10 cấp độ của cuộc sống cô đơn Ohitorisama, bạn đang cô độc đến nhường nào?

Trong xã hội hiện đại, con người đặc biệt là những người trẻ tuổi đang dần làm quen với cuộc sống cô đơn, một mình. Đặc biệt, lối sống này đã phát triển thành một văn hóa "siêu độc thân" tại Nhật Bản, thường được gọi là Ohitorisama.

Ohitorisama là gì?

Hiểu một cách đơn giản, Ohitorisama (お一人様 hoặc おひとりさま) nghĩa là chỉ có một mình, mạnh dạn, tự tin làm việc một mình, không quan tâm tới ý kiến của người khác. Thuật ngữ này thường dùng để chỉ những vị khách chỉ đi một mình, những bữa tiệc 1 người hay những người chỉ muốn ở một mình, ngại giao lưu, tương tác với người khác.

Cách đây khoảng 1 thập kỷ, nhiều người Nhật vẫn cảm thấy xấu hổ, ngại ngùng nếu bị bắt gặp đang tự ăn trưa một mình (benjo meshi) hoặc đi xem phim một mình. Thế nhưng, trong những năm gần đây, người Nhật đang dần thay đổi và trở nên thoải mái hơn nếu chỉ có một mình. Điều này cũng tác động đến tỷ lệ kết hôn và sinh con của người Nhật, khi những người trẻ chỉ muốn sống độc thân, không muốn hẹn hò chứ chưa nói tới việc cưới xin. Nhiều cuộc khảo sát cho thấy, người trẻ Nhật Bản dành nhiều thời gian cho bản thân nhiều hơn là cho bạn hè hoặc gia đình.

Theo số liệu năm 1980, cứ 50 nam giới Nhật Bản thì chỉ có một người chưa từng kết hôn ở độ tuổi 50, và một trên 22 phụ nữ chưa kết hôn ở độ tuổi tương tự. Tỷ lệ đó hiện chỉ còn là 1/4 và 1/7, khiến Nhật Bản phải đối mặt với dân số già nhanh chóng, khi gần 30% người Nhật trên 65 tuổi.

10 cấp độ của cuộc sống cô đơn Ohitorisama

Mới đây, trên mạng xã hội đã lan truyền 10 cấp độ cuộc sống cô đơn Ohitorisama như sau:

Cấp độ 1: Đi siêu thị một mình.

Cấp độ 2: Đi ăn nhà hàng một mình.

Cấp độ 3: Đi quán cà phê một mình.

Cấp độ 4: Đi xem phim một mình.

Cấp độ 5: Đi ăn lẩu một mình.

Cấp độ 6: Đi hát karaoke một mình.

Cấp độ 7: Đi tắm biển một mình.

Cấp độ 8: Đi công viên giải trí một mình.

Cấp độ 9: Đi du lịch một mình.

Cấp độ 10: Đi bệnh viện phẫu thuật một mình.

Nền kinh tế ở xứ hoa đào đang dần phát triển theo hướng sản sinh ra nhiều dịch vụ để phục vụ những người thích sống Ohitorisama hơn. Chẳng hạn, các quán bar, nhà hàng,... đều rất thoải mái nếu khách hàng chỉ đi có một mình. Chuỗi ramen Ichiran nổi tiếng ở Nhật Bản là một ví dụ, khi họ thường ngăn cách chỗ ngồi của khách hàng bằng các tấm chắn. Khách hàng tới ăn chỉ cần điền vào tờ menu những gì họ muốn rồi gửi lại cho nhân viên ở trong quầy, ngồi đợi đồ ăn bê ra và thoải mái tận hưởng ở không gian riêng biệt.

Các siêu thị và chuỗi cửa hàng tiện lợi cũng như vậy, họ dần thiết kế những khay thực phẩm làm sẵn dành cho người sống độc thân. Ngay cả các công ty du lịch cũng nắm bắt kịp thời xu hướng khi thiết kế vô số combo du lịch một mình. Motoko Matsushita, cố vấn cấp cao tại Viện nghiên cứu Nomura nhận định: "Các doanh nghiệp đang đem tới nhiều hàng hóa và dịch vụ khác nhau để đáp ứng xu hướng của những người muốn sống một mình. Chiều sâu và phạm vi của các dịch vụ này phản ánh sự tăng trưởng của xu hướng tiêu dùng."

Vì sao lại muốn sống một mình?

Một trong số những lý do khiến người trẻ ngày càng ưa thích cuộc sống độc thân, không con cái là bởi áp lực xã hội. Họ phải sống dưới quá nhiều áp lực và kỳ vọng của gia đình, bạn bè, công việc,... và luôn trong tình trạng căng thẳng, mệt mỏi. Vì thế, họ cảm thấy việc hẹn hò, hay đơn giản là giao lưu với người khác là không cần thiết. 

Thế hệ trẻ ngày càng rời xa cuộc sống gia đình, họ mong muốn được làm những gì mình thích mà không bị ai ngăn cản. Theo một thống kê vào năm 2015-2018, số người cảm thấy cần phải kết hôn và sinh con đã giảm đi, trong khi số người cảm thấy ly hôn sau khi có con rồi vẫn ổn đang tăng lên.

Theo Kazuhisa Arakawa, một nhà nghiên cứu tại công ty quảng cáo Hakuhodo, một trong những lý do khiến văn hóa Ohitorisama ngày càng phổ biến ở xứ mặt trời mọc là bởi hầu hết người Nhật đều có sẵn bản tính độc lập. Ông nhận định: "Phần lớn người Nhật Bản vốn thích hành động độc lập", bởi có tới 50% người tham gia các buổi hòa nhạc, lễ hội âm nhạc là đi một mình.

Sống một mình có ổn không?

Với những người theo đuổi chủ nghĩa độc thân, lối sống Ohitorisama quả là một chân lý đúng đắn. Họ cần có không gian riêng cho bản thân, tự thỏa mãn nhu cầu của mình, không bị áp lực, chèn ép, thoải mái làm những gì mình mong muốn. Lối sống này đã cho họ cơ hội được ở một mình, không lo ngại ánh nhìn e ngại của người khác khi thấy họ cô độc, một mình. Nhờ đó, nỗi buồn của họ được giải thoát, giảm thiểu tỷ lệ trầm cảm và bớt nghĩ quẩn hơn.

Thế nhưng, Ohitorisama vẫn là một văn hóa khiến xã hội Nhật Bản đang phải đau đầu tìm cách giải quyết. Chủ nghĩa độc thân lên ngôi đồng nghĩa với tỷ lệ kết hôn và sinh con sẽ giảm xuống, khiến dân số nước này ngày càng già hóa. Văn hóa này hình thành nên những thế hệ siêu độc thân, cô đơn một mình, có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng của nền kinh tế.

Khi người trẻ hiện đại không kết hôn, không con cái, chỉ muốn sống một mình