Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày7 Thành viên · 7.879 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng8 Thành viên · 2.422 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương7 Thành viên · 762 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.091 Bài viết -
Sống An Lành5 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Tiền nhân gửi hậu thế: "Phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí"
"Phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí" - họa dễ đến hơn phúc. Bởi vậy, lầm người thì nên cẩn trọng, tính toán, tránh rước họa vào thân.
"Phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí" là gì?
"Phúc bất trùng lai" là gì?
Phúc (福 - fú): Điều may mắn, hạnh phúc.
Bất (不 - bù): Không, không thể, chẳng thể.
Trùng (重 - chóng): Sự lặp lại tần suất cao.
Lai (来 - lái): Về sau, đến.
Hiểu một cách đơn giản "phúc bất trùng lai" nói lên những mong cầu của con người về sự may mắn, thuận lợi trong cuộc sống. Nhưng những điều may mắn, phước lành chỉ đến một lần và chưa bao giờ là đủ.
"Phúc bất trùng lai" - khuyên con người ta rằng, đừng trông chờ vào may mắn lần thứ hai hãy dùng cơ hội mà mình có được, không nên lãng phí.
"Họa vô đơn chí" là gì?
Họa (祸 - huò): Vận xui, thảm họa.
Tất (必 - bì): Sự chắc chắn, tất nhiên, tất yếu.
Trùng (重 - chóng): Sự lặp lại nhiều lần.
Lai (来 - lái): Về sau, tương lai.
"Họa vô đơn chí" mang hàm ý chỉ vận rủi thường ập đến cùng lúc khiến cho tâm lý ta luôn bất an, lo lắng. Vế này muốn nhắc mỗi chúng ta phải hành động, làm việc thật cẩn trọng.
Ý nghĩa của cả câu "Phúc bất trùng lai, họa vô đơn chí"
Câu này mang hàm ý chỉ những điều may mắn không dễ dàng đến lần thứ hai. Nếu bạn đã dính đến những điều xui xẻo thì những điều bất hạnh sẽ lần lượt ập đến. Câu này mang ý nghĩa họa dễ đến hơn phúc, làm người phải biết cẩn trọng, tránh rước họa vào thân.
Câu nói này cũng nhắc nhở con người ta về những tai họa từ miệng đem đến. Đây là đức và nghiệp của một người. Đức chiêu mời phúc, nghiệp đưa tới họa. Người có tâm tình tốt lành, hiền hòa, tu tâm dưỡng tính ắt sẽ gặp được nhiều phúc báo. Ngược lại, kẻ coi mình trên cơ người khác, tâm địa xấu xa thì sẽ gặp báo ứng.
Nguồn gốc câu nói "phúc bất trùng lai, họa vô đơn trí"
Câu nói này xuất phát từ một điển cổ của học vấn gia Lưu Hướng thời nhà Hán. Lưu Hướng xuất thân từ một gia đình hoàng thân quốc thích, dòng dõi tôn thất nhà Hán, huyền tổ của ông là Sở Nguyên Vương Lưu Giao, em trai của Hán Cao Tổ. Tương truyền, Lưu Hướng là người bình dị, dễ gần, không ham công danh nơi thế tục. “Phúc bất trùng lai” được Lưu Hướng diễn tả quan một câu chuyện có thật về Hàn Chiêu Hầu như sau:
Hàn Chiêu Hầu là quân vương thứ sáu của nước Hàn (chư hầu nhà Chu) trong thời Chiến Quốc. Khi còn tại vị, ông phong cho Thân Bất Hại làm tướng quốc, tiến hành cải cách nội bộ cai trị lại đất nước và ngoại giao, không chủ động gây chiến bừa bãi, hành theo đạo, khôi phục nghệ thuật. Vào thời đó, Hàn đã trở thành một nước hùng mạnh trong bảy quốc gia chiến quốc.
Khi thừa tướng Thân Bất Hại qua đời Hàn Chiêu Hầu đã lệnh cho người xây dựng một chiếc cổng cao lớn. Khi đó quan đại phu nước Sở là Khuất Nghi Cữu đã dự đoán với Hàn Chiêu Hầu rằng ông ta sẽ không thể qua khỏi chiếc cổng này. Khuất Nghi Cữu giải đáp rằng: “Thời điểm này chưa thích hợp để xây công. Khi hợp thời cơ làm việc sẽ thuận lời, còn nếu không sẽ gặp được rất nhiều khó khăn. Trước đây khi đất nước đang hưng thịnh thì ngài không cho xây cánh cổng đó.
Năm ngoái, nhà Tần mang quân sang tiến công nước Hàn, năm nay lại phải gánh chịu hạn hán nặng, lúc này lương thực quốc khố đều đang thiếu hụt ngài lại không thương xót cho dân chúng phải chịu khổ mà lại lãng phí như vậy. Nếu không biết điểm dừng sẽ chịu phải tai ương”, câu nói “Phúc bất trùng chí, họa tất trùng lai” chính là nói về hành vi như vậy. Quả nhiên lời tiên đoán đã ứng nghiệm, năm sau khi công trình được hoàn thành, Hàn Chiêu Hầu cũng tạ thế.
Lưu Hướng còn dùng câu “Phúc bất trùng chí, họa tất trùng lai” để khuyên bảo người sau phải biết cẩn thận với từng lời nói hành vi của mình, tránh chiêu mời tai hoạ đến. Người xưa rất coi trọng việc Thiên nhân hợp nhất, thuận theo tự nhiên, từ đó khiến con người biết tiết chế lòng tham và dụng vọng, sống thuận theo lẽ trời mà hưởng phúc. Con người vì làm điều ác mà tạo nghiệp, khi đức dùng hết mà nghiệp chưa trả xong thì khổ nạn, tại họa cứ liên tiếp mà đến. Để tránh khỏi nó, con người cần đi theo chính đạo, tránh xa cái ác, như vậy ắt sẽ có được tương lai.
Cách tu dưỡng để tránh "họa vô đơn trí"
Phúc báo cũng như báo ứng đều đức, nghiệp tạo nên. Làm người phải biết cách tu dưỡng khẩu, trí tuệ của mình thì trời không tuyệt đường con người.
Thay vì lo lắng bất an thì bạn nên:
- Không nói năng tùy tiện, bởi họa từ miệng mà ra.
- Không tùy tiện hứa hẹn và thất hứa nếu không chắc mình làm được.
- Không cuồng ngôn, tùy tiện đánh giá, chọc phá, nói xấu sau lưng ai đó.
- Sống lương thiện, không gây họa, thường xuyên giúp đỡ người khác.
- Đừng lãng phí tiền bạc, của cải.
- Luôn tôn trọng tất cả mọi người.
Đọc thêm
Hạnh phúc đơn giản chính là sự bình an của thân thể và sự yên tĩnh của tâm hồn.
Nếu nội tâm của một người là chân thành, lương thiện thì xung quanh cũng tràn ngập những tin tức tốt lành. Nếu nội tâm của một người là xấu xa thì tự nhiên các nhân tố ác tính cũng liền theo đến. Vậy nên cổ nhân mới nói "cảnh do tâm sinh".
8 chữ "độ" dưới đây chính là các yếu tố tạo nên cảnh giới của nhân sinh và cũng là cảnh giới của làm người, làm việc.
Bài mới
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.
Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.
Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.
Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."
Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư
Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.
Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.
Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.
Đã bao giờ được trả nợ mà bạn khóc tấm tức vì thương người nợ tiền mình chưa? Mình thì rồi, đó là câu chuyện xảy ra cách đây 2 năm... mỗi lần nhớ lại mình lại càng thấy thương.