Bức thư kêu oan vì "lỡ" sống sót trong vụ chìm tàu Titanic - Câu chuyện đáng suy ngẫm

Nếu từng tìm hiểu về đất nước Nhật Bản thì chắc chắn bạn sẽ biết, người dân ở xứ sở mặt trời mọc vô cùng coi trọng danh dự, nghĩa vụ và biết xấu hổ. Một chiến binh samurai bị mất danh dự, anh ta chỉ có thể kết liễu đời mình. Đó là cách phục hồi danh dự duy nhất. Một hành động như vậy được coi là cái chết anh hùng và được tôn vinh.

Cho đến nay, tự trọng, giữ gìn danh dự vẫn là điều cốt lõi trong văn hóa Nhật Bản. Sự coi trọng đức tính này đã tạo ra một câu chuyện đáng suy ngẫm cách đây hơn 100 năm. Đó là trường hợp của Masabumi Hosono, người đàn ông Nhật Bản duy nhất sống sót sau vụ đắm tàu Titanic là minh chứng rõ ràng cho tư tưởng này.

Đường về nhà trên con tàu xấu số

Masabumi Hosono là nhân viên của Bộ Giao thông Nhật Bản. Cuộc đời ông đã hoàn toàn thay đổi sau khi đặt chân lên tàu Titanic (1912). Khi ấy, ông mới hoàn thành chuyến công tác tại Anh để nghiên cứu hoạt động đường sắt của nước bạn. 

Tàu Titanic rời bến Southampton, ông đã làm việc xong và lên đường trở về nhà với tấm vé hạng hai trên "con tàu của những giấc mơ". Ông cũng là người Nhật Bản duy nhất có mặt trên con tàu đó.

Vào đêm tháng 4/1912, con tàu xa hoa, lớn nhất thế giới lúc bấy giờ gặp nạn khi đâm vào 1 tảng băng chìm. Và nó trở thành thảm kịch hàng hải khét tiếng nhất mọi thời đại.

Khi tàu chìm xuống đại dương, Masabumi Hosono đang ngủ say. Một tiếng gõ cửa cabin đánh thức ông và ông nhanh chóng chạy ra ngoài. Thủy thủ đoàn đã hướng dẫn Hosono di chuyển xuống các boong dưới của tàu, cách các xuồng cứu sinh một khoảng. 

Masabumi Hosono từng chia sẻ cảm nhận của mình về vụ chìm tàu trong lá thư gửi vợ. Ông nói rằng, mình vĩnh viễn không thể "xua tan cảm giác vô cùng sợ hãi".

Ông cũng cho biết mình đã chuẩn bị tinh thần cho việc trút hơi thở cuối cùng. Nhưng ông cũng không ngừng hi vọng "không để lại bất cứ điều gì đáng hổ thẹn với tư cách là một người Nhật Bản". 

Giống như những người khác, trong cơn hoảng loạn, Hosono vẫn nỗ lực tìm kiếm một lối thoát, xoay xở bằng cách đó và tự cứu mình khỏi làn nước lạnh như băng. Vào thời khắc ngàn cân treo sợi tóc, một trong những sĩ quan được giao nhiệm vụ xếp xuồng cứu sinh đã la lớn rằng, vẫn còn chỗ cho 2 người. Ngay trước mắt Hosono, một người đàn ông lao đến nhảy xuống thuyền, và chớp thời cơ, ông cũng nhảy theo. Cuối cùng, nhờ đó mà Masabumi Hosono trở thành 1 trong 706 người được may mắn sống sót, không phải bỏ mạng lại dưới đáy biển như 1.500 người khác.

Trở thành "kẻ sống sót" xui xẻo

Cùng với những người sống sót, Hosono đến New York. Ban đầu, không có nhiều sự chú ý dành cho khách hàng Nhật Bản này. Được bạn bè giúp đỡ, sau đó ông trở về quê hương và được các tờ báo gọi là "chàng trai Nhật Bản may mắn".

Ông đã nhận lời trả lời phỏng vấn và cung cấp hình ảnh gia đình cho một số tờ báo Nhật Bản. Và nó đã mang đến cho ông một sự nổi tiếng nhất Định. Song chẳng mấy chốc, mọi chuyện trở nên tồi tệ khi ông bị quở trách ở Mỹ. Archibald Gracie, một hành khách hạng nhất và một người sống sót khác của Titanic đã gọi ông là “tên lậu vé” vì bất bình chuyện ông đã lấy “suất sống sót” của người khác.

Nhiều tờ báo Nhật đã nhanh chóng hùa theo, chỉ trích ông. Truyền thông buộc tội ông là kẻ đã "cướp" quyền sống của người khác. Là một người Nhật Bản, đáng lẽ ông phải mang tinh thần samurai, quyết hi sinh thân mình vì người khác. Và từ đó, Hosono bị gắn mác "ích kỷ", nhất là khi ông là một người trưởng thành, khỏe mạnh mà không nhường cơ hội sống cho phụ nữ, người già, trẻ nhỏ.

Áp lực từ dư luận lớn đến mức Bộ Giao thông phải sa thải Hosono. Sách giáo khoa đề cập đến trường hợp của ông như một ví dụ về sự đáng hổ thẹn. Các giáo sư tuyên bố rằng, đó là hành động phi đạo đức.

Hosono sau đó đã được tuyển dụng lại với lời giải thích rằng anh ta là một nhân viên rất lành nghề. Ông tiếp tục làm việc ở đó cho đến khi qua đời vào năm 1939. Song với ông, sự ô nhục vẫn đeo bám. Ông bị tẩy chay, bị kỳ thị và sống phần đời còn lại một cách lầm lũi. 

Ông không bao giờ dám xuất hiện trên truyền thông nữa. Không chỉ bản thân “người sống sót” phải chịu đựng cảnh dè bỉu đó mà cả vợ con, gia đình Hosono cũng phải chịu chung số phận.

Trước khi qua đời, ông đã giãi bày nỗi lòng của mình về việc bị khinh bỉ chỉ vì sống sót trong lá thư gửi vợ. Về sau, con cháu ông đã nhiều lần xuất bản lá thư đầy xúc động này.

Lần xuất bản cuối cùng của bức thư là do cháu nội của ông - Haruomi Hosono, một nhạc sĩ nổi tiếng ở Nhật Bản thực hiện. Haruomi Hosono giải thích việc xuất bản lại bức thư giúp gia đình họ nhẹ nhõm hơn một chút và giúp lấy lại danh dự cho cả dòng họ Hosono.

Xem thêm: Ngẫm nghĩ lời dạy của cổ nhân ngày xuân năm mới: Giả tạo dùng miệng, chân thành dùng tâm, giao du kẻ giả dối ắt mất phúc