Vị tướng nào của Lê Lợi chỉ cần nghe tên quân Chiêm Thành lập tức quy hàng?

Theo đánh giá của vua Minh Mạng, Lê Khôi xứng đáng được coi là vị tướng giỏi nhất của Lê Lợi, đã có công đánh đuổi quân Minh.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 19/08
Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Lê Khôi (黎魁) tên thụy là Vũ Mục, là công thần khai quốc nhà Lê Sơ. Theo sách "Lam Sơn thực lục", ông là con trai của Lê Trừ, anh trai thứ hai của Lê Lợi, xét theo dòng tộc thì gọi Lê Lợi là chú. Lê Khôi tính tình độ lượng, rộng rãi, ít nói, cùng tham gia khởi nghĩa Lam Sơn từ những ngày đầu, lập nhiều công trạng lớn.

Tháng 12/1424, Lê Lợi cho quân tiến vào Nghệ An. Trong trận Bồ Ải, Lê Khôi cùng Lê Sát, Lê Lễ, Lê Vấn, Lê Nhân Chú, Lê Ngân, Lê Chiến, Lê Tông Kiều, Lê Bôi, Lê Văn An cầm quân tiên phong. Họ đã đánh thắng, tiêu diệt quân Minh không sao kể xiết, thậm chí còn bắt sống đô đốc Chu Kiệt, chém tướng tiên phong đô ty Hoành Thành.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi tính tình độ lượng, rộng rãi, ít nói, tham gia khởi nghĩa Lam Sơn từ những ngày đầu, lập nhiều công trạng lớn

Tới tháng 9/1427, Minh Nguyên Tông, hoàng đế thứ 5 triều đại nhà Minh lúc bấy giờ sai Liễu Thăng và Lương Minh đem 10 vạn quân tới cứu viện Vương Thông - tổng binh quân Minh thời bấy giờ. Đến tháng 10, Lê Lợi sai Lê Khôi và Lê Vấn mang 3.000 quân Thiết đột, 4 thớt voi và các tướng tướng Sát, Lý, Nhân Chú, Văn An tấn công quân Minh. 

Tới ngày 15/10, quân Minh đại bại, quân Lam Sơn chém hơn 5 vạn thủ cấp quân Minh, ngoài ra còn bắt sống các tướng Thôi Tụ, Hoàng Phúc và hơn 3 vạn lính Minh, tịch thu vũ khí, ngựa chiến, vàng bạc, vải lụa nhiều không kể xiết.

Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, đổi niên hiệu là Thuận Thiên, quốc hiệu Đại Việt. Ông xưng là Thuận Thiên Thừa Vận Duệ Văn Anh Vũ Đại Vương, hiệu là Lam sơn động chủ, sử sách gọi là Thái Tổ Cao Hoàng đế. Lúc này, Lê Khôi được Lê Thái Tổ phong là Kỳ Lân Hổ vệ Thượng tướng quân, quyền Hành quân Tổng quản, hàm Nhập nội Thiếu úy, tước Đình Thượng hầu, sau thăng lên hàm Tư mã, được đem Kim Phù.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi được điều làm trấn thủ Hóa châu, nhiền lần cầm quân đánh Chiêm Thành và ghi được nhiều chiến tích

Tháng 5/1249, vua ban biển ngạch công thần cho 93 viên, Lê Khôi được phong tước Đình thượng hầu. Sau đó, ông được điều làm trấn thủ Hóa châu, nhiền lần cầm quân đánh Chiêm Thành và ghi được nhiều chiến tích. Tại đây, ông bỏ điếm canh, triệt giới nghiêm, khuyến khích người dân làm ruộng, huấn luyện binh sĩ. Theo nhiều tài liệu lịch sử lưu lại, Lê Khôi được đánh giá là danh tướng có võ công cao cường nhất trong hàng ngũ của quân khởi nghĩa Lam Sơn.

Năm 1443, Lê Thái Tổ phong Lê Khôi làm Nhập nội Thiếu úy, sai đi Trấn thủ Nghệ An. Nghe danh ông đã lâu, vừa đặt chân tới xứ nghệ, người dân đã tới chào đón. Sử sách ghi rằng: "Sĩ phu và dân chúng vùng này đứng chật hai bên đường chào đón, đưa hai tay lên ngang trán mừng reo và nói rằng: Chúng tôi mong ông đã lâu, sao nay trời mới giáng phúc ban ơn cho chúng tôi".

Cuốn "Danh tướng Việt Nam" có ghi, vào năm 1445-1446, vua lại sai một loạt tướng lĩnh đem quân đi đánh Chiêm Thành. Đô đốc Lê Khả đem binh đánh Chiêm, Lê Khôi được lệnh đem quân từ Nghệ An đi tiếp ứng. Ông làm tiền quân, phá tan đồn ải quân Chiêm, vượt qua Thi Giang, tới cửa Thị Nại rồi lại vượt biển tới đất Chiêm.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi cởi bỏ mũ trận, để quân địch thấy mặt. Giặc nhận ra ông, liền xuống ngựa sụp lạy, không dám đánh nữa

Bước vào trận chiến, thoáng thấy tướng quân của Đại Việt, tướng giặc bắc loa hỏi: "Có phải ông Tư mã (chỉ Lê Khôi) đó không?". Nghe vậy, Lê Khôi cởi bỏ mũ trận, để quân địch thấy mặt. Giặc nhận ra ông, liền xuống ngựa sụp lạy, mang sản vật tới biếu tặng, không dám đánh nữa. Lê Khôi đến đâu, quân Chiêm tan vỡ đến đấy, ông đánh đến thành Đồ Bàn, bắt được cả vua Chiêm là Bí Cai.

Không may, trên đường đem quân trở về, Lê Khôi mắc bệnh nặng, sau đó mất ngày 3/5/1446 tại chân núi Long Ngâm, cửa biển Nam giới, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Triều đình bãi triều 3 ngày, truy phong cho ông tước Nhập nội Đô đốc, thụy là Trung Hiển, sai quan vào tận nơi ông mất làm lễ an táng và cúng tế.  Sau Lê Khôi được truy tặng Nhập nội kiểm hiệu Tư không, Bình chương sự, đổi tên thụy là Vũ mục công.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Tượng thờ Lê Khôi

Đại Nam nhất thống chí viết về ông như sau: "Ông là người độ lượng, nhân hậu, nhã nhặn, ít nói ít cười, từng theo Vua Lê Thái Tổ đi đánh dẹp lập được nhiều công lao". Vua Lê Thánh Tông cũng từng khen ông trong bài "Quân minh thần lương", tập thơ "Quỳnh uyển cửu ca" như sau: "Vũ Mục hung trung liệt giáp binh". Câu nói này có nghĩa là, "Trong bụng Vũ Mục sắp đặt sẵn giáp binh", ý nói Lê Khôi (Vũ Mục là tên thụy của ông, giống tên thụy của Nhạc phi đời Tống).

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Đền thờ danh tướng Lê Khôi

Đến năm 1464, đời Quang Thuận, vua Lê Thánh Tông truy phong tước Chiêu trưng vương, sai Nguyễn Như Đổ soạn văn bia khắc vào đá ở đền thờ. Đến năm Minh Mệnh thứ 4, vua Minh Mạng chọn Lê Khôi, cho thờ ở miếu Lịch đại đế vương, tới năm 16 cho thờ ở Võ miếu, cùng 5 vị tướng khác là Trần Hưng Đạo, Nguyễn Hữu Dật, Nguyễn Hữu Tiến, Tôn Thất Hội và Nguyễn Văn Trương. Dân Nghệ Tĩnh ghi nhớ công ơn của vị tướng này, lập đền thờ ông ở chân núi Long Ngâm, tổ chức lễ hội đền Lê Khôi từ ngày mùng 1 đến mùng 3 tháng 5 âm lịch.

Việt Nam từng có 1 thời kỳ 'đêm ngủ không cần đóng cửa, ngoài đường không nhặt của rơi'

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Vị danh tướng này công sức to lớn trong công cuộc tạo lập xứ Đàng Trong của chúa Nguyễn. Ông còn có tài mưu lược sáng suốt được ví như Gia Cát Lượng của nhà Thục thời Tam Quốc.

Nguyễn Hữu Dật - danh tướng văn võ song toàn có tài xem thiên văn như Gia Cát Lượng
0 Bình luận

"Lưỡng quốc tướng quân" Nguyễn Sơn là một trong hai người Việt duy nhất tính đến thời điểm hiện tại được phong quân hàm tướng của 2 quốc gia. 

'Lưỡng quốc tướng quân' Nguyễn Sơn: Chống chiến tranh, giành hòa bình, hữu nghị và Tổ quốc trên hết
0 Bình luận

Người là hoàng đế lại đi tu, kẻ nô tì một bước lên hoàng phi, người con vua lại lấy hai đời chồng là vua; quả thực là những cuộc đời đầy biến động trong lịch sử.

3 người phụ nữ có số phận lạ lùng trong sử Việt: Người từ sập rồng lại quy y cửa Phật, kẻ nô tì hóa hoàng phi
0 Bình luận

Tin liên quan

Anh Minh Râu có quá khứ cờ bạc nhưng giữa thời dịch lại có những hành động vô cùng ý nghĩa khiến cộng đồng ấm lòng. Mới đây, anh lại gây sốt khi tự chế kính chống giọt bắn bằng bình nước cũ.

Anh Minh Râu bán rau '5 tỷ/bó' lại gây sốt khi chế kính chống giọt bắn từ bình nước cũ để chống dịch
0 Bình luận

Cô bé thi trượt lớp 10 nên rất lo lắng, sợ bị mẹ mắng. Tối đó, trên đường về nhà, em gọi điện thoại cho mẹ nhưng lại gọi nhầm số.

Cuộc điện thoại nhầm số: Câu chuyện xúc động đầy nhân văn
0 Bình luận

Ai bảo ghét nhau như chó với mèo chứ, chú chó này không chỉ ngậm mèo con đang thoi thóp về nhà mà còn hạnh phúc khi được trở thành 'mẹ nuôi', chăm sóc và quan tâm mèo con hàng ngày.

Chú chó ngậm mèo con thoi thóp về nhà: Hàng ngày ủ ấm, chăm sóc từng miếng ăn giấc ngủ
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc chai nhựa

Huế trở thành đô thị đầu tiên tại Việt Nam thí điểm hệ thống cọc tiền chai nhựa, theo đó người mua trả thêm 1.000 đồng và được nhận lại khi hoàn vỏ.

Đăng Dương
Đăng Dương 22 giờ trước
Tin vui: Toàn dân được miễn viện phí cơ bản từ năm 2030

Bộ Chính trị đặt mục tiêu từ 2026 toàn dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí, đến 2030 miễn viện phí cơ bản theo quyền lợi bảo hiểm y tế.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Danh sách 14 nhóm học sinh, sinh viên được miễn học phí

Từ ngày 3/9, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông trong trường công lập sẽ được miễn học phí.

Hải An
Hải An 06/09
Lễ khai giảng đặc biệt của những “chiến binh nhí” tại Bệnh viện Ung bướu

Buổi khai giảng đặc biệt tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM đã gây xúc động mạnh cho những người dõi theo các bé. Học sinh trong lớp học là những bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Ung bướu. Có nhiều em vừa truyền dịch vừa học.

Hải An
Hải An 05/09
Góp áo cờ đỏ sao vàng gửi tặng trẻ em vùng cao sau Quốc khánh

Chỉ sau vài giờ đăng bài trên mạng xã hội, Hoàng Dũng đã nhận về gần 300 chiếc áo in hình cờ đỏ sao vàng để gửi tặng các bạn nhỏ vùng cao.

Hải An
Hải An 04/09
Cán bộ xã vượt vùng sạt lở trao quà Quốc khánh cho người dân vui Tết Độc lập

Hơn 2.500 người dân xã biên giới Yên Nhân (Thanh Hóa) đang bị cô lập, sơ tán do lũ quét, các cán bộ xã đã nỗ lực vượt sạt lở để phát quà 2/9 đúng hẹn cho bà con vui Tết Độc lập.

Thanh Tú
Thanh Tú 03/09
Lan toả điều tử tế: Ở lại nhặt rác sau buổi tổng duyệt diễu binh

Sáng 30/8, sau buổi tổng duyệt diễu binh, mẹ con chị Thu Hoài cùng nhiều tình nguyện viên ở lại thu gom rác trên phố Kim Mã, Giảng Võ, góp phần giữ gìn môi trường xanh sạch trong ngày lễ lớn.

Ấm lòng khoảnh khắc bà con cùng nhau nấu cháo, tiếp tế cho người dân ở chung cư ngập nước, mất điện

Thấy cư dân toàn Ecohome 1, phường Đông Ngạc (Hà Nội) bị cô lập do ngập nước, mất điện, người dân ở những tòa nhà xung quanh đã tổ chức nấu cháo, tiếp nước, sẻ chia khó khăn với những người hàng xóm.

Hải An
Hải An 28/08
Danh sách 40 điểm phát bánh, nước miễn phí cho người dân xem diễu binh, diễu hành

Người dân theo dõi các buổi hợp luyện và lễ diễu binh, diễu hành 2/9 sẽ được cấp phát bánh, nước và nhu yếu phẩm miễn phí tại 40 điểm dọc các tuyến trung tâm.

Hải An
Hải An 27/08
Công an Hà Tĩnh xuyên đêm giúp dân ứng phó bão số 5, sẵn sàng khắc phục sau bão

Trong khi bão số 5 đổ bộ trực tiếp vào tỉnh Hà Tĩnh với mưa lớn, gió giật dữ dội, lực lượng Công an các địa phương đã không quản hiểm nguy, kịp thời có mặt tại những điểm nóng, cứu giúp người dân trong hoạn nạn.

Thanh Tú
Thanh Tú 26/08
Hà Tĩnh: Nhiều khách sạn mở cửa miễn phí chung tay giúp bà con tránh bão

Để hỗ trợ người dân tránh trú an toàn, nhiều khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở lưu trú ở các phường, xã trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã mở cửa miễn phí để đón người dân sơ tán. 

Thanh Tú
Thanh Tú 25/08
Ấm lòng Hà Nội: Sẵn sàng cho người lạ ngủ nhờ, mượn “view triệu đô” xem diễu binh 2/9

Hòa cùng bầu không khí hân hoan của ngày hội lớn, nhiều người dân Thủ đô sẵn sàng mở cửa nhà, cho người lạ “mượn view”, ngủ nhờ để được theo dõi lễ diễu binh, diễu hành 2/9.

Hải An
Hải An 22/08
Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 14/08
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
PC Right 1 GIF
Đề xuất