Hiểu đúng về chữ “Dạ” – Một nét văn hóa đẹp cần giữ gìn

Hiểu đúng về chữ dạ là câu chuyện nhân văn giúp bạn có một góc nhìn thấu đấu hơn về nét văn hóa đẹp trong giao tiếp của người Việt.

Diệu Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Câu chuyện “Hiểu đúng về chữ Dạ”

Nhiều người vẫn lầm tưởng khi dùng chữ “dạ” là tỏ thân phận hèn kém, bền dưới, lép vế hay hèn mạt. Hoặc thậm chí hiểu sai luôn khi cho rằng chỉ người dưới mới cần dạ người trên. Chữ “dưới” ở đây được hiểu là người nhỏ tuổi hơn trong xã hội, hay vai em con cháu trong gia đình. Vậy hiểu đúng về chữ dạ như thế nào?

Mình đi dạy kèm, ông nội đứa học trò ngang tuổi ba mình, vài lần tới sớm nhóc chưa kịp tắm hoặc ăn cơm, hay những khi mưa to phải ngồi chờ cho dứt con mới về là bác hay tiếp chuyện mình. Bác cẩn thận hỏi ba mẹ mình nhiêu tuổi, khi biết ba mình hơn bác một tuổi thế là bác khiêm tốn xưng chú và cười thẹn: “Thật là có lỗi với bác bên nhà quá”

Hieu-dung-ve-chu-Da-mot-net-van-hoa-dep-can-giu-gin-2

Mình nghe vậy cũng chữa thẹn cho bác nói: “Dạ, con cũng như em út của các anh chị bên đây nên bác là bác cũng phải mà”

Điều đặc biệt là mỗi câu trả lời của bác luôn có chữ “dạ” đệm ở đầu câu như “Dạ hồi thành còn thanh niên tui cũng ham chơi lắm cố”, hay “dạ cháu nó còn dang dở chén cơm cô vui lòng ngồi chờ chút”, “Dạ, xin lỗi cô hai bác bên nhà năm nay chắc còn mạnh?”,…

Những năm sau này không tiện ghé thăm bác mình gọi điện hỏi thăm. Ngôn ngữ bác dùng trên điện thoại lại càng trang trọng hơn: “Dạ thưa cô cháu nó lớn rồi mà tui cũng còn lo lắm”, “Dạ, thưa cô năm nay cũng không đi lại nhiều bị cái chân nó không còn được như xưa”, “Dạ, bà nhà tui kỳ này cũng ít còn may vá”,…

Mỗi lần gọi học sinh phát biểu, tụi nhỏ không chịu trả lời ngay mà cứ “dạ thưa cô”, “thưa cô con đọc bài”, nghe cũng sốt ruột nhưng nghĩ lại đó là nếp lễ nghi cần duy trì nên cũng không kìm bớt cái tính nóng nảy lại.

Dạo bình luận trên facebook thấy mọi người đối đáp có chữ dạ, chữ thưa sao mà thấy vui quá. Mình dạy tiếng Anh nên không ác cảm với chữ “Ok” như một số người hiểu lầm là lối nói xấc xược. Nhưng thấy mọi người hay chốt câu chuyện bằng chữ “dạ anh”, “dạ chị”, “dạ bác” thì vẫn thấy vui hơn chữ “Ok” gọn lỏn.

Hieu-dung-ve-chu-Da-mot-net-van-hoa-dep-can-giu-gin

Những gia đình còn cố giữ lễ nghi, phép tắc vẫn dạy con luôn có chữ “dạ” đầu câu, dạy con hiểu đúng về chữ dạ. Cô hỏi con mới đi Đà Lạt về hả, trò liền trả lời “Con mới về á cô”, mẹ liền quay qua nhắc nhở con “Con phải nói dạ con mới về chứ”, “Con 5 tuổi thì con phải thưa dạ thưa con 5 tuổi”, “Con ăn rồi thì con phải nói dạ con ăn cơm rồi”,…

Lang thang quán xá, “Chị ơi tính tiền”, “Dạ của em 5 chục nha!”, ra khỏi quán anh bảo vệ hỏi đi hướng nào để dắt xe giùm thì ngại quá bảo anh cứ để em, ảnh lại nói: “Dạ không sao chị, chị cứ để tui”.

Xứ đàng trong chữ “dạ” đệm đầu câu nói thêm dịu dàng, khiêm tốn và thể hiện con nhà có giáo dục, lễ nghi phép tắc chứ nào phải đớn hèn, nhục nhã gì đâu!.

Còn bạn, bạn hiểu thế nào về chữ “dạ”?

Xem thêm: Để dành đến tết - câu chuyện nhân văn gợi nhớ kỷ niệm của bao người

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Từ khi lên 6 tuổi, cô bé Thu Nhớ đã trở thành "đôi mắt" của bố. Cứ xẩm tối, Nhớ lại dắt người cha mù đi hát rong, kiếm tiền mưu sinh... 

Bùi Thị Thu Nhớ: Từ cô bé theo cha mù đi hát rong đến giải quốc gia cuộc thi 'Đại sứ văn hóa đọc'
0 Bình luận

Mỗi vùng miền có phong tục đón Tết Nguyên Đán khác nhau. Hôm nay Sống Đẹp sẽ cùng bạn đọc khám phá người dân Nha Trang đón Tết như thế nào nhé!

Khám phá nét đặc sắc trong văn hóa đón Tết của người Nha Trang, Khánh Hòa
0 Bình luận

Khi nhắc đến văn hóa cung đình thời nhà Trần, sử gia Ngô Sĩ Liên từng nhận xét: "Vua tôi cùng vui, không câu nệ lễ phép, cũng là phong tục giản dị chất phác nhưng không có tiết độ”.

Nhà Trần và văn hóa triều đình 'độc nhất vô nhị' trong sử Việt: 'Vua tôi cùng vui, không câu nệ lễ phép'
0 Bình luận

Nghĩa An Hội Quán là một công trình đặc trưng của người Hoa gốc Triều Châu, như một cách để bảo tồn những nét đẹp văn hóa truyền thống, tưởng nhớ về cội nguồn.

Ngắm nhìn Nghĩa An Hội Quán: Kiến trúc văn hóa Triều Châu nổi bật bậc nhất giữa khu phố người Hoa Sài Gòn
0 Bình luận

Khi nhắc đến văn hóa cung đình thời nhà Trần, sử gia Ngô Sĩ Liên từng nhận xét: "Vua tôi cùng vui, không câu nệ lễ phép, cũng là phong tục giản dị chất phác nhưng không có tiết độ”.

Nhà Trần và văn hóa triều đình 'độc nhất vô nhị' trong sử Việt: 'Vua tôi cùng vui, không câu nệ lễ phép'
0 Bình luận

Tin liên quan

Chừng nào má còn thì tết không bao giờ mất là câu chuyện khiến nhiều người đọc phải thổn thức khôn nguôn về hình ảnh tết xưa, tết của má và của chúng ta vô tình đánh mất...

Chừng nào má còn thì tết không bao giờ mất – Câu chuyện nhân văn cảm động
0 Bình luận

Bà giáo về hưu, câu chuyện có thật phản ánh tình trạng chung của nhiều gia đình hiện nay, khi con cái không còn quan tâm cha mẹ mà chỉ quan tâm đến số tiền mà cha mẹ có.

Bà giáo về hưu – Câu chuyện có thật đáng suy ngẫm
0 Bình luận

Trong những năm qua, anh Trần Thăng Khoan đã bò khắp Bắc Kinh, Nam Kinh và các tỉnh Hà Bắc, Hà Nam, Sơn Đông... để tìm con. Hy vọng 1 ngày nào đó được gặp lại con chưa bao giờ tắt ở sâu bên trong trái tim, tâm trí người cha này.

Bố bò trên đường suốt 7 năm tìm con trai 2 tuổi bị bắt cóc - Câu chuyện đẫm nước mắt về tình cha
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Thăm nhà bạn – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Thăm nhà bạn ở tuổi ở cái tuổi lục thập hoa giáp thế này mới thấy thấm thía cái bình yên, hạnh phúc thực sự ở đời. Tưởng là dễ những khó vô cùng...

Hải An
Hải An 12 giờ trước
3 món đồ nên cân nhắc kỹ trước khi đặt trong nhà để tránh ảnh hưởng tới vận khí

Phong thủy không cấm nhưng trước khi đặt 3 món đồ này trong nhà bạn nên nghĩ kỹ để tránh ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe, tinh thần, thậm chí phá vỡ sự hài hòa của không gian sống.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Cuộc đoàn tụ đẫm nước mắt của người mẹ sau 32 năm bán hết tài sản để tìm con mất tích

Chứng kiến cuộc đoàn tụ của mẹ con bà Lý Tĩnh Chi ai cũng xúc động rơi nước mắt. Sau 32 năm ròng rã tìm con mất tích, cuối cùng người mẹ ấy cũng nhận lại được quả ngọt.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Con gà mái – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Câu chuyện về con gà mái đã dạy chúng ta một điều rằng, những giọt nước mắt rơi trong đám tang không phải là nước mắt đau thương, mà là nước mắt của sự hối tiếc và ăn năn

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Lấy chồng muộn – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mặc cho mọi người ngọt nhạt rằng chị lớn tuổi rồi lấy chồng cũng chẳng ích gì, nếu muốn thì kiếm đứa con là đủ, nhưng chị vẫn quyết tâm lấy chồng vì muốn tìm nơi nương tựa cuối đời.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Phép màu có giá bao nhiêu? – Câu chuyện nhân văn cảm động

Thì ra, phép màu kỳ diệu ấy có giá một đô la mười một xu, cộng với niềm tin chân thành của một đứa trẻ và lòng tốt của người bác sĩ tử tế.

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Món quà bất ngờ của mẹ tôi - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ở cái tuổi xưa nay hiếm, mẹ tôi an nhàn hoàn toàn, cả thể chất lẫn tinh thần. Mẹ lạc quan, yêu đời và luôn là người truyền năng lượng tích cực cho con cháu.

Thanh Tú
Thanh Tú 7 ngày trước
Người xưa dặn: Bếp không có 3 thứ này gia đình giàu có, hút tài hút lộc

Trong phong thủy, bếp được xem là nơi “tụ tài, hút lộc”. Để vun đắp cho sự thịnh vượng của gia đình, gia chủ cần đặc biệt lưu ý tránh 3 điều tốt kỵ mà người xưa dặn dò.

Hải An
Hải An 13/05
Trông mong gì ở con trai – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Cha mẹ nuôi con không kể ngày kể tháng, vậy mà tôi chỉ mới vừa bị bệnh con trai liền đùn đẩy trách nhiệm cho em gái… tôi nghe mà chua xót vô cùng.

Thanh Tú
Thanh Tú 12/05
Người giúp việc – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người ta gọi chị là “chị Oanh giúp việc”, nhưng cái tên giản dị ấy chưa bao giờ nói hết được về con người chị.

Thanh Tú
Thanh Tú 11/05
Chữ hiếu ngày nay – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tiền cho vay được có thể sẽ giúp ai đó khấm khá lên, nhưng cũng có thể gây nên một thảm cảnh gia đình, nhất là trong thời buổi “chữ hiếu ngày nay” đang lắm điều cần bàn.

Hải An
Hải An 09/05
Lời khuyên của con rể - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Lời nói của con rể khiến tôi không hài lòng, hay nói đúng hơn là thất vọng. Tôi không thể bán nhà cửa để vào viện dưỡng lão ở được...

Người xưa dặn: Có 7 kiểu đàn bà phá nát phúc đức nhà chồng, dù đẹp như tiên cũng tránh lấy 

Theo quan niệm của người xưa thì những kiểu phụ nữ này sẽ tạo nghiệp, ảnh hưởng tới phúc đức gia đạo nhà chồng nên tránh.

Con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn cảm động

Tôi từng khuyên bạn thân bỏ chồng khi cô ấy phát hiện chồng có con riêng bên ngoài, nhưng đến khi chính mình rơi vào hoàn cảnh ấy tôi lại lưỡng lự không quyết định được.

Hải An
Hải An 06/05
Người xưa cảnh báo: Mang 3 thứ này vào nhà tài lộc tiêu tan

Có những vật tưởng như vô tri nhưng nếu mang vào nhà sẽ khiến tài lộc tiêu tan, gia đạo lục đục. Dưới đây là 3 thứ tuyệt đối tránh mang vào nhà.

Bố tôi và những chiếc răng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhìn nụ cười của bố tôi hạnh phúc vô ngần. Đôi khi báo hiếu không cần đến những điều to tát. Chỉ cần cha mình nhai ngon một bữa cơm, cười rạng rỡ không ngại ngùng, là đủ thấy lòng ấm.

Hải An
Hải An 05/05
PC Right 1 GIF
Đề xuất