Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày7 Thành viên · 7.879 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.424 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương7 Thành viên · 763 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.091 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Người xưa nói: "Tam nhân thành hổ", có nghĩa là gì?
Câu chuyện liên quan đến Bàng Thông - vị đại thần của nước Ngụy thời Chiến Quốc chính là nguồn gốc phát sinh ra câu nói "tam nhân thành hổ".
Hổ và một số thành ngữ, tục ngữ liên quan
Hổ là loài vật mạnh mẽ, độc đáo và giàu ý biểu tượng nên được lấy làm hình ảnh ẩn dụ sinh động cho nhiều câu thành ngữ, tục ngữ. Và những câu thành ngữ, tục ngữ này thường được hiểu theo nghĩa bóng.
Ví dụ: "Hổ ngọa long khiêu" (虎臥龍跳) có nghĩa là cọp nằm rồng múa, biểu thị cho người có dáng vẻ oai vệ khiến người khác cảm thấy nể sợ. Để miêu tả một cái nhìn dữ dội vào người khác, nhìn chằm chằm như cọp đói, người ta sử dụng "Hổ thị đam đam" (虎视眈眈). Còn “Đả mã hổ nhãn” (打馬虎眼) có nghĩa là mắt cọp thay mắt ngựa, ám chỉ kẻ hành động mờ ám để hại người.
“Họa hổ thành cẩu”có nghĩa là vẽ cọp thành chó, ám chỉ người không lượng sức, làm việc lớn song bất thành, khiến thiên hạ cười chê. Hoặc "Sơ sinh ngưu độc bất phạ hổ” nghĩa là nghé con mới sinh chẳng biết sợ cọp. câu này dùng để diễn tả một người ngây thơ, chẳng biết hiểm nguy.
Một con cọp chỉ đáng sợ lúc ở rừng núi, khi lạc xuống đồng bằng thì không còn ghê gớm nữa. Ý này tương ứng với thành ngữ “Hổ lạc bình xuyên” (虎落平川), nói về kẻ quyền uy lúc bị sa cơ thất thế. “Họa hổ khắc hộc” (畫虎刻鵠) là vẽ cọp thành ngỗng trời, một thành ngữ nói về làm việc lớn không thành, bị chê trách.
Còn những kẻ hữu dũng vô mưu, liều lĩnh, dại dột, làm những việc dễ chuốc lấy hậu quả xấu thì thường được ví là "Bạo hổ bằng hà" (暴虎馮河), tức tay không ôm cọp lội qua sông. Còn “Họa hổ thành cẩu” (畫虎成狗) có nghĩa là vẽ cọp thành chó, ám chỉ người không lượng sức, làm việc lớn song bất thành, khiến thiên hạ cười chê.
“Sài hổ tứ ngược” (豺虎肆虐) nghĩa là sói cọp cực kỳ ác độc, ám chỉ những kẻ cậy quyền thế áp bức, giết hại người lương thiện không đếm xỉa gì tới pháp luật.
Để diễn tả về một người ngây thơ, chẳng biết nguy hiểm là gì thì người ta sử dụng tục ngữ “Sơ sinh ngưu độc bất phạ hổ” (初生牛犢不怕虎), nghĩa là nghé con mới sinh chẳng biết sợ cọp. “Đoạn giao thích hổ” (斷蛟刺虎) là chặt cá sấu, đâm cọp, dùng để chỉ người có võ nghệ cao, thường làm việc nghĩa giúp đời.
Thông thường, cha mẹ sinh con thì trong bầy con ắt sẽ có đứa thành tựu hơn người. Ý này tương ứng với câu “Hổ sinh tam tử, tất hữu nhất bưu” (虎生三子，必有一彪) nghĩa là cọp sinh ba con, ắt hẳn sẽ có một con ưu tú.
“Quan môn dưỡng hổ, hổ đại thương nhân” ( 關門養虎，虎大傷人) là đóng cửa nuôi cọp, cọp lớn hại chủ.
“Tam nhân thành hổ” nghĩa là gì?
“Tam nhân thành hổ” (三人成虎) là câu tục ngữ đề cập đến việc người ta dần dần sẽ chấp nhận thông tin vô lý nào đó nếu nó được nhiều người lặp lại. Trong nghệ thuật tuyên truyền và quảng cáo người ta thường sử dụng thủ pháp lặp lại này.
"Tam nhân thành hồ" có nguồn gốc từ câu chuyện liên quan đến Bàng Thông - một vị đại thần của nước Ngụy thời Chiến Quốc (475 TCN - 221 TCN). Trong Chiến Quốc sách có chép, trước khi lên đường đến nước Triệu, Bàng Thông đã hỏi vua Ngụy rằng, liệu ông có tin khi người dân báo tin có con hổ đang lang thang trong kinh thành hay không? Nhà vua đáp, không!
Bàng Thông hỏi vua nghĩa gì nếu người thứ hai báo là có con hổ trong kinh thành. Vua nói rằng, ông sẽ bắt đầu thắc mắc. Bàng Thông tiếp tục hỏi: "Nếu thêm người thứ ba tuyên bố là đã nhìn thấy con hổ trong kinh thành thì sao?". Nhà vua đáp rằng, ông sẽ tin vào điều đó.
Bàng Thông liền nói: "Việc một con hổ lang thang trong kinh thành đông đúc là điều vô lý, nhưng khi được nhiều người lặp lại thì có thể vua sẽ tin thật". Vì vậy, Bàng Thông mong rằng, nếu có tin đồn xấu về ông thì nhà vua đừng để ý.
Vua đáp: “Ta hiểu rồi”. Tuy nhiên, khi Bàng Thông đi vắng, nhiều người vu khống ông, tin đồn diễn ra liên tục nhiều lần khiến nhà vua tin là thật, do đó khi Bàng Thông trở về nước Ngụy, nhà vua không triệu Bàng Thông vào cung để gặp.
Ngày nay, câu “Tam nhân thành hổ” được dùng để cảnh báo là không nên tin vào lời đồn vô căn cứ.
Xem thêm: Cổ nhân nói: “Cây rung lá rụng người rung phúc bạc, ăn nói tùy tiện mệnh yểu không tốt”, vì sao?
Đọc thêm
Cổ nhân nói “Miệng đàn ông quyết định sự thịnh suy của cả gia đình”, câu nói này của người xưa mang hàm ý gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
Cổ nhân nói “Đến nhà giàu cũng chẳng vứt bát mẻ đi”, câu nói mang hàm ý nếu đem bát ăn vứt đi sẽ khiến tài vận gia đình sa sút. Điều này có đúng hay không?
Cổ nhân nói: “Nghèo không đi đường thủy, giàu không nói chuyện ngoại tình”, không biết bạn đã từng nghe câu nói này chưa? Theo bạn câu nói này mang hàm ý gì?
Bài mới
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.
Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.
Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.
Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."
Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư
Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.
Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.
Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.
Đã bao giờ được trả nợ mà bạn khóc tấm tức vì thương người nợ tiền mình chưa? Mình thì rồi, đó là câu chuyện xảy ra cách đây 2 năm... mỗi lần nhớ lại mình lại càng thấy thương.