng hoàn thành. Sau khi quy định được ban hành, trong một thời gian ngắn năng suất lao động của cả bầy thỏ đã thay đổi hoàn toàn, lượng thức ăn dự trữ trong kho của vương quốc cũng đã nhiều lên.

Nhưng vua Thỏ cũng không đắc chí được bao lâu. Một thời gian sau, năng suất lao động của bầy thỏ bị tụt giảm nhanh chóng. Vua Thỏ rất ngạc nhiên không biết lý do là gì. Vì thế, vua Thỏ đã cho tiến hành điều tra, thì ra nguồn thức ăn gần chỗ bầy thỏ sinh sống sớm đã bị khai thác kiệt quệ, nhưng không có con thỏ nào chịu đi xa để tìm nguồn thức ăn mới.

Đứng trước việc này, một con thỏ trắng tai dài đã đứng ra công khai chỉ trích thuyết số lượng của vua Thỏ. Thỏ trắng tai dài cho rằng, chính tuyết này đã làm nảy sinh ra tư tưởng chủ nghĩa công lợi về hành vi trong một thời gian ngắn, điều này không có lợi cho việc bồi dưỡng động cơ hành vi thực sự phát triển trong dài hạn của bầy thỏ.

Sau khi nghe vậy, vua Thỏ cảm thấy có lý nên ông bắt đầu suy nghĩ lại. Một hôm, thỏ xám con không hoàn thành nhiệm vụ ngày hôm đó, anh bạn thân Đô Đô đã chủ động đưa nấm của mình cho thỏ xám. Sau khi biết chuyện, vua Thỏ đã rất thản thưởng hành đồng giúp đỡ của Đô Dô, nên đã thưởng cho Đô Đô phần thưởng gấp đôi.

Đã có tiền lệ như vậy, trò lá mặt lá trái của bầy thỏ lúc trước lại thịnh hành trở lại. Bầy thỏ đều tìm cách lấy lòng vua Thỏ để gây chuyện, khiến vua Thỏ ăn không ngon, ngủ không yên. Con thì thắc mắc: “Tại sao thần làm nhiều như vậy nhưng lại nhận được ít phần thưởng hơn Đô Đô, bệ hạ dựa vào cái gì lại làm như vậy?”. Con thì chất vấn: “Lần này thần kiếm được rất nhiều thức ăn, nhưng phần thưởng lại ít hơn lần trước, xin hỏi bệ hạ, công bằng ở đâu?”.

Lâu dần, tình trạng này càng trở nên tồi tệ, nếu không có phần thưởng nhiều sẽ không ai chịu làm việc. Nhưng nếu không có ai làm việc thì đất nước sẽ đình trệ, mọi người dân sẽ không có thức ăn. Vua Thỏ cảm thấy mệt mỏi và bất lực. Ông tuyên bố tất cả những ai đồng ý trở thành tình nguyện viện lập công cho bầy thỏ sẽ lập thức nhận được một giỏ cà rốt to.

Lệnh vua vừa ban ra, bầy thỏ lại tranh nhau ghi tên lập công. Vua Thỏ lại mừng thầm vì chiu trọng thưởng quả nhiên phát huy tác dụng. Nhưng thật không ngờ, trong đám thỏ ghi tên lập công đó lại không có con nào hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn. Điều này làm vua thỏ giận run người, chạy đi tìm các thỏ trách móc. Thế là cả bọn lại đồng thanh ác lại: “Thưa bệ hạ, chuyện này không thể trách chúng thần được. Xin hỏi bệ hạ, cà rốt đã có trong tay rồi ai còn có tâm trạng đi làm việc nữa đây?”.

Bài học quản lý từ câu chuyện “Thỏ và Cà rốt”

Từ câu chuyện “Thỏ và Cà rốt” cho chúng ta, đặc biệt là bậc lãnh đạo nhận ra rằng: Trong mô hình quản trị nhân sự, việc khen thưởng nhân viên cần được cân nhắc kỹ càng và áp dụng hợp lý nếu không sẽ phản tác dụng.

Giống như với một người đang đói lả, cho anh ta bát cơm đầu tiên đồng nghĩa với việc cứu mạng anh ta; đến bát cơm thứ hai là thỏa mãn cơn đói, nhưng bát cơm thứ ba lại trở thành thuốc độc. Đợi đến khi ăn hết bát cơm thứ ba thì giá trị của bát cơm đầu tiên đối với anh ta đã hoàn toàn thay đổi, anh ta sẽ không thể nào hiểu được giá trị của “Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần”.

Cùng với ý nghĩa đó, trong câu chuyện “Thỏ và Cà rốt” thì củ cà rốt của vua Thỏ không những không mạng lại tác dụng khích lệ, mà ngược lại đã khiến bầy thỏ trở nên ngạo mạn, thích hư vinh và tìm đủ mọi biện pháp để luồn lách, lấy được lợi ích nhiều nhất về mình.

Là người lãnh đạo, nếu không cân nhắc kỹ việc sử dụng “củ cà rốt” thì không những chẳng khích lệ nổi nhân viên chăm chỉ làm việc, ngược lại sẽ chỉ toàn rắc rối. Điều đó đồng nghĩa với việc không đem lại cho nhân viên niềm vui, mà lại toàn là thuốc độc.

Xem thêm: Cô gái điên - Câu chuyện cảm động về tấm lòng người mẹ