Bảy phần trà, tám phần rượu, ba khấu đầu - Đỉnh cao nghệ thuật đối nhân xử thế của cổ nhân

Người xưa rất coi trọng chữ "kính", ngay cả khi ngồi cùng một bàn uống trà. Cách uống trà thể hiện thuật đối nhân xử thế của mỗi người

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Bảy phần trà, tám phần rượu

Đây là câu nói dân gian có ý: Rót trà rót rượu không đầy, rót trà bảy phần, rót rượu tám phần là phù hợp. Nếu rót quá nhiều hoặc quá ít sẽ bị coi là thiếu hiểu biết về phép xã giao. Khi rót trà bằng ấm nên cầm bằng tay phải và giữ nắp tay trái. Khi rót trà trước mặt khách, thứ tự phục vụ nên theo độ tuổi, khách trước chủ nhà sau. Sau khi rót trà một lượt, ấm trà nên được đặt trên bàn, và vòi không được hướng về phía khác. Tốt nhất nên rót bảy phần của chén trà. Như câu nói: "Trà đầy lừa khác". Trà đầy sẽ khiến khách không vừa ý. Rót trà đầy cũng khó uống.

Nhắc đến việc này, có câu chuyện như sau: Khi Tô Đông Pha bị giáng xuống Hoàng Châu, Hồ Bắc. Ba năm sau, Tô Đông Pha trở lại thành đô, trên đường cố ý đến Tam Hiệp lấy nước. Tuy nhiên, mãi nhìn phong cảnh hai bên. Ông đã không nghĩ đến việc lấy nước cho đến khi thuyền đi qua hẻm núi giữa, nên vội bảo người lái thuyền quay lại, nhưng người lái thuyền nói: “Thủy lưu ở Tam Hiệp dòng nước chảy xiết, quay đầu trở lại thật không hề dễ dàng. Nước Tam Hiệp nhất lưu mà hạ, nước ở Hạ Hiệp chẳng phải cũng từ Trung Hiệp chảy đến sao?

Tô Đông Pha nghĩ, đúng vậy, anh ta lấy nước hạ giáp và đi đến thành đô. Khi anh gửi nước cho Vương An Thạch, Vương An Thạch rất vui mừng, để anh ta cùng thử loại trà mới, lấy trà Mạnh Phù mới được hoàng đế ban cho, pha với nước do Đông Pha mang đến. Sau khi pha trà xong, Vương An Thạch tự tay rót một chén cho mình và Tô Đông Pha, nhưng cũng chỉ được bảy phần, Tô Đông Pha trong lòng thầm nghĩ keo kiệt với mình đến mức không rót đầy một chén trà.

Bay-phan-tra-tam-phan-ruou-ba-khau-dau-Nghe-thuat-doi-nhan-xu-the

Vương An Thạch bưng trà lên, nhấp một ngụm, xem lại, cau mày nói: “Nước của ngươi là nước Tiểu Hạ, không phải nước Trung Hạ”.

Vương An Thạch rất ngạc nhiên, Vương An Thạch giải thích: “Nước ở Tam Hiệp ngọt ngào, tinh khiết và sống động, pha trà ngon, nhưng hẻm trên thì phù phiếm, hẻm dưới thì đục, chỉ có hẻm giữa là nhạt, mới là loại nước pha trà ngon nhất. Tô Đông Pha như tỉnh dậy sau khi nghe điều này.

Sau đó Vương An Thạch nói: “Ngươi xem lão nhân gia rót trà chỉ có bảy phần, vậy hẳn là sắp xếp không phải lão nhân gia.”  Tô Đông Pha vội vàng nói ‘không dám nghĩ như vậy’.

Vương An Thạch nói: Nước sông Trường Giang không dễ lấy, bạn cũng tự biết rồi, không cần lão phu (người xưa) phải nói nữa. Trà Mông Đỉnh (Cam Lộ, một loại trà nổi tiếng ở Trung Quốc) một năm chiết xuất 365 lá trà, cung kính dâng lên Hoàng thượng.

Ngoài ra, rót trà bảy phần còn thể hiện sự trân quý trà cũng như sự tôn kính đối với người thưởng trà. Nếu đổ đầy sẽ tràn ly, trà nóng bỏng tay, không thể hiện sự tinh tế, tôn trọng đối phương. Còn rượu ngon thì phải tám phần, tròn đầy hơn, thể hiện sự hào phóng hiếu khách.

Ba khấu đầu

Có ba khấu đầu được đề cập đến trong phòng trà:

- Thứ nhất, đệ tử hướng tới lão bối: Năm ngón tay hợp lại thành nắm đấm, trái tim của nắm đấm hướng xuống dưới, năm ngón tay đập vào mặt bàn tay, tương đương với việc cầu trời thuận buồm xuôi gió.

- Thứ hai, đồng bối chi gian: Đặt ngón trỏ và ngón giữa vào nhau, tương đương với việc dùng hai tay nắm chặt lại.

- Thứ ba, lão bối hướng tới đệ tử: Chạm vào ngón trỏ hoặc ngón giữa của bạn, tương đương với việc bạn gật đầu. Nếu bạn đặc biệt ngưỡng mộ bọn trẻ, bạn có thể làm ba lần.

Bay-phan-tra-tam-phan-ruou-ba-khau-dau-Nghe-thuat-doi-nhan-xu-the-2
Vua Càn Long

Cũng có một ám chỉ khác về "ba cung kính": Theo truyền thuyết, khi Càn Long nắm quyền, ông thích thăm Ngụy Phủ riêng ở vùng Giang Nam. Một lần đến Tô Châu duyệt binh, các quan viên địa phương nghe tin liền nhanh chóng tìm kiếm xung quanh, chỉ thấy Càn Long đang ngồi uống trà một mình trong quán. 

Quan viên lo lắng việc quỳ gối sẽ khiến mọi người phát hiện người đang uống trà là Hoàng đế. Và nếu có kẻ nào gần đó đe dọa sự an toàn của Hoàng đế thì sẽ rất phức tạp. Nhưng họ không thể không tôn kính vua, vì vậy đành cúi đầu chào.

Càn Long bật cười khi chứng kiến sự lúng túng của quan viên địa phương. Ông liền khéo léo dùng ngón tay giữa và ngón trỏ để gõ 3 lần lên mặt bàn. Có nghĩa là: Khi thấy người khác chào thì mình sẽ chào lại.

Xem thêm: Để giành chiến thắng trong các "trận đấu cuộc sống" hãy ghi nhớ 3 bài học đắt giá từ Binh pháp Tôn Tử

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Những câu chuyện cười dưới đây không chỉ đơn giản mang tính giải trí mà còn ẩn chứa những bài học cuộc sống sâu sắc.

3 câu chuyện cười thâm thúy về cuộc sống, ẩn chứa bài học làm người 'xương máu'
0 Bình luận

Bước vào độ tuổi xế chiều, bạn có thể sẽ rảnh rang thư thái, nhưng tuyệt đối không được làm 4 điều này, dù có thương con cháu tới mức nào.

Tuổi xế chiều cận kề, dù thương con đến mấy cha mẹ cũng đừng làm 4 điều này
0 Bình luận

"Quả bóng đập xuống sàn và nảy trở lại cao hơn so với vị trí của nó. Đó là lần đầu tiên cha tôi dạy tôi bài học về sự phục hồi..."

Bài học quả bóng đập xuống sàn giúp cậu bé thất bại trở thành VĐV nổi tiếng, bác sĩ phẫu thuật hàng đầu
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Mẹ ruột mẹ kế dọn về sống chung - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tôi từng nghĩ mẹ ruột và mẹ kế là kẻ thù không đội trời chung, nào ngờ giờ lại họ lại đòi dọn về sống chung với nhau. Người ta mẹ chồng nàng dâu còn chưa chắc ở chung được với nhau huống hồ gì là mẹ chồng, mẹ kế. Tôi càng nghĩ càng thấy đau đầu.

Hải An
Hải An 15 phút trước
Cổ nhân nói: “Vô dụng chỉ là hữu dụng đặt sai chỗ”, càng ngẫm càng thấy thấm!

Mượn chuyện cây cối, cổ nhân truyền dạy cho hậu thế đạo lý ngàn đời về “hữu dụng” và “vô dụng”, đó là vật vô dụng nếu được đặt đúng chỗ thì cũng thành có ích.

Đăng Dương
Đăng Dương 2 ngày trước
Gửi con về quê – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Mới gửi con về quê cho mẹ chồng trông được mấy ngày con dâu đã mặt hầm hầm bế thẳng cháu nội lên thành phố vì cho rằng bà không thương cháu khi chăm cháu theo kiểu "nhà quê".

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, càng ngẫm càng thấm!

Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, nghe qua tưởng đơn giản, nhưng nếu hiểu trọn ý, ta sẽ thấy đây là lời dặn dò thấm đẫm sự từng trải và tinh tế của cha ông về đạo lý sống, phép cư xử và cách giữ gìn tình người trong đời sống thường ngày.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Tình yêu đích thực – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mãi sau này cô mới hiểu, tình yêu không phải chỉ là những gì nói ra ngoài miệng, mà chính sự hy sinh thầm lặng mới là tình yêu đích thực trong đời!

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông”, nghĩa là gì?

Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông” nghe qua thì có vẻ dí dỏm, nhưng đằng sau là sự chiêm nghiệm sâu sắc về đời sống của hai tầng lớp trong xã hội: người giàu và người nghèo.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Bát bún ân tình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhìn ông cụ nằm co quắp trên chiếc giường gỗ, tay chân teo tóp. Tôi nghẹn lại, bát bún ân tình năm nào vẫn còn nóng trong ký ức, còn ông thì đang ngày một héo mòn theo những cơn đau.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Cổ nhân răn dạy: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông”, càng ngẫm càng thấm

Cổ nhân thường răn dạy con cháu: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông. Sống trên đời, ám ảnh là liều thuốc độc tai hại nhất.” Một câu nói ngắn, nhưng đủ để trở thành chiếc gương soi chiếu cả một đời người từ cách đối diện với thất bại, khổ đau, đến cách vượt qua những u uẩn trong tâm trí.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Nghỉ hưu đi du lịch là sai sao? – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Tôi từng nghĩ về hưu sẽ là khoảng thời gian để tôi sống chậm, để bù đắp cho những tháng ngày thanh xuân đã hi sinh vì công việc. Nhưng hóa ra, về hưu lại là lúc tôi phải nghe lời con cái giảng dạy đạo lý làm cha, là lúc tôi bị ép giam trong 4 bức tường nhà để làm “ông nội tốt”, “người cha biết nghĩ”, “người già không ích kỷ”.

Hải An
Hải An 23/06
 Lời xin lỗi muộn màng từ mẹ chồng cũ – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Hai năm sau ly hôn tôi chưa từng nghĩ mình sẽ gặp lại mẹ chồng cũ, lại càng không nghĩ tới bà sẽ chủ động đến nhà bố mẹ đẻ tôi để nói lời xin lỗi.

Hải An
Hải An 22/06
Người xưa răn dạy: Cái ngốc lớn nhất của con người là thích “ngồi lên đầu” người khác!

Người xưa răn dạy “Cái ngốc lớn nhất của con người là thích ‘ngồi lên đầu’ người khác” Đây không chỉ là một lời cảnh tỉnh, mà còn là chiếc gương phản chiếu sự ngộ nhận đầy sai lầm của nhiều người trong cách họ thể hiện bản thân giữa xã hội.

Hải An
Hải An 21/06
Cha tôi già rồi – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Cha tôi, một người đàn ông già cỗi, cứng đầu, cô độc, sống lẫn lộn giữa yêu thương và sợ hãi trong chiếc hộp kín của thời gian và ký ức. Nhìn cha trôi dần vào cõi mù sương, lòng tôi đau như cắn phải hạt sạn trong bát cơm nguội.

Hải An
Hải An 20/06
Người mẹ một mắt – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Suốt thời thơ ấu và cả khi lớn lên tôi chưa bao giờ thôi ghét mẹ. Lý do chính có lẽ vì bà chỉ có một con mắt. Bà là đầu đề khiến bạn bè trong lớp không ngừng chế giễu, trêu chọc tôi.

Hải An
Hải An 19/06
Người xưa nói “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ”, vế sau lại càng thêm thấm thía

Người xưa có câu “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ, dù mệt đến đâu cũng đừng ngồi lên trên đùi người khác”, đây không chỉ là lời dạy mang tính tâm linh mà còn là bài học về đạo đức, cách hành xử trong đời sống thường nhật.

Vợ đẹp vợ xấu – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhiều người hỏi tôi:"Với điều kiện của anh có thể dư sức kiếm được cho mình một người vợ đẹp, sao anh lại chọn cô ấy?”. Nhưng với tôi cô ấy là người vợ đẹp nhất trên thế gian!

Thanh Tú
Thanh Tú 17/06
Người có 4 đặc điểm này về già “vận đỏ như son” đi đâu cũng gặp quý nhân tương trợ, đó là gì?

Có người sống cả đời vất vả, về già vẫn long đong. Nhưng cũng có người, tuổi trẻ nhiều gian truân, đến hậu vận lại được an nhàn, sung túc, đi đâu cũng gặp điều may mắn. Cổ nhân từng nói: “Phúc do tâm sinh, họa phúc tại nhân”, tức là vận mệnh mỗi người không hoàn toàn do số trời, mà phần lớn đến từ chính tính cách và hành vi của họ. Dưới đây là 4 đặc điểm của những người thường được quý nhân nâng đỡ, càng lớn tuổi càng hưởng phúc.

Thanh Tú
Thanh Tú 16/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất