Cổ nhân dạy con: Kính trọng bề trên, bản thân khiêm tốn

Chu Công không chỉ là một trong những một nhà chính trị tài ba mà còn là người cha mẫu mực. Ông có cách dạy con khiến người đời sau phải học tập.

Đỗ Thu Nga Theo dõi
Sống Đẹp
Nguồn: Internet

Chu Công dạy con: "Kính trọng bề trên, bản thân khiêm tốn". Bá Cầm, Khang Thúc nghe xong đột nhiên hiểu ra được đạo lý tôn ti trật tự, người trẻ tuổi phải kính trọng người lớn tuổi, thế là hai cậu mang lòng cung kính lại tới gặp cha. Vừa vào cửa, hai cậu cung kính bước, tới sảnh đường cung kính quỳ bái, hành lễ tham kiến. Chu Công thấy hai con hoàn toàn thay đổi, rất đỗi vui mừng, xoa đầu vỗ về hai cậu, cho ăn cơm, rồi hỏi vị hiền nhân nào đã dạy dỗ.

Chu Công có yêu cầu hết sức nghiêm khắc đối với con trai mình, từ nhỏ đã yêu cầu hiểu lễ nghi, nuôi dưỡng những đức tính tốt đẹp. Con trai ông là Bá Cầm và Khang Thúc, lúc nhỏ tới gặp cha, Chu Công chẳng nói một lời, chỉ lấy roi đánh phạt. Liên tục ba lần đều như vậy. Khang Thúc bị đòn đau nên sợ, thương lượng với Bá Cầm, cả hai cùng đi thỉnh giáo hiền nhân Thương Tử. Thương Tử nhẫn nại nghe xong lời kể, cũng không giảng giải gì cho hai cậu, ông chỉ bảo: “Trên núi Nam Sơn có cây tùng cao vút, sao các con không tới đó mà xem?”

Hai cậu đi xem, thấy cây cao vòi vọi, quay về kể lại cho Thương Tử. Tới lúc này Thương Tử mới nói: “Cây cao vòi vọi, đây chính là đạo làm cha”.

Nói rồi, ông lại bảo hai cậu tới chân núi Nam Sơn để nhìn cây thị.

Bá Cầm, Khang Thúc tới đó xem, thấy cây thị phía bắc núi và cây tùng phía nam núi trông khác hẳn nhau, giống như dáng cúi đầu cung kính. Thương Tử giảng giải: “Cây thị dáng cúi đầu cung kính, đây chính là đạo làm con.”

Bá Cầm, Khang Thúc nghe xong đột nhiên hiểu ra được đạo lý tôn ti trật tự, người trẻ tuổi phải kính trọng người lớn tuổi, thế là hai cậu mang lòng cung kính lại tới gặp cha. Vừa vào cửa, hai cậu cung kính bước, tới sảnh đường cung kính quỳ bái, hành lễ tham kiến. Chu Công thấy hai con hoàn toàn thay đổi, rất đỗi vui mừng, xoa đầu vỗ về hai cậu, cho ăn cơm, rồi hỏi vị hiền nhân nào đã dạy dỗ. Hai cậu trả lời đó là Thương Tử, Chu Công khen ngợi: “Thương Tử thật là bậc quân tử!”

Bá Cầm được phong đất ở Lỗ, Chu Công không yên tâm. Khi Bá Cầm lên đường, Chu Công căn dặn: “Ta là con của Văn Vương, em của Vũ Vương, chú của Thành Vương, đối với thiên hạ thì địa vị cũng không nhỏ. Nhưng ta vẫn ‘Nhất mộc tam xúc phát, nhất phạn tam thổ bộ’ (một lần gội đầu 3 lần không chải tóc, 1 bữa cơm 3 lần nhả cơm ra – xem giải nghĩa ở phần cuối bài), nghĩ cách đãi sĩ chiêu hiền, chỉ lo nỗi không thu được nhân tài. Con sang nước Lỗ, thận trọng chớ kiêu ngạo!”

co-nhan-day-con-kinh-trong-be-tren-ban-than-khiem-ton-0
Chu Công

Ông tha thiết dặn dò con trai nên noi gương cha mà lễ hiền đãi sĩ, tôn kính trưởng bối hiền nhân, bản thân phải khiêm tốn, chớ ỷ thế mà kiêu ngạo.

Trong lời ông nói có câu “Nhất mộc tam xúc phát, nhất phạn tam thổ bộ” là câu chuyện nổi tiếng về việc chiêu hiền đãi sĩ của ông. Tương truyền có lần Chu Công đang gội đầu, bỗng nhiên có người cầu kiến, Chu Công vừa nghe thấy liền vội vã không kịp chải đầu, chỉ vén tóc qua loa chạy ra tiếp khách (Thời cổ để tóc dài, nên không thể chải đầu nhanh được). Cứ như vậy mà việc gội đầu của ông bị gián đoạn đến ba lần, đều do vội để ra tiếp khách.

“Nhất phạn tam thổ bộ” là câu chuyện tương tự: Chu Công đang dùng bữa, có người cầu kiến, Chu Công không kịp nhai nuốt miếng cơm, vội nhổ ra để đi tiếp khách. Bữa cơm ấy cũng bị gián đoạn ba lần như vậy do có khách cầu kiến, minh chứng cho tâm tình bức thiết của ông trong việc tìm kiếm hiền tài. Sau đó, câu thành ngữ “Nhất mộc tam xúc phát, nhất phạn tam thổ bộ” trở thành điển cố nổi tiếng về việc chiêu hiền đãi sĩ.

Có thể nói, Chu Công rất khắc khổ dụng tâm dạy con.

Xem thêm: Người Do Thái dạy con: Muốn giàu thì đừng kết giao với 3 loại người này

Bình luận
Mới nhất
Vui lòng để bình luận.

Đọc thêm

Dưới sự giáo dục không phù hợp từ cha mẹ, thái độ và hành vi của con trẻ dần trở nên tiêu cực, thậm chí là “hư hỏng”. Nếu bạn đang thuộc 3 kiểu cha mẹ dưới đây thì cần sớm điều chỉnh cách thức và nguyên tắc dạy con của mình, kẻo hối hận không kịp.

3 kiểu cha mẹ, càng dạy con càng “báo”
0 Bình luận

Tính cách, lời nói và hành động của người mẹ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến con trẻ. Nên nếu người mẹ có 3 thói quen xấu này thì cần sửa đổi ngay, kẻo ảnh hưởng đến tương lai của con.

Người mẹ có 3 thói xấu này khó có thể nuôi dạy con thành đạt
0 Bình luận

Tỷ phú giàu nhất mọi thời đại Rockefeller chia sẻ, thay vì để lại cho con một đống tiền để tiêu xài thì điều quan trọng hơn thì dạy con kiếm tiền và sử dụng đồng tiền một cách hợp lý.

Bí quyết dạy con thành công của “vua dầu mỏ” Rockefeller: Muốn giàu có thì đừng để đồng tiền làm mờ mắt
0 Bình luận

PC Right 1 GIF

Bài mới

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo cũng chớ ăn lươn trông trăng”, vì sao?

Người xưa căn dặn: “Dù nghèo đến đâu cũng không nên ăn lươn trông trăng”, thoạt nghe ta dễ nghĩ đây chỉ là một kinh nghiệm ăn uống dân gian, nhưng kỳ thực, đó là lời nhắc nhở con cháu về cái gốc làm người, về phẩm giá và sự cẩn trọng trước những thứ dễ dàng mà nguy hiểm.

Hải An
Hải An 2 ngày trước
Người xưa nói: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”

Người xưa có câu: “Mưu sự không có chủ kiến ắt lâm vào cảnh khốn đốn, làm việc không có chuẩn bị tất xôi hỏng bỏng không”. Chỉ một lời răn nhưng là tinh hoa đúc kết từ bao đời, nhấn mạnh hai yếu tố cốt lõi của mọi thành công là chủ kiến và sự chuẩn bị.

Hải An
Hải An 27/07
“Xử đẹp” con riêng của chồng – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Ông nắm tay bà, những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt. Ông cám ơn bà nhiều lắm! Cảm ơn cách “xử đẹp” của bà suốt hơn 20 năm qua để gia đình được vẹn tròn, êm ấm.

Hải An
Hải An 26/07
Cổ nhân răn dạy: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”, càng ngẫm càng thấm!

Cổ nhân nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng, chẳng thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè”. Chỉ một câu nói đơn giản nhưng ẩn sâu là lời cảnh tỉnh sâu sắc về nhận thức, tầm nhìn và giới hạn tư duy của con người.

Thanh Tú
Thanh Tú 25/07
Cụ Cự “góa con” – Câu chuyện nhân văn xúc động

Nhìn 5 người con của cụ Cự ai cũng giỏi giang, thành đạt, mọi người trong làng ai nấy đều ngưỡng mộ, nghĩ rằng kiểu gì tuổi già của cụ cũng được hưởng phúc.

Hải An
Hải An 24/07
Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau”, càng ngẫm càng thấm!

Triết gia Trang Tử nói: “Bi ai lớn nhất của đời người là chết về tâm tưởng, còn cái chết về thể xác chỉ xếp sau". Đó không chỉ là một nhận định triết lý, mà còn là một hồi chuông tỉnh thức giữa cuộc sống hiện đại đang ngày một rối ren, hối hả và rệu rã từ bên trong.

'Con lớn mà không trông em cho bố mẹ' - Câu chuyện đáng suy ngẫm

"Con lớn mà không trông em cho bố mẹ", lời mẹ trách sau khi em tôi ra đi mãi mãi ở tuổi 11. Lời nói ấy như nhát dao xoáy vào tim, theo tôi suốt cả cuộc đời...

Hải An
Hải An 22/07
Người xưa căn dặn: Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết.

Người xưa nói "Muốn biết một người có phúc hay không, chỉ cần nhìn “miệng” là biết". Nghe tưởng đơn giản, nhưng càng ngẫm càng thấy thâm sâu.

Thanh Tú
Thanh Tú 18/07
Yên ổn tuổi già – Câu chuyện đáng suy ngẫm

Nhìn cảnh con dâu xa lánh mẹ chồng, con trai cũng theo vợ không bênh vực mẹ một lời tôi chán nản xót thương cho tuổi già của chính mình… cả một đời vì con kết quả lại nhận về quả đắng.

Hải An
Hải An 17/07
Người xưa nói: “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái”, có nghĩa là gì?

Người xưa nói “Có tiền buôn Đông, không tiền buôn Thái.” Thoạt nghe tưởng là chuyện mua bán vùng miền, nhưng càng ngẫm, càng thấy câu này là lời dạy khôn ngoan về tư duy thích nghi, biết mình biết người và nghệ thuật xoay chuyển nghịch cảnh bằng sự linh hoạt và nhạy bén.

Hải An
Hải An 16/07
Bản di chúc 'tình người' - Câu chuyện nhân văn cảm động

Trước khi mất, vị doanh nhân đã để lại một bản di chúc thấm đẫm tình người: "Tiền của tôi hầu hết đến từ sự tranh giành, tâm kế trên thương trường. Chính họ đã khiến tôi hiểu được nguồn vốn lớn nhất của đời người chính là phẩm hạnh..."

Lão Tử nói: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư”, càng ngẫm càng thấm!

Trong Đạo Đức Kinh, Lão Tử đã để lại một câu nói tưởng như nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng cả một thế giới quan sâu xa và một cái nhìn thấu suốt về nhân tình thế thái: “Đạo của Trời lấy chỗ dư bù chỗ thiếu, đạo của Người lấy chỗ thiếu bù chỗ dư.” Càng đọc, càng ngẫm, càng thấy rõ nỗi buồn của người xưa khi chứng kiến sự chênh lệch giữa quy luật hài hòa của tự nhiên và cách hành xử đầy thiên lệch của con ngư

Thanh Tú
Thanh Tú 14/07
Giá trị của người phụ nữ trong gia đình – Câu chuyện nhân văn đáng ngẫm

Người phụ nữ càng có giá trị, càng không so đo với người trong cùng một mái nhà. Bởi họ hiểu rằng, gia đình chính là để yêu thương, không phải để hơn thua.

Hải An
Hải An 13/07
Lão tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”, càng ngẫm càng thấm!

Lão Tử nói: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”. Người có lòng thiện cao nhất thì như nước. Nước khéo làm lợi cho muôn loài mà không tranh giành với ai. Một lời dạy giản dị, nhưng ẩn chứa minh triết sâu sắc về cách sống hài hòa với vạn vật, thuận theo tự nhiên, và giữ mình khiêm nhường mà vẫn vững mạnh.

Thanh Tú
Thanh Tú 12/07
Cổ nhân nói “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”, càng ngẫm nghĩ, càng thấm thía!

Trong kho tàng triết lý phương Đông, có những câu nói tưởng như ngắn gọn, nhẹ nhàng, nhưng ẩn chứa chiều sâu thâm trầm về nhân sinh. Một trong số đó là câu: “Ngôn nhi đương tri dã, mặc nhi đương diệc tri dã”. Tạm dịch là “Nói đúng lúc là trí, im lặng đúng lúc cũng là trí”.

Hải An
Hải An 11/07
Khóc tấm tức vì thương người nợ tiền – Câu chuyện nhân văn cảm động

Đã bao giờ được trả nợ mà bạn khóc tấm tức vì thương người nợ tiền mình chưa? Mình thì rồi, đó là câu chuyện xảy ra cách đây 2 năm... mỗi lần nhớ lại mình lại càng thấy thương.

Hải An
Hải An 10/07
PC Right 1 GIF
Đề xuất