Nghịch lý: Học phổ thông thì nặng, sinh viên lên đại học lại nhàn tênh

Theo quan điểm của một số người, có nghịch lý đang tồn tại là phổ thông học quá nặng, còn lên đại học lại nhàn.

Chi Nguyễn
Chi Nguyễn 05/12
Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Vốn dĩ nhiều năm qua, không ít phụ huynh vẫn than thở là chương trình học bậc phổ thông đang quá nặng. Trong khi đó, sinh viên lên đại học thì việc học có vẻ nhàn nhã hơn. Vì sao lại có nghịch lý này?

Anh L. có nhận định: "Tôi cho rằng, học sinh chỉ cần tốt nghiệp THPT, trừ những ngành đào tạo có tính chất đặc thù liên quan đến sinh mạng người khác, thì ai cũng có cơ hội học đại học.

Ở phương Tây, 70% lao động có bằng cử nhân trở lên; 30% còn lại, hoặc là hành nghề tự do kiếm được tiền không cần học đại học, hoặc là không đủ trình độ để tiếp thu kiến thức cao hơn. Học sinh THCS ở phương Tây (lớp 9 trở xuống) chơi nhiều hơn học. Học sinh THPT học nhiều hơn chơi nhưng cũng không quá nặng nề. Cắm đầu cắm cổ học suốt ngày suốt đêm chính là sinh viên đại học. Suốt những năm học đại học sẽ là một chuỗi kiểm tra, thi cử liên tục, bất tận, cho đến khi tốt nghiệp. Hình tháp giáo dục của họ như vậy đó, càng học lên cao càng khó. Không phải như ở ta, học đại học nhàn, thi cử mới khó. Khó nhất là thi đầu vào đại học. Vượt qua được kỳ thi này, việc học hành ở đại học với đa số sinh viên còn dễ hơn học THPT.

nghich-ly-hoc-pho-thong-thi-nang-sinh-vien-len-dai-hoc-lai-nhan

Mỹ và EU, mỗi nơi có hàng trăm trường đại học. Tất cả những trường này đều được xếp hạng. Hạng càng cao, chất lượng giảng dạy cũng cao tương ứng. Học sinh tốt nghiệp THPT có điểm cao sẽ được các đại học top đầu mời vào học. Nếu muốn tranh học bổng, bạn sẽ phải thi, hoặc phải đóng tiền học phí rồi để vào học luôn mà không cần thi cử. Học sinh có điểm tốt nghiệp THPT thấp sẽ phải học trường xếp hạng thấp, chất lượng giảng dạy và học phí cũng tỷ lệ thuận. Nếu học ở các trường xếp hạng dưới, bạn sẽ càng khó xin việc và khó có cơ hội thăng tiến, nên hầu như ai cũng cố học giỏi để được học đại học top đầu.

Đại học có xếp hạng là cái khuôn để xã hội hóa giáo dục, tránh cho việc thu học phí trở thành mục tiêu hàng đầu của nhà trường dẫn đến việc làm hoen ố học đường. Đại học xếp hạng thấp mà thu học phí cao thì ai chịu vào học?

Học đại học là một chuyện, tốt nghiệp ra trường có được cấp chứng chỉ hành nghề hay không là chuyện khác. Thông thường, sinh viên vượt qua được các khóa thực tập sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề ngay sau khi tốt nghiệp. Đã có bằng tốt nghiệp đại học rồi, sao còn cần phải có chứng chỉ hành nghề? Chứng chỉ hành nghề để loại bỏ những người học lấy bằng xong không làm đúng chuyên môn nghề nghiệp. Với chứng chỉ hành nghề như vậy, người ta chỉ cần học một bằng. Nếu có học nhiều bằng thì luôn chỉ có một bằng là nghề nghiệp chính thức, các bằng khác chỉ để chứng minh có sự hiểu biết về lĩnh vực đó thôi.

Sinh viên 5 năm sau khi ra trường không làm đúng chuyên môn sẽ bị tước giấy phép hành nghề. 10 năm không làm đúng nghề bị tước bằng. Cao học, Tiến sĩ hai năm không có bài viết khoa học đăng trên tạp chí quốc tế, bằng cấp ấy không được công nhận dù được đại học hàng đầu thế giới cấp...

Điều này là khác với ở ta, chỉ cần có bằng đại học thôi, làm việc gì cũng được không cần xét chuyên môn. Năng suất lao động thấp, chất lượng hàng hóa sản phẩm kém cùng với giá cả cao, quản lý thiếu chặt chẽ minh bạch... tất thảy đều phát sinh từ chuyện bằng cấp không tương ứng với nghề nghiệp.

Người học sư phạm đi làm kỹ thuật, người học kỹ thuật đi làm quản lý, người học quản lý lại đi dạy học... kết quả sẽ thế nào? Chúng ta thường quan trọng hóa sự học, còn ở phương Tây, họ chỉ quan tâm kết quả công việc. Anh học giỏi hay dở là chuyện riêng của cá nhân. Nhưng anh làm giỏi hay dở sẽ liên quan, ảnh hưởng đến rất nhiều người khác.

nghich-ly-hoc-pho-thong-thi-nang-sinh-vien-len-dai-hoc-lai-nhan

Ngay từ khi học đại học, sinh viên đã bắt đầu làm việc ở những năm cuối thông qua các khóa thực tập, vừa để tích lũy kinh nghiệm nghề nghiệp vừa được trả lương. Tất nhiên, lương của thực tập sinh không thể cao bằng lương của nhân viên chính thức vì họ không phải chịu trách nhiệm với kết quả công việc. Kết quả công việc chỉ là tiêu chí để đánh giá thực tập sinh này có vượt qua được khóa thực tập hay không mà thôi. Do vậy, lao động của họ tốt nghiệp xong, xin được việc là làm việc chính thức luôn, không phải đào tạo lại. Còn ta, hầu như công ty nào sau khi tuyển mộ nhân sự xong cũng phải mở khóa đào tạo cấp tốc cho nhân viên mới, rồi thử việc các kiểu mới đến làm việc chính thức.

Chúng ta có vẻ tự hào có nền giáo dục đặt nặng chuyện học hành, thi cử trong khi chất lượng lao động chưa cao. Trường chuyên, lớp chọn, 'gà nòi' đủ cả nhưng chất lượng lao động không tương xứng phải chăng là nghịch lý? Đến bao giờ người ta mới thôi cái việc tự hào 'thi đậu đại học'? Ở Tây người ta chỉ tự hào khi tốt nghiệp, còn ta có vẻ ngược với họ. Ở Tây, làm việc khó hơn học hành, còn ở ta, học hành khó hơn làm việc".

Ý kiến này cũng đem lại nhiều tranh luận trái chiều. Người tán thành, kẻ phản đối, mỗi người lại có ý của riêng mình. Còn bạn, bạn nghĩ sao?

Theo VnExpress

Xem thêm: Nghịch lý: Người trẻ "chê" nhà cao cửa rộng vùng ven, chấp nhận thuê nhà trung tâm chật chội

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Người đàn ông này không khỏi cay đắng vì nghịch lý này, khi rõ ràng ngày trẻ tuy còn non nớt lại kiếm tiền dễ, tới tuổi trung niên lại thất nghiệp.

Nghịch lý ngày trẻ kiếm tiền dễ, mới chạm ngõ tuổi trung niên đã thất nghiệp: 3 điều nên học để tránh bị đào thải
0 Bình luận

Có một nghịch lý là không ít bậc cha mẹ hi vọng con được vừa học vừa chơi, nhưng tương lai vẫn phải thành công.

Nghịch lý dạy con: Nhiều cha mẹ muốn con học hành nhàn hạ, nhưng tương lai phải thành công rực rỡ
0 Bình luận

Nghịch lý dễ thấy ở đây là những những ngành nghề bị TikToker chê "vô dụng" lại sở hữu tỷ lệ sinh viên ra trường có việc làm 100%.

Nghịch lý: Vô số ngành nghề bị TikToker chê 'vô dụng' lại sở hữu tỷ lệ sinh viên ra trường có việc làm 100%
0 Bình luận

Tin liên quan

Dù đã ở tuổi 83 nhưng bà Phan Thị Phúc (Hà Nội) vẫn miệt mà giúp đỡ người khuyết tật. Bà tin rằng, chỉ cần có tình yêu thương thì mọi thứ sẽ dần vẹn tròn.

Tuổi già bận bịu của người phụ nữ miệt mài lấp đầy những 'vầng trăng khuyết 
0 Bình luận

"Mình cảm thấy viết nhạc để quyên tiền từ thiện là một cách làm hay nên đã thực hiện, cho ra đời MV", Đen Vâu nói.

Đen Vâu và câu chuyện biến các nốt nhạc thành hiện kim để làm từ thiện
0 Bình luận

Tại Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, có những con người đang cố gắng từng ngày giành giật sự sống, đưa động vật hoang dã về lại "ngôi nhà" thuộc về chúng.

Xúc động câu chuyện về ca đỡ đẻ đặc biệt và kỷ niệm vắt sữa người nuôi khỉ con
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Nữ giúp việc đổi đời nhờ tính trung thực: Ông trời không phụ lòng người!

Sau khi trả lại nhẫn kim cương cho chủ nhà, cuộc đời của nữ giúp việc Lý Ngọc Quyên đã bước sang một trang mới, vừa có sự nghiệp, vừa có người chị thân thiết đồng hành, hỗ trợ.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Người đàn ông tình nguyện chăm sóc bạn gái mất trí nhớ suốt 10 năm

Gần 10 năm sau vụ tai nạn kinh hoàng khiến bạn gái bị tổn thương não, trí tuệ như trẻ lên 5, Shen Lan vẫn ở lại chăm sóc cô, dù nghèo khó và gia đình hai bên phản đối.

Hải An
Hải An 29/06
Người đàn ông khuyết tay chân lập nên “kỳ tích” khi tự lái thuyền vượt biển Thái Bình Dương

Craig Wood (33 tuổi) - người đàn ông khuyết tật mất cả hai chân và tay trái vừa hoàn thành "kỳ tích" khi tự lái thuyền 7.500 hải lý trong 80 ngày, đi xuyên Thái Bình Dương.

Thanh Tú
Thanh Tú 28/06
Gợi ý đáp án môn Văn thi tốt nghiệp THPT 2025

Đề Văn thi tốt nghiệp THPT 2025 các thí sinh viết về 'vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc', giữa bối cảnh đất nước nhiều thay đổi lớn lao. Đây là năm đầu tiên đề thi Văn tốt nghiệp THPT dùng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa.

Hải An
Hải An 26/06
Cô bé 12 tuổi chế tạo chiếc khăn chạy bằng năng lượng mặt trời mang 'hơi ấm' đến với những người vô gia cư

Chứng kiến những người vô gia cư co ro trên vỉa hè trong cái lạnh thấu xương, cô bé Rebecca Young (12 tuổi) đến từ Học viện Kelvinside ở Glasgow đã thiết kế một chiếc chăn năng lượng mặt trời.

Hải An
Hải An 25/06
Về Việt Nam tìm cội nguồn, chàng trai vỡ òa khi gặp lại bố ruột sau 15 năm

Sau 15 năm xa cách, anh Nguyễn Thế Minh (35 tuổi) vô cùng xúc động khi gặp lại bố ruột ở vùng đất xa lạ cách Việt Nam khoảng 6 giờ bay. “Vẫn là dáng vẻ của bố như trong trí nhớ. Chỉ khác là, dù lâu rồi mới gặp lại nhưng mình không thể chạy đến ôm, thể hiện tình cảm với bố như lúc bé. Vì mình tôn trọng con đường tu hành mà bố đã chọn”, anh nói.

Hải An
Hải An 24/06
Cụ ông 75 tuổi hơn 30 năm miệt mài chạy xe máy, vượt hàng ngàn cây số để tìm bố mẹ đẻ cho con gái nuôi

Những ngày qua, câu chuyện cụ ông 75 tuổi ở Trùng Khánh (Trung Quốc) treo thưởng 5.000 NDT (khoảng 18 triệu đồng) để tìm bố mẹ đẻ cho con gái nuôi đã khiến cộng đồng mạng vô cùng xúc động.

Hải An
Hải An 19/06
Chú voi Đắk Lắk từ chối về rừng, ở lại trả ơn ân nhân cứu mạng

Hơn 9 năm qua, chú voi tên Gold là “con cưng” của các cán bộ Trung tâm Bảo tồn voi, Cứu hộ động vật và Bảo vệ rừng tỉnh Đắk Lắk. Câu chuyện về chú voi đặc biệt này luôn khiến người kể lẫn người nghe đều xúc động mỗi khi nhắc đến.

Hải An
Hải An 17/06
Chàng trai “thổi hồn dân tộc” vào những chiếc nón lá mộc mạc thân quen

Vì yêu thích văn hóa dân tộc, chàng trai trẻ Tiêu Tường Huy đã chọn rẽ hướng khỏi chuyên ngành kỹ thuật, theo đuổi con đường sáng tạo, bắt đầu hành trình “thổi hồn dân tộc” qua những chiếc nón lá thân quen.

Chân dung người đàn ông 'may mắn' nhất thế giới: Trúng số triệu đô sau 7 lần bị tử thần gõ cửa

Frane Selak, một thầy giáo dạy nhạc người Croatia, được mệnh danh là người đàn ông vừa may mắn nhất vừa kém may mắn nhất thế giới. Sau 7 lần lách qua lưỡi hái của tử thần, vận may cuối cùng cũng mỉm cười khi ông trúng giải độc đắc hơn 1 triệu USD vào năm 2003.

Cậu bé dầm mưa giữ cần cẩu cho bố mẹ biểu diễn mưu sinh khiến triệu người xúc động

Đoạn video quay lại một cậu bé 6 tuổi đứng trên ghế dầm mưa, tập trung điều khiển cần cẩu để nâng bố mẹ lên cao, biểu diễn nhào lộn mưu sinh đã khiến hàng triệu người xúc động.

Hải An
Hải An 13/06
Cụ ông giấu tên hào phóng quyên tặng 20 thỏi vàng cho thành phố

Mới đây tại Nhật Bản, một cụ ông 70 tuổi (yêu cầu được giấu tên) đã quyên tặng 20 thỏi vàng cho chính quyền thành phố Sakurai để cải thiện nơi sơ tán khi xảy ra thiên tai.

Hải An
Hải An 12/06
Phim hoạt hình của sinh viên Việt Nam tranh giải tại “Cannes của hoạt hình” ở Pháp

Phim hoạt hình “Sự tích Trần Thanh Dương” của Lê Đỗ Hải Châu (25 tuổi) tranh giải Phim tốt nghiệp hay nhất tại Liên hoan phim hoạt hình Annecy, được ví như "Liên hoan phim Cannes của hoạt hình".

Thanh Tú
Thanh Tú 11/06
Tác giả đề thi Ngữ Văn 2025 của Thượng Hải: “Có thể nhiều học sinh sẽ mắng tôi sau khi đọc xong đề”

Sau khi đề thi Ngữ Văn 2025 tại Thượng Hải, Trung Quốc nhận về nhiều sự quan tâm, ông Hồ Hiểu Minh - Giáo sư của Đại học Sư phạm Hoa Đông đã nói: “Có thể nhiều học sinh sẽ mắng tôi sau khi đọc xong đề, nhưng thực ra, nếu bình tĩnh suy nghĩ kỹ thì vẫn có khá nhiều điều có thể viết được”.

Hải An
Hải An 09/06
Đề thi Ngữ Văn 2025 tại Trung Quốc gây ấn tượng với sự giao thoa giữa văn học cổ điển và tư duy phản biện hiện đại

Đề thi Ngữ văn tại Trung Quốc năm 2025 tiếp tục thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận, không chỉ bởi cấu trúc đa dạng mà còn vì những câu hỏi mang tính thời sự, khơi gợi tư duy phản biện sâu sắc.

Hải An
Hải An 09/06
Nhiều trường bỏ tổ hợp khối C trong xét tuyển Đại học khiến học sinh rối bời

Ở mùa tuyển sinh năm 2025, nhiều trường đại học đồng loạt điều chỉnh phương án, giảm mạnh hoặc loại bỏ tổ hợp khối C00 vốn là lựa chọn hàng đầu của thí sinh khối xã hội. Thay đổi đến ở phút chót này khiến nhiều học sinh rối bời.

Hải An
Hải An 05/06
PC Right 1 GIF
Đề xuất