Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày10 Thành viên · 7.902 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng9 Thành viên · 2.462 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương9 Thành viên · 769 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống5 Thành viên · 5.099 Bài viết -
Sống An Lành6 Thành viên · 1.023 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu5 Thành viên · 4.349 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực5 Thành viên · 1.482 Bài viết
Người xưa dặn “Nghèo không tiếc 3 tiền, giàu không vào 3 cửa", càng ngẫm nghĩ càng thấm thía!
Câu nói “Nghèo không tiếc 3 tiền, giàu không vào 3 cửa” là một lời răn dạy sâu sắc của người xưa, phản ánh kinh nghiệm sống, triết lý nhân sinh và đạo lý ứng xử trong xã hội.
Người xưa dặn “Nghèo không tiếc ba tiền” mang hàm ý gì?
Vế câu “nghèo không tiếc ba tiền” của người xưa mang thông điệp về lòng vị tha, nhân nghĩa trong cảnh thiếu thốn. “Ba tiền” không phải là con số chính xác, mà là biểu tượng cho những thứ nhỏ nhặt, ít ỏi. Trong thời phong kiến xưa, “một tiền” là một đơn vị tiền tệ nhỏ, “ba tiền” là món tiền không đáng là bao. Tuy nhiên, khi con người lâm vào cảnh nghèo túng, thì cả một đồng cũng trở nên quý giá.
Chính trong hoàn cảnh ấy, người xưa dạy rằng, đừng vì khổ cực mà bóp nghẹt lòng trắc ẩn. Khi nghèo mà vẫn có thể giúp người khác một cách chân thành dù chỉ là bát cơm, cái áo, lời động viên thì đó là hành động cao quý, là biểu hiện của nhân cách lớn. Những người như thế thường “nghèo tiền mà giàu lòng”, bởi họ sống bằng tình người hơn là toan tính.Nghèo mà biết chia sẻ, mới là người biết sống. Nghèo mà ích kỷ, dẫu giàu lên cũng không quý.
Câu nói này của người xưa cũng khéo léo phê phán những người nghèo mà sống keo kiệt, nhỏ nhen, không dám cho đi điều gì, luôn lo sợ mất mát. Chính sự ích kỷ ấy khiến họ mãi chìm trong nghèo khó, không chỉ vật chất mà cả tinh thần.
Người xưa dặn “Giàu không vào ba cửa” mang hàm ý gì?
Ngược lại với vế đầu, vế sau giàu không vào ba cửa” của người xưa mang tính cảnh tỉnh đối với người có tiền của. Khi đã có điều kiện dư dả, con người rất dễ sinh tâm buông thả, lạc lối vào những cám dỗ của đời sống vật chất. Câu nói dạy rằng, người giàu phải biết tránh xa ba nơi nguy hiểm, mà theo lối hiểu dân gian phổ biến, đó là: Cửa tửu sắc là những nơi ăn chơi trụy lạc, rượu chè, gái gú dễ làm hại thân thể, hao tổn tiền của, băng hoại nhân cách. Cửa cờ bạc là chốn đỏ đen mê muội, một lần sa chân có thể trắng tay, tan cửa nát nhà. Cửa quan quyền là ẩn dụ cho những con đường đi bằng mưu mẹo, đút lót, nịnh bợ để cầu lợi dễ gây tai họa, hủy hoại danh tiếng và sự nghiệp.
Câu nói này của người xưa muốn răn dạy con cháu rằng, giàu có không đồng nghĩa với quyền xâm phạm đạo lý. Trái lại, người càng có nhiều, càng cần sống tiết chế, tỉnh táo, và biết “giữ cửa” tức là giữ giới hạn, giữ đạo đức.
Có của thì giữ phước, chứ đừng để của nuốt mất phúc đức của mình. Đó là lời răn dạy sâu sắc về cách hưởng thụ trong chừng mực, không để đồng tiền kéo mình vào hố sâu danh lợi, đam mê vô độ hay con đường bất chính.
“Nghèo không tiếc ba tiền, giàu không vào ba cửa” không chỉ là một câu răn dạy của người xưa, mà là kim chỉ nam cho cách sống quân bình giữa tâm và trí, giữa tình và lý. Nó nhắc nhở mỗi người, ở bất kỳ hoàn cảnh nào dù khốn khó hay giàu sang cũng cần giữ cho mình một trái tim nhân hậu và một cái đầu tỉnh táo. Bởi lẽ, giữ được tâm sáng trong nghèo, giữ được trí sáng khi giàu, ấy mới là điều khó nhất trong đời người.
Xem thêm: Cổ nhân dặn “Đêm không chải tóc, sáng không kể giấc mơ”, là vì sao?
Tin liên quan
Cổ nhân dạy “40 không lấy vợ, 50 không may quần áo.” Thoạt nghe, câu nói này nghe có vẻ kỳ lạ và khó hiểu đối với người hiện đại, nhưng nếu tìm hiểu sâu sẽ thấy đây là một lời nhắc nhở mang tính triết lý, phản ánh quan niệm sống, đạo đức và nhân sinh quan của người xưa.
Trong cõi nhân sinh, có những giá trị không hào nhoáng nhưng bền bỉ như mạch nước ngầm, nuôi lớn cả một dòng tộc qua năm tháng. Một trong những giá trị ấy, cổ nhân gọi là “gia phong” tức là nề nếp, quy tắc sống, cách con người trong một mái nhà đối đãi với nhau và với thế gian. Vì thế mới có câu “gia phong tốt vượng ba đời”.
Theo lời người xưa dặn, việc bố trí phòng ngủ, đặc biệt là giường ngủ nên được cân nhắc kỹ càng, nhất là vị trí đầu giường để tránh ảnh hưởng tới sức khỏe và vận khí gia đình.
Bài mới
Cổ nhân từng dạy: “Dưỡng hình không bằng dưỡng thần, điều thân không bằng điều tâm”. Một câu nói tưởng chừng đơn giản, nhưng ẩn chứa đạo lý sâu xa về cách con người nuôi dưỡng thân – tâm – trí để đạt được sự an lạc trong đời. Bởi lẽ, thân thể khỏe mạnh chỉ là phần nổi của tảng băng, còn tinh thần và tâm thái mới là gốc rễ của hạnh phúc thật sự.
Cổ nhân có câu: “Nhìn thấy cái sai của người khác là Thanh, nhìn thấy cái sai của mình là Tỉnh”. Một câu nói ngắn gọn mà bao hàm trí tuệ sâu xa.
Câu nói của cổ nhân nghe qua tưởng chừng đơn giản, nhưng đó là đúc kết của một đời trải nghiệm, thấu hiểu nhân tình thế thái. Ai lĩnh ngộ được, người ấy sống an yên, tâm nhẹ tựa mây, không còn oán trách, sân si giữa dòng đời.
Khổng Tử, bậc hiền triết vĩ đại của phương Đông, từng để lại một lời răn nổi tiếng: “Đừng bao giờ kết bạn với người không có gì tốt hơn mình.” Thoạt nghe, câu nói này dễ bị hiểu lầm là sự kiêu ngạo, tự cho mình cao hơn người khác. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, ta sẽ nhận ra đây là lời khuyên thấm thía về cách chọn bạn, giữ bạn và tự hoàn thiện bản thân trong dòng chảy nhân sinh.
Khổng Tử nói: “Biết thì nói là biết, không biết thì nói là không biết, đó mới là biết”. Nghe qua, tưởng chừng chỉ là một lời khuyên về cách trả lời khi có ai hỏi. Nhưng nếu suy ngẫm kỹ, đây là triết lý sống vô cùng thực tế và minh triết, dạy con người cách đối diện với tri thức, với bản thân và với cuộc đời.
Triết gia Trang Tử từng răn dạy: “Kẻ hay ca tụng người khác trước mặt, thì cũng thường nói xấu sau lưng người ta”. Câu nói tưởng như giản đơn nhưng ẩn chứa sự thấu hiểu sâu sắc về lòng người và cách ứng xử trong đời.
Cổ nhân răn dạy: “Người thông minh biết buông bỏ, kẻ khôn ngoan biết giả ngốc". Thực ra, trí tuệ lớn nhất đôi khi không nằm ở việc biết nhiều, mà ở chỗ không để tâm đến những điều nên bỏ qua.
Trong dân gian vẫn truyền tụng câu: “Tháng Bảy mưa ngâu, ai sầu nấy chịu – Mùng Một tháng Bảy, quỷ mở cổng trần”. Từ xưa, tháng 7 âm lịch luôn gắn liền với nỗi ám ảnh mơ hồ, được gọi là “Tháng Cô Hồn”. Câu nói ấy không chỉ phản ánh nỗi sợ hãi khó gọi thành tên mà còn thể hiện hệ thống niềm tin tâm linh đã ăn sâu trong văn hóa người Việt từ đời này sang đời khác.
Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.
Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.
Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.
Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.
Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.
"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...
Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.