Cổ nhân nói: “Nhân bại do lười biếng, sự bại do kiêu ngạo, gia bại do hoang phí”, càng ngẫm càng thấy đúng!

Cổ nhân nói: Nhân bại do lười biếng

Tăng Quốc Phiên là một vị quan lỗi lạc thời nhà Thanh. Từ nhỏ, ông không mấy thông minh, tham gia các kỳ thi nhưng không thể đỗ đạt, thành danh. Thậm chí, kỳ thi hương đầu tiên Tăng Quốc Phiên còn bị một vị quan mắng là ngu xuẩn. Nhưng không từ bỏ, ông quyết tâm học tập, ôn luyện để thi lại, mãi đến lần thứ 7 mới đỗ tú tài. Có thể nói là con đường thi cử vô cùng lận đận.

Tăng Quốc Phiên là con trưởng và là cháu đích tôn của dòng họ, sinh ra đã phải chịu áp lực rất lớn từ gia tộc. Không cần nó cũng có thể hiểu được hoàn cảnh của ông khi ấy. Biết bản thân có phần kém hơn người khác về mặt trí tuệ, nên ông chỉ có thể lấy chăm chỉ cần cù để bù vào, tiến bộ dần dần. Và cứ thế, Tăng Quốc Phiên dùi mài kinh sử mười mấy năm.

Sau này, Tăng Quốc Phiên cũng thường căn dặn cho cháu rằng: “Trong khó khăn, cần cù chịu khó đi từng bước, chầm chầm vượt qua, tự nhiên sẽ cải thiện bản thân”. Tất cả con cháu của ông hàng ngày đều phải quét dọn sân vườn, từ nhỏ đến lớn không được ăn không lười biếng.

Tục ngữ có câu: “Có công mài sắt, có ngày nên kim”. Muốn có được thu hoạch bạn phải bỏ ra công sức. Nếu chỉ nghĩ đến việc đi đường tắt, khôn lỏi thì đến lúc nào đó bạn cũng sẽ bị lật tẩy lộ nguyên hình. Từ xưa đến nay, cơ hội chỉ dành cho người có sự chuẩn bị, chăm chỉ cần cù mới có thể nắm bắt thời cơ.

Cổ nhân nói: Sự bại do kiêu ngạo

Trong Kinh dịch có giảng rằng: “Khiêm khiêm quân tử, ti dĩ tự mục dã”. Ý nói rằng, người quân tử lấy thái độ khiêm tốn để giữ mình, tu dưỡng bản thân.

Một người dù có công lao to lớn đến đâu, nhưng luôn khiêm tốn, cẩn trọng, cư xử khiêm nhường với người xung quanh thì chắc chắn sẽ được nhiều người yêu mến, kính trọng.

Ngược lại, những người sau khi thành công bắt đầu có thái độ kiêu căng ngạo mạn, cảm thấy bản thân tài giỏi hơn người, xem thường người khác thì hẳn rằng mọi người sẽ xa lánh, ghét bỏ. Bởi không ai muốn kết giao với kiểu người như vậy. Và đó cũng là khởi đầu của sự thất bại.

Cổ nhân nói: Gia bại do hoang phí

Tư Mã Quang từng nói: "Quân tử đa dục tắc tham mộ phú quý, uổng đạo tốc họa; tiểu nhân đa dục tắc đa cầu uổng dụng; bại gia tang thân". Ý nói rằng, bậc quân tử mà ham muốn nhiều thì sẽ trọng vật chất, dễ lầm đường lạc lối. Còn kẻ tiểu nhân mà có nhiều ham muốn thì sẽ truy cầu phú quý, hậu quả là tán gia bại sản, thậm chí mất mạng.

Dục vọng và lòng ham muốn của con người là vô hạn. Cái hố của sự xa xỉ một khi mở ra thì sẽ khó có thể đóng lại. Lòng ham muốn sẽ từ tự gặm nhấm, dần đưa gia đình đó đến sự khánh kiệt. Điều này càng được thể hiện rõ trong bộ phận lớp trẻ ngày nay. Rõ ràng họ thu nhập không cao nhưng lại luôn xài hàng hiệu, xuất hiện trong những bữa tiệc sang chảnh, đi du lịch đó đây khiến người ngoài đỏ mắt ngưỡng mộ. Thế nhưng, thực tế bản thân họ lại không có khả năng chi trả nên phải đi vay nợ. Đến khi ngập trong nợ nần, không tự bản thân giải quyết được lại để gia đình nai lưng ra trả.

Là người trưởng thành không ngoan, nếu đang theo đuổi những vật chất phù phiếm thì nhất định bạn phải tỉnh táo. Hưởng thụ nhưng phải biết chừng mực, đừng làm ảnh hưởng đến gia đình.

Câu nói của cổ nhân “Nhân bại do lười biếng, sự bại do kiêu ngạo, gia bại do hoang phí”, một người lười biếng sẽ không có chí tiến thủ, một người kiêu ngạo sẽ không hiểu đạo lý đối nhân xử thế, một người hoang phí lâu ngày sẽ u mê không thoát ra được. Đây chính là khởi đầu của tai họa đời người!

Xem thêm: Cách đối nhân xử thế của Lão Tử: Giàu nhờ biết đủ, vật cực tất phản, cẩn thận đầu cuối