Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày7 Thành viên · 7.879 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.422 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương7 Thành viên · 763 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.091 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Cổ nhân nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” còn có cả vế sau chứa hàm ý ít ai biết!
Cổ nhân nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” còn có cả vế sau, nhưng do không biết 2 vế hoàn chỉnh nên hậu thế đã hiểu lầm câu nói này suốt cả ngàn năm. Vậy vế sau đó là gì?
Cổ nhân nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” có nguồn gốc từ đâu?
Câu “Nam nữ thụ thụ bất thân” xuất phát từ ghi chép trong cuốn “Mạnh Tử - Ly Lâu thượng”. Mạnh Tử là một học giả, nên chắc chắn khó tránh khỏi những bàn luận giữa học giả với nhau. Nước Tề khi ấy có một người biện luận tên là Thuần Vu Khôn, ông ta rất thích tìm ai đó để thảo luận về một số chủ đề.
Một lần, ông đến thăm Mạnh Tử và hỏi: “Thưa ngài, một số người nói rằng đàn ông và phụ nữ không thể trực tiếp trao và nhận vật phẩm bằng tay. Điều đó có đúng không?”
Mạnh Tử đáp: “Đúng, đây là một cách cư xử đúng mực!”.
Thuần Vu Khôn hỏi tiếp: “Vậy nếu chị dâu của tôi chẳng may rơi xuống sông, tôi có thể dùng tay để cứu chị ấy được không?”
Mạnh Tử đáp: “Nhìn thấy chị dâu rơi xuống nước mà không cứu, chẳng khác gì loài lang sói độc ác, tàn nhẫn. Giữa nam và nữ không nên trực tiếp trao và nhận vật phẩm bằng tay là lễ nghi. Nhưng nếu chẳng may chị dâu rơi xuống sông thì phải dùng tay để cứu ngay, bởi vì giải cứu là một biện pháp khẩn cấp, cần biết rằng trong tình huống đó tính mạng con người đang bị đe dọa”.
Thuần Vu Khôn nghe xong lại hỏi tiếp Mạnh Tử: “Khi ngày nay thiên hạ bách tính đang chìm trong dòng nước dữ của bạo quyền, vậy tại sao ông không đứng ra cứu vãn? Lẽ nào ông vẫn còn cố chấp với cái gọi là “đạo lễ thông thường” ư? Hay còn đang bị kìm hãm bởi tiết độ của văn nhân? Không chịu diện kiến chư hầu, thờ ơ nhìn dân chúng đau khổ?”
Mạnh Tử mỉm cười đáo: “Để cứu dân chúng bị mắc kẹt trong bạo quyền ngươi phải dùng đạo lý về nhân nghĩa để cảm hóa quân vương mà cứu giúp dân chúng. Nếu chị dâu của ngươi bị chết đuối, người hoàn toàn có thể gạt phép xã giao sang một bên và ra tay cứu giúp. Nhưng ngươi không bao giờ có thể bảo ta từ bỏ đạo lý. Dùng tôi tay để cứu thiên hạ sao?”
Cổ nhân nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” có hàm ý gì?
Thời Chiến quốc, có một diễn thuyết gia nổi tiếng tên là Thuần Vu Khôn. Ông ta không hoàn toàn đồng ý với câu nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” trong Lễ Ký, bèn trực tiếp đến hỏi Mạnh Tử: “Nam nữ thụ thụ bất thân, lễ dữ?”, nghĩa là “Nam nữ thụ thụ bất thân có phải là đúng với chữ lễ không?”.
Mạnh Tử trả lời đúng. Ông lại hỏi: “Vậy bây giờ chị dâu bị rơi xuống nước, em chồng có nên đi cứu không?”
Câu nói này quả thực hỏi rất đúng vấn đề. Nếu theo quan điểm mà cổ nhân nói thì không thể cứu, nhưng Mạnh Tử ngẫm lại thấy thật sự không phải lẻ mới tức giận nói rằng: “Nếu mà không cứu thì khác gì loài cầm thú không?”
Từ điển tích này, sách Lễ Ký có bổ sung thêm câu nói của Mạnh Tử: “Nam nữ thụ thụ bất thân, lễ dã; Tẩu nịch, viện chi dĩ thủ giả, quyền dã”. Ý rằn: Nam nữ không được gần gũi với nhau đó là lễ, chị dâu chị đuối nước em chồng ra tay cứu giúp đó là quyền.
Em chồng cứu chị dâu khỏi đuối nước, dù có động chạm thân thể đi chăng nữa thì đó cũng là lẽ phải làm, đó là đạo làm người. Nếu chỉ vì chút lễ nghĩa mà bỏ qua tính mạng con người, đó mới thực sự là trái đạo.
Do đó, câu cổ nhân nói chính là muốn nhắc nhở mọi người rằng: Lễ nghĩa là thứ phải có trong cuộc sống, song ngoài lễ nghĩa ra vẫn có thứ quan trọng hơn cả. Mọi người không nên quá chú trọng những quy tắc mà quên đi những giá trị đích thực của cuộc sống.
Xem thêm: Cổ nhân dạy: “Trên bàn không nên bày 3 món ăn”, vì sao?
Đọc thêm
Cổ nhân dạy “Trên bàn không nên bày 3 món ăn”, vậy “3 món” trong câu ám chỉ món gì? Và vì sao người xưa lại nói như vậy? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Cổ nhân nói: “Người nghèo không dời nhà, người giàu không dời mồ”, chỉ một câu nói đơn giản nhưng hàm ý nhiều ý nghĩa mà người xưa gửi gắm.
Cổ nhân nói “Cây rung lá rụng người rung phúc bạc, ăn nói tùy tiện mệnh yểu không tốt”, để răn dạy con cháu phải biết giữ mồm giữ miệng, đừng khua môi múa mép kẻo đắc tội với người khác.
Tin liên quan
Cổ nhân nói “Đến nhà giàu cũng chẳng vứt bát mẻ đi”, câu nói mang hàm ý nếu đem bát ăn vứt đi sẽ khiến tài vận gia đình sa sút. Điều này có đúng hay không?
Cổ nhân dạy “Người nghèo không tiết kiệm 3 loại tiền, người giàu không vào 3 cửa”, vậy 3 loại tiền và 3 cửa người xưa nói đến là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
Cổ nhân dạy muốn biết nhân phẩm của một người đàn ông có tốt hay không thì nhìn vào những chi tiết nhỏ này trên bàn ăn là rõ.
Bài mới
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.
Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.
Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.
Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."
Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư
Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.
Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.
Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.
Đã bao giờ được trả nợ mà bạn khóc tấm tức vì thương người nợ tiền mình chưa? Mình thì rồi, đó là câu chuyện xảy ra cách đây 2 năm... mỗi lần nhớ lại mình lại càng thấy thương.