Cổ ngữ "Vạn ác dâm vi thủ": "Dâm" nghĩa là gì mà 90% hiểu sai?

Người xưa có một câu dạy rất hay rằng: "Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu vi tiên", bạn có hiểu ý nghĩa là gì không?

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Một nửa câu nói xuất chúng

Câu nói: “Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu làm đầu” rất quen thuộc khi đọc riêng từng vế, nhưng hầu hết mọi người không biết rằng đó thực chất là một câu nói. Trong khi cái trước luôn gây hiểu lầm, thì cái sau luôn được sử dụng cho những khía cạnh tích cực. Tuy nhiên, không giống như “bách thiện hiếu vi tiên”, câu cổ ngữ: “Vạn ác dâm vi thủ” luôn có thể bị hiểu lầm.

Tất cả là do chữ “dâm” trong “Vạn ác vi âm dâm thủ”. Chỉ cần người hiện đại nhìn thấy từ “dâm” là sẽ nghĩ ngay đến những điều không hay, và hầu hết mọi người sẽ nghĩ ngay đến những người phụ nữ cư xử thùy mị, nết na, cho rằng câu này mang ý nghĩa xấu. Có người sẽ cảm thấy ngay câu này cho rằng “mại dâm” là tệ nạn lớn nhất trong tất cả các tệ nạn.

co-ngu-van-ac-dam-vi-thu-dam-nghia-la-gi-ma-90-hieu-sai-9

Những câu nói cổ bị hiểu nhầm

Ý nghĩa của từ “dâm” trong “Vạn ác vi dâm thủ”? Trên thực tế, 90% mọi người đều hiểu sai. Từ “dâm” trong câu này không ám chỉ sự phóng túng, mà nó nói chung về dục vọng của con người. Trong cuộc sống hàng ngày, con người thường xuyên được tiếp xúc với những điều mới lạ, đồng thời những ham muốn của con người trở nên không được kiềm chế, và chữ “dâm” muốn ám chỉ điều này. Dâm ở đây có nghĩa là quá mức, quá nhiều, và không có nghĩa dâm dục nào cả.

Làm người, những ham muốn và suy nghĩ xấu xa trong lòng ai cũng luôn tồn tại, nhưng một số người có thể kiểm soát chúng một cách tích cực, trong khi một số khác lại để chúng phát triển theo chiều hướng xấu. Thực ra vốn dĩ không có ham muốn tốt hay xấu mà chỉ phụ thuộc vào cách phát triển thói quen của con người, nếu nó đi theo chiều hướng xấu thì đó là tà niệm. Ánh sáng và bóng tối, thiện và ác, thiên đường và địa ngục chỉ tồn tại trong chốc lát. Vì vậy, cụm từ “Vạn ác vi dâm thủ” không phải là cảnh báo tất cả.

co-ngu-van-ac-dam-vi-thu-dam-nghia-la-gi-ma-90-hieu-sai-6

Ngoài cái “dâm” trong câu “Vạn ác vi dâm thủ” mọi người hay nghĩ sai, thì cái “dâm” trong “phú quý bất năng dâm” cũng có hiện tượng tương tự. Chữ “dâm” trong câu này cũng có nghĩa là quá đáng, cho thấy người có địa vị cao không thể để lời nói và việc làm trái ý mình. Chữ “dâm” trong “Vạn ác vi dâm thủ” và “phú quý bất năng dâm” không phải là ý tứ hàm xúc mà nó là lời cảnh báo, nhắc nhở đối với cuộc sống của con người.

Câu nói cổ chứa đựng chân lý tuyệt vời

Câu nói cổ xưa được lưu truyền hàng nghìn năm không phải do người xưa để lại mà bởi trong câu nói cổ xưa luôn có rất nhiều điều chân lý. “Vạn ác vi dâm thủ” đã phát huy rất nhiều tác dụng cảnh báo đối với con người, giống như một kẻ thống trị có quyền lực hơn. Về nửa sau của câu này, “Bách thiện hiếu vi tiên” cũng là một câu nói bộc lộ bản chất con người. Trong văn hóa truyền thống từ bao đời nay vẫn luôn đề cao chữ “hiếu”. Những người lương thiện hiếu thuận với song thân ắt sẽ được Trời xanh bảo hộ.

Nhiều người nghĩ rằng không làm tổn thương người khác, không nghĩ đến việc làm tổn thương người khác, và chú tâm vào trái tim của chính mình là một loại nhân từ và hiếu thảo. Nhưng thật ra, chữ hiếu lớn nhất chính là phụng dưỡng cha mẹ. Cuộc sống của mỗi người là do cha mẹ ban tặng, nếu chỉ làm báo hiếu vật chất thuần túy mà hoàn toàn bỏ qua sự giao tiếp của tình cảm bên trong thì không khác gì một cái máy chỉ biết kiếm tiền.

Trong cuốn “Tập phúc tiêu tai chi đạo” có ghi chép khá nhiều câu chuyện về lòng hiếu thảo, trong đó có bách tính bình dân, cũng có quan lại quyền quý, đều nhờ biết kính trọng và phụng dưỡng cha mẹ mà nhận được thiện báo.

 “Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu vi tiên“, là một câu tục ngữ nói lên bản chất thuần túy cao đẹp của con người. Người có hiếu tâm, khi suy ngẫm vấn đề sẽ có thể đứng tại góc độ của đối phương mà suy xét, phán đoán hành vi thích hợp.

Quan tâm từ tận đáy lòng mới là chữ hiếu tốt nhất, người ta luôn nói “Hữu tiền năng sử quỷ thôi ma” – ý nói: Tiền có thể làm cho một con ma vận hành nhà máy, nhưng trên đời có rất nhiều thứ mà tiền không mua được, chẳng hạn như tình yêu chân thành. “Vạn ác dâm vi thủ, bách thiện hiếu vi tiên”. Câu này chỉ dùng 10 chữ nhưng nó giải thích một số vấn đề cơ bản của nhân loại và bao hàm nhiều khía cạnh của cuộc sống.

Xem thêm: Vì sao người xưa nói "không ai giàu 3 họ"?

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Người xưa cho rằng, tướng mạo ảnh hưởng rất lớn đến vận mệnh cuộc đời. Vì thế nên có câu "nam sợ mày thưa, nữ sợ mũi cong".

Vì sao người xưa nói 'nam sợ mày thưa, nữ sợ mũi cong'?
0 Bình luận

Người xưa cho rằng, eo và chân có thể xem như ô cửa để thấy bên trong nội lực của một người. Vì thế mới có câu "đàn ông nhìn eo, đàn bà nhìn chân".

Vì sao người xưa nói 'đàn ông nhìn eo, đàn bà nhìn chân'?
0 Bình luận

Người xưa cho rằng, tất cả những mối lo của đàn ông tuổi 30 và phụ nữ tuổi 18 đều nhằm mục đích đảm bảo cho chất lượng cuộc sống sau khi kết hôn.

Vì sao người xưa nói 'đàn ông sợ 30, phụ nữ sợ 18'?
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Bài học cổ nhân: 3 kiểu người kẻ trí thường tránh xa, người dại lại muốn làm thân

Cổ nhân xưa có câu: “Kẻ trí chọn bạn như chọn cây để trú, người dại chọn bạn như nhặt củi giữa rừng  thấy gì cũng ôm vào, rồi có ngày bị đâm ngược trở lại”. Vậy nên, người khôn ngoan không chỉ học cách tiến tới, mà còn biết khi nào nên rút lui. Dưới đây là ba kiểu người mà bậc trí giả xưa nay luôn tìm cách tránh xa, trong khi kẻ dại lại dễ bị cuốn vào, chuốc lấy khổ đau.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Vào viện dưỡng lão – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Sau khi được xuất viện tôi và vợ suy tính suốt một thời gian dài rồi quyết định sẽ dọn đến sống tại một viện dưỡng lão trong thành phố để không phải làm phiền đến các con, lại nhận được sự chăm sóc tốt nhất.

Thanh Tú
Thanh Tú 3 ngày trước
Người xưa răn dạy: “Không mắc kẹt trong sự oán giận là đã đạt được một nửa hạnh phúc”, càng ngẫm càng thấm!

Người xưa nói: “Không mắc kẹt trong sự oán giận là đã đạt được một nửa hạnh phúc” không phải một lời sáo rỗng khuyên người ta “buông bỏ cho nhẹ lòng”, mà là một minh triết sâu sắc về bản chất của hạnh phúc: Hạnh phúc không chỉ đến từ những gì ta có, mà còn đến từ những gì ta không để tâm mình bị trói buộc.

Hải An
Hải An 3 ngày trước
Chị dâu tôi – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Có lẽ ông trời cho 2 con người kém may mắn được gặp nhau và mang đến tiếng cười, sự ấm áp cho nhau, hay nói đúng hơn, chị dâu chính là “Thiên sứ” thắp sáng cho cuộc đời tăm tối của anh trai.

Hải An
Hải An 5 ngày trước
Cổ nhân dạy rằng: 'Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng', ý nghĩa của câu nói này là gì?

Cổ nhân răn dạy: “Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng” không chỉ là lời nhắc về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, mà còn là chân lý về sự bền vững, sự trao đi và nhận lại trong cuộc đời.

Hải An
Hải An 6 ngày trước
Mẹ ruột mẹ kế dọn về sống chung - Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Tôi từng nghĩ mẹ ruột và mẹ kế là kẻ thù không đội trời chung, nào ngờ giờ lại họ lại đòi dọn về sống chung với nhau. Người ta mẹ chồng nàng dâu còn chưa chắc ở chung được với nhau huống hồ gì là mẹ chồng, mẹ kế. Tôi càng nghĩ càng thấy đau đầu.

Hải An
Hải An 7 ngày trước
Cổ nhân nói: “Vô dụng chỉ là hữu dụng đặt sai chỗ”, càng ngẫm càng thấy thấm!

Mượn chuyện cây cối, cổ nhân truyền dạy cho hậu thế đạo lý ngàn đời về “hữu dụng” và “vô dụng”, đó là vật vô dụng nếu được đặt đúng chỗ thì cũng thành có ích.

Gửi con về quê – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Mới gửi con về quê cho mẹ chồng trông được mấy ngày con dâu đã mặt hầm hầm bế thẳng cháu nội lên thành phố vì cho rằng bà không thương cháu khi chăm cháu theo kiểu "nhà quê".

Hải An
Hải An 29/06
Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, càng ngẫm càng thấm!

Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, nghe qua tưởng đơn giản, nhưng nếu hiểu trọn ý, ta sẽ thấy đây là lời dặn dò thấm đẫm sự từng trải và tinh tế của cha ông về đạo lý sống, phép cư xử và cách giữ gìn tình người trong đời sống thường ngày.

Hải An
Hải An 28/06
Tình yêu đích thực – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Mãi sau này cô mới hiểu, tình yêu không phải chỉ là những gì nói ra ngoài miệng, mà chính sự hy sinh thầm lặng mới là tình yêu đích thực trong đời!

Hải An
Hải An 27/06
Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông”, nghĩa là gì?

Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông” nghe qua thì có vẻ dí dỏm, nhưng đằng sau là sự chiêm nghiệm sâu sắc về đời sống của hai tầng lớp trong xã hội: người giàu và người nghèo.

Hải An
Hải An 26/06
Bát bún ân tình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Nhìn ông cụ nằm co quắp trên chiếc giường gỗ, tay chân teo tóp. Tôi nghẹn lại, bát bún ân tình năm nào vẫn còn nóng trong ký ức, còn ông thì đang ngày một héo mòn theo những cơn đau.

Hải An
Hải An 25/06
Cổ nhân răn dạy: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông”, càng ngẫm càng thấm

Cổ nhân thường răn dạy con cháu: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông. Sống trên đời, ám ảnh là liều thuốc độc tai hại nhất.” Một câu nói ngắn, nhưng đủ để trở thành chiếc gương soi chiếu cả một đời người từ cách đối diện với thất bại, khổ đau, đến cách vượt qua những u uẩn trong tâm trí.

Hải An
Hải An 24/06
Nghỉ hưu đi du lịch là sai sao? – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Tôi từng nghĩ về hưu sẽ là khoảng thời gian để tôi sống chậm, để bù đắp cho những tháng ngày thanh xuân đã hi sinh vì công việc. Nhưng hóa ra, về hưu lại là lúc tôi phải nghe lời con cái giảng dạy đạo lý làm cha, là lúc tôi bị ép giam trong 4 bức tường nhà để làm “ông nội tốt”, “người cha biết nghĩ”, “người già không ích kỷ”.

Hải An
Hải An 23/06
 Lời xin lỗi muộn màng từ mẹ chồng cũ – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Hai năm sau ly hôn tôi chưa từng nghĩ mình sẽ gặp lại mẹ chồng cũ, lại càng không nghĩ tới bà sẽ chủ động đến nhà bố mẹ đẻ tôi để nói lời xin lỗi.

Hải An
Hải An 22/06
Người xưa răn dạy: Cái ngốc lớn nhất của con người là thích “ngồi lên đầu” người khác!

Người xưa răn dạy “Cái ngốc lớn nhất của con người là thích ‘ngồi lên đầu’ người khác” Đây không chỉ là một lời cảnh tỉnh, mà còn là chiếc gương phản chiếu sự ngộ nhận đầy sai lầm của nhiều người trong cách họ thể hiện bản thân giữa xã hội.

Hải An
Hải An 21/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất