"Mất mà không giận, được mà không kiêu, tĩnh mà không tranh": Bí quyết hạnh phúc của đời người

Chấp niệm là điểm chung của rất nhiều con người trong xã hội hiện đại. Họ luôn muốn có được nhiều hơn, không chịu thỏa mãn với những gì mình đang có.

Đời người vốn ngắn ngủi, đôi khi chỉ cần nhìn thấy người thân yêu của mình xung quanh đã là hạnh phúc, biết trân trọng họ là may mắn.

Bạn không tranh với người, người cũng chẳng tranh của bạn. Không so sánh tiền bạc, không hám danh lợi, không so đo được mất. Hãy âm thầm nỗ lực, lặng lẽ trở nên tài giỏi hơn, thứ thuộc về bạn cuối cùng cũng sẽ là của bạn.

Mất đi mà không giận dữ buồn phiền

Trong cuốn "Mạnh Tử" viết: "Dị dật nhi bất oán, ách cùng nhi bất mãn". Nghĩa là, gặp khó khăn vất vả không ưu sầu, dù có không được tín nhiệm thì cũng không bực bội.

Cầu thủ bóng rổ người Argentina, Manu Ginobili chính mà minh chứng cho điều này. Anh là chủ lực tuyệt đối của đội tuyển quốc gia, có một sức mạnh và thể lực tuyệt vời, nhưng anh lại chỉ là dự bị cho đội San Antonio Spurs cho đến tận khi giải nghệ. Như vậy có nghĩa là anh mất cơ hội xông pha vào trận bóng. Tuy nhiên, anh không hề tức giận, thất vọng hay bỏ cuộc mà chọn cách "tận hưởng" việc trở thành một phần của đội.

Trong lễ giải nghệ, Manu Ginobili chia sẻ: "Chiến thắng không phải là tất cả. Tôi học được nhiều điều hơn từ những trận thua. Không ai sinh ra để biết tất cả mọi thứ. Kinh nghiệm sẽ khiến bạn trưởng thành". Anh sẵn sàng trở thành dự bị, để sau cùng, đạt được những thành tựu vô cùng to lớn trong sự nghiệp cầu thủ của mình.

Trước những khó khăn, những điều không được như ý muốn, thứ quyết định thành bại đời người không phải là năng lực, mà là tâm thái.

Thể hiện sự thất vọng, giận dữ vì đánh mất đi cơ hội và vinh quang không chỉ khiến bạn đánh mất sự công nhận mà còn khiến đánh mất đi phong độ và tầm nhìn.

Hay như Beethoven, ông đã không từ bỏ bản thân hay ước mơ của mình chỉ vì ông không thể nghe thấy âm thanh.

Cuộc đời mỗi người sẽ luôn gặp phải những điều không như ý, thậm chí là bất hạnh và khốn khó, thật không đáng nếu bạn tức giận, chán nản và từ bỏ việc theo đuổi lý tưởng của mình chỉ vì những nghịch cảnh đó.

Được mà không kiêu căng 

Cuốn "Đạo đức kinh" nói: "Dĩ kỳ chung bất tự vi đại, cố năng thành kỳ đại". Một người, chỉ khi không cho mình là nhất, không kiêu ngạo, mới có được thành tựu, mới hơn được người khác.

Năm xưa, Hàn Tín nhờ Tiêu Hà (Thừa tướng nổi tiếng của nhà Hán, có công rất lớn giúp Hán Cao Tổ Lưu Bang xây dựng sự nghiệp trong thời kỳ Hán Sở tranh hùng) tiến cử nên được Lưu Bang trọng dụng, phong là Đại tướng quân.

Ở trận Hán Sở tranh hùng, Hàn Tín đã phát huy hết tài năng quân sự ưu việt của mình. Nhờ thành tích đánh tới đâu thắng trận tới đó, được Tiêu Hà khen ngợi là "Quốc sĩ vô song", được Lưu Bang đánh giá: "Chiến bất thắng, công bất bại".

Cả đời bách chiến bách thắng là vậy nhưng cuối cùng Hàn Tín lại bại bởi sự tự cao tự đại của mình.

Lưu Bang từng cùng Hàn Tín bàn luận về tài cao thấp của chư vị tướng quân tài năng khác.

Lưu Bang hỏi: "Với tài năng của ta, ta có thể dẫn bao nhiêu binh?".

Hán Tín nói: "Đại Vương có thể dẫn 10 vạn quân".

Lưu bang nói: "Vậy người có thể dẫn được bao nhiêu?".

Hàn Tín đáp: "Thần ư, càng nhiều càng tốt".

Sai lầm của Hàn Tín đó là coi thường Mông Điềm (tướng nhà Tần trong lịch sử Trung Quốc, ông là người có công mở mang bờ cõi phía bắc Trung Quốc và chỉ huy việc xây dựng Vạn Lý Trường Thành thời Tần Thủy Hoàng), nói họ chỉ là "lũ ngốc"; chê cười các công thần khai quốc như Phàn Khoái, Lư Quán; dần dần cũng vì vậy mà đánh mất dần đi uy tín trong lòng quân, sau cùng bị Lã Hậu giết chết.

Người quân tử sẽ không tự cao tự đại, cho mình là nhất. Có công lao không khoe khoang, có năng lực không ngạo mạn, chức cao vọng trọng không kiêu căng, biết nặng biết nhẹ mới là khôn ngoan.

Ở đời, người thực sự lợi hại luôn che giấu lợi thế của mình một cách khôn ngoan. Đừng đắm chìm trong công trạng, đừng khoe khoang thành tích, đừng kiêu ngạo trong vinh quang.

Tĩnh mà không tranh

Lão Tử nói: "Thiện thiện nhược thủy, thủy thiện lợi nhi bất tranh. Thất duy bất tranh, cố vô ưu". Không tranh không giành, mới có thể sống vô tư, không phiền não.

Chua Lam (nhà báo chuyên mục, nhà phê bình ẩm thực và người dẫn chương trình truyền hình không thường xuyên người Singapore có trụ sở tại Hồng Kông) từng kể về trải nghiệm của chính mình rằng:

"Khi tôi ở trên Kepayang Hill, một người dân bản địa cả ngày nướng gà cho tôi ăn, tôi hỏi cô ấy đã từng ăn cá chưa? Cô ấy nói cá là cái gì? Tôi vẽ một con cá cho cô ấy xem, và nói cô chưa từng ăn cá ư, thật đáng tiếc. Cô ấy nói: 'Tôi chưa từng ăn cá thì có gì mà đáng tiếc?'".

Điều mà bạn không có, nếu để tâm tới nó nghĩa là bỏ lỡ, còn nếu bạn không bận tâm đến nó thì cũng chẳng có chuyện gì to tát xảy ra. Mất đi, chỉ là một khái niệm tương đối, bởi lẽ muốn có được hoặc là không thể có được.

Chua Lam tiên sinh cũng từng gặp một ông lão đánh cá, thấy cá của người khác đều to hơn cá của ông lão, ông mới có ý tốt nói với ông lão: "Này ông lão, cá ở bên kia to hơn, ông qua đó mà câu". Ông lão vui vẻ đáp lại: "Tôi chỉ câu cá về ăn trưa thôi".

Việc chưa từng ăn một loại cá nào đó không phải điều đáng tiếc trong cuộc đời. Những con cá tuy nhỏ, nhưng với một bữa trưa, như vậy là đủ. Những thứ chưa từng bước vào cuộc đời thì không thể xem là mất đi, những thứ đang có được ở hiện tại, chính là hạnh phúc.

Qua cuộc đối thoại của cô gái ở Kepayang Hill hay ông lão đánh cá trên đây, có thể thấy "bất tranh" mới là cảnh giới sống đáng quý nhất. Không tranh lớn nhỏ, không tranh ít nhiều, trông thì có vẻ như là bỏ lỡ, nhưng thực ra lại là đang có lại được sự bình yên và an ổn.

Hy vọng rằng, tất cả chúng ta đều có thể sống vui vẻ mỗi ngày, ăn ngon ngủ say giấc. Mất đi không tức giận, đời là thế; có được cũng không kiêu ngạo, mỉm cười cho qua; tĩnh lại, không tranh giành, tiêu diêu tự tại sống một đời bình yên.

Xem thêm: Cảnh giới cao nhất của "sự khôn ngoan" chính là lòng tốt