Khôn ngoan không nằm ở tuổi tác mà ở cách nhìn đời hiểu người

Khôn ngoan không nằm ở tuổi tác

Bạn tôi bán nhà của cô ấy để chuyển tới một nhà dưỡng lão đắt đỏ. Cô ấy bảo thích chỗ đó bởi vì không phải dọn sân vườn hay tự nấu ăn. Tuy nhiên, những lời than phiền nhỏ mọn của hàng xóm khiến cô ấy khó chịu. “Mọi người cứ phàn nàn, khó chịu về những điều tiểu tiết, dù họ có đủ mọi phương tiện giải trí nhưng họ vẫn cứ bực tức vì tivi trong phòng chờ quá to hay không có đủ thứ mình muốn” – cô ấy nói.

Chị gái tôi cũng gặp phải điều tương tự như người bạn của tôi vậy. Chị ấy quản lý các cuộc thi sắc đẹp dành cho người cao tuổi (các thí sinh đều trên 60 tuổi). Công việc của chị ấy là kêu gọi thí sinh, thuê hội trường, đạo diễn chương trình và mời tài trợ.

Có năm chị ấy thuyết phục tôi làm nhân viên hậu trường cho chương trình. Trong suốt 3 tiếng diễn ra chương trình tôi phải chỉnh vòng cổ, lấy giúp các cụ già trên 60 tuổi mặc đầm dạ hội. Những cụ bà này đều cực kỳ nghiêm túc, họ lo lắng về cuộc thi như thể đang tới cuộc hẹn hò đầu tiên vậy.

Mặc dù tôi không thích cách cuộc thi sắc đẹp lắm, nhưng tôi nghĩ đây là một trải nghiệm thú vị dành cho mình. Những cụ bà ở đây cùng cố gắng hướng tới một mục tiêu, làm quen được nhiều người hơn và quan trọng là họ can đảm bước qua vùng an toàn của mình. Họ không để tuổi tác cản trở sự tự tin, niềm vui của mình. Tất cả những thí sinh của cuộc thi, họ đều rất tài năng và thanh lịch.

Tuy nhiên, tôi lại cảm thấy vô cùng bất ngờ khi nghe chị mình kể chuyện hậu trường. Một thí sinh bực mình vì chỉ về nhìn, hay có thí sinh sau khi thắng cuộc thì tiếp tục đi thi giải quốc gia nhưng bị thua nên quay ra trách móc chị tôi vì không đi theo hỗ trợ bà ấy. Thậm chí, có thí sinh còn viết thư đe dọa sẽ kiện chị tôi ra tòa, bà ấy phàn nàn việc phải tham gia tiết mục mở màn mà không được trợ giúp trong khi bà là người khuyết tật, Tuy nhiên bà ấy chưa từng đề cập đến khuyết tật của mình khi đăng ký thi hay phản đối về tiết mục mở màn. Và ấy vẫn cười và tham gia như mọi người. Lý do khiến bà ấy cáu bẩn như vậy chỉ là vì không lọt vào top 5 mà thôi.

Chúng ta vẫn thường nghe tuổi tác đi liền với sự khôn ngoan. Tuy nhiên, khi nghe những câu chuyện trên phản ứng của hầu hết mọi người là trong suốt 60 mấy năm qua những người này chẳng học được gì về lòng biết ơn, thua trong tư thế ngẩng cao đầu hay sự giúp đỡ, lòng vị tha ư? Sau ngần ấy thập kỷ họ vẫn nghĩ cuộc sống chỉ xoay quanh mình sao?

Tôi đã không thể ngừng so sánh những người suốt ngày phàn nàn về cuộc sống của mình trong nhà dưỡng lão, những người không thắng được cuộc thi sắc đẹp mà trở nên cáu bẩn với những người còn chẳng có đồ ăn hay mái ấm ngoài kia.

Con người ta thực sự trưởng thành theo năm tháng là khi học học hỏi được từ kinh nghiệm và áp dụng chúng vào trong cuộc sống của mình. Trí khôn giúp ta phân biệt những điều nhỏ nhặt với những điều quan trọng. Nó giúp ta biết thế nào là lịch sự khi thua cuộc, khiêm nhường khi chiến thắng, giúp ta hiểu biết về lòng vị tha ở đời.

Càng trưởng thành vốn dĩ con người ta phải ngày càng khôn ngoan hơn. Thế nhưng lại có những người sau chừng ấy thập kỷ vẫn tự đày đọa cuộc sống của mình bởi lối tư duy hẹp hòi, ích kỷ. Sau nhiều năm tích lũy kinh nghiệm và kiến thức, nhưng họ lại thiếu đi tình yêu, lòng vị tha, sự thấu hiểu.

Ngạn ngữ Hy Lạp có câu “Tóc xám là dấu hiệu của tuổi tác, chứ không phải của khôn ngoan”, âu cũng là có lý do.  Khôn ngoan không nằm ở tuổi tác mà ở cách nhìn đời, hiểu người.

Làm thế nào để bản thân khôn ngoan hơn?

Chúng ta nên tự ý thức bản thân tích lũy khôn ngoan khi còn trẻ, đừng để khi về già lại hối hận. Học sự khôn ngoan để khi gặp thất bại ta vẫn giữ vững tinh thần, để khi gặp phải tình cảnh khó khăn ta vẫn đủ quyết tâm để vượt qua.

Để trở nên khôn ngoan hơn, bạn cần phải thực sự thấu hiểu bản thân, không ngừng học hỏi, phải có lòng vị tha và tình yêu với thiên nhiên cuộc sống.

Thấu hiểu bản thân là bạn phải thành thật đối diện với cả điểm mạnh lẫn điểm yếu của bản thân. Chúng ta có nhậu quá nhiều không? Chỉ trích quá nhiều? Buông thả bản thân? Chúng ta có quá bận tâm đến những gì người khác nghĩ hay không? Chúng ta có sợ thất bại đến mức không dám thử nghiệm điều mới. Chúng ta có thực sự muốn thay đổi khi đang ở trong vòng an toàn không? Hãy thành thật viết ra suy nghĩ của mình, tập cầu nguyện và thiền định, lắng nghe phản hồi từ bạn bè và chú ý đến suy nghĩ, cảm xúc của bản thân. Chỉ có vậy bạn mới thấu hiểu bản thân hơn.

Muốn trở nên khôn ngoan học hỏi là điều bạn không thể không làm. Việc học hỏi không ngừng, học hỏi suốt đời, lắng nghe người khác, đọc sách sẽ giúp bạn cởi mở với tri thức hơn, giúp bạn không bị trì trệ bởi bất kỳ điều gì trong cuộc sống. Khôn ngoan không đồng nghĩa với thông minh, thông minh là bạn cần tích kỹ thông tin còn khôn ngoan bạn cần phải thấu hiểu.

Người khôn ngoan còn phải có lòng vị tha. Bằng cách giúp đỡ người khác chúng ta sẽ nhận được nhiều hơn là thoả mãn nhu cầu và khao khát của bản thân. Thay vì khép mình khi trưởng thành, bạn cần để ý đến cuộc sống xung quanh nhiều hơn.

Việc yêu thiên nhiên, tận hưởng cuộc sống cũng giúp bạn tạo được niềm vui và sức mạnh tinh thần cho mình. Khi đó bạn sẽ cảm thấy những gian khổ, khó khăn trong đời thật chẳng thấm gì.

Thật ra, khôn ngoan không nằm ở tuổi tác mà nằm ở cách chúng ta tận dụng kinh nghiệm và tri thức để sống một cuộc đời vui vẻ và hết mình.

(Bài viết dựa trên bài chia sẻ của Bebe Nicholson - biên tập viên, nhà văn, nhà báo, tác giả trên Medium).

Xem thêm: Cổ nhân nói: "Tham rượu quên người, tham sắc quên mình, tham tài quên thân quyến"