Vì sao người xưa dạy: Thà làm người nghèo mệnh chứ không làm người nghèo tướng?

Đời này chẳng thiếu người tài hoa nhưng số người thành công lại chẳng được bao nhiêu. Nguyên nhân thì nhiều nhưng nhất định phải kể đến việc không thấu hiểu được hàm nghĩa sâu xa của những lời cha ông để lại.

Người xưa trải qua nhiều sự việc, đi qua nhiều con đường, những sự việc trải qua cũng chẳng hề ít. Vì thế, họ là những người có sự hiểu biết thâm sâu về thế giới. Trí huệ ẩn chứa trong những lời tiền nhân để lại rất đáng để mỗi người trong chúng ta học tập và lĩnh hội.

Dưới đây là 12 lời dạy vô cùng thâm thúy của cổ nhân, cùng đọc và chiêm nghiệm bạn nhé.

1. Làm người mà không có lợi thì không dậy sớm

Tâm lý chung con người ai cũng muốn tránh khổ tìm sướng, khi nào có lợi ích họ mới chịu thức khuya dậy sớm để nỗ lực. Người với người hợp tác với nhau, cùng nhau sinh tồn thì cần phải xem đến yếu tố lợi ích, trong xã hội chúng ta không đâu là rời tách khỏi yếu tố lợi ích này.

Theo đuổi lợi ích là bản năng của con người. Người quân tử yêu quý tiền bạc nhưng luôn biết thủ giữ chữ đạo làm người, vậy nên người quân tử chỉ kiếm những đồng bạc chính nghĩa, chứ không kiếm thứ tiền bạc bất nhân.

2. Cá không ăn muối cá ươn, con cưỡng cha mẹ trăm đường con hư

Mỗi câu nói của người xưa đều qua thực tiễn bao đời đúc rút ra. Những người dùng lời tiền nhân để nhắc nhở ta cũng chính là những người thân thích của ta, chúng ta không thể không cân nhắc.

Các bậc tiền nhân đều là những người đã trải qua muôn vàn khổ cực, muôn vàn con đường và muôn vàn kinh nghiệm thực tế. Vậy nên đối với nhận thức xã hội của thế giới này họ sớm đã nhìn thấu được chân lý.

3. Thà làm người nghèo mệnh chứ không nên làm người nghèo tướng

Nghèo tướng ở đây là nói đến người sống ki bo tủn mủn. Một người có phú tướng thì dù sinh ra trong cảnh cơ hàn cũng không hề phải sợ, làm người thì hơn nhau ở chỗ khí chất, không thể vì lợi mà bán rẻ tự tôn của mình.

Người nghèo tướng sẵn sàng vì lợi mà bán đi tự tôn của mình, bán rẻ lương tâm, đây chính là điều đáng sợ. Người mà nghèo tướng thì dù có tiền bạc đầy nhà cũng người đời chán ghét, bạn bè xa lánh.

Còn người nghèo mệnh thông qua sự tu dưỡng bản thân, nỗ lực làm việc, hành thiện tích đức mà dần bồi đắp để cải biến vận mệnh bản thân.

4. Tài do đức dưỡng, trí do tâm sinh

Người muốn kiếm tiểu tài thì dựa vào sức, kiếm đại tài thì lại phải dựa vào đức. Người mà đức không nhiều, tâm không thiện thì chẳng thể có được đại tài.

Cổ nhân có câu: "Hậu đức tải vật", một người có đức đủ lớn mới có thể dung chứa được vạn vật. Muốn kiếm tiền, muốn phát tài thì trước tiên tu dưỡng tâm tính bản thân. Một người chỉ khi có đủ đầy đức hạnh thì mới có được tài phú tròn đầy.

Đời này chẳng việc gì là khó, chỉ khó ở lòng người. Có tâm ắt có hành động, có yêu ắt có phó xuất, có mơ ước ắt có hy vọng.

Người có lòng nhẫn nại bao nhiêu thì có được sức chịu đựng bấy nhiêu, có định lực bấy nhiêu, mấu chốt cũng lại là ở chỗ dụng tâm. Tâm chân thành, trời kính đất nể, người tương thân mọi việc thuận dòng.

5. Trong tâm có ân, trong mệnh có phúc

Nhân sinh tại thế, điều quan trọng là phải có lòng biết ơn. Hãy biết cảm ơn vạn sự vạn vật và người thân đã nuôi ta khôn lớn, cũng như tương trợ chăm nom. Người có lòng biết ơn thì ắt cũng là người tốt, người lương thiện, tất nhiên sẽ được trời đất chứng minh mà bồi đắp hạnh phúc vuông tròn.

Có câu: "Nhân vô thập toàn", hãy tập trung vào điểm tốt của người khác và bao dung cho lỗi lầm của họ. Có như vậy mới có thể sống mỗi ngày đều là một ngày vui, một ngày ý nghĩa không uổng phí.

Nếu chúng ta chỉ nhớ đến điểm xấu của người khác thì ắt sẽ bị u buồn đêm ngày đeo bám. Có câu: "Làm người mà luôn nhớ đến sai lầm của người khác cũng chính là tự đeo gông cùm cho chính mình".

6. Đừng vì ngủ không ngon mà trách giường cong gối cứng

Việc ở đời chia ra 3 loại: Việc của trời, việc của người, và việc của chính mình. Làm người đừng có đem việc của mình đẩy cho trời cao, cũng như đẩy lên thân kẻ khác.

Nếu là việc của bản thân, hãy tự mình xử lý, đừng tìm người mà đùn đẩy hay cậy nhờ. Có câu "vạn sự tùy tâm khởi, vạn sự tùy tâm diệt, cảnh tùy tâm sinh, việc tùy tâm biến", chỉ có cải biến chính mình mới có thể thay đổi được gốc rễ vấn đề.

7. Sống thì làm, chết mới buông

Làm người mỗi ngày trôi qua đều là một ngày nỗ lực, cố gắng. Đây là triết lý mà chúng ta không thể nào phủ nhận được.

Cuộc sống vốn rất giản đơn, khi cần làm việc thì làm việc, khi cần nghỉ ngơi thì nghỉ ngơi, khi cần ăn cơm thì ăn cơm, cũng như mặt trời lên, rồi mặt trời lặn. Cuộc sống chính là từng ngày trôi qua như thế.

Sự phức tạp của cuộc đời đó là ân oán luôn tồn tại. Người nghĩ thông thì coi là dư vị thế nhân, người bế tắc thì đất trời rung chuyển, tất cả đều do tâm người tuyển trạch. Sống thì chỉ có dựa vào trí huệ và sự lao động của chính mình, có như vậy mới ung dung tự tại.

8. Phúc hay họa đều từ miệng mà ra

Người có tu dưỡng thì nghe nhiều nói ít, khi cần thì đôi câu, khi không cần sẽ không loạn ngữ.

Ở đời thì chỉ có những kẻ hiểu ít mới thích nói nhiều, tự kiêu tự đại thể hiện bản thân. Lão Tử có câu: "Đại trí nhược ngu", người càng thông minh thì càng có vẻ ngoài khờ khạo ngốc nghếch, người càng khéo léo lại càng như người vụng về thô lỗ.

Người thực sự có bản sự và tài năng thì những lúc bình thường lại luôn có vẻ như chẳng chút tích sự gì, còn người dốt nát lại luôn muốn thể hiện hơn người.

Vì vậy, cho dù làm việc gì thì cũng cần phải phải chú ý miệng lưỡi của mình, trăm cái họa, ngàn cái nạn cũng đều khởi nguồn từ cái miệng.

9. Tiền bạc công minh, ái tình dứt khoát

Tiền bạc rất quan trọng, nhưng làm người đừng vì tiền mà bất chấp, để mất đi tình cảm. Vẫn biết rằng đời người khó tránh được tranh chấp lợi ích, thị phi nhưng tình cảm, nhân cách mới làm nên được mối chân tình. Tiền bạc thì nay còn mai mất, chẳng thể làm nên tình cảm, có chăng cũng chỉ là thứ tình cảm như bọt nước phù du.

10. Thà im lặng để người khác nghi ngờ mình không biết, còn hơn là mở miệng để người khác chứng thực mình thực sự không biết

Đây là câu nói hay, đáng để cho mỗi chúng ta suy ngẫm. Thông thường, một người khoe mẽ điều gì đó về bản thân nghĩa là chính là họ đang thiếu điều đó. Chẳng hạn, người không có học thì lại thích khoe tài trí, người không tiền lại tỏ vẻ làm sang. Biết nói chuyện chỉ là một loại năng lực, nhưng biết im lặng lại là thể hiện trí tuệ.

11. Lòng rộng một tấc thì được lợi ba phân

Có câu: "Nhẫn một bước sóng yên bể lặng, lùi một bước biển rộng trời cao". Tâm người rộng bao nhiêu thì đường rộng bấy nhiêu, lòng người hẹp bao nhiêu thì đường cũng hẹp bấy nhiêu.

Trong đối nhân xử thế, nếu có thể khoan dung độ lượng sẽ khiến trên có người nhường, dưới có kẻ kính. Giữa dòng đời bôn ba, gặp việc, đối nhân nếu chúng ta có thể nhẫn xin hãy nhẫn, có thể nhường xin hãy nhường.

Xã hội phức tạp, lòng người khó đoán, hãy học cách thay đổi và thích nghi, chứ đừng bắt người khác thay đổi vì chúng ta. Làm người bất lộ sơn cũng bất lộ thủy, thông minh tự mình biết, tài hoa tự mình hay, không nhất thiết phải tự chứng minh bản thân mình. Hoa thơm thì bướm ắt tự tìm, bản thân mình có năng lực người khác ắt cũng tự nhìn ra đâu cần ta phải nói.

Người có thể khiêm nhường được như vậy thì sẽ được người người tôn kính, người người thương yêu, khi gặp khó khăn cũng ắt được người người tương trợ.

12. Ngày cười ba lần không cần thuốc

Người xưa có câu: Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ. Quả thực, người có thể lạc quan yêu đời thì ắt bệnh tật cũng lìa xa. Vậy nên, mệnh tốt không bằng tâm thái tốt, lòng người khoáng đãng, tính cách hài hòa có thể dung nạp vạn sự vạn vật.

Khoáng đãng là một mỹ đức mà mỗi người nên có, là một cảnh giới sống lạc quan. Người sống khoáng đãng cũng là sống rộng lượng, bao dung. Một người nếu có thể lạc quan đối đãi với mọi việc thì mới vui vẻ tươi cười. Điều này không phải ai cũng làm được, chỉ người thực sự trí huệ hơn người mới có thể đạt tới.

Lời bàn:

Lời dạy của người xưa mộc mạc mà hàm nghĩa lại cao thâm, tuy gần gũi lại chẳng kém phần cao quý. Nhân sinh tại thế, nếu như chúng ta có thể lĩnh hội được những bài học mà tiền nhân để lại thì đường đời mười phần khó khăn cũng giảm được bốn, năm phần…

Xem thêm: Lời dạy người xưa: "Đừng khuyên người khác nếu bạn nghèo, đừng thuyết phục người nếu bạn khó khăn"