Chiếc đồng hồ “lương tâm” – Câu chuyện nhân văn sâu sắc

Cách đây hơn 30 năm, hồi tôi học cấp 3 đồng hồ đeo tay là một thứ xa xỉ phẩm, khan hiếm. Một hôm, thằng bạn cùng bàn được bố mẹ sắm cho một chiếc đồng hồ mới toanh, nó đeo lên tay rồi xắn tay áo lên trông mới oách làm sao. Cả lớp nhìn ai nấy đều trầm trồ, khen ngợi. Chỉ vài hôm sau tôi đã thấy mấy thằng khác trong lớp cũng đua nhau sắm đồng hồ. Ngay cả trong mơ tôi cũng ước mình được sắm một chiếc đồng hồ đeo tay để mọi người thấy thấy mà thèm.

Thế rồi cuối tuần, tôi về nhà chơi, đắn đo mãi tôi mới ậm ừ mở miệng nói với mẹ: “Mẹ mua cho con một chiếc đồng hồ đeo tay nhé!”.

Mẹ tôi nghe vậy thì nhăn mày nói: “Nhà mình đến cháo cũng sắp sửa chẳng có mà ăn, lấy đâu ra tiền mua đồng hồ hả con”.

Nghe mẹ nói thế tôi thất vọng vô cùng, vội vàng húp hai báo cháo rồi xách cặp chuẩn bị về lại trường. Đang định bước ra cổng thì bỗng dưng bố tôi hỏi: “Con cần đồng hồ để làm gì?”

Câu hỏi của bố nhen lên một tia hy vọng trong lòng tôi. Thế là nhanh trí, tôi bịa ra một câu chuyện: “Lớp con đang học ngày học đêm để chuẩn bị thi đại học, vì là lớp cuối nên bây giờ chúng con không theo thời khóa biểu ở trường nữa, cho nên ở lớp ai cũng sắm đồng hồ để biết giờ lên lớp ạ!”.

Nói xong, tôi nôn nóng chờ bố trả lời đồng ý. Thế nhưng chờ mãi tôi chẳng thấy bố nói gì, chỉ thấy ông ngồi xổm ngoài cửa nhìn xa xăm.

Trở về ký túc xá, tôi chẳng còn nằm mơ gì đến chuyện sắm đồng hồ nữa. Thế nhưng chỉ mấy hôm sau, bất chợt mẹ tôi đến trường, rút từ túi áo ra một chiếc đồng hồ mới toanh, sáng loáng. Tôi vội vàng cầm lấy, đeo ngay lên cổ tay, trong lòng trào dâng cảm giác sung sướng, lâng lâng.

Thấy thế, mẹ tôi liền kéo tay áo tôi xuống rồi bảo: “Đồng hồ này là thứ quý giá, phải lấy tay áo che lại cho khỏi bị xây xước chứ. Mà con nhớ là đừng có làm hỏng đấy nhé, lại càng không được đánh mất nó đấy! Thôi, mẹ về đây!”.

Tôi tiễn mẹ ra khỏi cổng trường, tò mò tôi hỏi mẹ: “Sao nhà mình bỗng dưng lại có tiền mua đồng hồ thế mẹ?”

Mẹ tôi buồn buồn trả lời: “Là bố mày bán máu lấy tiền mua đấy!”.

Bố bán máu lấy tiền mua đồng hồ cho tôi? Trời ơi! Đầu óc tôi quay cuồng, ngực đau nhói... Vừa thấy bóng mẹ đi khuất, tôi liền tháo chiếc đồ hồ ra, bọc kỹ mấy lớp vải như cũ rồi cất vào cái túi nhỏ mẹ đứa.

Ngày hôm ấy, tôi đi xung quanh hỏi các bạn xem có ai cần mua đồng hồ mới không. Các bạn tò mò hỏi tôi sao có đồng hồ mới lại không đeo, tôi bảo mình không thích. Thế là các bạn không tin, cho rằng đồng hồ của tôi có trục trặc gì đấy nên không chịu mua nó. Cuối cùng tôi đành phải nhờ thầy chủ nhiệm lớp giúp tôi tìm người mua đồng hồ và thành thật kể lại đầu đuôi câu chuyện cho thầy nghe, vừa kể giọng tôi nghẹn lại, nước mắt lưng tròng.

Thầy chủ nhiệm nghe xong vỗ vai tôi và nói: “Thôi không sao, may quá thầy cũng đang cần mua một chiếc đồng hồ đây, em để lại cho thầy nhé!”. Thế rồi thấy lấy chiếc đồng hồ và trả tôi số tiền nguyên gia nguyên giá. Tôi lấy số tiền ấy nộp hai tháng tiền ăn ở nhà ăn tập thể. Nhưng kể từ ngày mua đồng hồ tôi chưa thấy thầy đeo bao giờ, mỗi lần tôi hỏi tại sao thì thầy đều cười bảo chỉ đeo khi có dịp thôi.

Về sau tôi thi đỗ đại học rồi ra trường và làm việc ở thành phố. Suốt những năm tháng sau này, câu chuyện về chiếc đồng hồ kia cứ đeo bám ám ảnh tôi. Trong một dịp về quê thăm gia đình, tôi tìm đến nhà thầy chủ nhiệm cũ và hỏi chuyện về chiếc đồng hồ ấy. Thầy tôi bây giờ đã già, tóc cũng bạc hết cả rồi.

Thấy tôi hỏi chuyện chiếc đồng hồ, thầy bảo: “Chiếc đồng hồ vẫn còn đây.” 

Nói rồi thầy mở tủ lấy ra chiếc túi vải năm nào mẹ tôi đưa cho tôi. Thầy mở túi, giở từng lớp vải bọc, cuối cùng chiếc đồng hồ hiện ra, còn mới nguyên. Tôi kinh ngạc hỏi: “Tại sao thầy không đeo nó thế ạ ?”

Thầy chủ nhiệm cười hiền, nhẹ nhàng trả lời: “Thầy đợi em đến chuộc lại nó đấy !”

Tôi bất ngờ hỏi tiếp : “Vì sao thầy lại biết em sẽ trở lại xin chuộc chiếc đồng hồ ạ ?”.

Thầy bảo: “Bởi vì nó không chỉ là chiếc đồng hồ, mà quan trọng hơn, nó là lương tâm của một con người!”.

Sưu tầm

Xem thêm: Sống với người dưng – Câu chuyện đáng suy ngẫm