Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày10 Thành viên · 7.915 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng9 Thành viên · 2.471 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương10 Thành viên · 771 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.099 Bài viết -
Sống An Lành6 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Bốn thuyết khác nhau về cái chết đầy bí mật của Trần Cảo - vị vua bù nhìn do Lê Lợi dựng lên
Với chủ trương giải phóng đất nước ít tốn xương máu nhất, Lê Lợi đã lập Trần Cảo làm vua. Tuy nhiên, chỉ 1 cái chết của vị vua bù nhìn này mà Toàn thư có đến 4 thuyết khác nhau. Điều này đủ thấy đây là 1 việc rất nhạy cảm, bí mật.
Trần Cảo là ai?
Trần Cảo (? - 1428), tên thật là Hồ Ông (hoặc Trần Địch), không rõ là người ở đâu. Trong bộ sách sử triều Nguyễn Khâm định Việt sử thông giám mục do phải kị húy nên chép ông là Trần Cao (陳高), nhưng có dùng mở chữ (拆字法 sách tự pháp) để miêu tả chữ phải kị huý là "cựu thượng tòng nhật, hạ tòng cao" (舊上從日, 下從高), nghĩa là trước đây viết bên trên là bộ Nhật (日), bên dưới là bộ Cao (高), tức chữ Cảo (暠).
Còn theo Đại Việt Sử ký toàn thư và Đại Việt thông sử, Trần Cảo vốn tên Hồ Ông, là con một người ăn mày, lánh nạn trốn đến châu Ngọc Ma. Hồ Ông là con một người xin ăn, trốn theo Cầm Quý, giả xưng con cháu họ Trần. Vậy nên mới có chuyện được Lê Lợi đưa về lập làm vua.
Trần Cảo với nghĩa quân Lam Sơn
Nói về chuyện này, theo sách "Lam Sơn thực lục", bấy giờ vào cuối thời thuộc Minh, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn liên tiếp giành thắng lợi quan trọng trên các chiến trường; thành lũy của giặc Minh bị thất thủ khắp nơi. Khi ấy, về cơ bản toàn lãnh thổ đất nước Việt đã được giải phóng, quân Minh chỉ còn sức co cụm ở một số tòa thành lớn. Trước tình thế này, tên Tổng binh Vương Thông tìm cách kéo dài thời gian để chờ viện binh cứu nên bèn nghĩ ra kế giảng hòa.
Vương Thông đề nghị lập con cháu nhà Trần làm vua và xin bãi binh. Vương Thông dựa vào tờ chiếu của vua Minh ban ra năm Đinh Hợi (1470) khi đem quân xâm lược nước ta với danh nghĩa "phù Trần diệt họ Hồ" để đề nghị tướng lĩnh Lam Sơn tìm lập con cháu họ Trần.
Lê Lợi đón Trần Cảo về lập làm vua, đặt niên hiệu là Thiên Khánh, vì “khi ấy người trong nước khổ vì những chính lệnh ngặt nghèo của giặc, mong tìm được người làm chủ, mà nhà vua thì nóng lòng muốn diệt giặc cứu dân”, “cho là dân nước ta vẫn còn nhớ họ Trần”, “vả lại muốn mượn tiếng đáp lại người Minh để làm tin”. Hà Nhậm Đại cho biết Trần Nguyên Hãn có vai trò rất lớn trong quyết định này. Lê triều khiếu vịnh thi tập tiết lộ: “Ông [Trần Nguyên Hãn] nhất trí với Lê Thái Tổ lập Trần Cảo để thỏa lòng mong muốn của dân”.
Theo sử sách ghi chép, Trần Cảo được lập vào tháng 11 năm Ất Tỵ (1425). Lê Lợi đã tế cáo với vong linh các vua triều Trần vào đêm giao thừa năm đó. Lê Quý Đôn nói rõ thêm, sau khi lập Trần Cảo, Lê Lợi tự xưng là Kiểm hiệu Thái sư. Nói cách khác, vào cuối năm 1425, một triều đại Hậu Trần đã được thành lập với hoàng đế là Thiên Khánh (Trần Cảo) và Thái sư đầu triều là Lê Lợi.
Lê Lợi liên tục đàm phán với tướng Minh nhằm thúc đẩy quân Minh chấp nhận rút lui. Quân trung từ mệnh tập còn chép 2 tờ biểu cầu phong cho Trần Cảo, một tờ tấu cáo của Kiểm hiệu Thái sư Lê Lợi báo lên các tiên đế triều Trần về việc lập Trần Cảo làm vua, đều do Nguyễn Trãi chấp bút.
Bản văn hội thề Đông Quan cho thấy có ít nhất 5 vị đại thần được ban quốc tính (họ Trần): Trần Ngân, Trần Văn Xảo, Trần Bi, Trần Lý, Trần Văn An. Cuối năm Thiên Khánh thứ 3 (1427), vua Minh sai Lý Kỳ và La Nhữ Kính sang nước ta sách phong Trần Cảo làm An Nam quốc vương.
Nếu mọi việc cứ thế diễn ra, thì nhà Trần sẽ được tái lập và Lê Lợi trở thành đệ nhất công thần trung hưng. Tuy nhiên, lịch sử đã không diễn ra theo chiều hướng đó. Đại Việt sử ký toàn thư cho biết năm Thuận Thiên thứ 1 - thực chất phải là năm Thiên Khánh thứ 4 nhà Hậu Trần (1428), vào tháng giêng ngày 10 “Trần Cảo uống thuốc độc chết”.
Trần Cảo chết mờ ám và thái độ của Trần Nguyên Hãn
Chỉ một cái chết của Trần Cảo thôi mà Toàn thư chép đến 4 thuyết khác nhau. Điều này chứng tỏ đây là một việc nhạy cảm, bí mật. Bốn thuyết này điểm chung đều nói Trần Cảo chạy trốn rồi chết. Nguyên nhân là do lo cho địa vị của mình. Hình ảnh Lê Lợi thì chỗ ác, chỗ hiền rất khác nhau:
1. Bấy giờ, bề tôi đều dâng sớ lên Lê Lợi, nói Trần Cảo không có công gì với dân, sao lại ở trên mọi người, nên sớm trừ đi. Lê Lợi cũng biết là phải, nhưng còn không nỡ, đối đãi với Cảo càng hậu. Trần Cảo biết lòng dân không phục, ngầm trốn ra biển để về châu Ngọc Ma. Chạy đến Ma Cảng (Nghệ An), bị truy binh của Lê Lợi bắt được, đem về Đông Quan. Trần Cảo uống thuốc độc chết.
2. Trần Cảo nói: Trời không thể có hai mặt, nước không thể có hai vua, ta không có công gì với thiên hạ mà ở ngôi tôn, nếu không liệu sớm, sợ có hối hận về sau. Rồi lén đi thuyền ra biển mà chết.
3. Trần Cảo cùng với bọn Văn Nhuệ đi thuyền trốn đến ải Cổ Lộng. Lê Lợi sai người đuổi theo giết chết, ném xác vào trong bụi gai. Lúc chết, Cảo có câu khấn trời, ai nghe cũng phải thương xót.
4. Lê Lợi nói kín rằng: Ta trăm trận mới lấy được thiên hạ, mà Cảo thì giữ ngôi cao. Trần Cảo sợ hãi chạy đến ải Cổ Lộng. Lê Lợi sai người đuổi theo giết chết, ném xác vào trong bụi gai.
Sau cùng tạm nhận định: Sau khi dẹp yên quân Minh, vấn đề người làm vua trở nên gay gắt. Nhiều người bên phe Lê Lợi yêu cầu loại bỏ "vua bù nhìn" Trần Cảo. Điều này khiến Trần Cảo lo sợ đã cùng Văn Nhuệ (Văn Duệ) khởi sự trước ở thành Cổ Lộng, nhưng thất bại. Trần Cảo trốn về châu Ngọc Ma, bị người của Lê Lợi truy đuổi, bắt giết.
Về sự việc này, Trần Nguyên Hãn có phải ứng rất gay gắt. Lê triều khiếu vịnh thi tập cho biết: “Đến khi Thái Tổ lên ngôi, Trần Cảo bị giết, Hãn rất bất bình, nói: “Nhà vua tướng mạo như Việt vương Câu Tiễn, không thể nào cùng nhau chung hưởng yên vui…”, bèn xin về hưu”. Điều đó có nghĩa Trần Nguyên Hãn từ chức vì phản ứng trước việc Lê Lợi giết Trần Cảo, việc đáng lý hóa giải được mâu thuẫn. Vậy, tại sao cuối cùng Trần Nguyên Hãn vẫn bị giết?
Theo một số ghi chép khác, sau khi Trần Cảo chết, Lê Lợi cho làm tang lễ rất hậu theo nghi thức của một vị vua. Theo ghi chép của sử nhà Minh, Lê Lợi báo với triều Minh rằng Trần Cảo bị bệnh mà chết vào ngày 10 tháng giêng năm Mậu Thân (1428).
Theo sử cũ, Vương Thông (nhà Minh) yêu cầu lập con cháu nhà Trần làm vua để đợi viện binh đến cứu. Đồng thời nếu không có viện binh hoặc viện binh bị đánh bại từ bên ngoài thì Vương Thông có lui binh cũng không bị nhục. Hiểu rõ ý đồ ấy, Lê Lợi vì đại cuộc, muốn quân Minh nhanh chóng rút về nên đồng ý. Ông sai người tìm được Trần Cảo bèn lập làm vua, còn ông tự xưng là Vệ quốc công.
Tuy nhiên, suy cho cùng Trần Cảo cũng chỉ là con bài chính trị để Lê Lợi đối phó với nhà Minh trong một giai đoạn cần thiết. Bởi vì ngay nhà Minh, khi tiến quân vào nước ta lấy lý do lập lại con cháu nhà Trần, nhưng thực chất chỉ là cái cớ để xâm lược Đại Việt. Vì vậy, nhắc lại chuyện xưa là để hậu thế đừng bao giờ quên phương sách cứu nước và giữ nước của tổ tiên.
(Theo Báo Thanh Niên, Báo Bình Phước, Wiki)
Xem thêm: Vị tướng nào của Lê Lợi chỉ cần nghe tên quân Chiêm Thành lập tức quy hàng?
Đọc thêm
Phạm Ngũ Lão là vị tướng tài của Hưng Đạo Vương, có duyên dẹp loạn biên ải, trấn áp lân bang xâm phạm khi từng góp công đánh thắng giặc Nguyên Mông, 3 lần đánh Ai Lao, 1 lần bình Chiêm.
Theo đánh giá của vua Minh Mạng, Lê Khôi xứng đáng được coi là vị tướng giỏi nhất của Lê Lợi, đã có công đánh đuổi quân Minh.
Sinh thời, Lê Văn An là bậc dũng tướng đa mưu, văn võ song toàn, từng trải hơn trăm trận lớn nhỏ. Cả cuộc đời ông luôn tận tâm với vua, với nước, lòng dạ sáng tựa sao băng.
Bài mới
Chị Vũ Thị Hoài (33 tuổi, Nghệ An) mới đây đã được một nhà hảo tâm giấu tên tặng 20 triệu đồng sau khi đánh rơi túi tiền trong lúc chở con gái 10 tháng tuổi đi giao hàng.
Từ khi gặp cụ bà 86 tuổi tại Pháp, cuộc sống của cô gái Việt - Nguyễn Trang đã thay đổi rất nhiều. Bà dành tình thương, chăm sóc Trang như bà ngoại chăm sóc cháu gái, khiến cô vô cùng cảm động và hạnh phúc.
Nghệ An những ngày cuối năm vẫn còn ngổn ngang dấu vết của những cơn bão vừa đi qua. Con đường làng bị bùn đất phủ loang lổ, những hàng rào đổ nghiêng, mái tôn nhà dân bị gió cuốn bật tung từng mảng. Mùi ẩm lạnh của mưa và những đêm mất ngủ vì gió rít như vẫn còn đọng lại trên đôi mắt của người dân nơi đây. Cả vùng quê hiền lành vốn bình yên lại phải trải qua thêm một lần thử thách nghiệt ngã của thiên nhiên.
Chỉ một dòng bình luận vô thức trong lúc tuyệt vọng: “Ước gì Vingroup có thể hỗ trợ cho mình 1 chiếc máy thở nho nhỏ thôi, mình rất cần sự sống từ nó”, cô gái sinh năm 1994 đã có cơ hội được sống tiếp.
Chiều 9/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi ra mắt Ngôi nhà cựu lưu học sinh Việt Nam trường Đại học Sư phạm Nam Ninh (Trung Quốc), nhằm kết nối cộng đồng cựu sinh viên, thúc đẩy hợp tác giáo dục giữa hai nước Việt – Trung.
Nhận 100 triệu đồng từ vị khách trúng số 18 tỷ, bà Thùy Dương góp thêm 38 triệu để mua 8 tấn gạo tặng cho bà con khó khăn.
Những ngày này, tại điểm tiếp nhận hàng hoá cứu trợ đồng bào vùng lũ miền Trung ở phường Nam Định (tỉnh Ninh Bình), người dân liên tục mang gạo cùng nhiều nhu yếu phẩm tới ủng hộ.
Khoảnh khắc chú rể đẩy xe lăn đưa cô dâu vào lễ đường, không chỉ cô dâu xúc động nghẹn ngào mà người thân, quan khách xung quanh cũng sut sùi lau nước mắt.
Con đường về trường sạt lở, trơn trượt, bùn ngập đến đầu gối nhưng thầy giáo vùng cao ở Đà Nẵng vẫn ôm chặt bó hoa để tặng các đồng nghiệp trong trường.
Trường ngập sâu, hơn 500 sinh viên kẹt trong ký túc xá. Thầy cô lội nước lạnh, mang nhu yếu phẩm tiếp sức cho trò trong Ngày Nhà giáo Việt Nam.
Một bé trai 19 tháng tuổi ở Quảng Trị được một nữ điều dưỡng gần nhà cứu sống sau khi ngừng tim, ngừng thở vì rơi xuống kênh nước trước mặt nhà.
Nhặt được chiếc ví chứa hơn 11 triệu đồng, 2 học sinh lớp 7 ở Khánh Hòa đã lập tức mang đến cơ quan công an nhờ tìm trả lại người đánh rơi.
Lễ kỷ niệm 60 năm ngày cưới của hai cụ ở TPHCM được tổ chức như một lễ cưới chính thức với các hoạt động rước dâu, trao nhẫn, rót rượu, phát biểu chúc mừng và dùng tiệc.
Giữa dòng nước lũ cuồn cuộn, một nam thanh niên áo đen ở Đà Nẵng không ngần ngại lao xuống cứu người đàn ông đang chới với, khiến nhiều người xúc động và bày tỏ sự cảm phục.
Giữa lúc giao thông tê liệt và đời sống bị đảo lộn, những hình ảnh thầy cô lội nước, nấu từng suất cơm nóng gửi đến sinh viên xa nhà đã sưởi ấm lòng người.