Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày8 Thành viên · 7.891 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.432 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương8 Thành viên · 763 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.095 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Vì sao người xưa nói "thà chết vì nghèo cũng đừng lấy vợ trẻ"?
"Thà chết vì nghèo cũng đừng lấy vợ trẻ" là lời dặn của người xưa mà không phải ai cũng hiểu hết được thâm ý.
"Vợ trẻ" là ai?
Khái niệm "vợ trẻ" (sinh thê) lần đầu tiên xuất hiện trong tác phẩm "Đáp Tô Vũ Thư" của Lý Lăng thời Tây Hán. Trong bức thư này, Lý Lăng kể lại những khó khăn mà Tô Vũ phải chịu đựng khi bị giam cầm ở Hung Nô.
Ông viết: "Đinh niên phụng sử, hạo thủ nhi quy. Lão mẫu chung đường, sinh thê khứ duy" (Tạm dịch: Ra đi làm sứ giả khi còn trẻ, khi trở về đã bạc cả mái đầu. Mẹ già đã khuất núi, vợ trẻ thì tái giá rồi). Như vậy, trong văn bản này, "vợ trẻ" không chỉ đơn thuần ám chỉ người vợ trẻ tuổi mà còn mang hàm ý người vợ đã bỏ chồng hoặc bị chồng bỏ khi chồng vẫn còn sống.
Trong xã hội phong kiến, phụ nữ có địa vị rất thấp và bị ràng buộc bởi những quan niệm nghiêm ngặt. Quan niệm "xuất giá tòng phu" (lấy chồng theo chồng) khiến họ bị gò bó trong khuôn khổ gia đình, và việc tái giá là điều không thể chấp nhận. Tuy nhiên, pháp luật và đạo đức xã hội cũng đưa ra một số quy định bảo vệ người vợ. Chồng không thể tùy tiện ly hôn mà phải dựa trên những "thất xuất chi điều", tức là bảy lý do chính đáng để bỏ vợ.
"Thất xuất" được quy định rõ trong "Đại Đới Lễ Ký" với các lý do như: "Không hiếu thuận với cha mẹ, không có con, lẳng lơ, hay ghen ghét đố kỵ, gian ác, nhiều chuyện, trộm cắp" (Bất hiếu, vô sinh, dâm tục, đố kỵ, mắc bệnh ác tính, lắm lời tục tĩu, trộm cắp). Dù có vẻ như nhằm bảo vệ phụ nữ, "thất xuất" thực chất lại là một công cụ bất công, trao quyền cho người chồng quyền lực để ruồng bỏ vợ.
Sự bất công trong quy định "thất xuất" đã bị chỉ trích mạnh mẽ. Đến thời nhà Minh, nhiều học giả đã lên tiếng phê phán và yêu cầu thay đổi. Tuy nhiên, phải mãi đến năm 1930, khi luật ly hôn mới của Trung Quốc ra đời, những quan niệm phong kiến này mới dần được loại bỏ.
Dù vậy, tư tưởng phong kiến đã ăn sâu vào tiềm thức người dân, và đến ngày nay, vẫn còn không ít người cố gắng áp đặt những quy tắc "thất xuất" lên phụ nữ, một hành động cần phải bị lên án.
Nếu nhìn nhận "thất xuất" từ góc độ hiện đại, chúng ta có thể thấy một số lý lẽ hợp lý, nhưng không thể áp dụng một cách phiến diện cho phụ nữ. Những hành vi như bất hiếu, dâm tục, trộm cắp là không thể dung thứ, bất kể ai vi phạm. Tuy nhiên, những yếu tố như nhiều chuyện, đố kỵ lại quá mơ hồ, dễ bị lợi dụng để trừng phạt phụ nữ. Việc bỏ vợ vì bệnh tật càng thể hiện sự vô nhân đạo. Vô sinh, vốn là lý do ly hôn phổ biến trong xã hội xưa, cũng không thể chỉ đổ lỗi cho phụ nữ.
"Thà chết vì nghèo cũng đừng lấy vợ trẻ": Giải mã ý nghĩa sâu xa
Quay lại với câu tục ngữ "Thà chết vì nghèo cũng đừng lấy vợ trẻ", cần hiểu rằng người xưa muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của đạo đức và phẩm chất của người vợ. Ở đây, "vợ trẻ" không chỉ đơn thuần ám chỉ người phụ nữ trẻ tuổi mà còn mang ý nghĩa chỉ những người vợ bị cho là vi phạm vào các điều khoản trong "thất xuất", có lối sống và đạo đức không phù hợp theo quan niệm phong kiến.
Trong xã hội xưa, một người vợ như vậy không chỉ bị xem là mối đe dọa cho sự ổn định của gia đình mà còn trở thành đối tượng bị xã hội coi thường. Đặc biệt, từ thời Tống trở đi, phụ nữ bị cấm tái giá và buộc phải giữ trọn đạo trung trinh, coi đây là thước đo phẩm hạnh.
Câu tục ngữ này phản ánh rõ nét một giai đoạn lịch sử đầy bất công đối với phụ nữ, khi những định kiến và chuẩn mực đạo đức khắt khe chỉ áp đặt lên họ. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại ngày nay, khi quyền bình đẳng giới đã được pháp luật bảo vệ và đề cao, chúng ta cần loại bỏ những tư tưởng cổ hủ, lạc hậu. Thay vào đó, hãy trân trọng những giá trị tích cực của hôn nhân và gia đình, hướng tới việc xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ, nơi mỗi cá nhân đều được tôn trọng và phát triển.
Xem thêm: Vì sao người xưa nói "người có phúc thì chân có lông, người kém phúc chân không có lông"?
Đọc thêm
Nhân phẩm và tu dưỡng của mỗi người đều hiển hiện trên khuôn mặt. Người ác có tướng ác, người thiện có tướng thiện, tiểu nhân tổn tướng, quý nhân phúc tướng.
Cây "rồng xanh" là những cây mang phong thủy tốt cho gia chủ. Vì thế, người xưa mới nói, nhà trồng cây "rồng canh", 3 đời con cháu không nghèo.
Theo người xưa, trong nhà có 3 loại hương thơm này sẽ tạo ra phong thủy tốt lành, thu hút tài lộc, gia đình thịnh vượng giàu sang.
Bài mới
Khổng Tử nói: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết”. Nghe qua, tưởng chừng chỉ là một lời khuyên về cách trả lời khi có ai hỏi. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, đây là triết lý sống vô cùng thực tế và minh triết, dạy con người cách đối diện với tri thức, với bản thân và với cuộc đời.
Triết gia Trang Tử từng răn dạy: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”. Câu nói tưởng như giản đơn nhưng ẩn chứa sự thấu hiểu sâu sắc về lòng người và cách ứng xử trong đời.
Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc". Thực ra, trí tuệ lớn nhất đôi khi không nằm ở việc biết nhiều, mà ở chỗ không để tâm đến những điều nên bỏ qua.
Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.
Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.
Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.
Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."
Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư