Đăng nhập với Zalo
Đăng nhập qua Google
- Cộng đồng
-
Tin Vui Mỗi Ngày6 Thành viên · 7.837 Bài viết -
Người Truyền Cảm Hứng7 Thành viên · 2.383 Bài viết -
Lan Tỏa Yêu Thương6 Thành viên · 753 Bài viết -
Bài Học Cuộc Sống4 Thành viên · 5.074 Bài viết -
Sống An Lành4 Thành viên · 1.021 Bài viết -
Thế Giới Muôn Màu4 Thành viên · 4.344 Bài viết -
Góc Nhìn Tích Cực4 Thành viên · 1.480 Bài viết
“Học lễ nghĩa làm người trước, đọc sách thánh hiền sau” – Nguyên tắc dạy con thành tài của người xưa
“Học lễ nghĩa làm người trước, đọc sách thánh hiền sau” là nguyên tắc giáo dục con được cổ nhân truyền lại đến ngày nay vẫn còn nguyên giá trị.
Sinh con và giáo dục con cái thật tốt đó chính là thiên chức của các bậc làm cha làm mẹ. Cổ nhân có câu: “Cha mẹ yêu thương con thì phải tính đường xa”. Hàm ý của câu nói này chính là, cha mẹ yêu thương con thì phải tính nước đường xa cho con, ngay từ khi còn nhỏ hãy tạo dựng cho con một nền tảng tương lai tốt. Để con trở thành người sống có ích, cống hiến cho xã hội thì trước khi cho con học kiến thức hãy bồi dưỡng con học cách làm người, để con học lễ nghĩa làm người trước đọc sách thánh hiền sau, đó mới là đạo lý!
Học lễ nghĩa làm người trước, đọc sách thánh hiền sau
Trong xã hội ngày nay, nhiều người chỉ vì mục đích cá nhân và chiếm lợi cho riêng mình mà điều gì cũng dám làm. Họ sống đầy mưu mô, tính toán, đi ngược lại với đạo đức nhân loại và luân thường đạo lý. Do vậy, trong quá trình nuôi dạy và giáo dục con cái, một số cha mẹ bị ảnh hưởng, ôm giữ những quan niệm lệch lạc, không đúng đắn.
Nếu so với môi trường coi trọng thành tích như hiện này thì giáo dục cổ đại lại “phát triển” hơn rất nhiều. Thời xưa đi học, người ta chú trọng giáo dục đạo đức cho con trẻ hơn hết thảy.
Khổng Tử đã từng viết: “Đệ tử nhập tắc hiếu, xuất tắc để, cẩn nhi tín, phiếm ái chúng nhi thân nhân, hành hữu dư lực tắc dĩ học văn”. Ý rằng, con trẻ ở nhà thì hiếu đễ, ra ngoài thì lễ phép; biết cẩn trọng và thành tín; biết yêu quý mọi người, thân cũng như sơ; lúc rảnh thì trau dồi học hỏi thêm.
Đức Khổng Tử muốn nêu ra những đức tính căn bản mà người trẻ cần phải trao dồi: Biết đối xử trong nhà cũng như ngoài xã hội, biết thận trọng trong lời ăn tiếng nói, luôn sống có tình người và trách nhiệm, luôn trao dồi kiến thức của mình.
Được những đức tính trên, người trẻ sẽ có tính hiếu đễ, có lòng nhân ái, được mọi người yêu quý và đạt được những thành công lớn trong cuộc sống.
Người xưa có câu: “Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”, trẻ con sinh ra vốn thiện lương và đơn thuần, rất dễ ảnh hưởng bởi những người xung quanh, đặc biệt là cha mẹ của chúng. Vì thế, muốn con phát triển tốt, trở thành người có kiến thức, có lễ nghi, có ích cho xã hội thì phải dạy con học lễ nghĩa làm người trước, đọc sách thánh hiền sau.
Dưới đây là một ví dụ, hãy xem xem thời xưa cổ nhân đã giáo dục con trẻ trở thành người biết giữ lời, thành tín như thế nào:
Tăng Tử là đệ tử của Khổng Tử, là một nhà tư tưởng nổi tiếng trong lịch sử và là một trong những đại biểu chính của Nho gia. Tăng Tử rất nghiêm khắc và thận trọng trong việc giáo dục đạo đức cho con cái. Một ngày nọ, vợ của Tăng Tử đi chợ, con trai khóc lóc muốn đi theo cùng.
Thấy vậy, vợ Tăng Tử bèn dỗ dành con trai, nói: “Con trai ngoan, quay về nhà đi, khi nào mẫu thân quay lại sẽ mổ lợn cho con ăn”. Sau đó, đứa trẻ ngừng khóc và quay trở về nhà. Khi vợ của Tăng Tử đi chợ trở về, Tăng Tử liền nói cần phải đi mổ lợn. Nghe vậy, vợ ông liền vội bảo: “Thiếp chỉ nói đùa với con mà thôi, chàng đừng tin là thật”.
Tăng Tử liền nói với vợ mình: “Không thể nói đùa với con trẻ được, chúng không có năng lực phán đoán và suy nghĩ, tất cả mọi thứ chúng học đều là từ cha mẹ. Bây giờ nàng nói dối con, chính là đang dạy con cách nói dối, sau này con sẽ không tin tưởng nàng nữa, đây không phải là cách giáo dục con đúng đắn”. Sau đó, Tăng Tử đã giữ lời hứa của vợ đối với con trai, cả gia đình đi mổ lợn để ăn.
Con trẻ từ khi sinh ra và lớn lên, cha mẹ chính là những người thầy đầu tiên của chúng. Vì thế, mọi lời nói, việc làm tước mặt trẻ nhỏ đều cần phải suy nghĩ kỹ càng, không thể tùy tiện mà làm, nếu không sau này đứa trẻ lớn lên sẽ rất khó sửa đổi.
Xem thêm: làm sao để con thành người tử tế: 5 bí quyết vàng cha mẹ nên áp dụng ngay
Đọc thêm
Trong suy nghĩ của những đứa trẻ Do Thái không hề có khái niệm lười biếng hay không làm gì cả. Từ nhỏ, các em đã được dạy phải làm việc chăm chỉ và biết quản lý thời gian.
Chị Nguyễn Phương Lan, một phụ huynh người Việt đang sống tại Mỹ, có mẹ chồng sinh trưởng trong gia đình Do Thái đã chia sẻ lại những kinh nghiệm dạy con về tài chính hữu ích.
Các bậc cha mẹ không nên đợi cho đến khi con cái đủ lớn và có tiền tiêu vặt rồi mới dạy chúng về tiền bạc, bởi đó là sai lầm rất lớn.
Tin liên quan
Hầu hết những người trung thực sẽ nhẫn nhịn và dễ thỏa hiệp. Tuy nhiên, bạn không muốn chiếm lợi từ người khác không đồng nghĩa với việc không bị người ta gây chuyện.
Cha mẹ nào cũng dạy con làm người tử tế, nhưng vẫn có những nguyên tắc cần phải tuân theo. Đặc biệt con không nên tử tế trong 4 tình huống dưới đây, đừng để lòng tốt của mình bị lợi dụng.
Trong những năm gần đây, xu hướng “lấy cái nghèo để nuôi con trai, lấy cái giàu để nuôi con gái” đang được nhiều cha mẹ coi là kim chỉ nam trong việc giáo dục con cái.
Bài mới
Cổ nhân xưa có câu: “Kẻ trí chọn bạn như chọn cây để trú, người dại chọn bạn như nhặt củi giữa rừng thấy gì cũng ôm vào, rồi có ngày bị đâm ngược trở lại”. Vậy nên, người khôn ngoan không chỉ học cách tiến tới, mà còn biết khi nào nên rút lui. Dưới đây là ba kiểu người mà bậc trí giả xưa nay luôn tìm cách tránh xa, trong khi kẻ dại lại dễ bị cuốn vào, chuốc lấy khổ đau.
Sau khi được xuất viện tôi và vợ suy tính suốt một thời gian dài rồi quyết định sẽ dọn đến sống tại một viện dưỡng lão trong thành phố để không phải làm phiền đến các con, lại nhận được sự chăm sóc tốt nhất.
Người xưa nói: “Không mắc kẹt trong sự oán giận là đã đạt được một nửa hạnh phúc” không phải một lời sáo rỗng khuyên người ta “buông bỏ cho nhẹ lòng”, mà là một minh triết sâu sắc về bản chất của hạnh phúc: Hạnh phúc không chỉ đến từ những gì ta có, mà còn đến từ những gì ta không để tâm mình bị trói buộc.
Có lẽ ông trời cho 2 con người kém may mắn được gặp nhau và mang đến tiếng cười, sự ấm áp cho nhau, hay nói đúng hơn, chị dâu chính là “Thiên sứ” thắp sáng cho cuộc đời tăm tối của anh trai.
Cổ nhân răn dạy: “Người nuôi dưỡng cây, cây giúp người thịnh vượng” không chỉ là lời nhắc về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, mà còn là chân lý về sự bền vững, sự trao đi và nhận lại trong cuộc đời.
Tôi từng nghĩ mẹ ruột và mẹ kế là kẻ thù không đội trời chung, nào ngờ giờ lại họ lại đòi dọn về sống chung với nhau. Người ta mẹ chồng nàng dâu còn chưa chắc ở chung được với nhau huống hồ gì là mẹ chồng, mẹ kế. Tôi càng nghĩ càng thấy đau đầu.
Mượn chuyện cây cối, cổ nhân truyền dạy cho hậu thế đạo lý ngàn đời về “hữu dụng” và “vô dụng”, đó là vật vô dụng nếu được đặt đúng chỗ thì cũng thành có ích.
Mới gửi con về quê cho mẹ chồng trông được mấy ngày con dâu đã mặt hầm hầm bế thẳng cháu nội lên thành phố vì cho rằng bà không thương cháu khi chăm cháu theo kiểu "nhà quê".
Người xưa dặn “Vay gạo không vay củi, mượn áo không mượn giày”, nghe qua tưởng đơn giản, nhưng nếu hiểu trọn ý, ta sẽ thấy đây là lời dặn dò thấm đẫm sự từng trải và tinh tế của cha ông về đạo lý sống, phép cư xử và cách giữ gìn tình người trong đời sống thường ngày.
Mãi sau này cô mới hiểu, tình yêu không phải chỉ là những gì nói ra ngoài miệng, mà chính sự hy sinh thầm lặng mới là tình yêu đích thực trong đời!
Cổ nhân nói “đầu người giàu không có tóc, chân người nghèo không có lông” nghe qua thì có vẻ dí dỏm, nhưng đằng sau là sự chiêm nghiệm sâu sắc về đời sống của hai tầng lớp trong xã hội: người giàu và người nghèo.
Nhìn ông cụ nằm co quắp trên chiếc giường gỗ, tay chân teo tóp. Tôi nghẹn lại, bát bún ân tình năm nào vẫn còn nóng trong ký ức, còn ông thì đang ngày một héo mòn theo những cơn đau.
Cổ nhân thường răn dạy con cháu: “Người dại ngoan cố, kẻ trí biết buông. Sống trên đời, ám ảnh là liều thuốc độc tai hại nhất.” Một câu nói ngắn, nhưng đủ để trở thành chiếc gương soi chiếu cả một đời người từ cách đối diện với thất bại, khổ đau, đến cách vượt qua những u uẩn trong tâm trí.
Tôi từng nghĩ về hưu sẽ là khoảng thời gian để tôi sống chậm, để bù đắp cho những tháng ngày thanh xuân đã hi sinh vì công việc. Nhưng hóa ra, về hưu lại là lúc tôi phải nghe lời con cái giảng dạy đạo lý làm cha, là lúc tôi bị ép giam trong 4 bức tường nhà để làm “ông nội tốt”, “người cha biết nghĩ”, “người già không ích kỷ”.
Hai năm sau ly hôn tôi chưa từng nghĩ mình sẽ gặp lại mẹ chồng cũ, lại càng không nghĩ tới bà sẽ chủ động đến nhà bố mẹ đẻ tôi để nói lời xin lỗi.
Người xưa răn dạy “Cái ngốc lớn nhất của con người là thích ‘ngồi lên đầu’ người khác” Đây không chỉ là một lời cảnh tỉnh, mà còn là chiếc gương phản chiếu sự ngộ nhận đầy sai lầm của nhiều người trong cách họ thể hiện bản thân giữa xã hội.