Người xưa nói: Gia phong tốt vượng ba đời

Chẳng sai khi người xưa dạy: "Gia phong tốt vượng ba đời". Điều giúp một gia đình ngày càng thịnh vượng, không cứ phải nhà mặt phố, cũng chẳng phải bắt buộc tài khoản bạc tỷ, mà chính là hai thói quen nhỏ nhưng quyền năng: Dậy sớm và ghi chép chi tiêu. Đằng sau hai việc tưởng chừng vụn vặt ấy là cả một kho tàng trí tuệ người xưa và những bằng chứng khoa học hiện đại.

Dậy sớm – bài thuốc quý không tốn tiền

Theo Đông y: Dậy sớm là liều "thuốc bổ" tự nhiên nhất. Theo Sohu, một chuyên gia Y học cổ truyền Quảng Đông kể về một lập trình viên 28 tuổi, thường xuyên thức đến 3 giờ sáng, ngày nào cũng phải uống café để tỉnh táo. Sau ba tháng điều chỉnh giờ giấc, dậy từ 5h sáng, anh đi khám lại: Gan nhiễm mỡ biến mất, huyết áp trở lại bình thường. Theo Đông y, 5h–7h sáng là lúc kinh đại tràng hoạt động mạnh – dậy sớm và đi vệ sinh đúng lúc chính là cách "tẩy rửa" cơ thể từ bên trong.

Theo nghiên cứu Harvard: Sau 20 năm theo dõi 2.000 gia đình, các nhà khoa học phát hiện: Trẻ em trong gia đình có bố mẹ dậy sớm có khả năng đỗ vào trường top cao gấp 3 lần so với nhóm còn lại. Lý do? Vì những gia đình ấy luôn duy trì bữa sáng đúng giờ, đủ chất, và bố mẹ vô hình trung trở thành hình mẫu sống có kỷ luật cho con.

Từ trải nghiệm thực tế: Không ít người sau khi nghỉ hưu ngày nào cũng đưa cháu đi tập Thái cực quyền từ 6h sáng. Cũng có người chia sẻ rằng, giữ thói quen dậy sớm, tập thể dục giúp khỏe mạnh hơn: "Ngày xưa cháu tôi suốt ngày ốm, giờ cả năm chẳng ho hen gì". Nghiên cứu mới nhất năm 2025 cho thấy: Người dậy sớm có hệ miễn dịch mạnh hơn 40%, nguy cơ mắc tiểu đường cũng giảm 23%.

Cách tập thành thói quen:

- Giảm sáng từ sớm: Đặt điện thoại vào chế độ ngủ sớm 15 phút trước giờ đi ngủ để cơ thể dễ chìm vào giấc.

- Dùng đèn mô phỏng bình minh: Loại đèn này giúp ánh sáng tăng dần như mặt trời mọc, đánh thức nhẹ nhàng hơn hẳn chuông báo thức thông thường.

- Tận dụng “10 phút vàng”: Sau khi thức dậy, hãy uống một cốc nước ấm và giãn cơ nhẹ nhàng 5 phút. Cơ thể sẽ biết ơn bạn cả ngày dài.

Ghi chép chi tiêu – bí quyết tích lũy và gìn giữ hạnh phúc gia đình

Muốn mua nhà, hãy bắt đầu bằng cây bút: Theo cuốn Triệu phú nhà bên, 90% người thành đạt đều duy trì việc ghi chép chi tiêu ít nhất 5 năm. Họ không trúng xổ số, mà biết tiết kiệm từng đồng lẻ. Một kỹ sư trong sách đã nhận ra mình tốn 20 triệu mỗi năm cho café – sau khi ngừng thói quen này, anh để dành mua được căn hộ trong khu học tốt.

Từ sổ tay thành “gia bảo”: Một người phụ nữ từ ngày cưới đến giờ đều tỉ mẩn ghi từng đồng – kể cả tiền bỉm cho con. Năm ngoái khi tổng hợp lại, cô phát hiện gia đình đã tiêu hơn 120 triệu chỉ vì mua sắm bốc đồng ở siêu thị. Sau đó, cô chuyển sang lên danh sách mua sắm mỗi tuần, tiết kiệm được hơn 30 triệu mỗi năm.

Gắn kết gia đình: Có một bà cụ 72 tuổi tên Ngô Lập Chí, học cách ghi chép chi tiêu trên điện thoại. Từ khi có bảng chi tiêu minh bạch, không còn chuyện con cái càu nhàu chuyện bà thiên vị ai. Cuốn sổ chi tiêu của bà giờ trở thành "báu vật gia đình", cháu chắt tranh nhau học cách ghi lại từng khoản.

Anh Lâm – từng hay cãi nhau với vợ vì quan điểm tiêu xài. Sau khi cùng dùng app ghi chép, họ mới vỡ lẽ: Mỗi tháng chị vợ tốn 5 triệu cho mỹ phẩm, còn anh nạp game hết 3 triệu. Từ đó, họ cùng thống nhất để dành 50% thu nhập mỗi tháng, phần còn lại chia đôi. Tình cảm gia đình cũng dần êm ấm hơn.

Gia phong: Của để dành quý hơn tiền bạc

Gia tộc Tăng Quốc Phiên (Trung Quốc) có hơn 240 nhân vật nổi tiếng, đều nhờ vào gia huấn "nửa học nửa làm" – sáng dậy sớm đọc sách, tối ghi chép chi tiêu. Ngày nay, nhiều gia đình khá giả nhưng lại quên mất những điều giản dị ấy.

Thời buổi bây giờ, rất nhiều đứa trẻ được chiều chuộng, chẳng phải làm bất cứ điều gì. Một lần nọ, về quê chơi, chị Thanh gặp đứa cháu họ ở quê, 10 tuổi vẫn chưa biết tự mặc đồ. Hồi nhỏ, cha đứa bé – mới 5 tuổi đã dậy sớm giúp bố mẹ việc đồng áng. Nhưng giờ anh lại nói: "Bây giờ đầy đủ rồi, chẳng muốn con khổ". Kết quả: Cháu đi học bị bạn chê cười, dần trở nên lầm lì, mất tự tin.

Giáo dục gia đình không nằm ở việc cho con sống sung sướng, mà là truyền cho con lòng biết ơn thời gian, trân trọng đồng tiền và hiểu công sức lao động.

Lời nhắn gửi đến tất cả những người làm cha mẹ

Nhiều người nói: Thời đại bây giờ khác rồi, mấy chuyện “xưa cũ” như dậy sớm hay ghi sổ đã lỗi thời. Nhưng sự thật là:

- Trẻ biết ngủ sớm dậy sớm, sẽ khỏe mạnh và học tập tốt hơn.

- Gia đình biết ghi chép chi tiêu, sẽ bớt mâu thuẫn và chủ động tài chính hơn.

- Nhà nào giữ được gia phong, thì thế hệ sau sẽ luôn phát triển tốt hơn thế hệ trước.

Nếu bạn cũng mong gia đình mình ngày càng vững vàng, hãy bắt đầu từ chính hôm nay. Nhớ rằng: Gia phong không phải những dòng chữ treo tường, mà là những thói quen in sâu trong nếp sống.

Chỉ cần bạn bắt đầu từ hai việc nhỏ: Dậy sớm – ghi chép chi tiêu, thời gian sẽ chứng minh: Hạnh phúc và bình an thực sự bắt đầu từ những điều bình dị như thế.

Xem thêm: Cổ nhân nói: Nghèo không động tam nghệ, giàu không gần tam nhân