Vị tướng nào của Lê Lợi chỉ cần nghe tên quân Chiêm Thành lập tức quy hàng?

Theo đánh giá của vua Minh Mạng, Lê Khôi xứng đáng được coi là vị tướng giỏi nhất của Lê Lợi, đã có công đánh đuổi quân Minh.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 19/08
Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Lê Khôi (黎魁) tên thụy là Vũ Mục, là công thần khai quốc nhà Lê Sơ. Theo sách "Lam Sơn thực lục", ông là con trai của Lê Trừ, anh trai thứ hai của Lê Lợi, xét theo dòng tộc thì gọi Lê Lợi là chú. Lê Khôi tính tình độ lượng, rộng rãi, ít nói, cùng tham gia khởi nghĩa Lam Sơn từ những ngày đầu, lập nhiều công trạng lớn.

Tháng 12/1424, Lê Lợi cho quân tiến vào Nghệ An. Trong trận Bồ Ải, Lê Khôi cùng Lê Sát, Lê Lễ, Lê Vấn, Lê Nhân Chú, Lê Ngân, Lê Chiến, Lê Tông Kiều, Lê Bôi, Lê Văn An cầm quân tiên phong. Họ đã đánh thắng, tiêu diệt quân Minh không sao kể xiết, thậm chí còn bắt sống đô đốc Chu Kiệt, chém tướng tiên phong đô ty Hoành Thành.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi tính tình độ lượng, rộng rãi, ít nói, tham gia khởi nghĩa Lam Sơn từ những ngày đầu, lập nhiều công trạng lớn

Tới tháng 9/1427, Minh Nguyên Tông, hoàng đế thứ 5 triều đại nhà Minh lúc bấy giờ sai Liễu Thăng và Lương Minh đem 10 vạn quân tới cứu viện Vương Thông - tổng binh quân Minh thời bấy giờ. Đến tháng 10, Lê Lợi sai Lê Khôi và Lê Vấn mang 3.000 quân Thiết đột, 4 thớt voi và các tướng tướng Sát, Lý, Nhân Chú, Văn An tấn công quân Minh. 

Tới ngày 15/10, quân Minh đại bại, quân Lam Sơn chém hơn 5 vạn thủ cấp quân Minh, ngoài ra còn bắt sống các tướng Thôi Tụ, Hoàng Phúc và hơn 3 vạn lính Minh, tịch thu vũ khí, ngựa chiến, vàng bạc, vải lụa nhiều không kể xiết.

Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, đổi niên hiệu là Thuận Thiên, quốc hiệu Đại Việt. Ông xưng là Thuận Thiên Thừa Vận Duệ Văn Anh Vũ Đại Vương, hiệu là Lam sơn động chủ, sử sách gọi là Thái Tổ Cao Hoàng đế. Lúc này, Lê Khôi được Lê Thái Tổ phong là Kỳ Lân Hổ vệ Thượng tướng quân, quyền Hành quân Tổng quản, hàm Nhập nội Thiếu úy, tước Đình Thượng hầu, sau thăng lên hàm Tư mã, được đem Kim Phù.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi được điều làm trấn thủ Hóa châu, nhiền lần cầm quân đánh Chiêm Thành và ghi được nhiều chiến tích

Tháng 5/1249, vua ban biển ngạch công thần cho 93 viên, Lê Khôi được phong tước Đình thượng hầu. Sau đó, ông được điều làm trấn thủ Hóa châu, nhiền lần cầm quân đánh Chiêm Thành và ghi được nhiều chiến tích. Tại đây, ông bỏ điếm canh, triệt giới nghiêm, khuyến khích người dân làm ruộng, huấn luyện binh sĩ. Theo nhiều tài liệu lịch sử lưu lại, Lê Khôi được đánh giá là danh tướng có võ công cao cường nhất trong hàng ngũ của quân khởi nghĩa Lam Sơn.

Năm 1443, Lê Thái Tổ phong Lê Khôi làm Nhập nội Thiếu úy, sai đi Trấn thủ Nghệ An. Nghe danh ông đã lâu, vừa đặt chân tới xứ nghệ, người dân đã tới chào đón. Sử sách ghi rằng: "Sĩ phu và dân chúng vùng này đứng chật hai bên đường chào đón, đưa hai tay lên ngang trán mừng reo và nói rằng: Chúng tôi mong ông đã lâu, sao nay trời mới giáng phúc ban ơn cho chúng tôi".

Cuốn "Danh tướng Việt Nam" có ghi, vào năm 1445-1446, vua lại sai một loạt tướng lĩnh đem quân đi đánh Chiêm Thành. Đô đốc Lê Khả đem binh đánh Chiêm, Lê Khôi được lệnh đem quân từ Nghệ An đi tiếp ứng. Ông làm tiền quân, phá tan đồn ải quân Chiêm, vượt qua Thi Giang, tới cửa Thị Nại rồi lại vượt biển tới đất Chiêm.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi cởi bỏ mũ trận, để quân địch thấy mặt. Giặc nhận ra ông, liền xuống ngựa sụp lạy, không dám đánh nữa

Bước vào trận chiến, thoáng thấy tướng quân của Đại Việt, tướng giặc bắc loa hỏi: "Có phải ông Tư mã (chỉ Lê Khôi) đó không?". Nghe vậy, Lê Khôi cởi bỏ mũ trận, để quân địch thấy mặt. Giặc nhận ra ông, liền xuống ngựa sụp lạy, mang sản vật tới biếu tặng, không dám đánh nữa. Lê Khôi đến đâu, quân Chiêm tan vỡ đến đấy, ông đánh đến thành Đồ Bàn, bắt được cả vua Chiêm là Bí Cai.

Không may, trên đường đem quân trở về, Lê Khôi mắc bệnh nặng, sau đó mất ngày 3/5/1446 tại chân núi Long Ngâm, cửa biển Nam giới, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Triều đình bãi triều 3 ngày, truy phong cho ông tước Nhập nội Đô đốc, thụy là Trung Hiển, sai quan vào tận nơi ông mất làm lễ an táng và cúng tế.  Sau Lê Khôi được truy tặng Nhập nội kiểm hiệu Tư không, Bình chương sự, đổi tên thụy là Vũ mục công.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Tượng thờ Lê Khôi

Đại Nam nhất thống chí viết về ông như sau: "Ông là người độ lượng, nhân hậu, nhã nhặn, ít nói ít cười, từng theo Vua Lê Thái Tổ đi đánh dẹp lập được nhiều công lao". Vua Lê Thánh Tông cũng từng khen ông trong bài "Quân minh thần lương", tập thơ "Quỳnh uyển cửu ca" như sau: "Vũ Mục hung trung liệt giáp binh". Câu nói này có nghĩa là, "Trong bụng Vũ Mục sắp đặt sẵn giáp binh", ý nói Lê Khôi (Vũ Mục là tên thụy của ông, giống tên thụy của Nhạc phi đời Tống).

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Đền thờ danh tướng Lê Khôi

Đến năm 1464, đời Quang Thuận, vua Lê Thánh Tông truy phong tước Chiêu trưng vương, sai Nguyễn Như Đổ soạn văn bia khắc vào đá ở đền thờ. Đến năm Minh Mệnh thứ 4, vua Minh Mạng chọn Lê Khôi, cho thờ ở miếu Lịch đại đế vương, tới năm 16 cho thờ ở Võ miếu, cùng 5 vị tướng khác là Trần Hưng Đạo, Nguyễn Hữu Dật, Nguyễn Hữu Tiến, Tôn Thất Hội và Nguyễn Văn Trương. Dân Nghệ Tĩnh ghi nhớ công ơn của vị tướng này, lập đền thờ ông ở chân núi Long Ngâm, tổ chức lễ hội đền Lê Khôi từ ngày mùng 1 đến mùng 3 tháng 5 âm lịch.

Việt Nam từng có 1 thời kỳ 'đêm ngủ không cần đóng cửa, ngoài đường không nhặt của rơi'

Đọc thêm

Vị danh tướng này công sức to lớn trong công cuộc tạo lập xứ Đàng Trong của chúa Nguyễn. Ông còn có tài mưu lược sáng suốt được ví như Gia Cát Lượng của nhà Thục thời Tam Quốc.

Nguyễn Hữu Dật - danh tướng văn võ song toàn có tài xem thiên văn như Gia Cát Lượng
0 Bình luận

"Lưỡng quốc tướng quân" Nguyễn Sơn là một trong hai người Việt duy nhất tính đến thời điểm hiện tại được phong quân hàm tướng của 2 quốc gia. 

'Lưỡng quốc tướng quân' Nguyễn Sơn: Chống chiến tranh, giành hòa bình, hữu nghị và Tổ quốc trên hết
0 Bình luận

Người là hoàng đế lại đi tu, kẻ nô tì một bước lên hoàng phi, người con vua lại lấy hai đời chồng là vua; quả thực là những cuộc đời đầy biến động trong lịch sử.

3 người phụ nữ có số phận lạ lùng trong sử Việt: Người từ sập rồng lại quy y cửa Phật, kẻ nô tì hóa hoàng phi
0 Bình luận

Tin liên quan

Anh Minh Râu có quá khứ cờ bạc nhưng giữa thời dịch lại có những hành động vô cùng ý nghĩa khiến cộng đồng ấm lòng. Mới đây, anh lại gây sốt khi tự chế kính chống giọt bắn bằng bình nước cũ.

Anh Minh Râu bán rau '5 tỷ/bó' lại gây sốt khi chế kính chống giọt bắn từ bình nước cũ để chống dịch
0 Bình luận

Cô bé thi trượt lớp 10 nên rất lo lắng, sợ bị mẹ mắng. Tối đó, trên đường về nhà, em gọi điện thoại cho mẹ nhưng lại gọi nhầm số.

Cuộc điện thoại nhầm số: Câu chuyện xúc động đầy nhân văn
0 Bình luận

Ai bảo ghét nhau như chó với mèo chứ, chú chó này không chỉ ngậm mèo con đang thoi thóp về nhà mà còn hạnh phúc khi được trở thành 'mẹ nuôi', chăm sóc và quan tâm mèo con hàng ngày.

Chú chó ngậm mèo con thoi thóp về nhà: Hàng ngày ủ ấm, chăm sóc từng miếng ăn giấc ngủ
0 Bình luận


Bài mới

Thắng đời 2 - 0: Jenny Huỳnh vừa đỗ đại học top 1 nước Mỹ, vừa đỗ đại học top 1 Trung Quốc 

Jenny Huỳnh vừa trở thành sinh viên trao đổi tại ĐH Bắc Kinh sau 2 năm theo học tại  Đại học Stanford, ngôi trường xếp hạng 6 thế giới (theo xếp hạng của QS World University Ranking 2025).

Đỗ Thu Nga
Đỗ Thu Nga 2 ngày trước
Cổ nhân nói: 4 người này ở cạnh sẽ quyết định sự thành bại của đời bạn

Những người xung quanh có ảnh hưởng khá lớn đến mỗi chúng ta. Vậy nên cổ nhân đã đúc kết và chỉ ra 4 người ở cạnh sẽ quyết thành bại của đời bạn. Đó là ai?

Cổ nhân dạy: “Thiên hạ mạc nhu nhược vu thủy, nhi công kiên cường giả, mạc chi năng thắng”

Câu nói trên của cổ nhân mang ý nghĩa, thiên hạ không có thứ gì có thể mềm yếu như nước, nhưng khi dùng để tấn công kẻ mạnh thì lại cũng không có gì có thể thắng được nước.

Người xưa nói: Bát đại kỵ trước cổng nhà, không lụi bại cũng lao đao

Khi nắm rõ được phong thủy cổng nhà, bạn sẽ biết vì sao người xưa nói: "Bát đại kỵ trước cổng nhà, không lụi cũng bại". 

Chọn chung cư có 5 'tầng vàng': Cuộc sống dễ chịu, giá trị tăng dần theo thời gian

Chọn được căn hộ chung cư ở tầng phù hợp sẽ giúp cho gia đình bạn có cuộc sống thoải mái. Về lâu về dài còn tăng giá trị bất động sản.

Về đây bố nuôi – Câu chuyện nhân văn cảm động

Trải qua nhiều bão tố cuộc đời, nó vẫn vững vàng bước tiếp vì nó biết đằng sau luôn có bố dõi theo với lời khẳng định chắc nịch: “Về đây bố nuôi!”.

Nhớ bát canh chua ngoại nấu – Câu chuyện nhân văn cảm động

Từ ngày ngoại mất, chúng tôi cũng ít về quê hẳn và cũng đã lâu anh em chẳng còn giành nhau chút canh chua còn dư trong bát như ngày còn được ở với ngoại.

Nhà đâu mà về - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mỗi khi nhìn mẹ, nghe mẹ nói "nhà đâu mà về" rồi nghĩ đến cảnh người ta có nhà, có quê để về mình thì không tôi lại xót xa, thương mẹ vô cùng.

Nam sinh 22 tuổi giành học bổng tiến sĩ tại 11 trường đại học Mỹ

Điểm học tập ấn tượng 3.99/4 cùng niềm say mê nghiên cứu giúp nam sinh Hà Hải Dương, 22 tuổi chinh phục 11 trường đại học, trong đó có 8 trường top đầu Mỹ.

Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 công bố đề thi minh họa kỳ thi riêng 2025

Năm 2025, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 tổ chức kỳ thi độc lập để xét tuyển đại học. Đề minh họa của kỳ thi này vừa được nhà trường công bố.

Tri ân tới những “bóng hồng” lặng lẽ sau tiếng chổi tre

Dự án "Light - Ánh sáng đêm" được khởi xướng như một lời tri ân chân thành đối với những người phụ nữ thầm lặng, ngày đêm làm việc dưới ánh đèn đường để giữ gìn sự sạch sẽ, xanh tươi cho thủ đô Hà Nội.

Quản lý tài chính thành công với quy tắc 5 chiếc lọ của người Do Thái

Người Do Thái luôn dạy con cái của họ kỹ năng kiếm tiền và quản lý tài chính để có một tương lai tươi sáng. Và cách nọ quản lý tài nắm nằm ở quy tắc 5 chiếc lọ.

7 kiểu tiết kiệm mà người giàu sẽ không bao giờ làm nhưng người nghèo rất thích làm

Quản lý tài chính tốt sẽ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống. Nhưng những hành động sai lầm có thể khiến bạn phải trải qua những ngày khó khăn, tiền bạc sẽ "không cánh mà bay".

Con dâu cũ – Câu chuyện nhân văn cảm động

Sau những chuyện đã xảy ra, tôi thấy mãn nguyện và nhẹ nhõm vô cùng khi được tận tay tặng quà, chúc phúc cho con dâu cũ của mình.

Băn khoăn chuyện lấy chồng – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Dù đã biết gia cảnh nhà anh trước đó, nhưng tận mắt chứng kiến tôi vẫn rất “sốc”, băn khoăn suy nghĩ mãi về việc có nên lấy chồng hay không…

Amway hợp tác chiến lược cùng Viện Dinh dưỡng Quốc gia nâng cao sức khỏe cộng đồng

Tập đoàn Amway mới đây đã công bố chương trình hợp tác quốc tế giữa Viện Dinh dưỡng Quốc gia (NIN) và Viện Sức khỏe Nutrilite (NHI). Sự kiện đánh dấu bước tiến bản lề của Amway trong hành trình tìm kiếm các giải pháp tối ưu nhằm cải thiện sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là tại Việt Nam.

Đề xuất