Cổ nhân dạy: Để lại cho con "núi vàng, núi bạc" không bằng dạy con 2 thứ này

Tài sản tốt đẹp nhất đáng sinh thành để lại cho con cái vốn không phải là tiền bạc mà là tinh thần giáo dục và thói quen đọc sách.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Từ "đạo" dạy con của vị quan nổi tiếng thời Thanh...

Vị chính trị gia nổi tiếng thời nhà Thanh - Tăng Quốc Phiên từng nói: "Con cái không trải qua khổ ải thì khó có thể thành tài, như vậy chỉ khiến ta thêm vất vả, lao lực chứ không thể đem lại cho ta những điều kiện ưu tú nào khác".

Trong gia huấn của dòng tộc họ Tăng, chữ "cùng" (nghèo) được coi là "cái đạo của người lương thiện".

Một lần viết thư cho con trai lớn, Tăng Quốc Phiên căn dặn: "Phàm là con cái của những gia đình gia thế, cơm ăn áo mặc càng phải giống với những thư sinh nghèo thì mới mong thành được bậc đại sĩ".

Tăng Quốc Phiên quan niệm, hậu duệ của những gia đình khá giả thường sống không lo đến miếng ăn cái mặc. Để tránh cho họ mắc bệnh "ăn quá no, mặc quá ấm", khiến cho những tiểu thư, công tử ấy học được sự cần kiệm, chăm chỉ như những học trò nghèo, vậy thì tương lai mới mong có thể làm nên đại sự. 

Ông chỉ dạy: "Ngoài việc đi học, con cháu trong nhà nên được dạy cách lau dọn phòng ốc, lau bàn ghế, dọn phân, nhổ cỏ… đều là điều tốt, chứ không được quen thói kênh kiệu mà việc gì cũng không làm".

de-lai-cho-con-nui-vang-nui-bac-khong-bang-day-con-2-thu-nay-6
Tăng Quốc Phiên

Đúng vậy, thay vì đem con cái trở thành "những bông hoa trong lồng kính" hãy để thế hệ sau của chúng ta tự thân trải nghiệm cay đắng ngọt bùi của cuộc đời, để họ hiểu được cuộc sống này vốn không hề dễ dàng.

Ngày nay, các bậc làm cha làm mẹ đều cung cấp cho con cái điều kiện sinh hoạt, học tập tốt. Nhưng ít ai biết rằng, nuông chiều bằng vật chất đối với con trẻ lại là cách nhanh nhất hại con.

Quá trình trưởng thành của trẻ, điều kiện vật chất càng sung túc, con cái càng ít học được cách quý trọng, lâu dần sẽ hình thành tính cách hoang phí, ham ăn lười làm. Đó chẳng khác nào làm hại người, hại mình. 

Ngược lại, cách giáo dục con cái đúng đắn nhất chính là làm cho các con hiểu được gian khổ và nếm trải khó khăn. Từ đó rèn luyện cho thế hệ sau trở nên nỗ lực và chăm chỉ hơn.

Tất thảy những điều ấy mới mới là quà tặng thâm thúy mà các đấng sinh thành nên để lại cho con cháu, chứ không phải là những "núi vàng, núi bạc" phù hoa nào khác.

... đến việc "tích đức" từ đọc sách

Cách dạy con của người xưa không chỉ dừng lại ở việc học cách "chịu khổ" mà còn rèn luyện tinh thần đọc sách bền bỉ, siêng năng. Từ cổ chí kim, hầu như không có nhân vật lớn nào không có thói quen đọc sách.

Khi xưa, Tô Thức bị cách chức đến đảo Hải Nam, dù không mang theo sách bên người nhưng ông và con trai đã dành một khoảng thời gian dài để chép sách trong căn nhà đơn sơ nơi hoang đảo.

Hay Vương Dương Minh cũng từng bị cách chức đi đày, nhưng ngay cả khi oằn mình tìm cách sống sót ở nơi đất độc, ông vẫn không hề quên nghiền ngẫm "Kinh dịch".

Tăng Quốc Phiên cũng vậy. Ông dành nửa đời chinh chiến, trong lúc hành quân dù bận đến đâu cũng dành không ít thời gian viết thư, đọc sách. Ngay cả khi ngồi trên lưng ngựa, ông vẫn bình thản đọc sách.

de-lai-cho-con-nui-vang-nui-bac-khong-bang-day-con-2-thu-nay

Người xưa ví von, đọc sách là một cách hưởng thụ, là một loại vui vẻ, thậm chí còn được coi là một phước thức để sinh tồn. Mỗi lần mở một cuốn sách, chúng ta và con cháu ta đều có cơ hội nhìn thấy những thứ trước nay chưa từng thấy, được thấu hiểu về những kiến thức trước kia còn xa lạ, hơn nữa là còn có cơ hội được lắng nghe những cảm ngộ về cuộc đời của tác giả.

Sách giúp mở rộng tầm mắt, cũng trở thành động lực tinh thần của nhân loại, làm trái tim và bộ não ta trở nên khoáng đạt, làm nhãn quan rộng mở. Từ đó biến hậu duệ của ta trở thành người có nội hàm phong phú.

Người xưa nói: "Bụng có thi thư, khí tựa hoa", nghĩa là chỉ cần thường xuyên đọc sách, khí chất tự nhiên sẽ thay đổi.

Tăng Quốc Phiên quan niệm: "Khí chất của con người ta trong cuộc đời rất khó thay đổi. Nhưng đọc sách thì lại có thể làm biến đổi khí chất. Những bậc thức giả tinh thông thời xưa, đều tin rằng đọc sách có thể hoán đổi cốt cách".

Cuộc sống hiện đại khiến chúng ta cuốn vào nhiều việc, nhiều chuyện khác nhau. Nhưng dù thế nào đi chăng nữa thì xin cha mẹ hãy dạy con cách yêu sách, chăm chỉ đọc sách. 

Nhưng một khi đắm chìm vào một cuốn sách, bất luận là bậc làm cha hay phận làm con, đều có thể rũ bỏ mọi ưu phiền, lánh xa mọi gánh nặng, tiến vào một cảnh giới nơi ta có thể hưởng thụ những thời khắc thư thái quý báu.

Bởi vậy mà một vị thức giả họ Diêu vào thời nhà Thanh đã từng để lại lời truyền dạy cho hậu thế: "Phàm là những gia tộc đã có tuổi đời mấy trăm năm trên thế gian này đều làm những việc tích đức từ những điều giản đơn, mà việc đầu tiên trong số đó chính là đọc sách".

Xem thêm: Sửa cha rồi hãy dạy con: 99% thành công của con đến từ 1% sự thay đổi của cha

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Sách cổ Trung Quốc từng viết rằng: "Từ khi sinh ra cho đến khi về già, một người sẽ có con và cháu. Làm cha mẹ không phải là điều dễ dàng". Ta phải giáo dục đúng phương pháp thì trẻ mới thành người và thành công.

'Dưỡng nhi thất trách' - Cổ ngôn ám chỉ 7 điều không nên làm khi nuôi dạy con là gì?
0 Bình luận

Học vấn và cảnh giới được xem là tâm lượng cao nhất của một đời người. Một bài học quan trọng mà cha mẹ nên dạy con cái chính là "nghĩ cho người khác. 

Cổ nhân nói: Cha mẹ dạy con 'nghĩ cho người khác', đó mới bài học cao thượng nhất
0 Bình luận

Albert Cohen điềm đạm, ít nói, chỉ biết làm việc. Nhưng con trai ông lại khao khát sự cởi mở giữa hai người. Cậu bé đau lòng khi cha "không biết giao tiếp". Còn ông hứa sẽ làm một điều khác đi cho con mình...

Khi người cha 'không biết giao tiếp' dạy con trai trưởng thành qua những lá thư
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo cũng chớ ăn lươn trông trăng”, vì sao?

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Người xưa nói: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”

Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.

Hải An
Hải An 27/07
“Xử đẹp” con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.

Hải An
Hải An 26/07
Cổ nhân răn dạy: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”, càng ngẫm càng thấm!

Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/07
Cụ Cự “góa con” – Câu chuyện nhân văn xúc động

Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.

Hải An
Hải An 24/07
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau”, càng ngẫm càng thấm!

Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.

'Con lớn mà không trông em cho bố mẹ' - Câu chuyện đáng suy ngẫm

"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...

Hải An
Hải An 22/07
Người xưa căn dặn: Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết.

Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.

Thanh Tú
Thanh Tú 18/07
Yên ổn tuổi già – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.

Hải An
Hải An 17/07
Người xưa nói: “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái”, có nghĩa là gì?

Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.

Hải An
Hải An 16/07
Bản di chúc 'tình người' - Câu chuyện nhân văn cảm động

Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."

Lão Tử nói: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư”, càng ngẫm càng thấm!

Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư

Thanh Tú
Thanh Tú 14/07
Giá trị của người phụ nữ trong gia đình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.

Hải An
Hải An 13/07
Lão tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”, càng ngẫm càng thấm!

Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.

Thanh Tú
Thanh Tú 12/07
Cổ nhân nói “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”, càng ngẫm nghĩ, càng thấm thía!

Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.

Hải An
Hải An 11/07
Khóc tấm tức vì thương người nợ tiền – Câu chuyện nhân văn cảm động

Đã bao giờ được trả nợ mà bạn khóc tấm tức vì thương người nợ tiền mình chưa? Mình thì rồi, đó là câu chuyện xảy ra cách đây 2 năm... mỗi lần nhớ lại mình lại càng thấy thương.

Hải An
Hải An 10/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất