Người xưa nói “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ”, vế sau lại càng thêm thấm thía
Người xưa có câu “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ, dù mệt đến đâu cũng đừng ngồi lên trên đùi người khác”, đây không chỉ là lời dạy mang tính tâm linh mà còn là bài học về đạo đức, cách hành xử trong đời sống thường nhật.
Người xưa nói “Dù đói đến mấy đừng ăn đồ cúng ở mộ”, vì sao?
Trong văn hóa Á Đông nói chung và người Việt nói riêng, đồ cúng không đơn thuần là vật chất mà nó còn là tấm lòng của người sống dâng lên người đã khuất. Dù đó là nén nhang, chén cơm trắng hay mâm cao cỗ đầy, tất cả đều mang theo sự tưởng niệm, biết ơn và kính trọng đối với tổ tiên, ông bà, những người đã khuất.

Bởi thế, ăn đồ cúng ở mộ bị xem là hành vi thiếu tôn trọng, xâm phạm vào không gian linh thiêng của người đã khuất. Dù trong hoàn cảnh khó khăn, dù bụng đói cồn cào, thì người xưa vẫn dặn: “chớ vì một miếng ăn mà mất đạo lý làm người.”
Không chỉ vậy, theo tín ngưỡng dân gian, đồ cúng là vật dành cho cõi âm, nếu người trần ăn vào thì dễ rước xui xẻo, bệnh tật, hoặc những điều không may mắn vì đã vô tình "tranh phần" của người đã khuất. Câu răn dạy này, vì thế, vừa là bài học về lòng thành kính, vừa là lời nhắc nhở về giới hạn giữa con người và thế giới tâm linh.
Người xưa nói “Dù mệt đến đâu cũng đừng ngồi lên trên đùi người khác”, vì sao?
Nghe thì có vẻ chỉ là lời dặn về một hành động nhỏ, nhưng thực chất đây là một bài học lớn về phép tắc ứng xử, đặc biệt trong các mối quan hệ xã hội.
Ngồi lên đùi người khác, dù là đùa giỡn, dù vô tình, vẫn dễ bị đánh giá là thiếu ý tứ, thiếu lễ nghĩa, thậm chí khiếm nhã, đặc biệt trong quan hệ nam nữ hoặc khi ở nơi đông người. Hành động đó phá vỡ ranh giới thân mật cho phép trong xã hội, có thể gây ra sự hiểu lầm hoặc tạo nên tình huống không phù hợp.

Người xưa dạy con cháu rằng: “Giữ lễ là giữ lấy chính mình” và câu nói này chính là minh chứng sống động. Không phải vì cứng nhắc hay câu nệ, mà là để mỗi người học được cách tự trọng, biết giữ khoảng cách đúng mực và luôn giữ cho mình sự đoan trang, chuẩn mực trong mọi hoàn cảnh.
Giữa thời đại hiện đại, khi mọi giá trị đang không ngừng thay đổi, những lời dạy của người xưa như thế này vẫn giữ nguyên giá trị. Biết tôn trọng những điều linh thiêng, giữ gìn lễ nghi trong hành xử, và không để hoàn cảnh khiến ta đánh mất phẩm giá đó là cách sống đẹp, sống sâu, sống có đạo lý mà ông bà ta từ lâu đã truyền lại.
Xem thêm: Người có 4 đặc điểm này về già “vận đỏ như son” đi đâu cũng gặp quý nhân tương trợ, đó là gì?
Tin liên quan
Câu nói “Nghèo không tiếc 3 tiền, giàu không vào 3 cửa” là một lời răn dạy sâu sắc của người xưa, phản ánh kinh nghiệm sống, triết lý nhân sinh và đạo lý ứng xử trong xã hội.
Cổ nhân dặn “Đêm không chải tóc, sáng không kể giấc mơ”, nghe qua có vẻ chỉ là những lời khuyên liên quan đến thói quen sinh hoạt thường ngày. Nhưng nếu chiêm nghiệm kỹ hơn, ta sẽ nhận ra đây là một triết lý nhân sinh sâu sắc, phản ánh lối sống đầy chừng mực, tinh tế và cẩn trọng của người xưa.
Cổ nhân dạy “40 không lấy vợ, 50 không may quần áo.” Thoạt nghe, câu nói này nghe có vẻ kỳ lạ và khó hiểu đối với người hiện đại, nhưng nếu tìm hiểu sâu sẽ thấy đây là một lời nhắc nhở mang tính triết lý, phản ánh quan niệm sống, đạo đức và nhân sinh quan của người xưa.
Bài mới

Có người sống cả đời vất vả, về già vẫn long đong. Nhưng cũng có người, tuổi trẻ nhiều gian truân, đến hậu vận lại được an nhàn, sung túc, đi đâu cũng gặp điều may mắn. Cổ nhân từng nói: “Phúc do tâm sinh, họa phúc tại nhân”, tức là vận mệnh mỗi người không hoàn toàn do số trời, mà phần lớn đến từ chính tính cách và hành vi của họ. Dưới đây là 4 đặc điểm của những người thường được quý nhân nâng đỡ, càng lớn tuổi càng hưởng phúc.

Từ ngàn xưa, ông cha ta đã có câu "Nhìn mặt mà bắt hình dong", ngụ ý rằng dung mạo của con người phần nào phản ánh tính cách, tâm tư và phẩm chất bên trong. Dù không hoàn toàn tuyệt đối, nhưng nhân tướng học cổ phương Đông vẫn tin rằng gương mặt là tấm gương soi tâm hồn và từ đó, có thể phần nào dự đoán được một người có đáng tin, có nên kết giao hay không. Cũng vì thế mà cổ nhân dặn, khi chọn bạn mà chơi thì nên cẩn trọng với người có 3 tướng mặt này kẻo rước họa vào thân.

Dù không đi làm ngoài xã hội, người vợ vẫn đảm đương khối lượng công việc lớn, từ chăm sóc con cái, lo toan nhà cửa đến hỗ trợ tinh thần cho chồng. Việc trả lương cho vợ ở nhà chăm con là một cách thể hiện sự trân trọng và công nhận công sức mà người vợ bỏ ra trong vai trò nội trợ và nuôi dạy con cái.