Cố tìm lỗi sai của người khác cũng giống như đem rác về cất trong nhà

Có câu chuyện kể rằng, một đôi vợ chồng trẻ vừa dọn đến ở trong một khu phố mới. Sáng hôm sau, vào lúc hai vợ chồng ăn điểm tâm, người vợ thấy bà hàng xóm giăng tấm vải trên giàn phơi.

Cô vợ thốt lên đầy bất ngờ: "Tấm vải bẩn thật. Bà ấy không biết giặt, có lẽ bà ấy cần một loại xà phòng mới thì giặt sẽ sạch hơn". Tuy nhìn thấy điều đó nhưng người chồng im lặng. Mỗi ngày sau đó, khi nhìn thấy bà hàng xóm phơi đồ trong sân, cô vợ lại thốt lên những lời bình phẩm tương tự.

Một tháng sau đó, cũng vào buổi sáng, người vợ thấy vô cùng ngạc nhiên khi tấm vải của bà hàng xóm lần này trông khá sạch sẽ. Cô nói với chồng: "Anh nhìn kìa! Bây giờ bà ấy đã biết cách giặt tấm vải rồi. Ai đã dạy bà ấy thế nhỉ?".

Người chồng đáp: "Không. Sáng nay anh dậy sớm và đã lau kính cửa sổ nhà mình đấy".

Quả thật, mỗi chúng ta sẽ có những lúc trong cuộc sống giống như cô vợ trong câu chuyện trên. Chúng ta đang nhìn đời, nhìn người qua lăng kính loang lổ những vệt màu của cảm xúc, bám dày lớp bụi bặm của thành kiến và những kinh nghiệm thương đau. Mỗi khi chúng ta tự cho rằng đó là lỗi lầm của người khác, ngay lập tức ta phán xét, bực dọc với họ.

Khi chúng ta có tâm trạng vui vẻ thì nhìn ai cũng thấy dễ chịu, gặp chuyện gì cũng dễ tha thứ. Chúng ta sẽ đủ nhẫn nại trước lời nói khó nghe, dễ thỏa hiệp trước những chuyện tưởng chừng khó chấp nhận.

Còn khi trong lòng trào dâng nỗi lo lắng, những muộn phiền về quá khứ, nỗi sợ hãi về tương lai sẽ lập tức khiến cho cái thế giới vốn đang đẹp đẽ nhường kia liền biến thành một chốn đầy những chuyện xấu xa, phiền phức. Chỉ cần một lời nói không vừa ý dễ dàng khiến cho ta nóng giận hoặc tổn thương, những chuyện nhỏ mà lúc bình thường không đáng bận tâm, bỗng trở thành một nỗi phiền não quá sức chịu đựng.

Vốn chẳng phải thế giới có vấn đề, hay người khác gây phiền não, mà vấn đề nằm chính ngay nơi tâm ta. Khi nhìn đời bằng cái tâm có vấn đề, mang đầy những cảm xúc và thành kiến tiêu cực, thì chúng ta thấy ai cũng thành sai quấy, đụng chuyện gì cũng hóa tổn thương.

Hai xu hướng rõ ràng trong cuộc sống đó là, chúng ta nhìn những thứ mình thích, những người mình thương với cặp mắt kính màu hồng, và ngược lại, nhìn những việc mình không muốn, những người mình không ưa bằng chiếc kính tiêu cực màu đen.

Với người mình thích, chúng ta có xu hướng phóng đại mọi ưu điểm của họ, khiến họ trở nên lung linh và vô cùng tuyệt vời. Mỗi lời họ nói, mỗi việc họ làm đều khiến chúng ta xem là chân lý, ngay cả lúc họ sai, chúng ta cũng khó lòng nhìn nhận cho thông suốt.

Dùng cặp mắt kính màu hồng để nhìn nhận khiến chúng ta không thấy được mọi người đúng với bản chất chân thực như họ vốn là. Đến khi sự yêu thích bên trong mình giảm sút đi, thì hình tượng trong lòng cũng theo đó mà sụp đổ. Chúng ta nhìn ra ở đối phương ngày càng nhiều lỗi sai và khuyết điểm, chúng ta trở nên hoang mang đau khổ, đến nỗi hoài nghi ngay cả chính bản thân mình.

Còn với những người bị chúng ta coi thường, chỉ trích. Chúng ta xé to những sai lầm của họ, đi rêu rao những khuyết điểm mà chúng ta cho rằng thật khó chấp nhận làm sao. Rồi đến một lúc nào đó những người mà trong tâm trí ta vẫn xem như kẻ thù, lại sẵn sàng giúp đỡ và tử tế.

Khi cố chỉ ra lỗi sai của người khác, chúng ta vô tình truyền sang người nghe những cảm xúc tiêu cực, bất an. Tâm trí của chúng ta cũng trở nên lộn xộn, đầy những rắc rối y như câu chuyện mà mình đang kể. Ấn tượng mà ta để lại trong lòng những người khác chỉ là những cảm giác tiêu cực, để rồi, chính họ cũng sẽ có sự phê phán, soi xét trở lại đối với ta.

Hai thái cực trên đều là những cách nhìn nhận cuộc đời sai lầm. Thay vào đó, ta nên dùng cặp mắt sáng suốt của trí tuệ, dùng tâm thái thiện lương để nhìn nhận cuộc sống.

Năm tháng trôi qua khiến chúng ta đánh mất những rung cảm hạnh phúc trước cuộc sống vốn đầy màu nhiệm và bình an. Chúng ta cứ mải rong ruổi theo những suy nghĩ đúng sai nên không có lúc nào dừng lại để thấu suốt nội tâm của chính mình.

Dù lỗi lầm của người khác là gì chăng nữa cũng chẳng hề ảnh hưởng đến tư cách và phẩm chất của chúng ta. Việc cố tìm lỗi sai và phê phán người khác không giúp chúng ta đẹp đẽ hơn. Ngược lại, chính thái độ tiêu cực, thói quen chỉ trích người khác mới khiến hình ảnh của chúng ta xấu đi trong mắt mọi người.

Cố tìm lỗi của người khác chẳng khác gì tự đem rác của họ về cất trong nhà mình. Cuộc đời này ngắn lắm, đừng lãng phí thời gian cho những chuyện không tốt để rồi làm mất đi những giây phút vui vẻ. 

Thực ra, cách chúng ta nhìn người khác phản ánh nội tâm của chính mình. Một người đang túng thiếu sẽ thấy khó chịu với những ai dư giả. Một người sân hận sẽ luôn thấy người khác công kích và chọc tức mình. Một người không thành thật sẽ thấy mọi người đầy xảo trá. Chính tâm thức thiếu bình an làm nảy sinh những cảm xúc và suy nghĩ tiêu cực. Vậy nên, điều chúng ta nên làm là nuôi dưỡng tâm hồn mình.

Chắc hẳn sẽ có nhiều người trong số chúng ta vẫn đang hằng ao ước có được "một vé đi tuổi thơ". Chúng ta ao ước có được chút hồn nhiên, trong trẻo như trẻ nhỏ, để có thể dễ dàng hạnh phúc và dễ dàng thứ tha.

Đã bao giờ bạn tự hỏi nguyên nhân vì sao khiến bản thân trở nên khô cằn, nóng nảy và bất hạnh chưa? Chúng ta luôn cô đơn, lạc lõng ngay chính trong gia đình mình, giữa bạn bè mình và bên cạnh tám tỷ người trên trái đất này, vì sao vậy?

Nguyên nhân là do sự cố chấp của chúng ta khi đeo lên những cặp kính đầy phiền não, những cặp kính sai lầm ngăn cách chúng ta với hạnh phúc hiện tại. Chỉ khi ta đủ dũng cảm tháo bỏ cặp kính ấy ra, cuộc đời sẽ hiện ra tươi mới, thế giới sẽ chỉ có những trải nghiệm hạnh phúc.

Xem thêm: Đời sẽ dịu dàng hơn biết mấy khi con người biết đặt mình vào vị trí của nhau