Quy tắc dạy con thành tài của Kỷ Hiểu Lam: "4 điều cấm và 4 điều cần"

Kỷ Hiểu Lam là một trọng thần của nhà Thanh. Mặc dù bận rộn nhưng ông không lơ là chuyện giáo dục con cái. Ông viết gia thư rõ ràng, chỉ phu nhân cách dạy con như thế nào.

Ông đưa ra 8 quy tắc dạy con, trong đó có bốn điều tuyệt đối cấm kỵ và bốn điều cần làm, hay còn gọi là "tứ giới" và "tứ nghi".

Bốn điều cấm

1. Cấm dậy muộn

Kỷ Hiểu Lam cho rằng, ngoài lợi ích mang đến cơ thể khỏe mạnh và tinh thần phấn chấn, việc dậy sớm còn giúp trẻ em loại bỏ tính lười biếng. Vì vậy, ông luôn nghiêm khắc bảo ban con điều này.

Để rèn tính kỷ luật cho con, ông bắt đầu bằng chữ "cần", nghĩa là cần cù chịu khó. Lấy cần cù trị lười nhác, lấy cần cù bù thông minh, chỉ cần chăm chỉ thì quá nửa việc trong thiên hạ đều có thể làm được.

2. Cấm kiêu ngạo

Kỷ Hiểu Lam luôn nhắc con phải nhớ rằng, kiêu ngạo sẽ chỉ chuốc lấy những tổn thất cho bản thân, nó sẽ làm con người ta mất chí tiến thủ.

Đời này, sẽ chẳng ai thích kết giao với một kẻ ngạo mạn và coi thường người khá. Tự cho mình hơn người là thói hư, Kỷ Hiểu Lam nghiêm cấm con trở thành kẻ kiêu ngạo.

3. Cấm lười nhác

Lười nhác là nguyên nhân hàng khiến một người thất bại. Xưa nay, những kẻ phàm phu trong thiên hạ đều vì một chữ lười mà bại vong. Một người cho dù sáng dạ đến mấy mà mắc bệnh lười biếng thì cũng không bao giờ thành tài được.

4. Cấm xa hoa lãng phí

Có câu thơ nổi tiếng thời Đường như sau:

"Xem sử tiên hiền của nước nhà,

Thành do cần kiệm, bại xa hoa".

Cổ nhân chỉ ra rằng, phú quý đều do hai chữ "cần kiệm", nhưng sự suy bại của một gia tộc lại bắt nguồn từ hai chữ "xa hoa". Minh chứng về việc ăn chơi vô độ dẫn tới bại vong trong lịch sử nhiều không kể hết được.

Kỷ Hiểu Lam luôn dạy con phải ghi nhớ, từng hạt cơm, manh áo có được đều không hề dễ dàng, tất cả đều phải bỏ mồ hôi và sức lao động chân chính mới có được.

Bốn điều cần

1. Tôn sư trọng đạo

Có câu: "Nhất tự vi sư, chung thân vi phụ", nghĩa là một ngày làm thầy, cả đời làm cha.

Thời xưa, quan hệ thầy trò được coi trọng hơn ngày nay rất nhiều. Thậm chí, những bậc phụ mẫu thời cổ đại khi dẫn con tới theo học còn phải làm lễ bái thầy. Tôn sư là một truyền thống vô cùng tốt đẹp mà con trẻ ngày nay cần học hỏi.

2. Chăm chỉ học hành

Kỷ Hiểu Lam coi sách là nguồn tri thức quý báo, giúp giải đáp những điều còn đang nghi hoặc. Ông luôn khuyến khích con tự tìm tòi những điều mới lạ, bổ ích từ sách vở.

Đọc sách còn giúp hình thành những đức tính tốt cho trẻ như điềm đạm, lý trí và tự giác mà cha mẹ không cần chỉ bảo nhiều.

3. Yêu thương con người

Theo quan niệm của Kỷ Hiểu Lam, trước khi tiếp cận tri thức, phải học lấy đạo đức, học cách làm người.

Ông dặn dò phu nhân phải truyền cho con tấm lòng bác ái, biết cảm thông, chia sẻ với người khác rồi mới tính đến chuyện rèn luyện chữ nghĩa.

4. Cẩn trọng khi ăn uống

Bệnh tật của con người phần lớn do ăn uống, sinh hoạt không điều độ gây nên.

Người nào có thói quen thức khuya dậy muộn, ăn uống không chừng mực chính là vô trách nhiệm với sức khỏe của bản thân.

Vì thế, dạy cho trẻ biết yêu quý và trân trọng bản thân là điều cần thiết. Chỉ khi chăm sóc tốt cho chính mình thì mới có khả năng chăm lo được cho người khác.

Rèn luyện thói quen ăn uống có chọn lựa, ăn vừa phải, không quá no… cũng chính là cách giúp con biết cách tự bảo vệ sức khỏe của mình.

Nhân cách và sự thành đạt của trẻ sau này chịu ảnh hưởng rất nhiều từ các bậc cha mẹ. Hãy kiên nhẫn, dành thời gian tìm hiểu tâm lý của trẻ, quan tâm và uốn nắn sớm nhất có thể. Bởi những thói quen một khi được hình thành sẽ ăn sâu vào tiềm thức, sau này khó có thể sửa đổi.

Xem thêm: Vẫn biết rằng nuôi con không cần báo đáp nhưng vì sao cha mẹ nhất định phải dạy con hiếu thảo?