Vị tướng nào của Lê Lợi chỉ cần nghe tên quân Chiêm Thành lập tức quy hàng?

Theo đánh giá của vua Minh Mạng, Lê Khôi xứng đáng được coi là vị tướng giỏi nhất của Lê Lợi, đã có công đánh đuổi quân Minh.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 19/08
Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Lê Khôi (黎魁) tên thụy là Vũ Mục, là công thần khai quốc nhà Lê Sơ. Theo sách "Lam Sơn thực lục", ông là con trai của Lê Trừ, anh trai thứ hai của Lê Lợi, xét theo dòng tộc thì gọi Lê Lợi là chú. Lê Khôi tính tình độ lượng, rộng rãi, ít nói, cùng tham gia khởi nghĩa Lam Sơn từ những ngày đầu, lập nhiều công trạng lớn.

Tháng 12/1424, Lê Lợi cho quân tiến vào Nghệ An. Trong trận Bồ Ải, Lê Khôi cùng Lê Sát, Lê Lễ, Lê Vấn, Lê Nhân Chú, Lê Ngân, Lê Chiến, Lê Tông Kiều, Lê Bôi, Lê Văn An cầm quân tiên phong. Họ đã đánh thắng, tiêu diệt quân Minh không sao kể xiết, thậm chí còn bắt sống đô đốc Chu Kiệt, chém tướng tiên phong đô ty Hoành Thành.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi tính tình độ lượng, rộng rãi, ít nói, tham gia khởi nghĩa Lam Sơn từ những ngày đầu, lập nhiều công trạng lớn

Tới tháng 9/1427, Minh Nguyên Tông, hoàng đế thứ 5 triều đại nhà Minh lúc bấy giờ sai Liễu Thăng và Lương Minh đem 10 vạn quân tới cứu viện Vương Thông - tổng binh quân Minh thời bấy giờ. Đến tháng 10, Lê Lợi sai Lê Khôi và Lê Vấn mang 3.000 quân Thiết đột, 4 thớt voi và các tướng tướng Sát, Lý, Nhân Chú, Văn An tấn công quân Minh. 

Tới ngày 15/10, quân Minh đại bại, quân Lam Sơn chém hơn 5 vạn thủ cấp quân Minh, ngoài ra còn bắt sống các tướng Thôi Tụ, Hoàng Phúc và hơn 3 vạn lính Minh, tịch thu vũ khí, ngựa chiến, vàng bạc, vải lụa nhiều không kể xiết.

Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, đổi niên hiệu là Thuận Thiên, quốc hiệu Đại Việt. Ông xưng là Thuận Thiên Thừa Vận Duệ Văn Anh Vũ Đại Vương, hiệu là Lam sơn động chủ, sử sách gọi là Thái Tổ Cao Hoàng đế. Lúc này, Lê Khôi được Lê Thái Tổ phong là Kỳ Lân Hổ vệ Thượng tướng quân, quyền Hành quân Tổng quản, hàm Nhập nội Thiếu úy, tước Đình Thượng hầu, sau thăng lên hàm Tư mã, được đem Kim Phù.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi được điều làm trấn thủ Hóa châu, nhiền lần cầm quân đánh Chiêm Thành và ghi được nhiều chiến tích

Tháng 5/1249, vua ban biển ngạch công thần cho 93 viên, Lê Khôi được phong tước Đình thượng hầu. Sau đó, ông được điều làm trấn thủ Hóa châu, nhiền lần cầm quân đánh Chiêm Thành và ghi được nhiều chiến tích. Tại đây, ông bỏ điếm canh, triệt giới nghiêm, khuyến khích người dân làm ruộng, huấn luyện binh sĩ. Theo nhiều tài liệu lịch sử lưu lại, Lê Khôi được đánh giá là danh tướng có võ công cao cường nhất trong hàng ngũ của quân khởi nghĩa Lam Sơn.

Năm 1443, Lê Thái Tổ phong Lê Khôi làm Nhập nội Thiếu úy, sai đi Trấn thủ Nghệ An. Nghe danh ông đã lâu, vừa đặt chân tới xứ nghệ, người dân đã tới chào đón. Sử sách ghi rằng: "Sĩ phu và dân chúng vùng này đứng chật hai bên đường chào đón, đưa hai tay lên ngang trán mừng reo và nói rằng: Chúng tôi mong ông đã lâu, sao nay trời mới giáng phúc ban ơn cho chúng tôi".

Cuốn "Danh tướng Việt Nam" có ghi, vào năm 1445-1446, vua lại sai một loạt tướng lĩnh đem quân đi đánh Chiêm Thành. Đô đốc Lê Khả đem binh đánh Chiêm, Lê Khôi được lệnh đem quân từ Nghệ An đi tiếp ứng. Ông làm tiền quân, phá tan đồn ải quân Chiêm, vượt qua Thi Giang, tới cửa Thị Nại rồi lại vượt biển tới đất Chiêm.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Lê Khôi cởi bỏ mũ trận, để quân địch thấy mặt. Giặc nhận ra ông, liền xuống ngựa sụp lạy, không dám đánh nữa

Bước vào trận chiến, thoáng thấy tướng quân của Đại Việt, tướng giặc bắc loa hỏi: "Có phải ông Tư mã (chỉ Lê Khôi) đó không?". Nghe vậy, Lê Khôi cởi bỏ mũ trận, để quân địch thấy mặt. Giặc nhận ra ông, liền xuống ngựa sụp lạy, mang sản vật tới biếu tặng, không dám đánh nữa. Lê Khôi đến đâu, quân Chiêm tan vỡ đến đấy, ông đánh đến thành Đồ Bàn, bắt được cả vua Chiêm là Bí Cai.

Không may, trên đường đem quân trở về, Lê Khôi mắc bệnh nặng, sau đó mất ngày 3/5/1446 tại chân núi Long Ngâm, cửa biển Nam giới, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Triều đình bãi triều 3 ngày, truy phong cho ông tước Nhập nội Đô đốc, thụy là Trung Hiển, sai quan vào tận nơi ông mất làm lễ an táng và cúng tế.  Sau Lê Khôi được truy tặng Nhập nội kiểm hiệu Tư không, Bình chương sự, đổi tên thụy là Vũ mục công.

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Tượng thờ Lê Khôi

Đại Nam nhất thống chí viết về ông như sau: "Ông là người độ lượng, nhân hậu, nhã nhặn, ít nói ít cười, từng theo Vua Lê Thái Tổ đi đánh dẹp lập được nhiều công lao". Vua Lê Thánh Tông cũng từng khen ông trong bài "Quân minh thần lương", tập thơ "Quỳnh uyển cửu ca" như sau: "Vũ Mục hung trung liệt giáp binh". Câu nói này có nghĩa là, "Trong bụng Vũ Mục sắp đặt sẵn giáp binh", ý nói Lê Khôi (Vũ Mục là tên thụy của ông, giống tên thụy của Nhạc phi đời Tống).

le-khoi-vi-tuong-gioi-nhat-cua-le-loi-duoc-nha-nguyen-tho-o-vo-mieu
Đền thờ danh tướng Lê Khôi

Đến năm 1464, đời Quang Thuận, vua Lê Thánh Tông truy phong tước Chiêu trưng vương, sai Nguyễn Như Đổ soạn văn bia khắc vào đá ở đền thờ. Đến năm Minh Mệnh thứ 4, vua Minh Mạng chọn Lê Khôi, cho thờ ở miếu Lịch đại đế vương, tới năm 16 cho thờ ở Võ miếu, cùng 5 vị tướng khác là Trần Hưng Đạo, Nguyễn Hữu Dật, Nguyễn Hữu Tiến, Tôn Thất Hội và Nguyễn Văn Trương. Dân Nghệ Tĩnh ghi nhớ công ơn của vị tướng này, lập đền thờ ông ở chân núi Long Ngâm, tổ chức lễ hội đền Lê Khôi từ ngày mùng 1 đến mùng 3 tháng 5 âm lịch.

Việt Nam từng có 1 thời kỳ 'đêm ngủ không cần đóng cửa, ngoài đường không nhặt của rơi'

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Vị danh tướng này công sức to lớn trong công cuộc tạo lập xứ Đàng Trong của chúa Nguyễn. Ông còn có tài mưu lược sáng suốt được ví như Gia Cát Lượng của nhà Thục thời Tam Quốc.

Nguyễn Hữu Dật - danh tướng văn võ song toàn có tài xem thiên văn như Gia Cát Lượng
0 Bình luận

"Lưỡng quốc tướng quân" Nguyễn Sơn là một trong hai người Việt duy nhất tính đến thời điểm hiện tại được phong quân hàm tướng của 2 quốc gia. 

'Lưỡng quốc tướng quân' Nguyễn Sơn: Chống chiến tranh, giành hòa bình, hữu nghị và Tổ quốc trên hết
0 Bình luận

Người là hoàng đế lại đi tu, kẻ nô tì một bước lên hoàng phi, người con vua lại lấy hai đời chồng là vua; quả thực là những cuộc đời đầy biến động trong lịch sử.

3 người phụ nữ có số phận lạ lùng trong sử Việt: Người từ sập rồng lại quy y cửa Phật, kẻ nô tì hóa hoàng phi
0 Bình luận

Tin liên quan

Anh Minh Râu có quá khứ cờ bạc nhưng giữa thời dịch lại có những hành động vô cùng ý nghĩa khiến cộng đồng ấm lòng. Mới đây, anh lại gây sốt khi tự chế kính chống giọt bắn bằng bình nước cũ.

Anh Minh Râu bán rau '5 tỷ/bó' lại gây sốt khi chế kính chống giọt bắn từ bình nước cũ để chống dịch
0 Bình luận

Cô bé thi trượt lớp 10 nên rất lo lắng, sợ bị mẹ mắng. Tối đó, trên đường về nhà, em gọi điện thoại cho mẹ nhưng lại gọi nhầm số.

Cuộc điện thoại nhầm số: Câu chuyện xúc động đầy nhân văn
0 Bình luận

Ai bảo ghét nhau như chó với mèo chứ, chú chó này không chỉ ngậm mèo con đang thoi thóp về nhà mà còn hạnh phúc khi được trở thành 'mẹ nuôi', chăm sóc và quan tâm mèo con hàng ngày.

Chú chó ngậm mèo con thoi thóp về nhà: Hàng ngày ủ ấm, chăm sóc từng miếng ăn giấc ngủ
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Anh tài xế nhanh trí chặt cây đổ do mưa dông, giải tỏa ùn tắc trên phố Hà Nội

Lúc đi lấy hàng tại phố Lê Trọng Tấn (Hà Nội), nam tài xế bắt gặp một cành cây đổ giữa đường do mưa dông, gây ra ùn tắt nghiêm trọng nên đã nhanh trí mượn dao, một mình chặt cành giải phóng tuyến đường.

Đăng Dương
Đăng Dương 6 ngày trước
Chân dung 2 người Việt nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao cứu sống 2 trẻ nhỏ chới với giữa biển ở Nhật

Thấy 2 em nhỏ chới với giữa biển, Mạnh Tuấn và Quốc Đạt (người Việt Nam ở Nhật Bản) đã nhanh trí dùng săm xe đạp làm phao, bơi ra ứng cứu, đưa các em an toàn vào bờ.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Phó trưởng công an xã ở Nghệ An quyên tiền xây tặng 2 căn nhà kiên cố giúp gia đình nghèo có chỗ ở ấm cúng

Về nhận nhiệm vụ ở nơi khó khăn, thấy 2 hộ dân phải ở trong căn nhà tạm bợ, phó trưởng công an xã đã đi vận động, quyên tiền xây tặng 2 ngôi nhà kiên cố cho bà con có chỗ ở mới ấm cúng hơn.

Hải An
Hải An 13/08
Đường sạt lở, người dân trong làng dùng võng gánh cụ bà băng rừng đi cấp cứu

Lũ lớn khiến đường đi sạt lở, thấy cụ bà có dấu hiệu kiệt sức, người dân trong làng đã dùng võng gánh, vượt đường rừng để đến Trạm Y tế dã chiến ở trung tâm xã Mỹ Lý để cấp cứu và điều trị.

Hải An
Hải An 12/08
Chân dung tài xế taxi cứu sống bé trai bị cát vùi ở Côn Đảo: “Việc mình cứu người là tự nhiên, ai gặp tình huống đó cũng sẽ làm như vậy thôi!”

Bé trai bị vùi trong hố cát sâu ở đặc khu Côn Đảo khi chơi cùng nhóm bạn đã may mắn được tài xế taxi Lê Văn Tý Hon và du khách hợp sức đào bới, đưa ra an toàn.

Hải An
Hải An 09/08
4 mẹ con bị gió dông quật ngã cảm thấy ấm lòng trước sự giúp đỡ của người đàn ông xa lạ

Gặp 4 mẹ con bị gió dông quật ngã giữa đoạn đường vắng vẻ, người đàn ông ở Ninh Bình đã ngay lập tức dừng xe giúp đỡ, hỗ trợ đưa các cháu nhỏ về đến tận nhà. Câu chuyện ấm lòng được chia sẻ trên mạng xã hội đang thu hút sự chú ý của nhiều người.

Xúc động hình ảnh hàng trăm giáo viên tình nguyện đến các trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ

Những ngày qua, hàng trăm giáo viên của các trường học vùng xuôi đã tình nguyện đem theo cuốc, xẻng lên các điểm trường miền núi Nghệ An để hỗ trợ dọn dẹp bùn đất sau lũ.

Ấm lòng trước khoảnh khắc công an dựng “hàng rào người” đưa sản phụ Nghệ An vượt dòng nước chảy xiết đi sinh

Mới đây tại Nghệ An, hàng chục chiến sĩ công an đã dùng thân mình tạo thành “hàng rào” giữa dòng nước xiết để đưa sản phụ vượt suối đến trung tâm y tế sinh con an toàn.

Hải An
Hải An 02/08
Cha và con gái 6 tuổi may mắn được cứu sống sau khi trôi dạt 13 giờ trên biển Hà Tĩnh

Trong lúc dùng thuyền nhỏ để vui chơi, người cha và con gái 6 tuổi ở Hà Tĩnh bị sóng đẩy trôi dạt trên biển suốt 13 tiếng, may mắn được một tàu vận tải phát hiện và cứu sống.

Hải An
Hải An 01/08
Xúc động khoảnh khắc y bác sĩ đỡ đẻ cho sản phụ giữa đường núi Nghệ An

Đường bị chia cắt, sạt lở nghiêm trọng khiến sản phụ Pịt Thị Hiền không đến được bệnh viện, trước tình huống khẩn cấp các y bác sĩ Trạm Y tế Mường Xén đã đỡ đẻ cho sản phụ ngay giữa đường.

Hải An
Hải An 31/07
60 thợ điện đổ về vùng lũ Nghệ An để hỗ trợ bà con sửa chữa đồ dùng miễn phí

Nước lũ vừa rút nhiều thợ điện tử, điện lạnh đã nhanh chóng di chuyển đến các khu vực bị ảnh hưởng giúp người dân sửa chữa miễn phí máy giặt, tủ lạnh,…

Hải An
Hải An 28/07
Học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT thay vì 30% như trước

Từ 1/7,  học sinh, sinh viên cả nước sẽ được hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế, thay vì chỉ 30% như trước. Đây là điểm mới quan trọng trong nghị định 188/2025 của Chính phủ.

Hải An
Hải An 26/07
Viettel cộng tài khoản, mở roaming, chuẩn bị drone phát sóng cho vùng lũ ở Nghệ An

Tổng Công ty Viễn thông Viettel (Viettel Telecom) cho biết vừa hoàn thành việc cộng tiền vào tài khoản cho 31.000 khách hàng tại các khu vực bị cô lập do lũ lụt ở Nghệ An.

Science Fair 2025: Chuyến phiêu lưu kỳ thú đến vùng đất khoa học

Vào  ngày 03/08/2025 sắp tới, COSMOS chính thức tổ chức sự kiện khoa học thường niên SCIENCE FAIR 2025 , chia sẻ những kiến thức, trải nghiệm bổ ích và lan tỏa tình yêu khoa học đến cho các bạn trẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội và bất cứ ai có niềm đam mê với bộ môn này. 

Nối dài chuyến bay nghĩa tình: Hơn 30 tấn hàng cứu trợ được trực thăng đưa đến vùng lũ Nghệ An

Những chuyến bay cứu trợ mang theo nhu yếu phẩm, mì gói, nước sạch… được chuyển kịp thời tới bà con vùng lũ Nghệ An đang bị ngập lụt, chia cắt.

Hải An
Hải An 25/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất