Cổ nhân nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” còn có cả vế sau chứa hàm ý ít ai biết!

Cổ nhân nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” còn có cả vế sau, nhưng do không biết 2 vế hoàn chỉnh nên hậu thế đã hiểu lầm câu nói này suốt cả ngàn năm. Vậy vế sau đó là gì?

Diệu Nguyễn Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Cổ nhân nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” có nguồn gốc từ đâu?

Câu “Nam nữ thụ thụ bất thân” xuất phát từ ghi chép trong cuốn “Mạnh Tử - Ly Lâu thượng”. Mạnh Tử là một học giả, nên chắc chắn khó tránh khỏi những bàn luận giữa học giả với nhau. Nước Tề khi ấy có một người biện luận tên là Thuần Vu Khôn, ông ta rất thích tìm ai đó để thảo luận về một số chủ đề.

Một lần, ông đến thăm Mạnh Tử và hỏi: “Thưa ngài, một số người nói rằng đàn ông và phụ nữ không thể trực tiếp trao và nhận vật phẩm bằng tay. Điều đó có đúng không?”

Mạnh Tử đáp: “Đúng, đây là một cách cư xử đúng mực!”.

Thuần Vu Khôn hỏi tiếp: “Vậy nếu chị dâu của tôi chẳng may rơi xuống sông, tôi có thể dùng tay để cứu chị ấy được không?”

Co-nhan-noi-mam-nu-thu-thu-bat-than-ve-sau-chua-ham-y-it-ai-biet-1

Mạnh Tử đáp: “Nhìn thấy chị dâu rơi xuống nước mà không cứu, chẳng khác gì loài lang sói độc ác, tàn nhẫn. Giữa nam và nữ không nên trực tiếp trao và nhận vật phẩm bằng tay là lễ nghi. Nhưng nếu chẳng may chị dâu rơi xuống sông thì phải dùng tay để cứu ngay, bởi vì giải cứu là một biện pháp khẩn cấp, cần biết rằng trong tình huống đó tính mạng con người đang bị đe dọa”.

Thuần Vu Khôn nghe xong lại hỏi tiếp Mạnh Tử: “Khi ngày nay thiên hạ bách tính đang chìm trong dòng nước dữ của bạo quyền, vậy tại sao ông không đứng ra cứu vãn? Lẽ nào ông vẫn còn cố chấp với cái gọi là “đạo lễ thông thường” ư? Hay còn đang bị kìm hãm bởi tiết độ của văn nhân? Không chịu diện kiến chư hầu, thờ ơ nhìn dân chúng đau khổ?”

Mạnh Tử mỉm cười đáo: “Để cứu dân chúng bị mắc kẹt trong bạo quyền ngươi phải dùng đạo lý về nhân nghĩa để cảm hóa quân vương mà cứu giúp dân chúng. Nếu chị dâu của ngươi bị chết đuối, người hoàn toàn có thể gạt phép xã giao sang một bên và ra tay cứu giúp. Nhưng ngươi không bao giờ có thể bảo ta từ bỏ đạo lý. Dùng tôi tay để cứu thiên hạ sao?”

Cổ nhân nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” có hàm ý gì?

Thời Chiến quốc, có một diễn thuyết gia nổi tiếng tên là Thuần Vu Khôn. Ông ta không hoàn toàn đồng ý với câu nói “Nam nữ thụ thụ bất thân” trong Lễ Ký, bèn trực tiếp đến hỏi Mạnh Tử: “Nam nữ thụ thụ bất thân, lễ dữ?”, nghĩa là “Nam nữ thụ thụ bất thân có phải là đúng với chữ lễ không?”.

Mạnh Tử trả lời đúng. Ông lại hỏi: “Vậy bây giờ chị dâu bị rơi xuống nước, em chồng có nên đi cứu không?”

Câu nói này quả thực hỏi rất đúng vấn đề. Nếu theo quan điểm mà cổ nhân nói thì không thể cứu, nhưng Mạnh Tử ngẫm lại thấy thật sự không phải lẻ mới tức giận nói rằng: “Nếu mà không cứu thì khác gì loài cầm thú không?”

Co-nhan-noi-mam-nu-thu-thu-bat-than-ve-sau-chua-ham-y-it-ai-biet-2

Từ điển tích này, sách Lễ Ký có bổ sung thêm câu nói của Mạnh Tử: “Nam nữ thụ thụ bất thân, lễ dã; Tẩu nịch, viện chi dĩ thủ giả, quyền dã”. Ý rằn: Nam nữ không được gần gũi với nhau đó là lễ, chị dâu chị đuối nước em chồng ra tay cứu giúp đó là quyền.

Em chồng cứu chị dâu khỏi đuối nước, dù có động chạm thân thể đi chăng nữa thì đó cũng là lẽ phải làm, đó là đạo làm người. Nếu chỉ vì chút lễ nghĩa mà bỏ qua tính mạng con người, đó mới thực sự là trái đạo.

Do đó, câu cổ nhân nói chính là muốn nhắc nhở mọi người rằng: Lễ nghĩa là thứ phải có trong cuộc sống, song ngoài lễ nghĩa ra vẫn có thứ quan trọng hơn cả. Mọi người không nên quá chú trọng những quy tắc mà quên đi những giá trị đích thực của cuộc sống.

Xem thêm: Cổ nhân dạy: “Trên bàn không nên bày 3 món ăn”, vì sao?

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Cổ nhân dạy “Trên bàn không nên bày 3 món ăn”, vậy “3 món” trong câu ám chỉ món gì? Và vì sao người xưa lại nói như vậy? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Cổ nhân dạy: “Trên bàn không nên bày 3 món ăn”, vì sao?
0 Bình luận

Cổ nhân nói: “Người nghèo không dời nhà, người giàu không dời mồ”, chỉ một câu nói đơn giản nhưng hàm ý nhiều ý nghĩa mà người xưa gửi gắm.

Cổ nhân nói: “Người nghèo không dời nhà, người giàu không dời mồ”
0 Bình luận

Cổ nhân nói “Cây rung lá rụng người rung phúc bạc, ăn nói tùy tiện mệnh yểu không tốt”, để răn dạy con cháu phải biết giữ mồm giữ miệng, đừng khua môi múa mép kẻo đắc tội với người khác.

Cổ nhân nói: “Cây rung lá rụng người rung phúc bạc, ăn nói tùy tiện mệnh yểu không tốt”, vì sao?
0 Bình luận

Tin liên quan

Cổ nhân nói “Đến nhà giàu cũng chẳng vứt bát mẻ đi”, câu nói mang hàm ý nếu đem bát ăn vứt đi sẽ khiến tài vận gia đình sa sút. Điều này có đúng hay không?

Cổ nhân nói: “Đến nhà giàu cũng chẳng vứt bát mẻ đi”, tại sao?
0 Bình luận

Cổ nhân dạy “Người nghèo không tiết kiệm 3 loại tiền, người giàu không vào 3 cửa”, vậy 3 loại tiền và 3 cửa người xưa nói đến là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!

Cổ nhân dạy: “Người nghèo không tiết kiệm 3 loại tiền, người giàu không vào 3 cửa”, là gì?
0 Bình luận

Cổ nhân dạy muốn biết nhân phẩm của một người đàn ông có tốt hay không thì nhìn vào những chi tiết nhỏ này trên bàn ăn là rõ.

Cổ nhân dạy cách nhìn người: Đàn ông có 4 đặc điểm này trên bàn ăn khó làm nên đại sự
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Vào viện dưỡng lão – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Sau khi được xuất viện tôi và vợ suy tính suốt một thời gian dài rồi quyết định sẽ dọn đến sống tại một viện dưỡng lão trong thành phố để không phải làm phiền đến các con, lại nhận được sự chăm sóc tốt nhất.

Thanh Tú
Thanh Tú 15 giờ trước
Người xưa răn dạy: “Không mắc kẹt trong sự oán giận là đã đạt được một nửa hạnh phúc”, càng ngẫm càng thấm!

Người xưa nói: “Không mắc kẹt trong sự oán giận là đã đạt được một nửa hạnh phúc” không phải một lời sáo rỗng khuyên người ta “buông bỏ cho nhẹ lòng”, mà là một minh triết sâu sắc về bản chất của hạnh phúc: Hạnh phúc không chỉ đến từ những gì ta có, mà còn đến từ những gì ta không để tâm mình bị trói buộc.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Chị dâu tôi – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Có lẽ ông trời cho 2 con người kém may mắn được gặp nhau và mang đến tiếng cười, sự ấm áp cho nhau, hay nói đúng hơn, chị dâu chính là “Thiên sứ” thắp sáng cho cuộc đời tăm tối của anh trai.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Cổ nhân dạy rằng: 'Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng', ý nghĩa của câu nói này là gì?

Cổ nhân răn dạy: “Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng” không chỉ là lời nhắc về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, mà còn là chân lý về sự bền vững, sự trao đi và nhận lại trong cuộc đời.

Hải An
Hải An 4 ngày trước
Mẹ ruột mẹ kế dọn về sống chung - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tôi từng nghĩ mẹ ruột và mẹ kế là kẻ thù không đội trời chung, nào ngờ giờ lại họ lại đòi dọn về sống chung với nhau. Người ta mẹ chồng nàng dâu còn chưa chắc ở chung được với nhau huống hồ gì là mẹ chồng, mẹ kế. Tôi càng nghĩ càng thấy đau đầu.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Cổ nhân nói: “Vô dụng chỉ là hữu dụng đặt sai chỗ”, càng ngẫm càng thấy thấm!

Mượn chuyện cây cối, cổ nhân truyền dạy cho hậu thế đạo lý ngàn đời về “hữu dụng” và “vô dụng”, đó là vật vô dụng nếu được đặt đúng chỗ thì cũng thành có ích.

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Gửi con về quê – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Mới gửi con về quê cho mẹ chồng trông được mấy ngày con dâu đã mặt hầm hầm bế thẳng cháu nội lên thành phố vì cho rằng bà không thương cháu khi chăm cháu theo kiểu "nhà quê".

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, càng ngẫm càng thấm!

Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, nghe qua tưởng đơn giản, nhưng nếu hiểu trọn ý, ta sẽ thấy đây là lời dặn dò thấm đẫm sự từng trải và tinh tế của cha ông về đạo lý sống, phép cư xử và cách giữ gìn tình người trong đời sống thường ngày.

Hải An
Hải An 28/06
Tình yêu đích thực – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mãi sau này cô mới hiểu, tình yêu không phải chỉ là những gì nói ra ngoài miệng, mà chính sự hy sinh thầm lặng mới là tình yêu đích thực trong đời!

Hải An
Hải An 27/06
Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông”, nghĩa là gì?

Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông” nghe qua thì có vẻ dí dỏm, nhưng đằng sau là sự chiêm nghiệm sâu sắc về đời sống của hai tầng lớp trong xã hội: người giàu và người nghèo.

Hải An
Hải An 26/06
Bát bún ân tình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhìn ông cụ nằm co quắp trên chiếc giường gỗ, tay chân teo tóp. Tôi nghẹn lại, bát bún ân tình năm nào vẫn còn nóng trong ký ức, còn ông thì đang ngày một héo mòn theo những cơn đau.

Hải An
Hải An 25/06
Cổ nhân răn dạy: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông”, càng ngẫm càng thấm

Cổ nhân thường răn dạy con cháu: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông. Sống trên đời, ám ảnh là liều thuốc độc tai hại nhất.” Một câu nói ngắn, nhưng đủ để trở thành chiếc gương soi chiếu cả một đời người từ cách đối diện với thất bại, khổ đau, đến cách vượt qua những u uẩn trong tâm trí.

Hải An
Hải An 24/06
Nghỉ hưu đi du lịch là sai sao? – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Tôi từng nghĩ về hưu sẽ là khoảng thời gian để tôi sống chậm, để bù đắp cho những tháng ngày thanh xuân đã hi sinh vì công việc. Nhưng hóa ra, về hưu lại là lúc tôi phải nghe lời con cái giảng dạy đạo lý làm cha, là lúc tôi bị ép giam trong 4 bức tường nhà để làm “ông nội tốt”, “người cha biết nghĩ”, “người già không ích kỷ”.

Hải An
Hải An 23/06
 Lời xin lỗi muộn màng từ mẹ chồng cũ – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Hai năm sau ly hôn tôi chưa từng nghĩ mình sẽ gặp lại mẹ chồng cũ, lại càng không nghĩ tới bà sẽ chủ động đến nhà bố mẹ đẻ tôi để nói lời xin lỗi.

Hải An
Hải An 22/06
Người xưa răn dạy: Cái ngốc lớn nhất của con người là thích “ngồi lên đầu” người khác!

Người xưa răn dạy “Cái ngốc lớn nhất của con người là thích ‘ngồi lên đầu’ người khác” Đây không chỉ là một lời cảnh tỉnh, mà còn là chiếc gương phản chiếu sự ngộ nhận đầy sai lầm của nhiều người trong cách họ thể hiện bản thân giữa xã hội.

Hải An
Hải An 21/06
Cha tôi già rồi – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Cha tôi, một người đàn ông già cỗi, cứng đầu, cô độc, sống lẫn lộn giữa yêu thương và sợ hãi trong chiếc hộp kín của thời gian và ký ức. Nhìn cha trôi dần vào cõi mù sương, lòng tôi đau như cắn phải hạt sạn trong bát cơm nguội.

Hải An
Hải An 20/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất