“Học lễ nghĩa làm người trước, đọc sách thánh hiền sau” – Nguyên tắc dạy con thành tài của người xưa

Sinh con và giáo dục con cái thật tốt đó chính là thiên chức của các bậc làm cha làm mẹ. Cổ nhân có câu: “Cha mẹ yêu thương con thì phải tính đường xa”. Hàm ý của câu nói này chính là, cha mẹ yêu thương con thì phải tính nước đường xa cho con, ngay từ khi còn nhỏ hãy tạo dựng cho con một nền tảng tương lai tốt. Để con trở thành người sống có ích, cống hiến cho xã hội thì trước khi cho con học kiến thức hãy bồi dưỡng con học cách làm người, để con học lễ nghĩa làm người trước đọc sách thánh hiền sau, đó mới là đạo lý!

Học lễ nghĩa làm người trước, đọc sách thánh hiền sau

Trong xã hội ngày nay, nhiều người chỉ vì mục đích cá nhân và chiếm lợi cho riêng mình mà điều gì cũng dám làm. Họ sống đầy mưu mô, tính toán, đi ngược lại với đạo đức nhân loại và luân thường đạo lý. Do vậy, trong quá trình nuôi dạy và giáo dục con cái, một số cha mẹ bị ảnh hưởng, ôm giữ những quan niệm lệch lạc, không đúng đắn.

Nếu so với môi trường coi trọng thành tích như hiện này thì giáo dục cổ đại lại “phát triển” hơn rất nhiều. Thời xưa đi học, người ta chú trọng giáo dục đạo đức cho con trẻ hơn hết thảy.

Khổng Tử đã từng viết: “Đệ tử nhập tắc hiếu, xuất tắc để, cẩn nhi tín, phiếm ái chúng nhi thân nhân, hành hữu dư lực tắc dĩ học văn”. Ý rằng, con trẻ ở nhà thì hiếu đễ, ra ngoài thì lễ phép; biết cẩn trọng và thành tín; biết yêu quý mọi người, thân cũng như sơ; lúc rảnh thì trau dồi học hỏi thêm.

Đức Khổng Tử muốn nêu ra những đức tính căn bản mà người trẻ cần phải trao dồi: Biết đối xử trong nhà cũng như ngoài xã hội, biết thận trọng trong lời ăn tiếng nói, luôn sống có tình người và trách nhiệm, luôn trao dồi kiến thức của mình.

Được những đức tính trên, người trẻ sẽ có tính hiếu đễ, có lòng nhân ái, được mọi người yêu quý và đạt được những thành công lớn trong cuộc sống.

Người xưa có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”, trẻ con sinh ra vốn thiện lương và đơn thuần, rất dễ ảnh hưởng bởi những người xung quanh, đặc biệt là cha mẹ của chúng. Vì thế, muốn con phát triển tốt, trở thành người có kiến thức, có lễ nghi, có ích cho xã hội thì phải dạy con học lễ nghĩa làm người trước, đọc sách thánh hiền sau.

Dưới đây là một ví dụ, hãy xem xem thời xưa cổ nhân đã giáo dục con trẻ trở thành người biết giữ lời, thành tín như thế nào:

Tăng Tử là đệ tử của Khổng Tử, là một nhà tư tưởng nổi tiếng trong lịch sử và là một trong những đại biểu chính của Nho gia. Tăng Tử rất nghiêm khắc và thận trọng trong việc giáo dục đạo đức cho con cái. Một ngày nọ, vợ của Tăng Tử đi chợ, con trai khóc lóc muốn đi theo cùng.

Thấy vậy, vợ Tăng Tử bèn dỗ dành con trai, nói: “Con trai ngoan, quay về nhà đi, khi nào mẫu thân quay lại sẽ mổ lợn cho con ăn”. Sau đó, đứa trẻ ngừng khóc và quay trở về nhà. Khi vợ của Tăng Tử đi chợ trở về, Tăng Tử liền nói cần phải đi mổ lợn. Nghe vậy, vợ ông liền vội bảo: “Thiếp chỉ nói đùa với con mà thôi, chàng đừng tin là thật”.

Tăng Tử liền nói với vợ mình: “Không thể nói đùa với con trẻ được, chúng không có năng lực phán đoán và suy nghĩ, tất cả mọi thứ chúng học đều là từ cha mẹ. Bây giờ nàng nói dối con, chính là đang dạy con cách nói dối, sau này con sẽ không tin tưởng nàng nữa, đây không phải là cách giáo dục con đúng đắn”. Sau đó, Tăng Tử đã giữ lời hứa của vợ đối với con trai, cả gia đình đi mổ lợn để ăn.

Con trẻ từ khi sinh ra và lớn lên, cha mẹ chính là những người thầy đầu tiên của chúng. Vì thế, mọi lời nói, việc làm tước mặt trẻ nhỏ đều cần phải suy nghĩ kỹ càng, không thể tùy tiện mà làm, nếu không sau này đứa trẻ lớn lên sẽ rất khó sửa đổi.

Xem thêm: làm sao để con thành người tử tế: 5 bí quyết vàng cha mẹ nên áp dụng ngay