Nóng giận gọi là “Nổi cơn tam bành”, vậy “tam bành” trong câu có ý nghĩa là gì?

Người Việt Nam khi muốn chỉ ai đó đang nổi giận gay gắt thì hay nói là “nổi cơn tam bành”. Vậy “tam bành” trong câu có ý nghĩa gì? Tại sao người xưa lại dùng “tam bành” để chỉ cơn nóng giận?

Diệu Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

“Tam bành” trong câu “Nổi cơn tam bành” là gì?

Đạo gia giảng rằng: Trong mỗi người đều có ba cái thây ma (tam thi), lần lượt là thượng thi, trung thu và hạ thi. Vì chúng trú ngụ trong thân người, cùng tồn tại với thân người từ khi sinh ra cho đến lúc mất đi nên mới được ví là trường tồn như Thọ Tinh, sống lâu như Bành Tổ. Chủng thây ma này vì thế nên lấy chữ “Bành” làm họ. Ở hồi thứ 27 Tây du ký, khi Bạch Cốt Tinh hóa thân thành ông lão cũng được miêu tả giống như Thọ Tinh, Bành Tổ.

Trong Thái Thượng Tam Thi Trung Kinh viết: “Thượng thi tên Bành Cư, thích báu vật, ở trong đầu con người; Trung thi tên Bành Chất, thích ngũ vị, ở nơi bụng con người; Hạ thi tên Bành Kiểu, thích sắc dục, ở trong chân con người”. Vì có ba chủng thây ma này trong cơ thể nên con người mới mê đắm tiền tài vật chất, thích hưởng lạc, coi sắc dục là bản tính của mình. Kỳ thực, đó đều là tâm ma!

Văn của Liễu Tông Nguyên thời nhà Đường có nói, ba thứ “thi trùng” này thường rình rập, hễ người ta làm gì lầm lỡ, lén lút thì đến ngày Canh Thân nó liền tâu Ngọc Hoàng Thượng Đế. Vì vậy, người ta tin rằng sự nóng nảy giận dữ của một người là do “tam bành” làm ra. Thế nên người xưa mới có câu “nổi cơn tam bành”.

Nong-gian-goi-la-noi-con-tam-banh-vay-tam-banh-co-nghia-gi-2

Trong danh tác Truyện Kiều của Nguyễn Du, khi Thúy Kiều bị Mã Giám Sinh lừa gạt mang về Lâm Truy, mượn tiếng là cưới vợ lẽ nhưng thực ra là mua về làm gái lầu xanh. Khi Tú Bà (vợ Mã Giám Sinh) bảo Kiều lạy mình là “mẹ”, Mã Giám Sinh là “cậu” (bố) thì Kiều ngơ ngác phân trần mình đã được cưới hỏi ra sao, “chung chạ” với Mã thế nào khiến Tú Bà hầm hầm nổi cơn giận:

“Mụ nghe nàng nói hay tình

Bấy giờ mới nổi tam bành mụ lên

Này này! Sự đã quả nhiên

Thôi đà cướp sống chồng min đi rồi!”.

Mấy chữ “Nổi tam bành mụ lên” này khiến người đọc liên tưởng đến câu cửa miệng “nổi cơn tam bành” xưa nay thường dùng. Lúc này hẳn là ba cái “thi trùng” trong thân thể mụ đột nhiên trỗi dậy, khiến mụ văng ra những lời tục tĩu và hành hạ Thuý Kiều không ngơi tay.

Phật gia tuy không giảng về “tam bành” nhưng cũng đề cập đến “thất tình lục dục” của con người. Trong đó có Nộ (giận) là một trong số 7 loại tình cảm thuộc ‘thất tình”. Ngoài ra còn có: hỉ, ái, ố, bi, lạc, dục, mừng, yêu, ghét, thương, vui, muốn. Chúng đều là những từ thể hiện ma tính bên trong con người. Con người sống trong thế tục thường bị các chủng ma tính này can nhiễu tư tưởng, che mờ lý trí khiến hành xử sai lệch với đạo lý. Ví như khi tức giận thì mắng cha chửi mẹ, đánh đập vợ con, đây chính là bị ma chướng can nhiễu. Nên Phật mới khuyên răn con người nên tu luyện để từ bỏ ma tính, bồi đắp Phật tính trong người để không làm những điều trái với đạo lý luân thường.

Tiêu đề của hồi thứ 27 trong Tây du ký cũng gọi Bạch Cốt Tinh là “thây ma”, cụ thể: “Thây ma ba lượt trêu Tam Tạng, Đường Tăng giận đuổi Mỹ Hầu vương”. Ngộ Không ba lần đánh Bạch Cốt Tinh, phải chăng cũng chính là ba lần diệt trừ thây ma trong thân người – diệt bỏ Tam Bành? Hạ được Bạch Cốt Tinh, phải chăng chính là hàm ý là khống chế được thất tình lục dục trong thân người?

Xem thêm: Cổ nhân dạy: “Người có lông mọc nhiều ở 4 vị trí này tài lộc đến không cản được”

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Câu chuyện liên quan đến Bàng Thông - vị đại thần của nước Ngụy thời Chiến Quốc chính là nguồn gốc phát sinh ra câu nói "tam nhân thành hổ".

Người xưa nói: 'Tam nhân thành hổ', có nghĩa là gì?
0 Bình luận

Người xưa khuyên con người cần làm việc và nghỉ ngơi hợp lý thì mới có thể trải nghiệm vẻ đẹp của cuộc sống này. “Năm ngày bận rộn, một ngày rảnh rỗi”, chính là vì như thế!

Người xưa khuyên: Đời người bất kỳ ai cũng cần có 5 bận rộn 1 nhàn rỗi
0 Bình luận

Vì sao người xưa nói “Năm sợ trung thu, tháng sợ một nửa, người sợ bốn mươi chín, năm sợ đông”? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!

Người xưa nói: “Năm sợ trung thu, tháng sợ một nửa, người sợ bốn mươi chín, năm sợ đông”, có nghĩa là gì?
0 Bình luận

Tin liên quan

Cổ nhân dạy “Trên bàn không nên bày 3 món ăn”, vậy “3 món” trong câu ám chỉ món gì? Và vì sao người xưa lại nói như vậy? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Cổ nhân dạy: “Trên bàn không nên bày 3 món ăn”, vì sao?
0 Bình luận

Cổ nhân nói: “Người nghèo không dời nhà, người giàu không dời mồ”, chỉ một câu nói đơn giản nhưng hàm ý nhiều ý nghĩa mà người xưa gửi gắm.

Cổ nhân nói: “Người nghèo không dời nhà, người giàu không dời mồ”
0 Bình luận

Cổ nhân nói “Cây rung lá rụng người rung phúc bạc, ăn nói tùy tiện mệnh yểu không tốt”, để răn dạy con cháu phải biết giữ mồm giữ miệng, đừng khua môi múa mép kẻo đắc tội với người khác.

Cổ nhân nói: “Cây rung lá rụng người rung phúc bạc, ăn nói tùy tiện mệnh yểu không tốt”, vì sao?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Cổ nhân dạy rằng: 'Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng', ý nghĩa của câu nói này là gì?

Cổ nhân răn dạy: “Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng” không chỉ là lời nhắc về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, mà còn là chân lý về sự bền vững, sự trao đi và nhận lại trong cuộc đời.

Hải An
Hải An 5 giờ trước
Mẹ ruột mẹ kế dọn về sống chung - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tôi từng nghĩ mẹ ruột và mẹ kế là kẻ thù không đội trời chung, nào ngờ giờ lại họ lại đòi dọn về sống chung với nhau. Người ta mẹ chồng nàng dâu còn chưa chắc ở chung được với nhau huống hồ gì là mẹ chồng, mẹ kế. Tôi càng nghĩ càng thấy đau đầu.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Cổ nhân nói: “Vô dụng chỉ là hữu dụng đặt sai chỗ”, càng ngẫm càng thấy thấm!

Mượn chuyện cây cối, cổ nhân truyền dạy cho hậu thế đạo lý ngàn đời về “hữu dụng” và “vô dụng”, đó là vật vô dụng nếu được đặt đúng chỗ thì cũng thành có ích.

Đăng Dương
Đăng Dương 3 ngày trước
Gửi con về quê – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Mới gửi con về quê cho mẹ chồng trông được mấy ngày con dâu đã mặt hầm hầm bế thẳng cháu nội lên thành phố vì cho rằng bà không thương cháu khi chăm cháu theo kiểu "nhà quê".

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, càng ngẫm càng thấm!

Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, nghe qua tưởng đơn giản, nhưng nếu hiểu trọn ý, ta sẽ thấy đây là lời dặn dò thấm đẫm sự từng trải và tinh tế của cha ông về đạo lý sống, phép cư xử và cách giữ gìn tình người trong đời sống thường ngày.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Tình yêu đích thực – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mãi sau này cô mới hiểu, tình yêu không phải chỉ là những gì nói ra ngoài miệng, mà chính sự hy sinh thầm lặng mới là tình yêu đích thực trong đời!

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông”, nghĩa là gì?

Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông” nghe qua thì có vẻ dí dỏm, nhưng đằng sau là sự chiêm nghiệm sâu sắc về đời sống của hai tầng lớp trong xã hội: người giàu và người nghèo.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Bát bún ân tình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhìn ông cụ nằm co quắp trên chiếc giường gỗ, tay chân teo tóp. Tôi nghẹn lại, bát bún ân tình năm nào vẫn còn nóng trong ký ức, còn ông thì đang ngày một héo mòn theo những cơn đau.

Hải An
Hải An 25/06
Cổ nhân răn dạy: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông”, càng ngẫm càng thấm

Cổ nhân thường răn dạy con cháu: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông. Sống trên đời, ám ảnh là liều thuốc độc tai hại nhất.” Một câu nói ngắn, nhưng đủ để trở thành chiếc gương soi chiếu cả một đời người từ cách đối diện với thất bại, khổ đau, đến cách vượt qua những u uẩn trong tâm trí.

Hải An
Hải An 24/06
Nghỉ hưu đi du lịch là sai sao? – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Tôi từng nghĩ về hưu sẽ là khoảng thời gian để tôi sống chậm, để bù đắp cho những tháng ngày thanh xuân đã hi sinh vì công việc. Nhưng hóa ra, về hưu lại là lúc tôi phải nghe lời con cái giảng dạy đạo lý làm cha, là lúc tôi bị ép giam trong 4 bức tường nhà để làm “ông nội tốt”, “người cha biết nghĩ”, “người già không ích kỷ”.

Hải An
Hải An 23/06
 Lời xin lỗi muộn màng từ mẹ chồng cũ – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Hai năm sau ly hôn tôi chưa từng nghĩ mình sẽ gặp lại mẹ chồng cũ, lại càng không nghĩ tới bà sẽ chủ động đến nhà bố mẹ đẻ tôi để nói lời xin lỗi.

Hải An
Hải An 22/06
Người xưa răn dạy: Cái ngốc lớn nhất của con người là thích “ngồi lên đầu” người khác!

Người xưa răn dạy “Cái ngốc lớn nhất của con người là thích ‘ngồi lên đầu’ người khác” Đây không chỉ là một lời cảnh tỉnh, mà còn là chiếc gương phản chiếu sự ngộ nhận đầy sai lầm của nhiều người trong cách họ thể hiện bản thân giữa xã hội.

Hải An
Hải An 21/06
Cha tôi già rồi – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Cha tôi, một người đàn ông già cỗi, cứng đầu, cô độc, sống lẫn lộn giữa yêu thương và sợ hãi trong chiếc hộp kín của thời gian và ký ức. Nhìn cha trôi dần vào cõi mù sương, lòng tôi đau như cắn phải hạt sạn trong bát cơm nguội.

Hải An
Hải An 20/06
Người mẹ một mắt – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Suốt thời thơ ấu và cả khi lớn lên tôi chưa bao giờ thôi ghét mẹ. Lý do chính có lẽ vì bà chỉ có một con mắt. Bà là đầu đề khiến bạn bè trong lớp không ngừng chế giễu, trêu chọc tôi.

Hải An
Hải An 19/06
Người xưa nói “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ”, vế sau lại càng thêm thấm thía

Người xưa có câu “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ, dù mệt đến đâu cũng đừng ngồi lên trên đùi người khác”, đây không chỉ là lời dạy mang tính tâm linh mà còn là bài học về đạo đức, cách hành xử trong đời sống thường nhật.

Vợ đẹp vợ xấu – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhiều người hỏi tôi:"Với điều kiện của anh có thể dư sức kiếm được cho mình một người vợ đẹp, sao anh lại chọn cô ấy?”. Nhưng với tôi cô ấy là người vợ đẹp nhất trên thế gian!

Thanh Tú
Thanh Tú 17/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất