Đời người cũng như bốn mùa, tâm an người

Người xưa có câu, "xuân có trăm hoa, thu có trăng" - đời người như bốn mùa, tâm an người ắt vui.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Một hòa thượng thời Tống từng hỏi môn đồ của mình rằng: "Ta không hỏi trước đây thì các con như thế nào, ta chỉ muốn hỏi sau này các con như thế nào?". 

Các môn đồ nhìn nhau, trong lúc nhất thời không biết trả lời sao. Thế là hòa thượng liền bảo: "Mỗi ngày đều là ngày tốt".

Đúng như lời vị hòa thượng nói. Kỳ thực, nếu chúng ta sống mà mỗi ngày đều lấy tâm thái tốt đẹp nhất để đối đãi thì mỗi ngày đều là một ngày tốt đẹp. Nếu trong tâm chúng ta luôn trân quý hiện tại, gặp người nào, sự tình nào đều "tùy duyên mà sống, tùy ngộ mà an" thì nơi đâu cũng là nơi an lành, người nào cũng là người tốt và ngày nào cũng là ngày đáng sống. Điều cốt yếu vẫn là cái tâm của chúng ta đối đãi với hoàn cảnh ấy ra sao. 

Vậy như thế nào mới chân chính khoái hoạt trong tâm? Có một bài thơ cổ như vậy:

Xuân hữu bách hoa thu hữu nguyệt.

Hạ hữu lương phong đông hữu tuyết

Nhược vô nhàn sự quải tâm đầu

Tiện thị nhân gian hảo thì tiết.

Dịch thơ:

Xuân có trăm hoa, thu, ánh nguyệt,

Hạ thời gió mát, tuyết vào đông.

Người mà thư thái, tâm vô sự,

Thời tiết quanh năm đẹp giữa lòng.

(Bản dịch của Nguyễn Nam Trân)

Toàn bộ bài thơ “Vô môn quan” này chỉ vẻn vẹn có 28 chữ, câu thơ đơn giản dễ hiểu, nghe qua cũng có thể hiểu được nội dung, nhưng lại có thể chỉ ra cội nguồn của sự vui vẻ khoái hoạt.

doi-nguoi-cung-nhu-bon-mua-tam-an-nguoi-0

“Xuân hữu bách hoa thu hữu nguyệt. Hạ hữu lương phong đông hữu tuyết“, những câu thơ này viết về cái đẹp của bốn mùa trong năm: trăm hoa của mùa xuân, trăng của mùa thu, gió mát của mùa hạ và tuyết của mùa đông.

Nhiều người nói rằng, một năm có bốn mùa và mùa xuân là mùa đẹp nhất. Nói vậy kỳ thực là có chỗ thiên lệch. Mùa hè mặc dù nóng bức nhưng khi gặp những cơn gió mát thì cũng thấy vô cùng dễ chịu. Ánh trăng của mùa thu thì các thi nhân xưa vô cùng yêu thích. Còn cảnh tuyết mùa đông lại có ý vị riêng, nhất là cảnh hoa mai nở trong tuyết trắng khiến con người ta cảm nhận được vẻ đẹp, dũng khí và sức mạnh.

Kỳ thực, đời người như bốn mùa, khoảng thời gian nào cũng có cái đẹp riêng. Lúc còn nhỏ thì rươi đẹp như mùa xuân, sống động và đáng yêu, tâm hồn trong sáng và lương thiện. Thời niên thiếu học hành chăm chỉ, tuy gian khổ một chút nhưng đáng giá. Tuổi trung niên là lúc con người đạt được thành tựu, cảm thấy sống không uổng phí. Tuổi lão niên lại giống như mùa đông, cáo lão hồi hương, vui vầy cùng con cháu bạn bè.

Con người sống cả đời, mỗi khoảng thời gian đều có cái hay cái đẹp, đừng tiếc tuổi trẻ của quá khứ cũng đừng lo lắng tuổi già của tương lai. Chỉ cần ít hối hận thì đã là một loại hưởng thụ rồi.

“Nhược vô nhàn sự quải tâm đầu. Tiện thị nhân gian hảo thì tiết”. Chữ “nhàn” trong câu này diễn tả cội nguồn của nỗi khổ ở đời. Ví như ở mỗi mùa khác nhau sẽ có những việc khác nhau, đó chính là sự phù hợp. Nhàn sự là việc đâu đâu, không liên quan đến mình, nếu một người làm những việc không phù hợp thì cũng chính là "nhàn sự". Giống như khi tuổi trẻ lại nghỉ ngơi như người già, còn về già lại quan tâm đến những việc của tuổi trẻ. Đây là những việc không phù hợp. 

Một người có thể “tùy ngộ mà an”, thuận theo mùa mà bước tới, thì sẽ không có những điều phiền não trong tâm và như thế mỗi ngày sẽ đều là những ngày tốt đẹp.

Xem thêm: Cổ nhân dạy: "Đạo sinh trong tĩnh lặng, đức sinh tự khiêm ti, phúc sinh do thanh liêm, mệnh sinh bởi ôn hòa"

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

"Phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí" - họa dễ đến hơn phúc. Bởi vậy, lầm người thì nên cẩn trọng, tính toán, tránh rước họa vào thân.

Tiền nhân gửi hậu thế: 'Phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí'
0 Bình luận

Cổ nhân có câu rằng: “Dưỡng bất giáo, phụ chi quá”, ý rằng nuôi mà không dạy là lỗi của cha, chính là nói về sự quan trọng của giáo dục gia đình. Bởi cha mẹ chính là những người thầy đầu tiên của con cái.

Cô nhân dạy: Cha mẹ nuôi con trở thành 'người hiền đức' ấy mới là thành tựu lớn nhất đời
0 Bình luận

Lướt qua tên câu chuyện này, bạn đừng vội cười nhạo vị vua, bởi đằng sau đó là cả một bài học lớn mà ai cũng nên biết.

'Vua giết trâu bò lấy da trải đường vì thương dân' - Câu chuyện ẩn chứa bài học ý nghĩa
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

“Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết” – Bài học trí tuệ từ Khổng Tử

Khổng Tử nói: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết”. Nghe qua, tưởng chừng chỉ là một lời khuyên về cách trả lời khi có ai hỏi. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, đây là triết lý sống vô cùng thực tế và minh triết, dạy con người cách đối diện với tri thức, với bản thân và với cuộc đời.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Trang Tử nói: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”, càng ngẫm càng thấm!

Triết gia Trang Tử từng răn dạy: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”. Câu nói tưởng như giản đơn nhưng ẩn chứa sự thấu hiểu sâu sắc về lòng người và cách ứng xử trong đời.

Hải An
Hải An 10/09
Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc'

Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc". Thực ra, trí tuệ lớn nhất đôi khi không nằm ở việc biết nhiều, mà ở chỗ không để tâm đến những điều nên bỏ qua.

Hải An
Hải An 30/08
Tổ tiên nói: “Đáng sợ nhất là ngày mùng 1 tháng 7 âm” vì sao lại thế?

Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.

Hải An
Hải An 23/08
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo cũng chớ ăn lươn trông trăng”, vì sao?

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.

Hải An
Hải An 17/08
Người xưa nói: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”

Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.

Hải An
Hải An 27/07
“Xử đẹp” con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.

Hải An
Hải An 26/07
Cổ nhân răn dạy: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”, càng ngẫm càng thấm!

Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/07
Cụ Cự “góa con” – Câu chuyện nhân văn xúc động

Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.

Hải An
Hải An 24/07
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau”, càng ngẫm càng thấm!

Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.

'Con lớn mà không trông em cho bố mẹ' - Câu chuyện đáng suy ngẫm

"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...

Hải An
Hải An 22/07
Người xưa căn dặn: Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết.

Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.

Thanh Tú
Thanh Tú 18/07
Yên ổn tuổi già – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.

Hải An
Hải An 17/07
Người xưa nói: “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái”, có nghĩa là gì?

Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.

Hải An
Hải An 16/07
Bản di chúc 'tình người' - Câu chuyện nhân văn cảm động

Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."

Lão Tử nói: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư”, càng ngẫm càng thấm!

Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư

Thanh Tú
Thanh Tú 14/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất