Lão nông U60 ở Lạng Sơn liều lĩnh trồng cam đặc sản của người Kinh, thu tiền tỷ mỗi năm

Dù chưa một lần trồng cam, lão nông người Tày Dương Văn Dũng (SN 1961, thị trấn Bắc Sơn, huyện Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn) vẫn liều mình mua đất về trồng cam. Giờ đây, vườn cam canh đặc sản người Kinh của ông đã đâm chồi nảy lộc, thu hoạch được những trái cam thơm ngon nức tiếng. Cũng nhờ vậy mà ông Dũng là nông dân duy nhất của tỉnh được bình chọn nhận danh hiệu "Nông dân Việt Nam xuất sắc 2021".

Mắc cú lừa tiền tỷ do bạn hàng 

Ông Dũng kể, trước kia huyện Bắc Sơn nổi tiếng là vùng nguyên liệu thuốc lá, nhà nào cũng có vài lò sấy thuốc, thu nhập ổn định. Ông cũng thường thu mua thuốc lá sấy khổ, tầm năm 1990 đã xây được nhà cửa khang trang cả. Thế nhưng, biến cố xảy ra khi ông bị bạn hàng lừa mất một vố.

Lão nông U60 kể: "Đến năm 1997, mình bị bạn hàng lừa cho một vố mất sạch. Hắn ta nhập gần 30 tấn thuốc lá khô của mình, sau đó chở vào Sài Gòn tiêu thụ mà không trả tiền. Đó là toàn bộ vốn liếng mình tích cóp làm ăn trong nhiều năm". Xót của, ông lặn lội vào TP.HCM đòi nợ nhưng không thành.

Chấp nhận mất trắng, ông tuyệt vọng quay về quê nhà Bắc Sơn. Ông nhớ lại: "Lúc đó mình cảm thấy bị đát và quẫn bách lắm, nhưng không còn lựa chọn nào khác. Mình vẫn là nông dân, mình còn sức khỏe, mình quay về làm lại từ đầu. Mình từng bước vực dần kinh tế của gia đình, nuôi dạy các con ăn học. Mình kiên trì bám vào nghề nông để làm kinh tế, vì mình trước sau chỉ biết mỗi nghề nông".

Sau cú lừa khiến cả gia đình kiệt quệ, lão nông cắn răng làm lại từ đầu. Bằng sự chịu thương chịu khó, lại thêm uy tín lâu năm, kinh tế gia đình ông dần được phục hồi. Hai cô con gái được đi học đầy đủ, có việc làm và xây dựng gia đình, chưa kể còn có cơ ngơi riêng do ông bà tạo lập để sinh sống và làm ăn.

Tuy nhiên, khi thị trường thay đổi, bà con nông dân dần bỏ việc trồng cây thuốc lá vì không còn lợi nhuận. Việc đầu tư phân bón và thu mua thuốc lá nguyên liệu cũng chẳng còn lời lãi như trước. Lo lắng cho kinh tế gia đình, ông Dương Văn Dũng ngày đêm suy nghĩ chuyển hướng kinh doanh.

Vực dậy nhờ cam canh

Cuối cùng, ông Dũng quyết định trồng cam Canh - loại cây đặc sản của người Kinh. Bà Bế Thị Liên, vợ ông Dũng tâm sự: "Tôi là người ủng hộ hết mức quyết định mua đất làm vườn của chồng. Lúc đó, nhìn đám đất cằn dùng làm bãi thả trâu bò, nhiều người bảo vợ chồng tôi bị điên nên đi mua chỗ đất này. Sẽ chả làm ăn được gì". Thế nhưng, vợ chồng ông bà bỏ ngoài tai, vẫn làm nông theo ý thích của mình.

Nghĩ là làm, ông chi tiền mua mảnh đất bỏ hoang đầu thị trần, hằng ngày nai lưng ra cải tạo đất. Xong xuôi, ông đi tới tận huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên mua 1.300 cây cam canh giống về trồng. Ông nhớ lại: "Lúc mình mải làm thì hoàn toàn không để ý gì. Đến khi trồng cam Canh xong rồi mới nhớ ra là mình chưa học một lớp nào về kỹ thuật chăm cây cam đặc sản cực kỳ khó tính này".

Tuy hơi ngược đời, nhưng ông Dũng vừa chăm sóc cây theo những gì mình đã biết, vừa lao vào học hỏi thêm. Ông tìm mua tài liệu về kỹ thuật và xem tài liệu, kinh nghiệm chia sẻ trên mạng áp dụng vào chăm sóc cây cam Canh. Ông tâm sự, vào đầu năm ông sẽ xới đấ và bón phân chuồng từng gốc cây. Khi cây bắt đầu ra hoa và đậu quả nhỏ, ông bón phân NPK cho cây cứng cáp. Khi quả gần chín, ông lại xay đậu tương, rồi bới đất bỏ vào từng gốc cây.

Ông nói: "Nếu mình dùng thuốc trừ sâu hóa học và phân hóa học thì không bao giờ có giun đất sinh sống được nhiều như thế này. Có giun đất là có sự sống, chúng làm tơi xốp đất, tạo hơi thở cho cây, giúp cây khỏe và tránh được sâu bệnh". 

Nhờ chăm sóc đúng quy trình, đất lại tươi xốp, chưa kể thời tiết vùng Bắc Sơn (Lạng Sơn) rất hợp với cam canh, năm đầu tiên ông đã thu hoạch vượt mong đợi. Cam chín đều, quả đỏ, mã đẹp, trái tròn to, múi mềm, ăn ngọt mát. Chưa kể, cam ông Dũng trồng có vị thơm mà cam ở các vùng khác không có được. Thừa thắng xông lên, ông tiếp tục nghiên cứu và điều chỉnh thời điểm chín của cam, nhờ vậy mỗi vụ thu hoạch kéo dài được đến 2 tháng.

Cam Canh sạch, quả đều lại chất lượng nên được bán với giá cao, mỗi ngày vợ chồng ông bán vài tạ đến cả tấn. Năm 2020, giá bán dao động từ 40.000 – 60.000 đồng/kg mà không đủ cam để bán, khách hàng đến từ nhiều nơi như Tuyên Quang, Hải Dương, Hà Nội và cả Sài Gòn. Ông kể: "Họ cứ xem trên Facebook, Zalo rồi gọi điện đặt hàng, chuyển tiền vào tài khoản. Mình nhận được tiền rồi đóng hàng cam Canh gửi xe đi cho họ. Đa số khách hàng của gia đình mình đều không giáp mặt nhau. Chỉ thông qua điện thoại thôi, do làm ăn uy tín nên hầu như nhà mình không có đủ cam đến bán".

Ông Dương Văn Dũng kể, chỉ riêng trong năm 2020, vườn cam canh nhà ông đã thu được 25 tấn quả. Cộng thêm với tiền bán lợn và gia súc, gia cầm, gia đình ông có thu nhập khoảng 1,4 tỷ đồng. Năm nay vườn cam lại được mùa, dự kiến thu hoạch 40 tấn, nếu giá vẫn bán tốt như năm ngoái thì doanh thu lên tới 2 tỷ đồng. Gia đình ông vừa đầu tư mở rộng vườn thêm 1,7 ha, đến nay diện tích trồng đã lên tới hơn 4 ha. Tới năm 2022, vườn cam canh thứ hai sẽ cho ra quả, sản lượng có thể lên tới 100 tấn cam/năm.

Bên cạnh đó, ông bà còn kết nối để đón khách du lịch, trẻ nhỏ tới tham quan và mua cam tại vườn. Bà Liên cho hay: "Rồi vườn cam Canh của nhà còn đón những đoàn cán bộ, các cháu thiếu nhi, bạn bè giao lưu học hỏi kinh nghiệm tới thăm. Nhiều đoàn đến tham quan rồi mua luôn cam Canh tại vườn. Tuy vất vả mà không có cảm giác mệt".

Giờ đây, mảnh đất cằn cỗi xưa kia đã trở thành miếng đất "vàng" đẻ ra tiền tỷ mỗi năm. Không chỉ phát triển kinh tế gia đình, ông Dũng cũng cố gắng giúp đỡ cả các bà con nông dân khác, hi vọng phát triển giống cam canh ở đất Bắc Sơn. Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Lạng Sơn Hoàng Văn Ngôn nhận định, ông Dương Văn Dũng là người luôn nhiệt huyết với phong trào của Hội, chịu khó tìm tòi hướng phát triển kinh tế của gia đình và đóng góp chung vào phát triển kinh tế-xã hội địa phương.

Xem thêm: Chàng trai người Mông vay tiền đi Israel học cách làm nông nghiệp, về nước trồng rau sạch thu 200 triệu đồng/năm